Tak Na Zdrowie

06/02/2025

🦋 Choroba Hashimoto to przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, w którym organizm produkuje przeciwciała anty-TPO (przeciwko tyreoperoksydazie) i/lub anty-Tg (przeciwko tyreoglobulinie).

Te przeciwciała niszczą komórki tarczycy, co prowadzi do niedoczynności i zmian w strukturze narządu widocznych w badaniu USG.

ℹ️ Choroba Hashimoto to najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy, zwłaszcza u kobiet.

🔬 Jak przebiega choroba?
Faza początkowa: Funkcja tarczycy może być prawidłowa (norma TSH, fT3, fT4).
Postęp choroby: Z czasem rozwija się niedoczynność tarczycy (podwyższone TSH, obniżone fT4 i/lub fT3).
Przejściowa nadczynność (rzadko): W początkowym etapie może wystąpić nadczynność tarczycy, wynikająca z uszkodzenia komórek i uwolnienia hormonów tarczycy do krwiobiegu.

Inne odchylenia: Możliwy wzrost poziomu cholesterolu całkowitego, LDL i triglicerydów.

😴 Objawy niedoczynności tarczycy
- osłabienie, zmęczenie, senność
- uczucie chłodu
- sucha skóra, wypadanie włosów
- wzrost masy ciała
- obniżenie tętna
- zaparcia
- zmniejszenie siły mięśniowej i łatwa męczliwość
- obniżenie nastroju, zaburzenia koncentracji.

💊 Leczenie choroby Hashimoto
Lewotyroksyna jest lekiem z wyboru w przypadku niedoczynności tarczycy.

📌 Jak przyjmować lewotyroksynę?
Raz dziennie, na czczo, 30–60 minut przed posiłkiem, aby zapewnić prawidłowe wchłanianie hormonu.

Uwaga! Niektóre leki (np. preparaty wapnia, magnezu, żelaza, inhibitory pompy protonowej) mogą obniżać wchłanianie lewotyroksyny. Warto omówić to z lekarzem.

➡️ Kontrola TSH: Po rozpoczęciu terapii należy sprawdzić poziom TSH po 4–6 tygodniach.

🩺 Pamiętaj, że zmęczenie może wynikać z różnych przyczyn – nie ignoruj objawów i skonsultuj się z lekarzem.

31/01/2025

OGTT, czyli doustny test obciążenia glukozą, to badanie wykonywane u osób, u których podejrzewa się cukrzycę typu 2. Dotyczy to m.in. pacjentów z nieprawidłowym poziomem glukozy na czczo (wynik w przedziale 100-125 mg/dl).
‌
Kto powinien regularnie wykonywać OGTT? 🤔
‌
Badanie przesiewowe w kierunku cukrzycy typu 2 powinny być wykonywane regularnie (1 raz na rok) w grupach ryzyka, czyli u osób:
· z nadwagą lub otyłością (BMI ≥ 25 kg/m2 i/lub obwód w talii ≥ 80 cm u kobiet albo ≥ 94 cm u mężczyzn),
· z cukrzycą występującą w rodzinie (u rodziców lub rodzeństwa)
· mało aktywnych fizycznie
· u których w poprzednim badaniu stwierdzono stan przedcukrzycowy
· z nadciśnieniem tętniczym
· z dyslipidemią
· z chorobą układu sercowo-naczyniowego
· u kobiet z przebytą cukrzycą ciążową
· u kobiet, które urodziły dziecko o masie ciała > 4000 g
· u kobiet z zespołem policystycznych jajników (PCOS)
‌
👉 OGTT należy również wykonywać raz na 3 lata u każdej osoby powyżej 45. roku życia.
‌
🩺 Jak wygląda badanie?
Przygotowanie: Przed badaniem nie należy spożywać posiłków przez minimum 8 godzin.

Pierwsze pobranie krwi: Ma na celu oznaczenia poziomu glukozy na czczo.

Obciążenie glukozą: Następnie pacjent wypija 75 g glukozy rozpuszczonej w 300 ml wody.

W spoczynku: Podczas testu (2 godziny) pacjent czeka w poczekalni.

