Gabinet Psychoanalityczny Stella Pawlaczyk

22/09/2025

Spotkania z psychoanalizą – 27-28 września 2025

SPOTKANIE Z DOMINIQUE TOUCHON-FINGERMANN

Dominique Touchon-Fingermann to psychoanalityczka francuska, członkini Szkoły EPFCL AME.
Z wykształcenia psycholog (studia z psychologii Université Paul Valéry w Montpelier;
dyplom z psychologii (Université d’Aix Marseille).
Praktykuje w Nîmes. Wykłada w Kolegium Kliniki Psychoanalitycznej (KKP) Francji Płd.-Wsch.
Ma doświadczenie pracy analitycznej i instytucjonalnej we Francji i w Brazylii (São Paulo).
Ostatnie wystąpienia: czytanie Seminarium XVIII Lacana
„O dyskursie, który nie byłby z porządku pozoru” w ramach seminarium Szkoły.
Opublikowała m.in. artykuły pt: „Od kliniki pragnienia do etyki (dobrego) mówienia”;
„Kliniczny walor symptomu w psychoanalizie vs w medycynie”.
Organizowała staż kliniczny nt. przemocy u dzieci (2023).
Aktualnie członek międzynarodowej instancji ds. passe: CIG (2023-2024) i CAOE (2023- 2024).

Sobota 27 września 2025:

• 10.00-13.00
Seminarium „Kierowanie leczeniem i zasady jego oddziaływania”, rozdziały I-III.

• 13.30-15.00
Prezentacja przypadku klinicznego z komentarzem gościa.
Przypadek zaprezentuje członek FPPL, Jan Tkaczow.

• 17.00-19.30
Wykład publiczny pt. JAKA WOLNOŚĆ WEDŁUG PSYCHOANALIZY?

Czy możemy mówić o wolności, odwołując się do psychoanalizy?
Wolność nie jest w istocie pojęciem psychoanalitycznym, ponieważ to,
co psychoanaliza odkrywa jako nieświadome, ustanawia zasadę determinacji:
tak zwaną przyczynowość psychiczną.

Spinoza już w swojej Etyce kwestionował iluzję wolności:
„Ludzie mylą się, sądząc, że są wolni; a pogląd ten opiera się jedynie na tym,
że są świadomi swoich czynów, a nie znają przyczyn, które je determinują”.

Na jaką jednak wolność możemy liczyć, biorąc pod uwagę etykę psychoanalizy
i doświadczenie, którym się ona kieruje, jeśli rozpatrujemy człowieka również
w kategoriach jego zdolności do wyboru, decydowania, działania i tworzenia?

Niedziela 28 września 2025:

• 10.00-12.00
Seminarium pt. „Analityk nie autoryzuje się inaczej, jak tylko przez siebie (i kilku innych)?”

„…Sam, jakim zawsze byłem…”: to właśnie wychodząc od tego punktu
Lacan założył w 1964 roku Paryską Szkołę Freudowską.

Sformułował w ten sposób dwie niezaprzeczalne zasady szkolenia analityka
oraz powiązanie „autoryzowania się nie inaczej jak tylko przez siebie”
z gwarancją formacji jako zapewnianą przez Szkołę [psychoanalizy],
dzięki mechanizmom poddającym sprawdzeniu transmisję owego
autoryzowania się z udziałem „kilku innych”.

Zaproponujemy dyskusję na temat znaczenia tego podwójnego warunku aktu analitycznego.

Miejsce: Faktyczny Dom Kultury, ul. Gałczyńskiego 12, 00-326 Warszawa + platforma ZOOM
Cena za pojedyncze zajęcia: 100 zł, dla studentów: 60 zł, dla członków fppl 60 zł
Zapisy i koordynacja: zarzad@fppl.pl

22/09/2025

Sobota 27 września 2025 o godzinie 17.00 odbędzie się
wykład otwarty Dominique Touchon-Fingermann
pt. JAKA WOLNOŚĆ WEDŁUG PSYCHOANALIZY?

