Neuropsycholog Krosno

19/08/2025

W samo sedno 💁🏻‍♀️

Komentarz do artykułu autorstwa ⬇️

👉 Należy dążyć do zmiany przepisów MZ i NFZ tak, aby na oddziałach neurologii, rehabilitacji neurologicznej i neurochirurgii zatrudniani byli specjaliści neuropsycholodzy w proporcji 3:1 względem logopedów.

NEUROPSYCHOLOG ma znacznie szerszy zakres czynności zawodowych niż logopeda, głównie:
- DIAGNOZA I TERAPIA AFAZJI;
- diagnoza i rehabilitacja innych zaburzeń poznawczych (pamięci, uwagi, funkcji wykonawczych, funkcji wzrokowo-przestrzennych, praksji) m.in. po udarach, urazach czaszkowo-mózgowych, po operacjach neurochirurgicznych;
- diagnoza otępień w chorobach neurozwyrodnieniowych;
- diagnostyka różnicowa zaburzeń psychogennych vs neurologicznych;
- wsparcie psychologiczne dla pacjentów i ich rodzin;
- psychoedukacja pacjentów i ich rodzin.

LOGOPEDA:
- diagnoza i terapia motorycznych zaburzeń mowy (głównie dyzartrii);
- diagnoza i rehabilitacja dysfagii;
- ewentualne inne proponowane przez logopedów zakresy kompetencji, z zastrzeżeniem, że nie wchodzą one w kompetencje neuro/psychologów.

Dla przypomnienia ⬇️

Dlaczego 𝗔𝗙𝗔𝗭𝗝𝗔 to zaburzenie 𝗡𝗘𝗨𝗥𝗢𝗣𝗦𝗬𝗖𝗛𝗢𝗟𝗢𝗚𝗜𝗖𝗭𝗡𝗘?

🧠 Neuropsycholog zajmuje się diagnozą i terapią zaburzeń funkcji poznawczych będących wynikiem uszkodzenia / dysfunkcji mózgu.

🧠💭 Funkcje POZNAWCZE to jedne z głównych rodzajów procesów psychicznych (psychologicznych) "dziejących się" w umyśle i ujawniających w zachowaniu człowieka.

🧠💭🗣️ Do głównych funkcji poznawczych należą funkcje JĘZYKOWE, które są ściśle powiązane z innymi procesami poznawczymi. Funkcje językowe odpowiadają za dobór, brzmienie i rozumienie znaczenia słów oraz porządek słów w zdaniu (używanych w mowie i piśmie). Do procesów przetwarzania językowego zalicza się także planowanie i tworzenie programu motorycznej realizacji wypowiedzi.

🧠💭🗣️💬❌ Afazja jest zaburzeniem poznawczych funkcji językowych. Ujawnia się jako trudności w tworzeniu wypowiedzi / ekspresji językowej i/lub rozumieniu wypowiedzi (zarówno w mowie, jak i w piśmie). Afazja dotyczy wymienionych wyżej językowych procesów poznawczych (leksykalnych, fonologicznych, semantycznych, syntaktycznych oraz programowania motorycznej realizacji czynności mówienia) (Seniów, 2009).

🧑‍🏫 Neuropsycholog w procesie kształcenia w pierwszej kolejności uczy się na temat różnicowania, diagnozy i terapii afazji. Dlaczego?

1) Historycznie afazja była pierwszym zaburzeniem, na gruncie którego wyrosła wiedza neuropsychologiczna (przywołując choćby prace Wernickego z XIX w.).

2) Co istotniejsze, w praktyce klinicznej chcąc oceniać i różnicować zaburzenia w funkcjonowaniu poznawczym, neuropsycholog poza procesami uwagi, w pierwszej kolejności musi ocenić funkcje językowe. Nie da się diagnozować innych procesów poznawczych, które mają charakter językowy (np. pamięć werbalna), bez dokładnej wiedzy na temat stanu poszczególnych funkcji językowych. Trudno wnioskować o stanie funkcji niejęzykowych (np. wzrokowo-przestrzennych) bez wiedzy, na ile pacjent rozumie kierowane do niego polecenia.

