08/06/2025
https://www.facebook.com/share/p/1AoPaQxiCS/
Ile szczepionek na raz może przyjąć dziecko? I czy można przeciążyć szczepieniami układ odpornościowy?
Wpis uspokajający rodziców.
Obecnie małe dzieci otrzymują szczepionki chroniące je przed 14 różnymi chorobami. Ponieważ niektóre szczepionki wymagają więcej niż jednej dawki, dzieci mogą otrzymać nawet 27 szczepień do 2. roku życia i pięć zastrzyków na raz (aby ograniczyć liczbę wstrzyknięć na jednej wizycie stosuje się szczepionki wielowalentne, czyli w jednym podaniu jest więcej niż jeden antygen – jedno podanie chroni więcej niż przed jedną chorobą).
Układ odpornościowy niemowlęcia jest bardziej wytrzymały niż sądzi wielu rodziców. Badania wykazały, że niemowlęta mają znaczną zdolność do reagowania na wiele szczepionek. Teoretycznie układ odpornościowy niemowlęcia może poradzić sobie z tysiącami szczepionek na raz ze względu na ogromną liczbę komórek odpornościowych obecnych w organizmie [1].
Chociaż układ odpornościowy może poradzić sobie z wieloma szczepionkami, istnieją dowody na to, że niektóre kombinacje szczepionek mogą ze sobą kolidować. Na przykład szczepionki, które mają wspólne składniki białkowe, takie jak toksoid tężca, mogą powodować zmniejszoną odpowiedź przeciwciał, gdy są podawane jednocześnie [2]. Zjawisko to, znane jako przeciążenie epitopowe, sugeruje, że odpowiedź immunologiczna na jeden składnik szczepionki może zostać stłumiona przez obecność innego [3]. Nie oznacza to jednak, że układ odpornościowy jest przeciążony, ale raczej, że formuła szczepionek wymaga starannego rozważenia.
Kilka badań przedstawiło kliniczne wyniki podawania wielu szczepionek. Długoterminowe badanie szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) nie wykazało wzrostu zakażeń bakteryjnych ani wirusowych po szczepieniu, co sugeruje, że układ odpornościowy nie jest osłabiony przez szczepionkę skojarzoną [4]. Inne badanie potwierdziło, że szczepionka MMR nie zwiększa ryzyka hospitalizacji z powodu inwazyjnych zakażeń bakteryjnych, co dodatkowo obala mit przeciążenia immunologicznego [5].
Badanie przeprowadzone w 2002 r. przez Paula Offita sugerowało, że układ odpornościowy niemowlęcia teoretycznie mógłby odpowiedzieć na około 10 000 szczepionek jednocześnie. Szacunek ten opierał się na ogromnej liczbie przeciwciał obecnych we krwi niemowlęcia, co dowodzi ich niezwykłej zdolności do radzenia sobie z ogromną liczbą antygenów. W rzeczywistości niemowlęta są codziennie narażone na niezliczoną liczbę antygenów poprzez naturalne infekcje, a antygeny w szczepionkach stanowią niewielką część tej codziennej ekspozycji. Badanie miało na celu uspokojenie rodziców co do bezpieczeństwa wielu szczepionek i obalenie mitu, że układ odpornościowy niemowląt może być przeciążony [6].