Czy możemy mówić o wolności, odwołując się do psychoanalizy?
Wolność nie jest w istocie pojęciem psychoanalitycznym, ponieważ to, co psychoanaliza odkrywa jako nieświadome, ustanawia zasadę determinacji: tak zwaną przyczynowość psychiczną.

Spinoza już w swojej Etyce kwestionował iluzję wolności:
„Ludzie mylą się, sądząc, że są wolni; a pogląd ten opiera się jedynie na tym,
że są świadomi swoich czynów, a nie znają przyczyn, które je determinują”.

Na jaką jednak wolność możemy liczyć, biorąc pod uwagę etykę psychoanalizy
i doświadczenie, którym się ona kieruje, jeśli rozpatrujemy człowieka również
w kategoriach jego zdolności do wyboru, decydowania, działania i tworzenia?

Dominique Touchon-Fingermann to psychoanalityczka francuska, członkini Szkoły EPFCL AME.
Z wykształcenia psycholog (studia z psychologii Université Paul Valéry w Montpelier;
dyplom z psychologii (Université d’Aix Marseille).
Praktykuje w Nîmes. Wykłada w Kolegium Kliniki Psychoanalitycznej (KKP) Francji Płd.-Wsch.
Ma doświadczenie pracy analitycznej i instytucjonalnej we Francji i w Brazylii (São Paulo).
Ostatnie wystąpienia: czytanie Seminarium XVIII Lacana
„O dyskursie, który nie byłby z porządku pozoru” w ramach seminarium Szkoły.
Opublikowała m.in. artykuły pt: „Od kliniki pragnienia do etyki (dobrego) mówienia”;
„Kliniczny walor symptomu w psychoanalizie vs w medycynie”.
Organizowała staż kliniczny nt. przemocy u dzieci (2023).
Aktualnie członek międzynarodowej instancji ds. passe: CIG (2023-2024) i CAOE (2023- 2024).

Miejsce: Faktyczny Dom Kultury, ul. Gałczyńskiego 12, 00-326 Warszawa + platforma ZOOM
Wstęp: bezpłatny

22/09/2025

14 września 2025 w niedzielę o godzinie 18:00 zapraszamy na seminarium: "Kilka słów o miłości, pragnieniu i rozkoszy" na podstawie wybranych cytatów z nauczania Lacana.
W trakcie seminarium przyjrzymy się kilku wybranym cytatom z nauczania Lacana, które dotyczą: miłości, pragnienia i rozkoszy. Dlaczego wybraliśmy właśnie te? Bowiem z jednej strony wydają się one znajome, jako że znajdują się w zasięgu doświadczenia życiowego, w dużej mierze jako obiekt marzeń czy powód skarg. Z drugiej strony dlatego, że Lacan, poprzez odwołanie się do nieświadomego, przydaje tym pojęciom nowe, zaskakujące definicje, rzucające więcej światła na to, co w tych kwestiach nas uwiera i z powodu czego, gdy szukamy pomocy, możemy trafić na psychoanalizę.
Spróbujemy każdorazowo wyjść od opracowania tych terminów w koncepcji Freuda, a następnie osadzić je w nauczaniu Lacana, na bazie wybranych, krótkich cytatów z jego tekstów. Przykładowo, odniesiemy się do tego, dlaczego z perspektywy psychoanalizy, u ludzi jako bytów mówiących, nie jest możliwe wyrażenie wprost żadnego osobistego pragnienia. Z kolei w kwestii miłości przyjrzymy się temu, czym różni się narcystyczne domaganie się miłości i idea, że „miłość jest zawsze wzajemna” od ostatecznego lacanowskiego postulatu „miłości bardziej godnej”. Wreszcie, wobec kwestii rozkoszy, podejmiemy próbę rozjaśnienia tezy Lacana, wydobytej przez niego z dzieł Freuda, o braku stosunku płciowego.
Zajęcia pomyślane są jako krótkie prezentacje na dany temat ze strony każdego z prowadzących, odnoszące się zarówno do tekstów Lacana, jak i ilustracji z własnej praktyki klinicznej. Przed i po, każdorazowo przewidywany jest czas na pytania i dyskusję.
Każde ze spotkań będzie także okazją do zarekomendowania przez prowadzących lektur niezbędnych do pracy własnej pomiędzy spotkaniami.
Prowadzący: Marcin Piotrowski i Anna Wojakowska-Skiba,
członkowie Szkoły Psychoanalizy EPFCL-Francja, z wykształcenia psychologowie.
Miejsce: sala przy ul. Ordynackiej 11/1 (pierwsze piętro wejście A, sala 3) + platforma ZOOM
Cena: pierwsze zajęcia (14.09.) wstęp wolny,
każde kolejne: 100/90* zł, dla studentów 60/55* zł (* przy opłacie za całość zniżka 10%)
Dla członków fppl: wstęp wolny.
Koordynacja: mar_pio@onet.pl; anna.wojakowskaskiba@gmail.com