ℹ️❗Zaburzenia językowe (afazja) są zatem w samym centrum zainteresowania neuropsychologa. Afazja jest podstawą neuropsychologii. Na wiedzy o afazji buduje się wiedzę o innych zaburzeniach poznawczych. Nie ma neuropsychologii i pracy neuropsychologa bez afazji❗

✂️ ❌ W pracy klinicznej nie da się wyciąć zaburzeń językowych spośród innych zaburzeń poznawczych i zajmować tylko dysfunkcjami językowymi w izolacji od całości funkcjonowania poznawczego. 🌐 🔄 Procesy poznawcze stanowią całościowy system, są ze sobą ściśle powiązane i wpływają na siebie wzajemnie. 🔴 ⚠️ Wybierając sobie w diagnozie i terapii tylko język spośród innych funkcji (jak w logopedii), można popełniać błędy diagnostyczne, mylić zaburzenia innych funkcji z zaburzeniami językowymi, nieprawidłowo i nieefektywnie pracować z pacjentem.

🏥👩‍⚕️📄💼 Jedynym specjalistą, który posiada specjalistyczną, szczegółową i kompleksową wiedzę o wszystkich zaburzeniach poznawczych, jest NEUROPSYCHOLOG. Neuropsycholog jako jedyny posiada kompleksową i poprawną merytorycznie wiedzę nt afazji, dlatego że:

1) ma wykształcenie psychologiczne ze specjalizacją z neuropsychologii, tzn. myśli, wnioskuje na zasadach właściwych psychologii / neuropsychologii i zgodnie z wiedzą neuro/psychologiczną, a tylko te dziedziny ze swej istoty zajmują się kompleksowo badaniem, diagnozą oraz terapią funkcji i zaburzeń PSYCHICZNYCH, w tym POZNAWCZYCH, w tym JĘZYKOWYCH;

2) widzi funkcje językowe / zaburzenia językowe w kontekście innych funkcji poznawczych / zaburzeń poznawczych, kompleksowo, a nie tylko wycinek funkcjonowania poznawczego, jak to jest w przypadku logopedii.

To neuropsycholog jest zatem jedynym w pełni kompetentnym specjalistą w zakresie diagnozy i terapii afazji. Co więcej, neuropsycholog jest SAMODZIELNYM diagnostą i terapeutą afazji, ponieważ afazja to samo sedno i podstawa jego dziedziny i jego kompetencji. A zatem w diagnozie i terapii afazji neuropsycholog NIE potrzebuje pomocy żadnego innego zawodu, w szczególności pomocy czy konsultacji logopedów. Jeśli któryś psycholog uważa, że w zakresie swoich kompetencji potrzebuje pomocy logopedy, powinien czym prędzej zacząć się uczyć neuropsychologii, ponieważ takie twierdzenie pokazuje, że nie ma wystarczającej wiedzy.

👄👅 Logopeda jest potrzebny, ale w zakresie funkcji nie-neuropsychologicznych. Logopeda powinien umieć precyzyjnie ocenić pod kątem motorycznych zaburzeń mowy (niepoznawczych), czyli głównie dyzartrii, bo jest to potrzebne do różnicowania zaburzeń ujawniających się w mowie. Natomiast żadne wypowiedzi logopedy nt poznawczych funkcji językowych nie są neuropsychologowi potrzebne. Analogicznie, kardiolog nie pyta neurologa jak diagnozować i leczyć zawał serca, bo to z istoty dziedziny zakres kompetencji kardiologa, a jeśli kardiolog prosi o konsultację neurologiczną, to w zakresie zaburzeń neurologicznych, czyli kompetencji neurologa.

