15/04/2020
Fizjoterapia – kiedy i dla kogo ?
Korzystając z dużej ilości czasu wolnego, postanowiłem spożytkować go z korzyścią również dla innych. Chciałbym wyjaśnić czym w dzisiejszych czasach jest fizjoterapia i opowiedzieć trochę o specyfice tego zawodu, ponieważ przez ostatnie kilkadziesiąt lat wieeele się zmieniło w tej materii. Mam nadzieję, że wiedza ta zaowocuje u czytelnika bardziej świadomym podejściem do własnego zdrowia i wczasach gdy koronawirus będzie już tylko złym wspomnieniem, umożliwi podjęcie nowych kroków w staraniach o własny dobrostan.
Dawniej rehabilitant (pojęcie „fizjoterapeuta” jest znacznie młodsze) kojarzony był z masażystą albo z panią która obsługuje laser, ultradźwięki lub puszcza prądy… jakkolwiek by to nie zabrzmiało. Do rehabilitanta chodziło się kiedy „bolały korzonki”, gdy złamało się nogę, po operacji wstawienia endoprotezy lub gdy ktoś w rodzinie dostał udaru i wymagana była rehabilitacja przyłóżkowa. Mam świadomość, iż stosuję tu pewne uproszczenia ale moim celem jest pokazanie schematu w którym rehabilitacja, jest potrzebna tylko w chorobach o charakterze ortopedycznym lub neurologicznym, ewentualnie kardiologicznym – w sanatoriach.
Dzisiaj fizjoterapia ma bardzo dużo do zaoferowania w prawie każdej dziedzinie medycyny poczynając na ginekologii, przez chirurgię, onkologię, stomatologię, internę, a na neonatologii kończąc. Od razu rodzi się pytanie (podszyte być może uśmiechem politowania) jak fizjoterapeuta może pomóc w „kobiecych sprawach” albo co może osiągnąć w stomatologii ?
Fizjoterapia ginekologiczna i położnicza w ostatnich latach rozwinęły się tak znacząco, że prawdę mówiąc sam nie umiem uwierzyć w to jak bardzo można pomóc kobiecie nie faszerując jej lekami oraz oszczędzając jej ryzykownych zabiegów operacyjnych. Przykład pierwszy z brzegu: nietrzymanie moczu. Wysiłkowe, naglące, mieszane, różne typy – różne metody pomocy. Bardzo istotne jest między innymi wzmocnienie mięśni Kegla. Tu przychodzi z pomocą nowoczesna technologia: po tym jak nauczymy się napinania konkretnych mięśni, pacjentka aplikuje sobie specjalny czujnik ,elektrodę (dopochwową lub doodbytniczą), przed sobą ma ekran na którym jest piłka leżąca na stole. Jeżeli uda się napiąć interesujące nas mięśnie - piłeczka podnosi się. Gdy chcemy walczyć z wysiłkowym nietrzymaniem moczu, chcemy aby piłeczka podniosła się wysoko i powtarzamy to np. 10 razy. Chcemy wzmocnić te mięśnie i podwyższyć ich tonus (napięcie) spoczynkowy. Jeżeli problemem jest naglące nietrzymanie moczu chcemy aby piłeczka uniosła się i próbujemy utrzymać ją w górze przez kilka sekund aby przyzwyczaić mięśnie do dłuższego napięcia, a tym samym utrzymania moczu.
Stomatologia: wady zgryzu, szczękościsk, zgrzytanie zębami, „przeskakująca” żuchwa, bóle stawów skroniowo-żuchwowych, problemy z artykulacją. Żwacz to bardzo silny mięsień, który często ulega patologicznemu napięciu. Odpowiednia terapia tego mięśnia (nie masaż) pomaga w takich dolegliwościach jak bruksizm. Wyżej wspomniany staw skroniowo-żuchwowy to również temat-rzeka ponieważ od prawidłowego działania tej struktury zależy np. to jak szeroko potrafimy otworzyć usta, i czy przy gryzieniu bułki odczuwamy nieprzyjemny i bolesny trzask. Problemy z tym stawem mogą się także objawiać szumami usznymi.
Kończąc chciałbym poruszyć jeszcze kwestię układu krwionośnego i limfatycznego. Bardzo poważnym powikłaniem pooperacyjnym a także w przebiegu chorób nowotworowych są obrzęki. Mogą one dotyczyć nie tylko nóg ale właściwie każdej części ciała. Często (szczególnie w koegzystencji z cukrzycą) skutkują owrzodzeniami i ranami które łatwo ulegają zakażeniu. Są to sytuacje bardzo poważne często nawet zagrażające życiu. Poprzez prawidłową terapię przeciwobrzękową oraz drenaż limfatyczny, fizjoterapeuta jest w stanie BARDZO pomóc w takich sytuacjach jak obrzęki ręki po mastektomii, masywne opuchlizny nóg w niewydolności żylnej czy też w obrzękach po zabiegach ortopedycznych ale także internistycznych na jamie brzusznej.
Wszystkie wymienione przykłady to tylko mały procent ogromnej dziedziny jaką dzisiaj jest fizjoterapia. W końcu w każdym zakamarku naszego ciała znajdują się mięśnie, nerwy, czy naczynia krwionośne które mogą ulec uszkodzeniu, wówczas znając anatomię i fizjologię człowieka, stosując zaawansowane metody nerwowo-mięśniowe, terapię wisceralną(trzewną), a także wspomagając się nowoczesna technologią, dobry specjalista może naprawdę bardzo pomóc.
Odpowiadając na pytanie z nagłówka: kiedy? W każdej sytuacji gdy wewnętrzna równowaga organizmu została wychwiana. Dla kogo? Dla każdego.