03/07/2025

🔵 Rusza nowa grupa terapeutyczna dla młodzieży w spektrum autyzmu (17–20 lat)!

Szukasz przestrzeni, gdzie możesz lepiej zrozumieć siebie w relacjach z innymi, nauczyć się rozpoznawać emocje i doświadczyć prawdziwego poczucia przynależności?

W Poradni Psychologicznej CZP w Poznaniu startuje roczna grupa terapeutyczna dla młodych osób z diagnozą spektrum autyzmu (F84).

📍 Gdzie? ul. Bystra 7, Poznań (Starołęka)
📆 Start: lipiec 2025
⏱ Spotkania: 2 razy w miesiącu, w soboty
🕒 Czas trwania: 12 miesięcy
📞 Zapisy i więcej informacji: tel. 451 404 343
💬 Indywidualne rozmowy wstępne: od czerwca 2025
📄 Kod skierowania: 1701

Na grafice znajdziesz szczegóły dotyczące przebiegu i założeń pracy grupowej.
Zapraszamy serdecznie – to może być bardzo ważna i wartościowa droga 💙

03/07/2025

Szanowni Państwo,
Dziś prezentujemy Państwu tekst autorstwa Orsy Kamperou, psychoanalityczki z Grecji, z interesującymi przykładami klinicznymi i nawiązaniami teoretycznymi do nerwicy histerycznej i obsesyjnej, jako czwarte już wprowadzenie do weneckich DNI IF-EPFCL IV KONWENCJI EUROPEJSKIEJ.