Drugie pobranie krwi: Po 120 minutach ponownie pobierana jest krew.
‌
📊 Interpretacja wyników
‌
🟢 Prawidłowy wynik:
Glukoza na czczo: 70–99 mg/dl (3,9–5,5 mmol/l).
Glukoza po 120 minutach:

26/01/2025

Tegoroczny Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy odbywa się pod hasłem „bezpieczeństwo i zdrowie dzieci”. 🚑💖
‌
Celem zbiórki jest wsparcie oddziałów onkologicznych i hematologicznych, gdzie leczone są m.in. dzieci chore na białaczkę. 👇
‌
Białaczka to nowotwór krwi 🩸, który zaczyna się w szpiku kostnym 🦴. To właśnie tam powstają komórki krwi:
🔴 Czerwone krwinki – transportują tlen
⚪ Białe krwinki – odpowiadają za odporność
🟡 Płytki krwi – pomagają w krzepnięciu.
‌
Gdy jedna z linii komórek zaczyna rosnąć nieprawidłowo, inne elementy krwi są wytwarzane w zbyt małej ilości. Powoduje to rożne objawy, które mogą przypominać inne choroby.
‌
❓ Na co zwrócić uwagę?
Zmęczenie, apatia
Krwawienia, siniaki bez związku z urazem
Częstsze infekcje niż zwykle
Nawracające gorączki bez wyraźniej przyczyny
Ból kończyn, który może powodować utykanie
Ból kręgosłupa
Powiększone węzły chłonne (guzki wyczuwalne pod skórą)
Nocne poty
Osłabienie apetytu, utrata masy ciała.

⚠️ Objawy nie muszą świadczyć o białaczce, ale zawsze warto skonsultować się z pediatrą.
‌
🏥 Diagnoza i leczenie
Pediatra po zebraniu wywiadu i zbadaniu dziecka może zlecić badania krwi. Warto pamiętać, że wyniki zawsze interpretuje się w kontekście objawów. Liczba białych krwinek może być zarówno zwiększona, zmniejszona, jak i w normie.
‌
Najczęściej diagnozowaną białaczką u dzieci jest ostra białaczka limfoblastyczna (ALL). Leczenie jest wymagające, ale rokowania są bardzo dobre. Według najnowszych badań wyleczalność sięga nawet 95%. 💪
‌
🩵 Możesz pomóc! Zapisz się do bazy dawców szpiku – dla wielu pacjentów przeszczep to szansa na zdrowie.
‌

24/01/2025

Wyobraź sobie insulinę jako klucz 🔑, a komórki Twojego ciała jako drzwi 🚪. W zdrowym organizmie klucz pasuje idealnie, wpuszczając glukozę do środka. W insulinooporności drzwi zaczynają się zacinać, a organizm produkuje coraz więcej insuliny, aby „otworzyć” oporne drzwi.
‌
❗Co to jest insulinooporność (IO)?
To stan, w którym tkanki, takie jak mięśnie czy tkanka tłuszczowa, stają się mniej wrażliwe na insulinę. Trzustka musi więc pracować na pełnych obrotach, żeby utrzymać prawidłowy poziom glukozy we krwi.
‌
Najczęściej winna jest nadwaga i otyłość – nadmiar glukozy i kwasów tłuszczowych obciąża komórki, które „zamykają drzwi” przed kolejną porcją energii.
💡 Dobra wiadomość? Insulinooporność można odwrócić!
➡️ Postaw na regularną aktywność fizyczną 🚴‍♀️ (nawet umiarkowaną).
➡️ Wprowadź do diety produkty o niskim indeksie glikemicznym 🥦 i ogranicz słodycze 🍭.
➡️ Jeśli masz za dużo kilogramów, redukcja masy ciała 🏃‍♂️ pomoże w walce z IO.
❓ Dlaczego to ważne?
Nieleczona insulinooporność może prowadzić do stanu przedcukrzycowego, a nawet cukrzycy typu 2. 📈
Problem może dotyczyć także kobiet z zespołem policystycznych jajników (PCOS), nawet przy prawidłowej masie ciała. W takich przypadkach leki przeciwcukrzycowe, takie jak metformina, mogą pomóc w regulacji cyklów miesiączkowych.

📊 Jak sprawdzić insulinooporność?
Lekarz może zalecić oznaczenie insuliny na czczo. Wykorzystuje się ją do obliczenia wskaźnika HOMA-IR:
HOMA-IR = glukoza na czczo [mmol/L] x insulina na czczo [µU/mL] / 22,5.
Wynik powyżej 2,5 może wskazywać na problem (choć należy pamiętać, że nie jest to dokładne narzędzie diagnostyczne).

