21/07/2025
Rwa kulszowa od środka: co naprawdę boli – nerw, powięź czy… stan zapalny?
Temat, który niestety… przerabiam na sobie. I z każdą godziną coraz bardziej czuję, że rwa to nie tylko „ucisk”. To raczej reakcja łańcuchowa – nerw, powięź, stan zapalny i totalny bałagan w biochemii tkanek.
🧠 Co na to nauka?
Nerw kulszowy to nie tylko kabel – to struktura wielowarstwowa:
• endoneurium, perineurium, epineurium – czyli osłony wewnętrzne,
• do tego powięź nerwowa – kluczowa dla ślizgu i “oddychania” nerwu.
Gdy wchodzi stan zapalny:
• zaczyna się obrzęk endoneurium, pogarsza się mikrokrążenie,
• niszczą się osłonki mielinowe, przez co przewodnictwo siada,
• spada ilość hialuronianu (HA) w otoczce powięziowej, rośnie kolagen – ślizg znika, pojawia się sztywność i zrosty.
Efekt? Nerw zamiast się ślizgać – zaczyna się “kleić”, drażni receptory, a ból staje się zapalno-nerwowy, a nie tylko mechaniczny. I wtedy już żadna “pozycja bez bólu” nie istnieje.
🍽 Dieta – niedoceniany game changer
Mało się o tym mówi, ale nauka nie ma wątpliwości: to, co wrzucasz na talerz, ma wpływ na to, jak Twój układ nerwowy radzi sobie ze stanem zapalnym.
🟢 Co warto dorzucić do diety:
• omega-3 (łosoś, orzechy włoskie, siemię lniane) – zmniejszają cytokiny zapalne,
• kurkuma i imbir – naturalne NLPZ, bez skutków ubocznych,
• jagody, brokuły, szpinak – walczą ze stresem oksydacyjnym,
• wit. B-complex i magnez – wspierają regenerację nerwów.
🔴 Czego unikać jak ognia:
• cukry proste, tłuszcze trans, przetworzone żarcie – bo tylko podkręcają ogień w tkankach.
To nie moda – to konkretna interwencja w stan zapalny i regenerację powięzi nerwu.
🛠 I co z tym zrobić? – praktycznie i po ludzku
🔹 Fizjoterapeuta / terapeuta manualny:
→ Diagnostyka i terapia manualna:
• Testy neurodynamiczne (nie tylko SLR – także slump test, tension test),
• Ocena ślizgu i barier powięziowych,
• Flossing nerwu kulszowego,
• Terapia powięziowa wzdłuż toru nerwu: TLF, mięśnie pośladkowe, grupa kulszowo‑goleniowa, łydka.
→ Praca na układzie limfatycznym i mikrokrążeniu:
• Drenaż manualny, pompowania powięziowe, techniki przeciwobrzękowe.
→ Ćwiczenia wspierające ślizg i regenerację nerwu:
• Sciatic nerve flossing w pozycji leżenia tyłem (nogi prosto + dynamiczne zgięcie grzbietowe stopy),
• Zgięcie stawu biodrowego z wyprostem kolana przy neutralnej miednicy (np. z podparciem),
• Dynamiczne stretchowanie TLF i pośladków (np. pigeon pose w ruchu),
• Ćwiczenia na aktywizację głębokiej stabilizacji (np. dead bug, bird-dog),
• Mobilizacje oddechowe – szczególnie w pozycji crook lying z oddychaniem przeponowym.
→ Edukacja:
• Pacjent musi zrozumieć, że rwa to proces zapalno-ścinający, nie tylko mechanika. I trzeba czasu.
🔹 Trenerzy personalni
• Sprawdź asymetrie i kompensacje – np. dominacja jednej nogi przy siadach.
• Pośladki ↔ tył uda ↔ brzuch – balans napięciowy musi wrócić.
• Startuj od ćwiczeń odciążających (hip thrust, dead bug, glute bridge), potem dopiero RDL i wykroki.
• Regeneracja, oddech, mobilność – nie tylko power, ale i reset.
🔹 Instruktorzy jogi
• Delikatna, świadoma praca z tylną taśmą (np. Supta Padangusthasana, Parsvottanasana, Ardha Hanumanasana).
• Oddech przeponowy, ujjayi – jako narzędzie do rozluźnienia powięzi i wyciszenia układu nerwowego.
• Sekwencja: mobilizacja → aktywacja → relaks. Bez presji, z pełną uważnością na reakcje ciała.
• Ruch naturalny > wymuszone rozciąganie. Niech ciało znajdzie swoje ścieżki regeneracji.
📚 Źródła:
• MDPI (2024) – Sciatic Nerve Injury & ECM
• PubMed – Nerve Compression & Histopathology
• ABMP – Fascia, Sciatic Nerve & Gliding Dysfunction
❓Ile trwała Twoja rwa?
U mnie jeszcze trwa. I właśnie dlatego o tym piszę – bo może komuś pomoże to zrozumieć, a nie tylko „przetrwać”.
Pozdrawiam serdecznie
Marcin Absalon
