FizjoStrefa

04/11/2025

Kiedy najczęściej dochodzi do zerwania ACL w piłce nożnej?

Nowe badanie Buckthorpe i wsp. wydane w październiku 2025 roku przeanalizowało 369 urazów ACL u profesjonalnych piłkarzy (Anglia, Włochy, Hiszpania).
Wyniki dość mocno pokazują, że to nie tylko „zmęczenie” jest wskazywane jako główna przyczyna tej kontuzji.

📈 Co pokazują dane:

📌 59% urazów ACL zdarza się w pierwszej połowie meczu, tylko 41% w drugiej.

📌 2 na 3 przypadki (67%) występują w pierwszych 45 minutach efektywnej gry.

📌 Pierwsze 15 minut to najgroźniejszy moment meczu - ryzyko urazu jest wtedy znacząco wyższe.

📌 Zawodnicy wchodzący z ławki łapią kontuzje średnio 20 minut wcześniej niż ci, którzy zaczynają mecz od pierwszej minuty.

📌 W ciągu pierwszych 15 minut po wejściu na boisko ryzyko zerwania ACL jest ponad trzykrotnie wyższe.

📌 Pozycja na boisku (obrońca, pomocnik, napastnik) nie ma dużego znaczenia, choć napastnicy częściej łapią urazy wcześniej.

📌 Rodzaj kontaktu (kontaktowy / bezkontaktowy) i posiadanie piłki nie wpływają na czas kontuzji- wzorzec jest bardzo podobny.

📌 Najczęstsza sytuacja boiskowa podczas urazu to pressing lub próba odbioru (47%), głównie w pierwszej połowie.

📌 U bramkarzy więcej kontuzji przypada na końcówkę meczu - tu raczej chodzi o zmęczenie poznawcze (decyzyjne), a nie fizyczne.

⚽ Co to oznacza dla nas:

Przedstawione badanie jasno sugeruje, że to nie zmęczenie „na końcu meczu” jest głównym winowajcą. Zdecydowana większość urazów zdarza się wtedy, gdy zawodnik jest jeszcze „świeży”.
Problemem może być brak odpowiedniego przygotowania do intensywności gry od pierwszych minut zarówno fizycznego, jak i neuromotorycznego.

👉 Rezerwowi to grupa ryzyka. Wielu z nich wchodzi na boisko po dłuższym bezruchu, często z minimalną rozgrzewką. Wchodzą na wysoki poziom intensywności bez przygotowania.

👉 Rozgrzewka nie kończy się po gwizdku.
Warto przypominać zawodnikom o utrzymaniu aktywacji nerwowo-mięśniowej w trakcie meczu.

👉 Większość urazów bez kontaktu dzieje się w kontekście reakcji na przeciwnika.
To sygnał, że koordynacja, kontrola ruchu, decyzyjność i reakcja są równie ważne jak siła i stabilność kolana.

👉 Nie chodzi tylko o same mecze - mikrocykl, liczba treningów i czas regeneracji wpływają na tzw. „resztkowe zmęczenie”, które może zwiększać ryzyko nawet w pierwszych minutach gry.

💡 Większość zerwań ACL w piłce nożnej dzieje się wcześniej niż myślimy - często wtedy, gdy zawodnik nie jest zmęczony, ale nie jest jeszcze „gotowy”.
Dlatego kluczem do prewencji może być nie tylko siła i mobilność, ale też odpowiednia gotowość neuromotoryczna i przygotowanie do intensywności meczu.

Link do artykułu:

https://esskajournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1002/ksa.70161

Fot. Archiwum cyfrasport

26/09/2025

To jeden z najczęstszych powodów wizyt u fizjoterapeuty. Jednak nie każdy ból ma swoje źródło w przeciążeniu, nieprawidłowym pochyleniu się czy urazie. Czasami może być sygnałem poważniejszej choroby.

🔍 Dwa przypadki z naszego gabinetu, które mocno otwierają oczy:

1️⃣ Pacjentka, 48 lat – ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do pachwiny, brak poprawy mimo terapii. Dodatkowe objawy:
• spadek masy ciała,
• brak apetytu,
• przewlekłe zaparcia (raz na 2 tygodnie),
pogorszenie samopoczucia
• bóle nocne.
Badania wykazały zaawansowany nowotwór jelita grubego z przerzutami.

2️⃣ Pacjent, 38 lat – ból lędźwi po prawej stronie, zdrętwienie podbródka (!), silne bóle nocne, brak reakcji na leki.
Diagnoza: chłoniak z przerzutami do kości.

❗ Lampki ostrzegawcze, których nie wolno ignorować:
• ból nocny, który nie ustępuje w spoczynku,
• brak poprawy mimo leczenia,
• niewyjaśniona utrata wagi,
• nietypowe objawy neurologiczne (np. zdrętwienie podbródka),
• przewlekłe zmęczenie i osłabienie.

