Gabinet Psychoterapii Marta Wieczorek

09/06/2025

Aby zrozumieć, kim jesteśmy i co nas ukształtowało, intuicyjnie zwracamy się ku dzieciństwu. Również osoby będące w procesach terapii odsłaniają koleje swojego dziecięcego losu. Przy czym „odsłaniają” - nie oznacza po prostu wspominania przeszłości. Nasza wczesnodziecięca historia zdeponowana jest w tzw. pamięci niejawnej. Może wydać się to niezwykłe, ale rzeczywiście - z jednej strony to, co przydarza się w pierwszych latach życia, bardzo słabo zapisuje się pod postacią wspomnień, bo mózg dopiero dojrzewa do ich tworzenia. Z drugiej strony, właśnie w tych pierwszych latach życia mózg rośnie niezwykle szybko - podwaja swoją objętość, tworzy połączenia, skojarzenia i skrypty. Ten czas, w stosunku do późniejszych doświadczeń życiowych, wpływa na nas nieporównywalnie silnie. Wszystko zostaje zapisane w emocjonalnej części mózgu i stanowić będzie coś w rodzaju matrycy. Nasuwa się tu skojarzenie - bowiem etymologia słowa „matryca”, pochodzi od łacińskiego słowa mater (matka). Można zatem pomyśleć, że relacja z matką, którą jednak rozumiałabym szerzej - jako wczesne środowisko rozwojowe - pozostawia w nas coś w rodzaju wewnętrznej matrycy, z której kopiowane są późniejsze nasze nastawienia. Bruce Perry uważa, że na początku życia rozwijający się mózg kataloguje doświadczenia tworząc osobisty klucz do interpretowania świata, za pomocą którego każdy z nas ma unikalny jego obraz, ukształtowany przez to, co nam się przytrafiło (Perry, 2021, s. 37). Relacyjna mapa, która powstaje z sumy wczesnych doświadczeń więzi, tworzy wewnętrzny świat, zasiedla go pewnymi antycypacjami, które mogą być projektowane na świat zewnętrzny, a szczególnie w obszar relacji uczuciowych. Kiedy te dawne adaptacje i mechanizmy obronne nie są rozpoznane i uświadomione, to działają w sposób automatyczny również poza kontekstem, w którym powstawały. Powoduje to, że każda nowa sytuacja czy relacja musi zmierzyć się z taką „starą mapą” i dawną strategią obronną. To trochę tak, jakby pod wpływem nowej relacji, nasze "wewnętrzne dzieci" zwabione możliwością ukojenie swoich niepokojów, strat i wciąż żywych pragnień, wychodziły z ukrycia. Oczywiście „wewnętrzne dzieci” sprawiają kłopot, zwłaszcza te przestraszone, unikowe, czy zaabsorbowane cierpieniem. Ich niezaspokojone potrzeby przywiązaniowe mogą napierać na kolejne relacje. Dlatego tak ważne będzie uznanie ich istnienia, czy uświadomienie sobie matrycy zapisanej w pamięci niejawnej. Pomocna tu może być terapia, w której niejawne mapy relacyjne wchodzą w jej proces w zjawisku przeniesienia. Wówczas mogą być identyfikowane, rozpoznane i reflektowane.

Chmarzyńska-Golińska, fragment tekstu "Dziecinne lata są górami" z pierwszego numeru kwartalnika Trauma - badania i praktyka, wydanego właśnie przez Polski Instytut Traumy
fot Caleb Woods

09/06/2025

Razem z Marcinem Bosakiem spróbowaliśmy w tych kilkudziesięciu sekundach tego spotu zobrazować, jak może się czuć osoba chorująca na depresję. Objawy są różn...

03/08/2024

03/08/2024

Agnieszka Jucewicz: Jakie kłamstwa opowiadają sobie ludzie, którzy do pana przychodzą?
Jon Frederickson: Najczęściej: "Jestem głupi", "Jestem gruba", "Jestem odrażający", "Do niczego się nie nadaję". Traktują siebie tak, jak nigdy by nie potraktowali kogoś, kogo kochają. Zwykle nie zdają sobie sprawy, że po pierwsze, te komunikaty są fałszywe, a po drugie, że to zwyczajna przemoc.
A.J.: To jest ich prawda. Tak siebie widzą.
JF: Widzą siebie w ten sposób, z powodu różnych doświadczeń. Ale to nie jest żadna prawda! Kłamstwo zawsze pozostanie kłamstwem, choćby nie wiem, jak chcieć je naginać. Na początku pytam ich, na przykład: "Czy jest pani w stanie przyjąć, że kiedy mówi pani o sobie, że jest do niczego, to tak naprawdę wygłasza pani krytyczną opinię na swój temat, a nie prawdę? I że ta krytyczna opinia może mieć coś wspólnego z tym, że jest pani w depresji?". Pomagam im dostrzec, co się kryje pod spodem tego kłamstwa, którym większość była karmiona przez całe dzieciństwo i które potem już jako dorośli bezrefleksyjnie sobie powtarzają. Psychoterapia pozwala im zdobyć się na tę refleksję i zobaczyć, jak im to szkodzi. Jak przez to nie tylko źle myślą o sobie, ale czasem również o innych.

fragment rozmowy dla Wysokich Obcasów
fot unsplash

03/08/2024

"Wszyscy prowadzimy wewnętrzny dialog. Mówimy do siebie o tym, co się dzieje, co czujemy i co myślimy. Ten dyskurs wewnętrzny ma silny wpływ na regulację naszych stanów wewnętrznych. Najlepsze decyzje są wynikiem dialogu pomiędzy naszą racjonalną i emocjonalną stroną.

To, co mówimy sami do siebie, jest w znacznej mierze wyuczone przez to, co słyszeliśmy od ważnych osób, albo przez to, co mówiliśmy do siebie w obliczu tego, co inni robili lub czego nie robili. Istotne relacje, od naszych opiekunów z dzieciństwa aż po obecne ważne osoby w naszym życiu, służą nam za drogowskazy."

Anabel Gonzalez - To (nie) Ja. Jak zaakceptować dawne traumy i pójść dalej
tłum. Barbara Łukomska
fot Roberto Nickson