✨ Twoje zdrowie w Twoich rękach! Działaj, zanim insulinooporność „zatrzaśnie drzwi” na dobre. 💪🩷

16/01/2025

Niewydolność serca to stan, w którym serce nie jest w stanie pompować krwi tak efektywnie, jak powinno. W Europie cierpi na nią 1-2% dorosłych.
‌
Jakie objawy mogą świadczyć o niewydolności serca?
‌
🔴 Duszność
• Trudności w oddychaniu, uczucie braku powietrza, które mogą występować zarówno podczas wysiłku, jak i w spoczynku.
• Nasila się podczas leżenia na płasko oraz pochylania do przodu.
• Może narastać stopniowo lub pojawić się nagle.
‌
🔴 Męczliwość
• Szybkie zmęczenie podczas wysiłku.
• Utrudnienia w wykonywaniu codziennych czynności, takich jak chodzenie po schodach czy prace domowe.
‌
🔴 Obrzęki
• Początkowo w okolicy kostek, mogą obejmować łydki, uda, a u osób leżących także okolice kości krzyżowej.
• Charakterystyczne są tzw. obrzęki ciastowate – po naciśnięciu palcem pozostaje dołek.
‌
🔴 Inne objawy
• Kołatanie serca.
• Zawroty głowy, omdlenia.
• Nocny kaszel.
• Uczucie pełności w brzuchu, utrata apetytu.
• Depresja.
‌
Jakie są przyczyny niewydolności serca?
Niewydolność serca może mieć różnorodne przyczyny. Do najczęstszych należą:
⁃ Nadciśnienie tętnicze – przewlekłe obciążenie serca prowadzi do jego osłabienia.
⁃ Choroba niedokrwienna serca i przebyty zawał – uszkodzenie mięśnia sercowego zmniejsza jego wydolność.
⁃ Kardiomiopatie – choroby mięśnia sercowego, które osłabiają jego zdolność do skurczu lub relaksacji.
⁃ Wady zastawkowe serca.
‌
🩺 Kiedy zgłosić się do lekarza?
Jeśli zauważysz u siebie lub bliskich powyższe objawy, nie zwlekaj z wizytą u lekarza. Niewydolność serca jest chorobą przewlekłą, ale leczenie może zmniejszyć objawy i spowolnić jej rozwój.
‌
💡 Ważne: Niewydolność serca może dotknąć również młodych ludzi, np. w przebiegu zapalenia mięśnia sercowego, dlatego nie bagatelizuj objawów!
‌
🚑 Pamiętaj:
 Nagła silna duszność lub ból w klatce piersiowej wymagają natychmiastowego wezwania karetki pogotowia.
‌

30/12/2024

Rak jelita grubego to jeden z najczęstszych nowotworów w Polsce i na świecie. Każdego roku diagnozuje się go u około 18 tysięcy Polaków, z czego ponad 70% przypadków dotyczy osób powyżej 65. roku życia.

🧬 Rak jelita grubego może występować zarówno spontanicznie, jak i dziedzicznie (ok. 5% przypadków, zwykle u młodszych pacjentów).

⚠️ Czynniki ryzyka:
otyłość
palenie papierosów
nadmierne spożycie alkoholu
brak aktywności fizycznej
dieta bogata w czerwone mięso.

➡️ Objawy wymagające uwagi:
przewlekłe zaparcia lub biegunki (szczególnie naprzemienne)
niezamierzona utrata masy ciała
przewlekły ból brzucha
anemia
obecność krwi lub śluzu w stolcu
dodatni wynik testu na krew utajoną w kale.

Jeśli zauważysz u siebie którykolwiek z tych objawów, zgłoś się do lekarza.

📊 Program badań przesiewowych w Polsce
Osoby w wieku 50-65 lat (lub 40-49 lat, jeśli w rodzinie występował rak jelita grubego) mogą skorzystać z bezpłatnej kolonoskopii.

🕒 Badanie trwa od 15 do 40 minut i może być wykonane w znieczuleniu.

🎯 Wczesne wykrycie nowotworu znacząco zwiększa szanse na pełne wyleczenie.

Kolonoskopia ma również wartość terapeutyczną – jeśli lekarz zauważy polip, usunie go i przekaże materiał do badania histopatologicznego. W przypadku wykrycia nowotworu diagnostykę uzupełnia się o dodatkowe badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa.

🩺 Leczenie raka jelita grubego
Nowotwór zlokalizowany (bez przerzutów):
Podstawową metodą leczenia jest operacja, czasami wspierana chemioterapią lub radioterapią w zależności od wskazań. Po zakończeniu leczenia pacjenci pozostają pod kontrolą przez co najmniej 5 lat.

