Gabinet Psychoterapii Święty Spokój

06/07/2025

Emotional detachment – emocjonalne odłączenie

Emotional detachment, czyli emocjonalne odłączenie, to stan lub mechanizm psychiczny, w którym osoba świadomie lub nieświadomie dystansuje się od własnych emocji lub emocji innych ludzi. Może mieć charakter adaptacyjny – jako forma radzenia sobie z przeciążeniem emocjonalnym (np. w pracy w zawodach pomocowych) – ale też dezadaptacyjny, gdy prowadzi do trudności w budowaniu relacji i odczuwaniu bliskości.

Emocjonalne odłączenie może przejawiać się jako:
● brak empatii lub reakcji emocjonalnych,
● wycofanie w relacjach,
● unikanie zaangażowania uczuciowego,
● trudność w wyrażaniu emocji lub ich tłumienie.

Może być efektem traumy, wychowania w środowisku pozbawionym wsparcia emocjonalnego, a także objawem niektórych zaburzeń (np. osobowości unikającej lub depresji). W terapii psychologicznej praca nad przywróceniem kontaktu z emocjami może być kluczowa dla poprawy jakości życia i relacji z innymi.

03/07/2025

30/06/2025

Teoria moralnego dystansowania się – Albert Bandura

Albert Bandura opracował teorię moralnego dystansowania się (moral disengagement), aby wyjaśnić, jak to możliwe, że ludzie mogą działać w sposób sprzeczny z własnymi normami moralnymi i nie odczuwać z tego powodu wyrzutów sumienia. Kluczową rolę odgrywają tu mechanizmy, które pozwalają na tymczasowe zawieszenie odpowiedzialności moralnej i osłabienie poczucia winy.

Bandura wyróżnił osiem głównych mechanizmów moralnego dystansowania się:

● Uzasadnianie moralne – przedstawianie szkodliwego zachowania jako słusznego w imię wyższych celów (np. „zrobiłem to dla dobra ogółu”).

● Eufemizmy językowe – używanie łagodzącego języka, by zminimalizować znaczenie czynu (np. „oczyszczenie etniczne” zamiast „czystki ludności”).

● Porównania korzystne – usprawiedliwianie własnego czynu przez odniesienie do innych, znacznie gorszych działań („to nic w porównaniu z tym, co oni zrobili”).

● Rozmycie odpowiedzialności – przerzucenie jej na grupę lub przełożonych („wszyscy tak robili”, „tylko wykonywałem rozkazy”).

● Rozproszenie odpowiedzialności – poczucie, że w grupie nikt nie ponosi osobistej odpowiedzialności („było nas tylu, że nikt nie był naprawdę winny”).

● Ignorowanie lub zniekształcanie skutków działania – umniejszanie lub wypieranie szkód spowodowanych swoim zachowaniem.

● Dehumanizacja ofiary – odbieranie ofierze ludzkich cech (np. nazywanie jej „szkodnikiem”), co ułatwia jej krzywdzenie.

● Obwinianie ofiary – przypisywanie winy osobie pokrzywdzonej („sami się o to prosili”).

Bandura podkreślał, że moralne dystansowanie się może występować na poziomie indywidualnym i społecznym – tłumacząc m.in. przemoc, dyskryminację, mobbing czy nadużycia władzy. Zrozumienie tych mechanizmów jest istotne nie tylko w psychologii, ale też w etyce, edukacji i pracy nad odpowiedzialnością społeczną.

16/06/2025

Empatia według Daniela Golemana

Daniel Goleman, twórca koncepcji inteligencji emocjonalnej, definiuje empatię jako jedną z jej kluczowych kompetencji. Wyróżnia trzy rodzaje empatii:

● Empatia poznawcza– zdolność do zrozumienia, co czuje lub myśli druga osoba; pomaga w skutecznej komunikacji.
● Empatia emocjonalna– automatyczne współodczuwanie emocji innych, np. wzruszenie się czyimś smutkiem.
● Empatia współczująca– łączy zrozumienie i współodczuwanie z gotowością do działania i niesienia pomocy.

Według Golemana empatia to nie tylko cecha, ale umiejętność, którą można rozwijać – kluczowa dla relacji, pracy zespołowej i przywództwa.

08/06/2025

Moralność w psychologii

Moralność to zbiór zasad i wartości, które pomagają nam rozróżniać dobro od zła oraz kierować się nimi w codziennych wyborach. W psychologii moralność nie jest traktowana wyłącznie jako zewnętrzny kodeks, ale jako złożony proces wewnętrzny, który rozwija się wraz z wiekiem, doświadczeniem i wpływem otoczenia.

Psychologowie, tacy jak Lawrence Kohlberg czy Carol Gilligan, badali etapy rozwoju moralnego, pokazując, że nasze rozumienie dobra i zła dojrzewa – od prostego unikania kary po kierowanie się uniwersalnymi zasadami etycznymi.

Na moralność wpływają również emocje, empatia, relacje społeczne i kultura. To nie tylko to, co „wiemy”, ale też to, co czujemy i jak reagujemy w relacjach z innymi.

Z perspektywy psychologicznej moralność jest dynamiczna – może się zmieniać, rozwijać i być kształtowana przez wychowanie, edukację i doświadczenia życiowe.

01/06/2025

Psychologiczne korzyści z uprawiania sportu

Aktywność fizyczna to nie tylko sposób na zdrowe ciało, ale także skuteczne wsparcie dla psychiki. Regularne uprawianie sportu wpływa pozytywnie na nastrój, zmniejsza poziom stresu i napięcia, a także pomaga w walce z lękiem i objawami depresji.

Podczas ruchu uwalniane są endorfiny – tzw. „hormony szczęścia” – które poprawiają samopoczucie i dodają energii. Sport wzmacnia też poczucie sprawczości, buduje pewność siebie i uczy wytrwałości w dążeniu do celu.

Dodatkowo aktywność fizyczna poprawia koncentrację, jakość snu i pomaga lepiej radzić sobie z emocjami. Wspólne uprawianie sportu wspiera także relacje społeczne i poczucie przynależności.

To naturalny, dostępny i skuteczny sposób dbania o zdrowie psychiczne – niezależnie od wieku czy poziomu zaawansowania.

25/05/2025

Self-related wisdom (mądrość związana z „ja”) to pojęcie opisujące zdolność do głębokiego, realistycznego i akceptującego rozumienia samego siebie. Obejmuje refleksyjność, świadomość własnych emocji, wartości i ograniczeń, a także umiejętność patrzenia na siebie z dystansem i empatią.

Osoby posiadające self-related wisdom potrafią uczyć się z doświadczeń, wyciągać wnioski z porażek i rozwijać się wewnętrznie. Charakteryzuje je także większa odporność psychiczna, pokora oraz gotowość do zmiany i rozwoju.

To rodzaj mądrości, który nie wiąże się tylko z wiekiem czy wykształceniem, ale z umiejętnością głębokiego poznania siebie i życia w zgodzie z własnymi wartościami – nawet w obliczu trudności i niepewności.