Psycholog - Marta Permus

25/09/2025

Tak się cieszę, że już jest!
Tak się cieszę, że już mam💜
Miłe Obrazki - Maria Kaczorowska dziękuje:)

22/09/2025

Ale to miłe i mądre 🥰

19/09/2025

Najlepsza szkoła!:) Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Olszewki i Lubaszcza

19/09/2025

Chyba powinno...

18/09/2025

Pracuję w cudownej szkole🥰

16/09/2025

Nowy rok szkolny zaczynamy w wyjątkowy sposób – spotkaniem pełnym wsparcia i zrozumienia.
27 września (sobota) zapraszamy na warsztat online „Mama i córka w spektrum” z Katarzyną Zwolską-Płusą.

Podczas warsztatu porozmawiamy o tym, jak:
🌸 uważniej dostrzegać potrzeby swojej córki,
🌸 wspierać ją w szkole i czasie dojrzewania,
🌸 być przy niej w emocjach i budować bezpieczną, bliską relację,
🌸 pielęgnować jej pasje i mocne strony,
🌸 a także – jak w tym wszystkim znaleźć przestrzeń na troskę o siebie.

To będzie czas, w którym poczujesz, że nie jesteś sama. 🌷

Prowadząca: Katarzyna Zwolska-Płusa – psychoterapeutka w drodze do certyfikatu, pisarka, mama dwójki nieneurotypowych dzieci.

Termin: 27 września 2025, godz. 18:00–21:00
Cena: 79 zł
Zapisy: https://dziewczynywspektrum.nakiedy.pl

Jeśli Twoja córka niedawno otrzymała diagnozę spektrum autyzmu, jeśli chcesz budować bliskość i lepiej rozumieć jej świat – to szkolenie jest właśnie dla Ciebie.

14/09/2025

.

06/09/2025

Każda rada, która mówi, że jesteś jakiś...

05/09/2025

PEM to skrót od Post-Exertional Malaise czyli: powysiłkowe pogorszenie samopoczucia.

Najczęściej kojarzy się go z zespołem chronicznego zmęczenia (jest kluczowym elementem w jego diagnostyce), ale coraz częściej mówi się też o tym, że podobny mechanizm może występować u osób neuroatypowych.

PEM to stan, w którym po większym wysiłku (fizycznym, poznawczym, emocjonalnym) następuje gwałtowne pogorszenie funkcjonowania.

Objawy mogą wystąpić z opóźnieniem (po kilku godzinach, a nawet następnego dnia) i utrzymywać się od kilkunastu godzin do kilku dni.

Typowe objawy, przypominające PEM, u osób neuroatypowych mogą obejmować:

• skrajne zmęczenie,
• „mgłę mózgową” (problemy z koncentracją, planowaniem, pamięcią roboczą),
• nasilenie nadwrażliwości sensorycznych,
• większą drażliwość lub spadki nastroju,
• objawy somatyczne (bóle głowy, mięśni, problemy żołądkowe w tym zespół jelita drażliwego),
• trudności w regulacji emocji,
• trudności w zasypianiu.

Czynniki, które mogą na to wpływać:

• przeciążenie sensoryczne, np. długie wystawienie na hałas, światło, dotyk, nowe, wielorakie bodźce,
• maskowanie i wysiłek społeczny („granie roli neurotypowego”),
• intensywne hiperfokusy (wynikające z monotropizmu) lub multitasking (tu bardziej ADHD),
• problemy z autoregulacją (trudności z przerwami, odpoczynkiem i słuchaniem sygnałów z ciała).

🔅 I teraz UWAGA:
❗️Badanie z 2025 roku powiązało zespół chronicznego zmęczenia z dysfunkcją genów kontrolujących funkcje synaptyczne (np. SYNGAP1 ). Mutacje w tych genach wpływają na sposób komunikacji komórek mózgowych. Wcześniejsze badania powiązały również te geny z różnicami w rozwoju mózgu osób autystycznych.

