30/08/2025
Koniec wakacji to czas podsumowań i wdzięczności za to, co się wydarzyło, ale też moment budzenia ciekawości przed tym, co nadchodzi. Dla wielu dzieci powrót do szkoły to mieszanka różnych emocji – radości ze spotkań z kolegami, ciekawości wobec tego, co nowe, ale też stresu związanego z obowiązkami, smutku po zakończeniu wakacyjnej swobody czy lęku przed zmianą. To wszystko jest zupełnie naturalne, dlatego warto dać dzieciom przestrzeń, by mogły te emocje wyrazić i przeżyć po swojemu. Pomocne będą rozmowy, w których nazywamy uczucia i pokazujemy, że każde z nich jest ważne. Warto też przypominać pozytywne strony szkoły – przyjaźnie, wspólne przeżycia, ciekawe wyzwania – i stopniowo wracać do szkolnej rutyny, by zmiana była łagodniejsza. Najważniejsze jednak jest to, by dziecko czuło obok siebie spokojnego i wspierającego dorosłego, który nie bagatelizuje jego emocji.
Każda nowa sytuacja – jak rozpoczęcie roku szkolnego – jest wyzwaniem adaptacyjnym. Dziecko uczy się, że trudne emocje (stres, niepewność, lęk) są czymś naturalnym i że można je oswoić. To buduje odporność psychiczną, czyli zdolność radzenia sobie z trudnościami w przyszłości. Psychologia rozwojowa pokazuje, że doświadczenia pokonywania małych wyzwań procentują w dorosłości, gdy pojawiają się większe kryzysy.
Gdy dziecko staje przed sytuacją, która wydaje mu się trudna (np. powrót do szkoły), i doświadcza, że potrafi ją przejść – rośnie jego wiara w siebie i przekonanie: „dam radę”. To tzw. poczucie własnej skuteczności, które według A. Bandury jest fundamentem pewności siebie i motywacji w dorosłym życiu.
Powrót do szkoły to świetne „pole treningowe” dla umiejętności rozpoznawania, nazywania i regulowania emocji. Dziecko uczy się, że smutek czy stres można przeżyć i o nich porozmawiać, a radość czy ciekawość mogą być motorem do działania. To kluczowa kompetencja emocjonalna, która w dorosłości wspiera zdrowe relacje i odporność na stres.
Zmiany bywają trudne, ale kiedy dziecko przeżywa je w atmosferze wsparcia, uczy się, że zmiana = rozwój, a nie zagrożenie. Dzięki temu w przyszłości łatwiej podchodzi do nowych sytuacji z otwartością i ciekawością, zamiast z lękiem.
👉 Podsumowując – to, co teraz jest dla dziecka trudnym krokiem (jak powrót do szkoły), wzmacnia mechanizmy adaptacyjne, poczucie sprawstwa i regulację emocji. Dlatego mówimy, że „procentuje w przyszłości” – bo te same kompetencje przydadzą się w nauce, w pracy, w relacjach i w dorosłym życiu.