🩺 Jak my na to patrzymy?
W naszym gabinecie analizujemy każdy przypadek indywidualnie. Jako fizjoterapeuci nie mamy jednak uprawnień i sprzętu diagnostycznego do stawiania takich diagnoz – dlatego, jeśli coś budzi nasz niepokój, współpracujemy ze specjalistami.

👉 Ten post nie ma na celu wzbudzenia strachu. Chcemy raczej uświadomić, że życie jest kruche, a współczesna diagnostyka daje ogromne możliwości. Warto z niej korzystać – bo właśnie dzięki temu średnia długość życia stale rośnie.

📊 Dla porównania:
• w 1990 roku średnia życia mężczyzn wynosiła 66 lat, a kobiet 72,
• w 2000 – mężczyzn 69, kobiet 75,
• a w 2025 – mężczyzn 76, kobiet 81.

💬 Jak myślicie, co jeszcze oprócz coraz lepszej diagnostyki najbardziej wpływa na to, że średnia długość życia wciąż się podnosi?

fizjostrefa.com

26/09/2025

🦶 „Nie ma czegoś takiego jak tylko skręcenie kostki” – i dlaczego pierwsze skręcenie wymaga szczególnej uwagi 🔥

Artykuł „The ankle sprain and the domino effect” wskazuje, że każde skręcenie kostki może uruchomić łańcuch zmian prowadzących do przeciążeń, niestabilności czy zwyrodnień stawu skokowego.

Nawet jeśli objawy początkowo wydają się łagodne – bez pełnej rehabilitacji lub diagnostyki – ryzykujemy, że uraz „rozszerzy się” na sąsiednie struktury (więzadła, chrząstki, ścięgna).

🚨 Pierwsze skręcenie kostki to moment krytyczny! Szczególnie dla młodego sportowca!

Skręcenie stawu skokowego może wydawać się błahym urazem – „nic wielkiego” – ale w rzeczywistości to moment, który może rozpocząć efekt domina.

🧩 Co może pójść nie tak, jeśli zbagatelizujesz uraz?

• Ukryte uszkodzenia chrząstki lub więzadeł pozostaną nierozpoznane

• Mięśnie stabilizujące mogą zostać osłabione, pojawią się kompensacje

• Może powstać niestabilność, co sprzyja kolejnym skręceniom

• Z biegiem czasu mogą pojawić się zmiany degeneracyjne w stawie skokowym

⚠️ Właśnie dlatego pierwsze skręcenie to moment, kiedy trzeba działać mądrze:

1. Zabezpiecz miejsce urazu najlepiej używając do tego kompresji w formie tejpa czy bandaża

2. Mimo kontrowersji związanych ze stosowaniem zimna w stanie ostrym rekomendujemy schłodzenie stawu

3. Jeśli masz możliwość jak najszybciej rozpocznij diagnostykę stawu (RTG, USG)

4. Rozpocznij fizjoterapię opartą na pracy manualnej, dobrze zaplanowanym progresywnym treningu w myśl zasady "optimal loading", ewentualnie we wsparciu fizykoterapii

5. Nie spiesz się! - co jest najtrudniejszym wyzwaniem dla fizjoterapeuty i pacjenta ponieważ bardzo szybko jesteśmy w stanie "zdjąć" objawy bólowe oraz obrzęk ale wygojenie uszkodzonych struktur wymaga odpowiedniego czasu

Polecamy dwa artykuły przybliżające temat:

https://esskajournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/am-pdf/10.1002/ksa.12538

https://www.sportsmith.co/articles/no-ankle-sprain-is-just-a-simple-ankle-sprain/

23/09/2025

To nie jest post o fizjo, ale to temat, z którym stykamy się coraz częściej.

Dla niektórych będzie to niewygodny post, ale skoro potrafimy czytać etykiety na batonach, unikać glutenu i brzydzić się parówek, to poświęćmy też 3 minuty na coś, co naprawdę zagraża zdrowiu dzieci.

👉 Docierają do nas historie, że już 12-latkowie sięgają po e-papierosy.
Z nudów. Z ciekawości. Bo „wszyscy to mają”.

Rodzice dają dwa dni kary na telefon i temat się kończy, ale problem nie.

A dzieci trzeba uświadamiać.

Tylko jak to robić, skoro wielu dorosłych wciąż powtarza te same bzdury:

„Mój wujek palił całe życie i żyje, a sąsiad nie palił i zmarł na raka płuc.”

Tak, bywa i tak. Ale to wyjątek, nie reguła.
Nie każdy palacz zachoruje na raka płuc, ale prawie każdy chory na raka płuc jest lub był palaczem.
📌 95% przypadków raka płuc to osoby palące lub byłe palące.
📌 Tylko 5–10% to osoby niepalące — najczęściej bierni palacze.

I to jest różnica, potwierdzona metaanalizami i przeglądami systematycznymi, której wielu dorosłych nie rozumie.

📚 Źródła:
Chang, S., Cooper, C., & Lo, W. (2025). Primary tracheal small cell carcinoma: a case report and discussion of its surgical and oncological management. JTCVS Techniques, Elsevier.