---------
Co do apraksji mowy (zaliczanej na Zachodzie do motorycznych zaburzeń mowy) to de facto jest zaburzenie z poziomu poznawczego, tak jak każda apraksja. W polskich klasyfikacjach logopedycznych brak tego zaburzenia. W Polsce pod względem merytorycznym apraksją mowy zajmują się w dużej mierze neuropsycholodzy. I jest to logiczne merytorycznie podejście.
---------

Oczywistością jest fakt, że nie można oddzielić terapii od diagnozy - merytorycznie poprawne metody terapii wynikają z merytorycznie poprawnej diagnozy, tzn. absurdalne są pomysły, że neuropsycholog ma diagnozować afazję, a logopeda prowadzić terapię 🙈🤦

❌ Nie jest prawidłowe stwierdzenie: "Afazja i zaburzenia poznawcze...". Afazja nie jest kategorią oddzielną od zaburzeń poznawczych.

✅ Prawidłowe jest stwierdzenie: "Afazja i inne zaburzenia poznawcze...".

Jeśli logopeda twierdzi, że neuropsycholog jest specjalistą od zaburzeń poznawczych, twierdzi tym samym, że neuropsycholog jest specjalistą od afazji.

Więcej:

🔷 psychologiczne zaburzenia procesu komunikacyjnego: https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=10226846013168209&id=1587975469

🔷 dlaczego psychologiczne zaburzenia komunikacji są psychologiczne: https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=10227006108290487&id=1587975469



⬇️ Artykuł poniżej:

📍Czy neuropsychologów jest w Polsce tak mało, że ich deficyt może zablokować dostęp do świadczeń w neurologii?

📍- Problem rzeczywiście jest, ale ma inną przyczynę - mówi Rynkowi Zdrowia prof. Bernadetta Izydorczyk, konsultant krajowa w dziedzinie psychologii klinicznej.

📍Szczegóły: https://www.rynekzdrowia.pl/Neurologia/Jest-grozba-blokady-swiadczen-w-neurologii-Konsultant-krajowa-odpowiada-ws-psychologow,274590,208.html

21/02/2025

Wszystkiego co najlepsze dla wszystkich psychologów 🥳🎂🥳

Dzisiaj obchodzimy Międzynarodowy Dzień Psychologa 🙂
🍀 Mamy nadzieję, że rok 2025 będzie wyjątkowy dla nas psychologów i spełni się nasze największe życzenie od lat - powstanie wreszcie samorząd zawodowy psychologów, a nasz zawód zostanie skutecznie uregulowany. Tego również Państwu życzymy‼️
🍀 Życzymy też Państwu możliwie szybkiego wdrożenia zmian potrzebnych do normalnej, zgodnej ze sztuką, pracy w poszczególnych resortach i w różnych typach placówek i co ważne - za godziwe wynagrodzenie, adekwatne do posiadanej przez nas wiedzy i podejmowanej przez nas odpowiedzialności za drugiego człowieka‼️
🍀 Pracujemy w różnych miejscach: w ochronie zdrowia, oświacie, w szeroko rozumianej pomocy społecznej, w służbach mundurowych, w resorcie sprawiedliwości, na uczelniach i jednostkach badawczo-naukowych, w orzecznictwie, jako biegli sądowi, w psychologii transportu, w medycynie pracy, w organizacjach pozarządowych, w projektach i w różnych odsłonach, często coraz bardziej nowoczesnych, na rynku prywatnym.
🍀 Jako związkowcy wiemy jednak doskonale, że nie wszędzie jest jednak tak kolorowo, dlatego tym bardziej przyjmijcie nasze życzenia 🙂
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Agnieszka Dziemianowicz-Bąk

12/12/2024

Poruszające. Rozmawiajmy

27/11/2024

To bardzo niepokojące statystyki 🙁

21/05/2024

Temat bardzo istotny i ciągle aktualny. Psychoedukacja w tym zakresie jest bardzo ważna👇👇👇