Nowotwór z przerzutami:
Leczenie opiera się na chemioterapii, immunoterapii lub radioterapii, które mają na celu spowolnienie postępu choroby. Operacje wykonuje się głównie dla złagodzenia objawów i zmniejszenia masy guza. W rzadkich sytuacjach, gdy przerzuty są ograniczone, można rozważyć usunięcie nowotworu w całości.

💡 Dlaczego badania są ważne?
Rozpoznanie raka jelita grubego we wczesnym stadium daje najlepsze szanse na wyleczenie. Zachęcajmy bliskich do badań przesiewowych – mogą one uratować życie.

12/12/2024

Przed nami kolejny 10-minutowy trening mięśni brzucha z wykorzystaniem ciężarków dla średniozaawansowanych.

Przygotujcie ciężarki o wadze od 1-2 kg (możesz też użyć butelek z wodą o podobnej wadze) i możemy zaczynać.

Wejdź na nasz kanał YouTube i ćwicz z !

07/12/2024

Nowotwory złośliwe to druga najczęstsza przyczyna zgonów w Polsce. W 2021 roku odpowiadały za 18,8% zgonów mężczyzn i 17,2% zgonów kobiet.

Nowotwory stanowią istotny problem zdrowotny, co wynika ze starzejącego się społeczeństwa, zanieczyszczenia środowiska oraz współczesnego stylu życia – niewłaściwej diety, braku aktywności fizycznej, stresu oraz używek. 🚬🍔

👩 Najczęściej diagnozowane nowotwory u kobiet

Rak piersi 24,2%
Rak płuca 9,4%
Rak jelita grubego 9,2%
Rak trzonu macicy 6,9%

👨 Najczęściej diagnozowane nowotwory u mężczyzn
Rak prostaty 21,2%
Rak płuca 14,6%
Rak jelita grubego 11,9%
Rak pęcherza moczowego 6,3%

Rak piersi jest najczęściej diagnozowanym nowotworem u kobiet, natomiast u mężczyzn najczęściej rozpoznaje się raka prostaty. Drugie miejsce pod względem częstości zachorowań, niezależnie od płci, zajmuje rak płuca, a trzecie – rak jelita grubego.

Odsetek zgonów nowotworowych
U kobiet:
Rak płuca 18 %
Rak piersi 15 %
Rak jelita grubego 12%

U mężczyzn:
Rak płuca 26 %
Rak jelita grubego 13 %
Rak prostaty 11 %

Czy wiesz, że rak płuca odpowiada za największą liczbę zgonów nowotworowych, zarówno u kobiet, jak i mężczyzn? Dlatego to tak ważne, aby unikać narażenia na dym tytoniowy. Ponad 80% osób chorujących na raka płuca to palacze. 🚭

🎯 Wczesna diagnoza może uratować życie! NFZ prowadzi darmowe programy profilaktyczne raka piersi, raka szyjki macicy oraz raka jelita grubego. Skorzystaj z nich i zadbaj o swoje zdrowie!

20/11/2024

Listopad to miesiąc, w którym zwracamy uwagę na zdrowie mężczyzn, w tym na profilaktykę i wczesne wykrywanie nowotworów prostaty i jąder. 🧔💙
‌
➡️ Rak prostaty
Rak prostaty najczęściej dotyczy mężczyzn po 50. roku życia i zwykle rozwija się bezobjawowo. Jeśli objawy wystąpią, są zwykle niespecyficzne, takie jak:
- Częsta potrzeba oddawania moczu
- Osłabiony strumień moczu
- Krew w moczu
- Trudności z wypróżnieniem
- Zaburzenia wzwodu
- Ogólne osłabienie

W rzadkich przypadkach rak prostaty wykrywany jest na etapie przerzutów, które najczęściej obejmują kości, co może objawiać się bólem lub złamaniami patologicznymi.
‌
Screening za pomocą swoistego antygenu sterczowego (PSA) 🩸
‌
Wykonanie testu PSA najlepiej omówić indywidualnie z lekarzem. 👨‍⚕️👩‍⚕️ Poziom PSA może wzrosnąć z różnych przyczyn, dlatego w przypadku podwyższonego wyniku zazwyczaj powtarza się badanie.
‌
Przed wykonaniem testu warto pamiętać o odpowiednim przygotowaniu – dwa dni wcześniej należy unikać intensywnej aktywności, takiej jak jazda na rowerze i powstrzymać się od współżycia. Testu PSA nie wykonuje się także bezpośrednio po badaniu per re**um (przez odbytnicę), w trakcie którego lekarz ocenia palpacyjnie gruczoł prostaty.
‌
👨‍👦 Screening przynosi największe korzyści w grupach zwiększonego ryzyka, takich jak mężczyźni z historią raka prostaty w rodzinie lub nosiciele specyficznych mutacji, np. BRCA.
‌
➡️ Rak jądra
Rak jądra najczęściej dotyczy młodszych mężczyzn w wieku 15-35 lat. Jest to nowotwór o wysokiej wyleczalności, szczególnie gdy zostanie wykryty wcześnie. Typowe objawy to:
- niebolesny guzek lub opuchnięcie moszny,
- uczucie ciężkości w jamie brzusznej, kroczu lub mosznie,
ból jąder lub moszny.

