08/06/2025
Czy obesogeny są przyczyną otyłości ? 🤔
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), niemal 60% dorosłych Europejczyków ma nadwagę, a ponad 20% jest otyłych.
Polska również zmaga się z narastającą falą otyłości, a ostatnie dane wskazują, że na otyłość cierpi aż 23,1% dorosłych Polaków.
🎯Autorzy artykułu ,,Obesogens: A unifying theory for the global rise in obesity''
w „International Journal of Obesity”wyróżnili cztery główne modele przyczyn otyłości:
📍Model równowagi energetycznej
📍Model węglowodanowo-insulinowy wpływający na wydzielanie insuliny
📍Model Redox (redukcyjno-oksydacyjny)
📍Model obesogenów
Dwa pierwsze modele wydają się oczywiste.
Intrygujące natomiast jest zwrócenie uwagi na połączenie modelu Redox i obesogenów.
Obesogeny to substancje chemiczne, które mogą wpływać na rozwój otyłości poprzez zakłócanie normalnych procesów metabolicznych, hormonalnych oraz apetytu.W ostatnich latach wzrosła ich obecność w żywności, co budzi zaniepokojenie w kontekście rosnącej liczby osób z nadwagą i otyłością.
Niektóre z najczęściej wymienianych obesogenów to:
⛔️Bisfenol A (BPA) -wyściółki puszek, tworzywa sztuczne
⛔️Pestycydy - środki ochrony roślin
⛔️Ftalany - produkty do pielęgnacji osobistej
⛔️Parabeny - konserwanty i dodatki do żywności
⛔️Słodziki sztuczne
⛔️Tłuszcze trans - w żywności wysoko przetworzonej
Obesogeny to chemikalia, które po spożyciu lub wprowadzeniu do organizmu zmieniają metabolizm energii, zwiększając liczbę, a także objętość adipocytów.
Działają one poprzez zakłócenia w sygnalizacji endokrynnej, wpływając na receptory hormonów, czynniki transkrypcyjne i reaktywne formy tlenu (ROS) w różnych typach komórek i tkankach.
Zaburzają tezregulację poboru energii, wydatku energetycznego, przetwarzania składników odżywczych i ilości tkanki tłuszczowej.
Badania na modelach zwierzęcych wykazały, że obesogeny mogą zwiększać liczbę, rozmiar, zmieniać lokalizację i funkcję tkanki tłuszczowej. Wpływają także na kontrolę apetytu i tempo metabolizmu poprzez oddziaływanie na trzustkę,tkankę tłuszczową, wątrobę, przewód pokarmowy, mózgi/lub mięśnie, co może zmieniać wrażliwość na rozwój otyłości.
Regulują również skład mikrobioty, a nawet mogą przyczyniać się do rozwinięcia stanu zapalnego i insulinooporności.
Jak sobie z tym tematem poradzić?
🎯Wybieraj produkty świadomie i świeżą żywność
🎯Unikaj żywności przetworzonej i plastikowych pojemników do podgrzewania i przechowywania jedzenia, naczyń z powłoką nieprzywierającą
🎯Zwracaj uwagę na składniki używane do produkcji żywności, czytaj etykiety
🎯Wspieraj lokalne źródła żywności oraz wybieraj organiczne produkty, które mają mniejszą szansę na zawartość szkodliwych substancji.
🎯Używaj produktów bezzapachowych
🎯Pij wodę filtrowaną.