07/05/2024

Serdecznie zapraszam do Jasła

10/10/2023

Życzę Państwu zdrowia we wszystkich sferach

08/02/2023

🧠Klasyczny podział pamięci opiera się na kryterium czasu przechowywania informacji. Wywodzi się z magazynowego modelu Atkinsona i Shiffrina, powstałego w 1968 roku. W związku z tym wyróżnia się trzy systemy: magazyn sensoryczny, krótkotrwały (STS) i długotrwały (LTS). Magazyn sensoryczny jest specyficzny dla powiązanego z nim zmysłu, np. wzroku👁, słuchu👂, węchu👃. Każdy z nich przetrzymuje bodziec przez krótki okres, liczony w ms, w kodzie analogowym w stosunku do modalności zmysłowej, którą ów bodziec dociera do systemu poznawczego. Należy pamiętać, że do magazynu sensorycznego trafia cała informacja o danej sytuacji bodźcowej, wobec czego jego pojemność jest bardzo duża, większa niż STS (pamięć krótkotrwała). Pamięć sensoryczna funkcjonuje bez udziału woli, automatycznie, jednak fenomenologicznie każdy z nas doświadcza jej istnienia.

🧠Z kolei magazyn pamięci krótkotrwałej jest mało pojemny i łatwo ulega przeciążeniu. Na jego zawartość mogą składać się informacje pochodzące z magazynów sensorycznych jak również informacje przywołane z LTS (pamięć długotrwała). Podstawową funkcją tego magazynu jest przechowywanie informacji w czasie niezbędnym do jej przetworzenia zgodnie z celem, który jest w danym momencie realizowany. Czas przechowywania informacji w STS wynosi od kilku do kilkudziesięciu sekund. Jesteśmy świadomi tylko tych informacji, które znajdują się w naszym STS. Z pamięcią krótkotrwałą utożsamiana jest pamięć robocza (operacyjna).

🧠Pamięć długotrwała to magazyn pamięci przechowujący ogromne ilości informacji przez długi czas, od kilku godzin do wielu lat. Informacje magazynowane w tym systemie stają się dostępne naszej świadomości, kiedy zostaną przeniesione do pamięci krótkotrwałej. W ramach pamięci długotrwałej możemy wyróżnić pamięć deklaratywną (opisową, pamięć typu „wiem, że…”) i pamięć niedeklaratywną (nieopisową, pamięć typu „wiem, jak…”).

🧠Pamięć deklaratywna to pamięć świadoma, jawna. Zawarta jest w niej pamięć epizodyczna, w której znajdują się informacje dotyczące m.in. zdarzeń i epizodów z naszego życia, które potrafimy zlokalizować czasowo jak również przestrzennie. Prócz pamięci epizodycznej w ramach tego systemu rozróżnia się pamięć semantyczną, która zawiera wiedzę dotyczącą znaczenia słów, pojęć, praw, formuł, kategorii i faktów.

🧠Pamięć niedeklaratywna to inne niż deklaratywna rodzaje pamięci długotrwałej. Jej formy to mi. in.: warunkowanie klasyczne i instrumentalne, torowanie, pamięć proceduralna a także pamięć nieasocjacyjna, czyli habituacja i uwrażliwienie. Należy wspomnieć o jeszcze jednym podziale – na pamięć jawną, inaczej explicite (explicit memory), i pamięć utajoną, inaczej implicite (implicite memory). Najczęściej pamięć explicite jest utożsamiana z pamięcią deklaratywną, a pamięć implicite z pamięcią niedeklaratywną. Różnice między tymi dwoma rodzajami pamięci opisywane są w kategoriach udziału dowolnej kontroli i zaangażowania uwagi w procesach przypominania.

🧠Pamięć implicite nazywana jest pamięcią bez świadomości, ukrytą. Istnienie tej formy pamięci oznacza, że pamiętamy znacznie więcej, niż potrafimy sobie świadomie przypomnieć. Procesem pośrednim między tą formą pamięci a świadomym przypominaniem jest poczucie znaności (FOK).
🧠 Z pamięcią jawną mamy do czynienia podczas świadomego przypominania sobie zdarzeń.

Literatura:
*Daniluk B., Szepietowska E.M. (2008). Zaburzenia pamięci w następstwie uszkodzeń mózgu. W: Domańska Ł., Borkowska A.R. (red.). Podstawy neuropsychologii klinicznej. Wyd. UMCS, Lublin, 261-279.
*Herzyk A., Szepietowska E.M., Daniluk B., Zawadzka E. (2004). Pamięć jawna i ukryta a dysfunkcje mózgu – między świadomym i nieświadomym. Lublin, UMCS.
*Jagodzińska M. (2004). Nieświadome formy pamięci: przegląd badań i teorii. Przegląd Psychologiczny, 47, 4, 345-366.
*Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B. (2007). Psychologia Poznawcza. PWN, Warszawa.

