Psycholog Ewa Szczybelska

24/08/2025

09/08/2025

09/08/2025

Poczucie bycia niewystarczającym przypomina trochę aktywność prokuratora. Ale takiego w typie sowieckim, który mówi: „Daj mi człowieka, a ja już znajdę na niego paragraf". Poddane jego władzy osoby, choć nie mają się do czego przyczepić, zawsze znajdą powód do niezadowolenia z siebie. Żyją w klimacie prześladowczego samoudręczenia. Być może niektórzy bywają nadmiernie pobłażliwi dla siebie i zbyt łatwo sobie wybaczają, ale ci ludzie nigdy się nie rozgrzeszają. Wspinają się na najwyższy szczyt świata i myślą: „A może da się wdrapać wyżej?”. Najchętniej zrobiliby to jeszcze bez tlenu albo na jednej nodze. Życie staje się niekończącą się konkurencją w byciu mistrzami świata i okolic. Nie potrafią powiedzieć sobie: „Dasz radę. Fajna jest ta prawdziwa wersja ciebie".
Niektórzy na tę salę sądową biegną wręcz w podskokach. A to dlatego, że mogą wówczas odgrywać rolę męczennika. Czują wtedy moralną wyższość nad pozostałymi - „Wszyscy już dawno by się poddali, ale nie ja. Jestem wyjątkowy, bo nigdy nie idę na łatwiznę".
Ten mechanizm można objaśnić, przywołując klasyczny podział konstrukcji psychicznej człowieka. W umyśle mamy trzy instancje. To, co nazywamy ego, zajmuje się oceną rzeczywistości. Negocjujemy z nią, na co możemy sobie pozwolić. To jak rozmowa z mediatorem. Druga instancja - zwana id - jest skrajna, popędowa. Podpowiada: „Wszystko możesz! Wszystko chcesz! Już, natychmiast!". I teraz wkracza instancja trzecia (superego) - formująca nasze zasady - jest niczym jowialny dziadek, który ostrzega: „No nie, takich rzeczy się nie robi", zalecająca nam ostrożność.
W przypadku osób czujących się niewystarczającymi dochodzi do zwyrodnienia całej tej konstrukcji. Wówczas ego słabnie, superego przestaje być życzliwym dziadkiem, a staje się wspomnianym sowieckim prokuratorem. Oczywiście to nie jest choroba psychiczna. Taki człowiek radzi sobie w społeczeństwie. Tylko strasznie się ogranicza i potępia. Ciągle na baczność. Nie rozwija się. Nie ma wobec siebie grama życzliwości. Nie uczy się od innych, bo nie potrafi wejść z nimi w relacje. Choć tylko dzięki innym ludziom mógłby coś w sobie zmienić.

Danuta Golec, Czyim życiem żyjesz?
fot Ana Municio

09/08/2025

Brak alkoholu wcale nie równa się brakowi zabawy! Niestety nie wszyscy to rozumieją. Jak rozmawiać z tymi, którzy mają problem z zaakceptowaniem abstynencji?

29/07/2025

https://www.facebook.com/share/p/16qTYwSBSo/

Super pomysł na wakacyjne zajęcia! 🩷🥰🎨

17/07/2025

https://www.facebook.com/share/1Bu9hf3FLN/

05/07/2025

https://www.facebook.com/share/v/1JLsKVenPf/

25/06/2025

🟨 Eksperyment Zimbardo to najsłynniejszy eksperyment psychologiczny. Nadal nie wiadomo, czy nie było to oszustwo. Pisano o nim książki i kręcono filmy. Choć próbowano go powtórzyć, nigdy nikomu się to nie udało. Na czym polegał? I co udało się w nim wykazać?

Stanfordzki eksperyment więzienny – znany też jako eksperyment Zimbardo – to jeden z najsłynniejszych eksperymentów psychologicznych, jakie kiedykolwiek wymyślono. Przeprowadzano go w sierpniu 1971 r. w piwnicy Uniwersytetu Stanforda. Pomysłodawcą i szefem grupy badawczej stojącej za eksperymentem był profesor psychologii tej uczelni, Philip Zimbardo.

Zimbardo chciał sprawdzić, w jaki sposób na ludzi wpływają role społeczne, jakie przypadają im w udziale. Wymyślił dość ekstremalny sposób. Celem eksperymentu było ustalenie, jakie będą psychologiczne efekty znalezienia się w więzieniu – jako więzień albo jako strażnik.

W tym celu w piwnicach Jordan Hall, budynku Wydziału Psychologii Uniwersytetu Stanforda, zbudowano atrapę zakładu penitencjarnego. Składała się z małych cel na trzy osoby każda, szerokiego korytarza, łazienki i pokoju dla strażników.

Kto wziął udział w eksperymencie Zimbardo? Ochotnicy. Naukowcy znaleźli chętnych, zamieszczając ogłoszenia w dwóch gazetach: „Palo Alto Times” i „Stanford Daily”. Słynna, później wielokrotnie dyskutowana treść anonsu brzmiała: „Poszukiwani studenci płci męskiej do badania psychologicznego życia w więzieniu. 15 dol./dzień na 1–2 tygodnie, poczynając od 14 sierpnia”.

Na ogłoszenia odpowiedziało 70 chętnych. Psychologowie przeprowadzili z nimi wywiady, by wyeliminować osoby z problemami psychicznymi, zdrowotnymi, używające narkotyków lub mające na swoim koncie zatargi z prawem. Ostatecznie do eksperymentu zakwalifikowano 24 studentów. Podzielono ich losowo na dwie grupy: pierwsza miała być więźniami, druga strażnikami. Sześć osób pozostawało w rezerwie, gdyby któryś z badanych wykruszył się przed czasem.

Czytaj więcej – link w komentarzu 🔗

📷 Wikimedia Commons/Philip Zimbardo