❗️Jest jednak za wcześnie, aby stwierdzić, czy istnieje związek przyczynowo-skutkowy.❗️

❗️Dzieci autystyczne są o 78% bardziej narażone na diagnozę przewlekłego zmęczenia w 18. roku życia. Związek między autyzmem a zmęczeniem utrzymywał się nawet po uwzględnieniu objawów depresji. Związek ten prawdopodobnie jest związany z wyższym poziomem cytokiny zapalnej IL.

I dalej: z tym tematem wiążą się bezpośrednio takie pojęcia jak wypalenie autystyczne, "regres" autystyczny i redystrybucja energii.
Trochę już o tym pisałam:
namiary w komentarzach.
Napiszę też więcej na ten temat w różnych kontekstach w czasie jesiennym.

Żródła:
🔅Nallathambi, Jeyabalan,; P., Clement, James (February 15, 2016). "SYNGAP1: Mind the Gap". Frontiers in Cellular Neuroscience. 10.

🔅Li, Yiran; Xie, Tian; Vos, Melissa; Snieder, Harold; Hartman, Catharina A. (November 23, 2024). "Shared genetic architecture and causality between autism spectrum disorder and irritable bowel syndrome, multisite pain, and fatigue".

🔅Lisa Quadt i wsp.,Childhood neurodivergent traits, inflammation and chronic disabling fatigue in adolescence: a longitudinal case–control study, BMJ Open, 2024

🔅🔅🔅
Szukasz drogowskazów na emocjonalnych ścieżkach Twego dziecka? Sięgnij po "Opiekunów Nasion", czyli 10 poruszających historii o dziecięcych emocjach i codziennych wyzwaniach – takich jak złość, lęk separacyjny, rozwój w spektrum autyzmu, zazdrość o rodzeństwo, adaptacja do przedszkola czy żałoba, zamkniętych w baśniowymi świecie. To mądre i czułe opowieści, które pomogą dziecku zrozumieć siebie, a Tobie znaleźć język bliskości, wsparcia i życzliwej obecności:

https://natuli.pl/pl/p/Opiekunowie-nasion.-Basnie-terapeutyczne/31141

(autopromocja)

03/09/2025

💜

• monotropizm a zabawa •

Autentyczna autystyczna zabawa jest bezpośrednio związana z monotropicznym umysłem. Poczucie flow, głębokiego zatopienia w aktywności, zabawa oparta na porządkowaniu, dopasowywaniu elementów do siebie, zabawa, która powtarza się każdego dnia.

To wszystko nie jest deficytem, czymś do naprawienia, co wymaga natychmiast zajęć TUS albo zmuszania do "normalnej zabawy".

❗️To naturalny przejaw rozwoju autystycznego.❗️

Ważna w tym wszystkim jest możliwość samodzielnej zabawy (jej honorowanie zamiast usilnego zmuszania do socjalizacji):

"Samodzielna zabawa odzwierciedla naturalny sposób, w jaki najlepiej działają monotropiczne umysły; bycie motywowanym wewnętrznie przynosi korzyści każdemu, niezależnie od tego, czy jesteś autystyczny, czy nie. (...)

Zabawa nie powinna sprawiać wrażenia ciężkiej pracy, ale w przypadku wielu neuroróżnorodnych dzieci często wiąże się z maskowaniem i nauką dopasowywania się. Maskowanie jest wyczerpujące. Dzieci bardzo wcześnie, już w pierwszych latach życia, odbierają sygnały, że często istnieje określony sposób zabawy i robienia różnych rzeczy. Oczekiwania dotyczące „właściwego” i społecznie akceptowalnego sposobu zabawy są na ogół nagradzane i chwalone, a wszystko, co wykracza poza te normy społeczne, często spotyka się z dezaprobatą, karą lub sankcjami. Wiele dzieci z autyzmem uczy się tłumić swój naturalny sposób bycia, aby móc się „dopasować (...)".

