24/09/2025
Fludrokortyzon i kontrola leczenia u pacjentów z PAI – co pokazało 6-letnie badanie?
💊 Fludrokortyzon (FC)
Stosowany od 1954 roku jako główny lek mineralokortykoidowy.
Ma 200–400 razy silniejsze działanie niż hydrokortyzon i ok. 10 razy silniejsze niż aldosteron.
📖 Dotychczasowe zalecenia
Monitorowanie terapii głównie na podstawie:
✔️ samopoczucia pacjenta,
✔️ poziomu elektrolitów (Na, K),
✔️ ciśnienia tętniczego (brak niedociśnienia ortostatycznego).
Renina w górnej granicy normy bywała traktowana jako dodatkowy wskaźnik.
Badania z 2020 r. sugerowały jednak, że bardziej wiarygodne są elektrolity i ciśnienie niż sama renina.
🔎 Po co zrobiono to badanie?
👉 Aby sprawdzić, czy renina jednak odgrywa kluczową rolę i czy w praktyce może pomóc w bezpiecznym dostosowywaniu dawki fludrokortyzonu.
👥 Badana grupa
193 osoby z PAI leczone w Padwie (Włochy).
Najwięcej z chorobą Addisona (130 pacjentów), a także z wrodzonym przerostem nadnerczy, po obustronnej adrenalektomii i innymi przyczynami PAI.
Obserwacja średnio przez 6 lat.
✅ Najważniejsze wyniki
Większość pacjentów przyjmowała 50–75 µg FC/dobę.
Wyższa dawka FC → więcej sodu, mniej potasu, niższa renina.
Wysoka renina → niższy sód i wyższy potas (oznaka niedoboru MC).
Przy długim leczeniu (ponad 5 lat) dawkę FC często można było zmniejszyć, bez szkody dla pacjenta.
📊 Wniosek praktyczny
➡️ Renina i elektrolity są najlepszymi wskaźnikami skuteczności fludrokortyzonu.
➡️ Regularne badania pozwalają bezpiecznie dostosować – a często obniżać – dawkę leku.
📚 Źródło
Ceccato F, Torchio M, Tizianel I, Peleg Falb M, Barbot M, Sabbadin C, Betterle C, Scaroni C.
Renin and electrolytes indicate the mineralocorticoid activity of fludrocortisone: a 6-year study in primary adrenal insufficiency. Journal of Endocrinological Investigation. 2023;46:111–122.
DOI: 10.1007/s40618-022-01889-1