Regularne samobadanie jąder 🖐️ to prosty sposób na wczesne wykrycie niepokojących zmian.
‌
Dlaczego Movember? 🧔
Movember to symboliczny apel, aby mężczyźni zwracali większą uwagę na swoje zdrowie. Noszenie wąsów, angażowanie się w akcje społeczne, a przede wszystkim regularne badania mogą przyczynić się do wcześniejszego wykrywania chorób.
‌
Jeśli cokolwiek budzi Twój niepokój – nie wstydź się pójść do lekarza. 🏥
‌

13/11/2024

Czerniaki to złośliwe nowotwory wywodzące się z komórek produkujących melaninę, odpowiedzialną za kolor naszej skóry. Czerniak może szybko się rozprzestrzeniać, dając przerzuty i prowadząc do śmierci, jednak wykryty na wczesnym etapie jest wyleczalny.

Czynniki ryzyka czerniaka:
🌞 Ekspozycja na promieniowanie UV – zarówno naturalne (np. słońce), jak i sztuczne (solaria)
👱‍♀️ Jasna karnacja
👨‍👩‍👧‍👦 Predyspozycje genetyczne
🔢 Liczne znamiona

Jak rozpoznać czerniaka?
Stosuj regułę ABCDE podczas samokontroli znamion i regularnie odwiedzaj dermatologa.
A – asymetria – nieregularny kształt, barwa lub struktura
B – brzegi – nierówne, postrzępione
C – kolor – niejednolity, chaotyczny, od brązowego przez szary, niebieski, czarny po czerwony. Czerniak może też być jasny, w postaci różowego guzka (czerniak amelanotyczny)
D – średnica >5 mm, szybki wzrost – uwaga, nawet mniejsze zmiany mogą okazać się czerniakiem!
E – ewolucja znamienia – powiększanie się, zmiana kształtu, uwypuklenie, owrzodzenie, krwawienie

📌 Większość czerniaków to tzw. zmiany de novo, czyli nowe znamiona. Około 30% rozwija się w obrębie istniejących znamion.

Dermatoskopia – na czym polega badanie?
🧐 Dermatolog ogląda zmiany skórne za pomocą dermatoskopu, który umożliwia dokładną ocenę głębszych warstw skóry. Czerniaki mogą pojawić się również w obrębie błon śluzowych, paznokci, gałki ocznej, w okolicach intymnych, w przestrzeniach między palcami czy na skórze głowy, dlatego badanie obejmuje całe ciało.

📸 Wideodermatoskopia polega na fotografowaniu wybranych znamion, co umożliwia ich obserwację w czasie. Dzięki porównywaniu kolejnych zdjęć dermatolog może ocenić, czy zmiana wymaga usunięcia.

➡️ Jeśli dermatolog podejrzewa czerniaka, znamię należy jak najszybciej usunąć z marginesem 1-3 mm i przesłać do badania histopatologicznego. Nie zwlekajmy! Regularne kontrole mogą uratować życie!

07/11/2024

🦵 Niedokrwienie kończyn dolnych to jedno z częstych powikłań miażdżycy, którego objawy z czasem stają się coraz bardziej dokuczliwe.

Typowe objawy to:
- Męczliwość i wrażliwość na zimno
- Chromanie przestankowe – ból po przejściu określonego dystansu, ustępujący po krótkim odpoczynku
- Zblednięcie skóry, zasinienie na stopach
- Zaniki mięśniowe, utrata owłosienia na kończynach
- 🚨 Ból spoczynkowy, owrzodzenia, martwica

🩺 Diagnoza
W pierwszej kolejności lekarz bada tętno na kończynach, w pachwinach, pod kolanami, za kostką przyśrodkową i na grzbiecie stopy. Może również zlecić ocenę wskaźnika kostka-ramię lub badania obrazowe, takie jak USG lub angiografia metodą tomografii komputerowej, aby ocenić stan tętnic.