Brak uszanowania i wspierania autystycznego rozwoju zaczyna się już w żłobkach i przedszkolach. Nacisk na zabawy w grupach, modne teraz poranne kręgi, grupowe, kierowane orzez dorosłych aktywności na zewnątrz: to wszystko jest tak naprawdę zaprzeczeniem wsparcia i może prowadzić do ogromnych trudności rozwojowych.

Można, a tak naprawdę to jest właściwa droga, uczyć dzieci umiejętności społecznych, szanując ich indywidualny model rozwojowy, sposób komunikacji i poruszania się (choćby tuptanie i machanie rękami z radości).

Co można zrobić:

- zaprzestać powielania szkodliwych przekonań na temat lepszych i gorszych sposobów zabawy

- organizować czas edukacyjny tak, by dawał możliwości przerwy, odpoczynku, wyciszenia (przejście od jednego zadania do drugiego wymaga dużego wysiłku i często regeneracji emocjonalnej oraz fizycznej)

- umożliwiać swobodną, niekierowaną przez dorosłych zabawę,

- pozwalać dzieciom na wybór: czy chcą siedzieć w kręgu i się wypowiadać, czy chcą pracować w grupie/dwójce/samodzielnie (bez oceny tych wyborów),

- oferować możliwość pracy na projektach, by móc wyczerpać w pełni jeden konkretny temat.

Edukacja to relacja. A nie ma relacji bez równej godności obu stron. W godność dziecka autystycznego wpisany jest przede wszystkim szacunek wobec jego neurotypu i właściwości ścieżki rozwojowej.

* cytaty za: Helen Edgar, Monotropism and Autistic Play

○ autyzm ○ monotropizm ○ zabawa ○ autystyczny rozwój ○ inkluzji w edukacji ○ edukacja równej godności ○ autystyczne maskowanie ○ autystycznego umiejętności społeczne

🔅🔅🔅🔅
Ps O autystycznej ścieżce rozwojowej piszę także w wersji baśniowej w "Opiekunach Nasion":

https://natuli.pl/pl/p/Opiekunowie-nasion.-Basnie-terapeutyczne/31141

(Autopromocja)

Natuli - dzieci są ważne

30/08/2025

💜

Nie traktujcie osób w spektrum
z przymrużeniem oka. Wszędzie,
w przychodniach, szpitalach, szkołach, w miejscach pracy.
Nie patrzcie na nas z uśmieszkiem.
Zasługujemy na szacunek, równouprawnienie, ale i więcej uwagi.

Przyglądacie się dziecku, które zawsze zostaje w tyle, bo nie umie sprawnie zawiązać sznurowadeł. Ja też nie umiałam i ciężko mi było się nauczyć.
Ale wtedy nie było jeszcze butów
z rzepami, więc mozolnie wiązałam
i wiązałam. Ciągle się rozwiązywały,
bo zbyt delikatnie to robiłam.

Potrzebowałam więcej czasu, żeby nauczyć się jeździć na rowerze.
Umęczyłam wszystkich, którzy chcieli mnie nauczyć. Miałam wrotki, łyżwy
- nie mogłam złapać równowagi.
O pływaniu nie wspomnę. A na wfie
ostatnia łamaga... Śmiała się ze mnie klasa razem z panią.

Nie lubiłam szkoły, ale miałam marzenie, żeby być nauczycielką.
Robiłam wszystko, żeby nią zostać.
Po urodzeniu dziecka zaczęłam leczyć depresję. Chodziłam po lekarzach,
którzy po omacku dawali mi różne leki. A po 25 latach okazało się, że mam spektrum- bo sama wpadłam
na tę myśl i zgłosilam się na diagnozę.

Teraz, kiedy dzieci i młodzież mają dostęp do diagnoz i orzeczeń, wiedzy na temat autyzmu pomyślcie, że będzie im dużo łatwiej z waszym wsparciem.

28/08/2025