05/09/2025
🧴 Octenisept – przyjaciel czy wróg ran? 🤔
Większość z nas ma Octenisept w apteczce. Reklamowany jako „łagodny i skuteczny” środek do dezynfekcji ran. Ale co mówi nauka? 📚
🔬 Badania in vitro pokazują, że octenidyna potrafi uszkadzać fibroblasty i keratynocyty – czyli te same komórki, które odpowiadają za gojenie ran. Zabija bakterie, ale może jednocześnie spowolnić odbudowę skóry.
⚠️ Raporty kliniczne opisują rzadkie, ale dramatyczne przypadki – np. martwicę tkanek po płukaniu ran penetrujących Octeniseptem. Tacy pacjenci wymagali długiego leczenia chirurgicznego, rany goiły się w sposób nieprawidłowy tworząc zbliznowacenia oraz zdarzały się uszkodzenia i porażenia strukrur nerwowych skutkujące niedowładami
📊 Przeglądy systematyczne (podsumowujące wiele badań) wskazują, że owszem, Octenisept zmniejsza ilość bakterii w ranie, ale… nie ma mocnych dowodów, że przyspiesza długofalowe gojenie przewlekłych ran w porównaniu z innymi metodami w tym nawet z przemywaniem rany wodą z mydłem czy płukaniem roztworem soli fizjologicznej.
💡 Wniosek
Octenisept to nie „zły środek”, ale nie jest idealny i ma swoje ciemne strony.
❌ Nie do płukania głębokich ran.
❌ Nie jako rozwiązanie w długim leczeniu.
✅ Może mieć miejsce w wybranych sytuacjach – ale z rozwagą np jako pierwszy środek do dezynfekcji startego kolana... czy do dezynfekcji jamy ustnej po urazie (smakuje fatalnie)
👉 Zanim sięgniesz po różowy spray, pomyśl dwa razy i sprawdz przygotowaną poniżej tabele dopasowując środek do typu, głębokości i stopnia zaawansowania rany
📌 Zapamiętaj: ból, ropna wydzielina, gorączka, nieprzyjemny zapach, martwica, upośledzone czucie lub rana po ugryzieniu/ukłuciu → konsultacja z pielęgniarką lub lekarzem
ℹ️ Post edukacyjny — nie zastępuje porady medycznej, przygotowany i dostoswany do poziomu wiedzy ,,pacjenta" , nie eksperta w daniej dziedzinie , bo tak istnieją inne , dedykowane środki i metody leczenia ran.
📖 Bibliografia (dla dociekliwych z mojego ukochanego PubMed)
1.Severing AL, et al. Antimicrobial efficacy, cytotoxic impact and physicochemical properties of antiseptics. J Antimicrob Chemother. 2019;74(2):365–377. [PubMed PMID: 30395246]
2. Müller G, Kramer A. Octenidine dihydrochloride, a modern antiseptic for skin, mucous membranes and wounds. Skin Pharmacol Physiol. 2008;21(3):124–132. [PubMed PMID: 18334858]
3. Franz T, Vogelin E. Aseptic tissue necrosis and chronic inflammation after irrigation of penetrating hand wounds using Octenisept®. Handchir Mikrochir Plast Chir. 2012;44(4):230–234. [PubMed PMID: 22706619]
4. Barrigah-Benissan K, et al. Antiseptic agents for chronic wounds: a systematic review. Int Wound J. 2022;19(6):1423–1438. [PMC: 9309852]
5. Köck R, et al. Clinical evidence for the use of octenidine dihydrochloride in wound care: a review. Antimicrob Resist Infect Control. 2023;12(1):33. [PMC: 10184416]
6. Nikolić N, et al. The antiseptic octenidine inhibits Langerhans cell function. Front Immunol. 2019;10:1632. [PMC: 6648966]