⸻

🔬 Na podstawie danych z The Lancet, BMJ, ScienceDirect – standardowy płyn do e-papierosów zawiera:

• Nikotynę – obniża poziom serotoniny, spowalnia gojenie tkanek nawet o 50%, wpływa na rozwój mózgu;

• Formaldehyd – ten sam, który stosuje się do konserwacji zwłok i w klejach meblowych🤮

• Aceton – składnik zmywaczy do paznokci;

• Akroleinę – obecna w spalinach, przypalonym tłuszczu, dymie z plastiku🤢

• Nikiel, kadm, ołów – metale ciężkie z farb, baterii, pyłu przemysłowego.

Każda z tych substancji trafia bezpośrednio do krwiobiegu dziecka.

⸻

Co dzieje się z mózgiem?

E-papieros wyzwala sztuczną dopaminę — czyli uczucie „nagrody” bez wysiłku.

Dziecko czuje chwilowy chill, a potem nic go nie cieszy – ani sport, ani rozmowa, ma problem z koncentracją, staje się rozdrażnione i apatyczne i potrzebuje kolejnej chmurki żeby proces zaczął się na nowo.

To dokładnie ten sam mechanizm, co w uzależnieniach od narkotyków💉

Dane z The Lancet Psychiatry i JAMA Pediatrics (2021–2025) mówią:

🧠Nastolatki korzystające z e-papierosów mają o 32–36% wyższe ryzyko depresji

⸻

Dochodzą też:

🫁 zapalenia oskrzeli, duszności
❤️ zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie
🦷 stany zapalne jamy ustnej
🧬 uszkodzenia DNA (zwiększone ryzyko zmian nowotworowych)
😴 przewlekła bezsenność

⸻

📊 Dane są twarde:

• 28% dzieci nie potrafi przestać po tygodniu,

• 35% uzależnia się po miesiącu,

• 40% przechodzi potem na tradycyjne papierosy.

Zastanawiamy się, kto potrzebuje więcej pomocy: dziecko, które pali, czy dorosły, który mówi:

„To tylko moda. Przejdzie mu.”

⸻

Jeśli jesteś rodzicem, nauczycielem, terapeutą — bądź świadomy.
A jeśli możesz – udostępnij ten post.
Bo dzieci uczą się od nas.
Nie tylko tego, co mówimy. Ale też tego, co ignorujemy.

28/07/2025

Warsaw Eagles, z naszą Asią odpowiadającą za zaopatrzenie fizjoterapeutyczne, rozgromili Warsaw Mets 41:12 w wielkim Polish Bowl i sięgnęli po złoto Mistrzostw Polski!🏆

WIELKIE GRATULACJE!👏🏼
Trzymamy kciuki dalej, bo już za dwa tygodnie Asia rusza z kadrą Polski kobiet w futbolu flagowym i rozpoczyna przygotowania do wrześniowych Mistrzostw Europy w Paryżu! 🇵🇱🏈💪

Warsaw Eagles American Football Club
FizjoStrefa

12/06/2025

W tym sezonie miałem ogromną przyjemność wspierać terapeutycznie Julitę Piasecką —
jedną z czołowych przyjmujących w Polsce i zawodniczkę reprezentacji 🇵🇱💪

Julita, dziękujemy za zaufanie! Życzymy dużo zdrowia oraz dalszych sukcesów — zarówno w klubie, jak i w kadrze!

fizjostrefa.com

13/05/2025

W miniony weekend w niemieckim Schwäbisch Hall Asia wspierała zawodników Warsaw Eagles jako fizjoterapeutka. Mistrzowie Polski pokonali lokalny zespół Unicorns, awansując do półfinału Ligi Europejskiej CEFL💪🏻
Cieszymy się, że Asia reprezentuje nasz gabinet na tak wysokim poziomie!👏🏼

Warsaw Eagles American Football Club
fizjostrefa.com

09/05/2025

Z całego serca kibicujemy takim inicjatywom jak Modelarnia Biega!🏃🏼‍♀️

26/04/2025

Do zobaczenia☺️

Limit uczestników osiągnięty przed czasem! 🤩

Przypominamy, że jest o co zawalczyć...

✔️ Gmina Kęty ufundowała NAGRODĘ GŁÓWNĄ w postaci bonów do sklepu sportowego o wartości od 7️⃣0️⃣0️⃣ do 3️⃣0️⃣0️⃣ złotych!
✔️ Na zwycięzców poszczególnych kategorii czekać będą puchary 🏆
✔️ Ale to nie wszystko… dzięki wsparciu naszych SPONSORÓW przewidujemy również inne nagrody😎, ale o tym KOMU zostaną one przyznane, dowiecie się Państwo dopiero w dniu biegu 🤫

To z kim widzimy się w niedzielę 11 maja? 🧐

Gmina Kęty Fundacja Grupa Kęty Dzieciom Podbeskidzia Palarnia Kawy - Buena Czanieckie Makarony Beskidzkie FizjoStrefa Icd Auto Okręgowa Stacja Kontroli Pojazdów

10/04/2025