07/02/2023

🧠Pamięć i zjawiska pamięciowe to moim zdaniem bardzo ciekawy temat, nie tylko dla neuropsychologa. Jest to pierwszy post z serii "pamięć" i "zjawiska pamięciowe".
🧠W naszym zachowaniu występują liczne przejawy pamięci, a to, co robimy jest nią w wysokim stopniu uwarunkowane. Zdaniem wielu autorów wszystkie procesy poznawcze, od najprostszych, takich jak odbiór wrażeń, do najbardziej złożonych, jak rozwiązywanie problemów, zależą od pamięci i na nią wpływają. Pamięć ma nie tylko różne przejawy, które można badać odpowiednimi zadaniami, ale obejmuje również liczne procesy i różne kategorie treści.
🧠Pamięć można rozpatrywać w wąskim i szerokim ujęciu. W tym pierwszym pamięć jest systemem zapisu, przechowywania i odtwarzania informacji w celu jej przyszłego użycia. Z kolei w szerokim rozumieniu pamięć to system przechowywania informacji bez względu na cel, zamiar czy intencję. Przechowuje wszystkie informacje, niezależnie od formatu lub źródła pochodzenia.
🧠Pamięć obejmuje różnorodne systemy, a jej organizacja psychologiczna jest bardzo złożona. Systemy te, zdaniem badaczy, są odrębne, jednak jest również możliwe ich współdziałanie. Jest kilka czynników, ze względu na które wyróżnia się systemy pamięci. Można tutaj wymienić czas utrzymywania się śladu pamięciowego, rodzaj nabywanej informacji, specyfikę mechanizmów przetwarzania, oraz stopień świadomego zaangażowania w zapamiętywanie i odtwarzanie.
🧠Autorzy wyróżniają dwa główne sposoby ujmowania organizacji pamięci. Opisują ją w kategoriach odrębnych systemów i w kategoriach procesów przetwarzania informacji. Jeśli chodzi o proces przetwarzania informacji, składa się z następujących faz: kodowania, przechowywania i odtwarzania, zwanego też wydobywaniem
🧠Kodowanie polega na organizowaniu i przekształcaniu napływających informacji i umożliwia włączenie ich do pamięci w celu przechowania lub porównania z wcześniej zapamiętanymi informacjami. Docierające bodźce zamieniane są na ślady pamięciowe.
🧠Przechowywanie to proces, który polega na utrzymywaniu informacji w pamięci. W tej fazie dochodzi do przekształceń i modyfikacji zapisów pamięciowych. Ta czynność pamięciowa polega także na przeciwdziałaniu zanikowi albo utracie dostępu do zapamiętanej informacji.
🧠Z kolei odtwarzanie, zwane też wydobywaniem, to aktualizacja treści przechowywanych w pamięci. Jest to kluczowy proces jeśli chodzi o zjawisko „mam na końcu języka” (TOT) oraz zjawisko „poczucia znaności” (FOK), dlatego szerzej będzie omówiony w następnym poście.

Literatura
Daniluk B., Szepietowska E.M. (2008). Zaburzenia pamięci w następstwie uszkodzeń mózgu. W: Domańska Ł., Borkowska A.R. (red.). Podstawy neuropsychologii klinicznej. Wyd. UMCS, Lublin, 261-279.
Jagodzińska M. (2008). Psychologia pamięci. Badania, teorie, zastosowania. Wyd. Sensus, Gliwice.
Kosslyn S. M., Rosenberg R.S. (2006). Psychologia. Mózg. Człowiek. Świat. Wyd. Znak, Kraków.
Kurcz I. (1995). Pamięć. Uczenie się. Język. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B. (2007). Psychologia Poznawcza. PWN, Warszawa.
Włodarski Z. (1984). Z tajemnic ludzkiej pamięci. WSiP, Warszawa.

23/02/2022