21/05/2025
Jakość nasienia ma wpływ nie tylko na zapłodnienie – ale także na przebieg ciąży i zdrowie dziecka.
Tradycyjnie rolę nasienia ograniczano jedynie do zapłodnienia. Obecnie wiemy, że komórki nasienia uczestniczą w tworzeniu łożyska, wpływają na prawidłowy rozwój ciąży, a nawet na ryzyko powikłań, takich jak stan przedrzucawkowy czy poronienie.
☀️ Zmiany te mogą wynikać m.in. z:
• zwiększonej ilości reaktywnych form tlenu (ROS) w nasieniu, co może skutkować:
• nieprawidłową implantacją,
• nieprawidłową morfogenezą łożyska,
• większym ryzykiem: stanu przedrzucawkowego, poronienia, zaburzeń wzrastania płodu.
• uszkodzeń DNA plemników, skutkującego:
• nieprawidłową ekspresją genów we wczesnym rozwoju,
• nieprawidłowym programowaniem metabolicznym dziecka (→ ryzyko chorób przewlekłych).
• niskiej liczby lub słabej ruchliwości plemników (oligo- i astenozoospermia).
☀️ Co wpływa na pogorszenie jakości nasienia?
– przewlekły stres
– dieta uboga w antyoksydanty (np. warzywa, owoce, cynk, selen)
– palenie tytoniu
– ekspozycja na toksyny
– niedobór snu i brak aktywności fizycznej
☀️ Co możesz zrobić?
Zmiany w stylu życia może znacząco poprawić jakość nasienia już w ciągu 2–3 miesięcy (cykl spermatogenezy trwa ok. 74 dni). Pomocna może być:
• dieta bogata w antyoksydanty (witamina C, E, koenzym Q10, selen, cynk),
• aktywność fizyczna,
• unikanie gorących kąpieli, sauny,
• redukcja stresu,
• eliminacja używek.
☀️ Jeśli planujecie ciążę – warto zadbać o zdrowie obojga przyszłych rodziców. Bo to, z jakim „bagażem komórkowym” zaczyna się życie dziecka, ma wpływ nie tylko na geny – ale i na jego rozwój w łonie mamy.
📚 Źródła:
• PubMed: Robertson et al., 2018 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30602480/)
• PNAS, 2013 (https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.1308998110)
• RUJ UJ – Uniwersytet Jagielloński (https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/a562c5ef-f756-460f-9291-cbe721ff8130/content)