26/06/2025
Dlaczego dzieci karmione wyłącznie łyżeczką mogą mieć trudności w jedzeniu?
🔍 Perspektywa logopedy.
W codziennej praktyce lohopedy, terapeuty karmienia coraz częściej obserwuję, że dzieci karmione wyłącznie łyżeczką wykazują trudności z jedzeniem, samoregulacją oraz eksploracją pokarmów. Choć karmienie łyżeczką wydaje się najłatwiejszym i najczystszym sposobem podawania jedzenia, może ono – przy braku równoległego wsparcia w nauce samodzielnego jedzenia – ograniczać rozwój ważnych umiejętności oralno-sensorycznych i motorycznych.
🔄 Brak kontroli = brak nauki
Dzieci, które są karmione wyłącznie przez osobę dorosłą, nie mają wpływu na tempo jedzenia, ilość porcji, a nawet wybór tego, co trafia do ich buzi. Tymczasem:
➡️ Rozwój samodzielności w jedzeniu to kluczowy etap w kształtowaniu pozytywnych relacji z jedzeniem.
➡️ Eksploracja sensoryczna (dotykanie, rozgniatanie, wąchanie) uczy, że jedzenie to nie tylko smak, ale także faktura, temperatura i kształt.
➡️ Udział dziecka w procesie jedzenia buduje jego pewność siebie, koordynację ręka-usta i reguluje apetyt.
🧠 Co mówi neurologia i logopedia?
Z perspektywy neurologopedii wiemy, że karmienie to złożona aktywność sensoryczno-motoryczna, która angażuje:
🔹 receptory dotykowe (w jamie ustnej i na dłoniach),
🔹 układ proprioceptywny (czucie głębokie),
🔹 ośrodki samoregulacji w mózgu.
Brak możliwości manipulowania jedzeniem to:
🚫 mniej okazji do samoregulacji,
🚫 opóźniony rozwój odruchów oralnych (żucia, gryzienia),
🚫 ryzyko rozwinięcia wybiórczości pokarmowej i awersji.
🛠 Jak wspierać rozwój dziecka przy stole?
✅ Wprowadzaj elementy BLW (Baby-Led Weaning) – nawet jeśli tylko częściowo.
✅ Zachęcaj do jedzenia rączkami, eksploracji pokarmów na talerzu.
✅ Szanuj sygnały dziecka – nie zmuszaj, nie poganiaj.
✅ Obserwuj reakcje sensoryczne – unikaj tekstur, które ewidentnie wywołują dyskomfort.
✅ Konsultuj się z logopedą lub terapeutą karmienia w przypadku trudności (krztuszenia, odruchów wymiotnych, odmowy jedzenia).
📚 Źródła i literatura (2010–2025):
Satter, E. (2012). Secrets of Feeding a Healthy Family. Kelcy Press.
Rowell, K., & McGlothlin, J. (2015). Helping Your Child with Extreme Picky Eating. New Harbinger.
Toomey, K. A. (2017). SOS Approach to Feeding. sosapproach-conferences.com
Arvedson, J., & Brodsky, L. (2020). Pediatric Swallowing and Feeding: Assessment and Management. Plural Publishing.
National Center on Birth Defects and Developmental Disabilities (CDC, USA) – wytyczne nt. rozwoju karmienia, 2021.
American Speech-Language-Hearing Association (ASHA) – Feeding & Swallowing Disorders, 2018–2024.
🔔 Wspierajmy dzieci w zdobywaniu kompetencji jedzeniowych z szacunkiem do ich tempa rozwoju, potrzeb sensorycznych i autonomii przy stole.