
10/08/2025
Ciekawostka na niedzielę 🤩
Mija 51. rocznica śmierci uczonej, której nazwisko zna każdy rodzic 👨👩👧👦 Choć wielu jest przekonanych (ja też byłam!), że "Apgar" to skrótowiec, a nie nazwisko kobiety :)
Mowa o amerykańskiej lekarce Virginii Apgar (1907-1974), twórczyni słynnej skali, według której ocenia się stan zdrowia noworodków 👶🏻
Wychowywała się w miejscowości Westfield w New Jersey. Naukami ścisłymi zainteresował ją ojciec, agent ubezpieczeniowy, który był jednocześnie wynalazcą i astronomem-amatorem 🔭 Na studia medyczne Virginia zdecydowała się po tym, jak jej starszy brat zmarł na gruźlicę, a młodszy okazał się przewlekle chory 🙁
W 1929 r. ukończyła zoologię 🐄 i chemię ⚛️ na Mount Holyoke College, a w 1933 - zdobyła dyplom lekarki na Columbia University 👩⚕️ Przez cztery kolejne lata była na stażu na oddziale chirurgii miejscowego szpitala P&S.
Do pracy chirurżki zniechęcił ją ordynator dr Allen Whipple, który uważał, że to nie jest zajęcie dla kobiet 🤦♀️ Doradził jej, żeby zajęła się anestezjologią, ponieważ był to wówczas słabo rozwinięty dział medycyny, a Apgar miała zacięcie badawcze 🕵🏻♀️
Przeniosła się więc na University of Wisconsin–Madison, gdzie przez pół roku robiła praktykę w nowym kierunku. W 1938 wróciła do szpitala P&S jako wykwalifikowana anestezjolożka i stanęła na czele nowo utworzonego oddziału anestezjologii, który został częściowo wydzielony z chirurgii. Była pierwszą kobietą na tak wysokim stanowisku w tej lecznicy 💪🏅
Był to jednak klasyczny przykład "szklanego klifu": jeśli coś ma nikłe szanse się udać - niech robi to kobieta 🤦🏻♀️ Anestezjologia była nowo powstałą dziedziną medycyny. Wcześniej uczono jej na pielęgniarstwie. Dlatego lekarze innych specjalności nie traktowali anestezjologów poważnie, co przekładało się na trudności w pozyskaniu funduszy na działalność oddziału i skompletowaniu jego obsady - zwłaszcza po 1941 r., gdy wielu amerykańskich lekarzy zostało oddelegowanych na front 😐
Zmieniło się to po zakończeniu wojny w 1945 r., gdy powracający żołnierze potrzebowali pomocy medycznej. Do 1949 r. udało się rozwinąć działalność oddziału na tyle, że stał się on oficjalnie odrębną komórką 💪🏻 Jednak Apgar brakowało osiągnięć naukowych, żeby mogła nim zarządzać, więc jego nowym szefem został dr Emmanuel Papper.
W 1949 r. Apgar, jako pierwsza w dziejach kobieta, została profesorką szpitala P&S. Jej zainteresowania naukowe poszły już jednak w innym kierunku. Robiła praktyki w szpitalu położniczym Sloane i tam, w 1953 r., przeprowadziła pierwszy test Apgar 📝 Opracowała go, zaalarmowana statystykami, zgodnie z którymi od lat 30. do 50. śmiertelność noworodków znacząco spadła, jednak nie zmienił się odsetek dzieci umierających w ciągu 24 godzin od porodu 💔 Virginia opracowała tę skalę, kiedy, kształcąc się na anestezjolożkę położniczą, poznała szereg uwarunkowań, które decydują o kondycji noworodka i możliwościach udzielenia mu pomocy medycznej 🩺
Od 1959 r. do śmierci, Apgar pracowała w March of Dimes Foundation, w której badała możliwości zapobiegania wadom urodzeniowym 👩🏻🍼 Dużo uwagi poświęciła zdrowiu wcześniaków, które dziś jest głównym przedmiotem zainteresowania tej instytucji badawczej.
Kiedy w latach 1964–65 w USA wybuchła epidemia różyczki (12,5 mln zachorowań skutkowało 11 tys. poronień i 20 tys. terapeutycznych aborcji) Apgar włączyła się w kampanię na rzecz powszechnego szczepienia kobiet przeciwko tej chorobie 💉W kolejnych latach jeździła po USA z wykładami na temat zapobiegania wadom płodu, a w 1972 r. wraz z Joan Beck wydała popularnonaukową książkę na ten temat "Is My Baby All Right?" 📖 Była też znana z przełamania tabu wokół niechcianych ciąż nastolatek: jako jedna z pierwszych wygłaszała pogadanki na ten temat w szkołach i na konferencjach swojej fundacji 🗣️
Na zdj. Virginia Apgar z pielęgniarką i jednym z małych pacjentów