➡️ Leczenie przewlekłego niedokrwienia kończyn obejmuje modyfikację stylu życia i kontrolę czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Najważniejsze elementy to:
- 🚭 Zaprzestanie palenia tytoniu i unikanie dymu tytoniowego
- 🔧 Optymalne leczenie chorób współistniejących, jak nadciśnienie tętnicze i cukrzyca – wyrównanie ciśnienia tętniczego i poziomu glikemii zmniejsza ryzyko zawału serca i udaru mózgu
- 💊 Farmakoterapia – stosowanie leków przeciwpłytkowych, statyn oraz, w wybranych przypadkach, leków przeciwkrzepliwych

Leczenie wydłużające dystans chromania
- 🏃🚴 Regularny trening marszowy – najlepiej nadzorowany przez fizjoterapeutę, 30-60 minut co najmniej 3 razy w tygodniu. Alternatywnie, zaleca się codzienny spacer na dystans min. 3 km lub jazdę na rowerze min. 10 km.
Kluczowa jest systematyczność – korzystny efekt ćwiczeń zanika po ich zaprzestaniu.

- 🏥 Leczenie inwazyjne – zabiegi wewnątrznaczyniowe, przezskórne np. z wszczepieniem stentu, lub operacyjne, jak wszczepienie pomostu omijającego zwężenie, usunięcie blaszki miażdżycowej czy plastyka chirurgiczna tętnicy.

Profilaktyka i szybka interwencja mogą skutecznie poprawić komfort życia pacjenta i zapobiec poważnym powikłaniom!

05/11/2024

Miażdżyca to przewlekła choroba, która polega na odkładaniu się lipidów, wapnia i komórek zapalnych w ścianach tętnic. Tworzące się blaszki miażdżycowe utrudniają przepływ krwi i mogą prowadzić do powikłań, takich jak udar mózgu czy zawał serca.

🔍 Miażdżyca tętnic kończyn dolnych jest jedną z najczęstszych przyczyn przewlekłego niedokrwienia nóg. Dotyka ponad 200 milionów osób na całym świecie.

🔥 Czynniki ryzyka:
- Palenie tytoniu – ryzyko rośnie wraz z intensywnością palenia
- Nadciśnienie tętnicze – uszkodzenia śródbłonka przyspieszają rozwój miażdżycy
- Hipercholesterolemia – zwłaszcza wysoki poziom cholesterolu LDL i niski HDL
- Cukrzyca – ryzyko wzrasta wraz z czasem trwania choroby
- Wiek – choroba ujawnia się najczęściej po 50. roku życia

💡 Początkowo choroba przebiega bezobjawowo. Jeśli zauważysz u siebie objawy, takie jak zmęczenie nóg czy ból podczas chodzenia, warto zwrócić się do lekarza.

🛑 Chromanie przestankowe ➡️ To ból, zdrętwienie lub zesztywnienie mięśni, pojawiające się po przejściu określonego dystansu, zmuszające do zatrzymania się. Objawy ustępują po krótkim odpoczynku. Dystans, po którym pojawia się ból, jest krótszy przy wchodzeniu pod górę i podczas szybkiego marszu.

Ból zazwyczaj dotyczy łydki, ale przy zmianach miażdżycowych w aorcie lub tętnicach biodrowych może obejmować także udo i pośladek.

❗ Nie lekceważ pierwszych objawów – wraz z postępem choroby ból może pojawić się nawet w spoczynku.

🦶 Inne objawy:
- zwiększona wrażliwość nóg na zimno
- zblednięcie lub zasinienie skóry na stopach, które może nasilać się po uniesieniu kończyny do góry
- zaniki mięśniowe, przebarwienia, utrata owłosienia na kończynie
- owrzodzenia i martwica, zwłaszcza na pięcie lub palcach

🏃 Pamiętaj – najważniejsza pozostaje profilaktyka i unikanie narażenia na dym tytoniowy! 🚭 Każdy krok w stronę zdrowszego życia pomaga chronić Twoje naczynia krwionośne. W kolejnym poście omówimy diagnostykę i leczenie niedokrwienia kończyn dolnych.

23/10/2024

Październik to miesiąc świadomości raka piersi – szczególny czas, by przypomnieć o programie badań przesiewowych, który pomaga we wczesnym wykrywaniu tej choroby.
‌
🔍 Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet w Polsce. Odpowiada za około:
23% wszystkich zachorowań na nowotwory
14% zgonów związanych z nowotworami
‌
👩‍⚕️ Regularnie wykonywana mammografia zwiększa szansę na skuteczne leczenie raka piersi.
‌
✅ W programie przesiewowym mogą wziąć udział kobiety w wieku od 45 do 74 lat. Badanie wykonuje się co 2 lata.
‌
📍 Na badanie profilaktyczne nie potrzebujesz skierowania. Zgłoś się do placówki, która realizuje program NFZ lub skorzystaj z badania w mammobusie.
‌
🔄 Jeśli miałaś wcześniej zdiagnozowaną zmianę nowotworową piersi, możesz ponownie wziąć udział w programie, jeśli:
• Zakończyłaś leczenie i upłynął 5-letni okres monitorowania.
• Jesteś po 5 latach od operacji raka piersi i pozostajesz w trakcie hormonoterapii uzupełniającej.
• W takich przypadkach mammografię zaleca się co 12 miesięcy.

Wczesne wykrycie raka piersi może uratować życie. Zadbaj o siebie – zgłoś się na mammografię już dziś!

11/10/2024

Nadużywanie leków to poważny problem, który może prowadzić do uzależnienia i poważnych powikłań zdrowotnych.

❌ Nadużywanie leków wiąże się z przyjmowaniem ich w sposób niezgodny z zaleceniami. Może obejmować:
- stosowanie wyższych dawek lub zmienianie schematu dawkowania bez konsultacji z lekarzem
- zmienianie drogi podania leku (np. kruszenie i wdychanie proszku z tabletek zamiast przyjmowania doustnie)
- używanie leków przepisanych komuś innemu.

💊 Osoby nadużywające leków mogą je przyjmować w celu osiągnięcia określonych efektów działania danej substancji. Wśród najczęściej nadużywanych grup leków znajdują się:

Opioidy (np. tramadol, morfina, oksykodon, fentanyl) – ze względu na ich silne działanie przeciwbólowe i uspokajające.

Stymulanty (np. pochodne amfetaminy, metylofenidat) – wywołujące stan pobudzenia i poprawiające koncentrację.

Pochodne benzodiazepiny (np. alprazolam, klonazepam, diazepam) – o działaniu uspokajającym i nasennym.

Niebenzodiazepinowe leki nasenne, tzw. leki “Z” (np. zolpidem, zaleplon, zopiklon) – stosowane w leczeniu bezsenności.

🤒 Nadużywanie może też dotyczyć leków OTC, które można kupić bez recepty. Do tej grupy należą:
- Leki przeciwbólowe (paracetamol, niesteroidowe leki przeciwzapalne, w tym benzydamina)
- Leki przeciwkaszlowe (dekstrometorfan, kodeina)
- Leki na katar (pseudoefedryna).

Nadużywanie leków może prowadzić do zatruć, w tym przypadkowych, gdy stosowane są preparaty łączone.

⚠️ Objawy nadużywania leków obejmują m.in.:
- drażliwość
- nagłe zmiany nastroju i zachowania
- nadmierną senność
- problemy z koncentracją.

➡️ Lekomania to uzależnienie od leków. Po przerwaniu ich przyjmowania osoby uzależnione mogą doświadczać objawów odstawiennych, takich jak niepokój, bezsenność, wymioty, biegunka.

🤝 Jeśli podejrzewasz, że bliska Ci osoba nadużywa leków, spróbuj otwarcie z nią porozmawiać i zaoferuj wsparcie w poszukiwaniu pomocy. W niektórych przypadkach niezbędna może okazać się terapia uzależnień.

03/10/2024

💉 Fentanyl to bardzo silny, syntetyczny opioid, stosowany głównie jako lek przeciwbólowy w trakcie znieczulenia ogólnego na bloku operacyjnym. W odpowiedniej dawce jego działanie przeciwbólowe utrzymuje się do godziny po podaniu dożylnym.
‌
🩹 W medycynie paliatywnej, szczególnie u pacjentów z chorobą nowotworową, stosuje się plastry transdermalne z fentanylem, które stopniowo uwalniają lek do krążenia. Fentanyl dostępny jest również w formie tabletek i aerozolu do nosa, które dają ulgę w bólach przebijających.
‌
👉 Dlaczego fentanyl jest tak niebezpieczny?

Siła działania: Fentanyl jest około 100 razy silniejszy niż morfina.

Uzależnienie: Może prowadzić silnego uzależnienia.

Depresja układu oddechowego: Może powodować zatrzymanie oddechu.
‌
👉 Czym jest uzależnienie od opioidów?
Fentanyl stosowany jako narkotyk może początkowo wywoływać uczucie euforii, spokoju i senności. Jednak z czasem rozwija się tolerancja, co wymaga przyjmowania coraz większych dawek w celu uzyskania tego samego efektu. Może to prowadzić do zatrzymania oddechu i śmierci.
‌
❗ W Stanach Zjednoczonych ponad 100 tysięcy osób zmarło z powodu przedawkowania opioidów w zeszłym roku.
‌
Osoby uzależnione od opioidów odczuwają silne pragnienie zażywania substancji, nie są w stanie ograniczać dawek, doświadczają dotkliwych objawów odstawiennych, a w konsekwencji zaniedbują swoje obowiązki i relacje społeczne.
‌
🚑 Objawy przedawkowania opioidów:
Skrajna senność
Spowolniony oddech lub jego brak
Bardzo małe źrenice
Bardzo wolne bicie serca.
‌
🛡️ Nalokson to lek, który może uratować życie podczas przedawkowania, blokując efekty opioidów.
‌
⚠️ Leczenie uzależnienia od opioidów jest bardzo trudne. Kluczową rolę odgrywa stosowanie leków, które zmniejszają głód narkotykowy i redukują euforyczne efekty zażywania narkotyków, np. metadonu.
‌
💡 Pamiętaj: Fentanyl to silny lek, który może być bezpiecznie stosowany wyłącznie w kontrolowanych warunkach i tylko w określonych wskazaniach, zgodnie z zaleceniami lekarza.

27/09/2024

Raka szyjki macicy można uniknąć! Prawie 100% przypadków wywołuje wirus HPV. 💉 Od 1 września 2024 roku dzieci i młodzież w wieku od 9 do 14 lat mogą skorzystać z bezpłatnych szczepień, które są wysoce skuteczne w ochronie przed onkogennymi, czyli powodującymi raka, typami wirusa HPV. Szczepienie zalecane jest zarówno dziewczętom, jak i chłopcom. Zadbaj o zdrowie swojego dziecka już dziś! 🙌

25/09/2024

21/09/2024

Choroba Alzheimera, najczęstsza przyczyna demencji, stopniowo, lecz nieubłaganie odbiera zdolność do samodzielnego funkcjonowania.
‌
🧠 Jak rozwija się choroba Alzheimera?
W przebiegu choroby dochodzi do odkładania się złogów beta-amyloidu oraz białka tau, co prowadzi do nieodwracalnych zmian w mózgu. Śmierć neuronów skutkuje pogorszeniem pamięci i innych zdolności poznawczych.
‌
Ryzyko choroby wzrasta z wiekiem, zwłaszcza po 65. roku życia, a większość przypadków (ponad 95%) ma charakter sporadyczny, czyli niezwiązany z występowaniem rodzinnym.
‌
🔍 Objawy, na które warto zwrócić uwagę
- Zapominanie: Na wczesnym etapie osoba chora często zapomina, gdzie zostawiła przedmioty, powtarza te same pytania lub opowieści.
- Trudności językowe: Chory ma problem z rozumieniem lub doborem właściwych słów.
- Problemy z koncentracją: Wykonywanie złożonych zadań, jak zarządzanie finansami, staje się coraz trudniejsze.
- Dezorientacja: Chorzy tracą orientację w znanym sobie otoczeniu i przestają rozpoznawać bliskich.
‌
⏳ Z biegiem czasu osoba dotknięta chorobą staje się coraz bardziej zależna od pomocy innych, często nie zdając sobie sprawy z własnych ograniczeń. Może to prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak zagubienie się lub wypadki domowe. W zaawansowanej fazie choroby mogą wystąpić urojenia i halucynacje – osoba chora widzi rzeczy, które nie istnieją lub wierzy w fałszywe przekonania. Może towarzyszyć temu drażliwość, a nawet agresja.
‌
🏃 Profilaktyka – dbaj o zdrowy styl życia!
Zarówno genetyka (np. obecność genu APOE ε4), jak i styl życia mają wpływ na rozwój choroby Alzheimera. Co możesz zrobić, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania?
- Bądź aktywny/a fizycznie.�
- Odżywiaj się zdrowo.�
- Dbaj o relacje społeczne.�
- Bądź ciekawy/a świata, angażuj się w różne zadania.�
- Doceniaj sen i odpoczynek.�
- Unikaj palenia, kontroluj ciśnienie krwi i poziom glukozy we krwi.
‌
🫶 Wspierajmy osoby z Alzheimerem i ich bliskich
Choroba Alzheimera wpływa nie tylko na osoby chore, ale również na ich rodziny i opiekunów, którzy codziennie stawiają czoła wyzwaniom związanym z opieką. Dbajmy o siebie nawzajem!
‌