Symptomy typowe, sens jednostkowy
W swym dziele „Z mojego życia. Zmyślenie i prawda.” (1), Goethe przytacza swoje najwcześniejsze wspomnienie z dzieciństwa, gdy otworzył okno w swoim pokoju i wyrzucał jeden po drugim elementy niedawno kupionej przez rodziców zastawy stołowej. W swojej analizie (2), Freud porównuje to zachowanie z analogicznymi zachowaniami swoich pacjentów i po sprawdzeniu dat dochodzi do wniosku, że incydent ten wiąże się z pojawieniem się w rodzinie Goethego noworodka. Chodzi tu o symptom o znaczeniu, które można uogólnić.
Mówiąc z kolei o moczeniu nocnym Dory [pacjentki Freuda – przyp. tłum. (3)], Lacan stwierdza, że jest ona „piętnem… wyobrażeniowego podstawienia się [Dory jako] dziecka pod ojca… jako impotentnego [1]”. W ten sposób uogólnia on znaczenie tego dość powszechnego symptomu.
Oto dwa przykłady standardów interpretacyjnych, które my zaś musimy odłożyć na bok, gdy przychodzi do nas podmiot.
Freud podaje przykład, w którym kobieta będąca w separacji z mężem zostawia najlepsze kawałki, a zjada jedynie brzegi plastra pieczeni. To kompulsywne zachowanie pojawia się po raz pierwszy w dniu, w którym oświadcza ona mężowi, że odmawia mu odtąd współżycia małżeńskiego, tj. w dniu, w którym rezygnuje z tego, co najlepsze [2]. W tym przypadku nie chodzi o standard interpretacyjny, ale o sens jednostkowy dla tej pacjentki. Jednakże w tym samym tekście Freud pokazuje, że nerwicę natręctw można odczytywać jako rodzaj prywatnej religii. Mówiąc to, ponownie przechodzi on od tego, co jednostkowe w danym przypadku do tego, co uniwersalne w strukturze.
W przypadku każdego podmiotu o strukturze obsesyjnej możemy powiedzieć, że jest jak żaba z bajki La Fontaine'a, która chcąc stać się tak wielka jak wół, ryzykuje, że pęknie, tak bardzo jest poddana władzy spojrzenia [3]. Analogicznie, o podmiocie o strukturze histerycznej możemy zaś powiedzieć, że u niego/u niej „identyfikacja… odnosi się do pragnienia, … do braku ujętego jako obiekt, a nie do przyczyny braku [4]”. Są to wskazówki kliniczne Lacana dotyczące możliwych do uogólnienia elementów struktury histerycznej lub obsesyjnej.
Można więc postawić pytanie o artykulację tych trzech aspektów sensu symptomu:
- możliwy do uogólnienia sens niektórych typowych symptomów, które zresztą nie muszą pochodzić od tej samej struktury,
- elementy symptomatyczne właściwe dla tej czy innej struktury, tak jak je opracowujemy w naszej praktyce klinicznej,
- jednostkowe znaczenie, które daje się odszyfrować jedynie w ramach właściwego dyskursu analitycznego.

Bibliografia:
[1] Lacan J., Seminarium XVII, Odwrotna strona psychoanalizy [L’envers de la psychanalyse[«ActionsParyż 1991, s. 109.
[2] Freud S., „Czynności natrętne a praktyki religijne” w: Nerwica, psychoza i perwersja [« Actions compulsionnelles et exercices religieux » in Névrose, psychose et perversion], PUF, Paryż, s. 136.
[3] Lacan J., Seminarium XXIII, Sinthome, Seuil, Paryż 2005, s. 18.
[4] Lacan J., „Wprowadzenie do niemieckiego wydania pierwszego tomu Pism” w: Inne pisma « Introduction à l’édition allemande d’un premier volume des Ecrits » in Autres Ecrits], Seuil, Paryż, s. 557.

[Tłum. Anna Wojakowska-Skiba]

Przypisy tłumacza:
(1) Goethe, J. W., Z mojego życia. Zmyślenie i prawda [tyt. oryg.: Dichtung und Wahrheit]. Przekład A. Guttry. Warszawa 1957.
(2) Freud, S., Wspomnienie z dzieciństwa ze Zmyślenia i prawdy. (1917), w: t. X, Sztuki plastyczne i literatura, Wyd. KR, Warszawa 2009.
(3) Freud, S., Fragment analizy pewnej histerii (1905 [1901]), w: t. VII, Histeria i lęk, Wyd. KR, Warszawa 2001.

Komisja Naukowa Europejskich Dni IF-EPFCL:
Zehra Eryörük, Rosa Escapa, Francisco José Santos Garrido, Isabella Grande, Orsa Kamperou, Paola Malquori, Colette Soler, Natacha Vellut.

Komisja Organizacyjna:
Moreno Blascovich, Francesca Baggio, Annalisa Bucciol, Kety Ceolin, Elisa Flora Cestari, Mario Colucci, Domenico Ferrara, Patrizia Gilli, Paola Grifo, Manuela Landini, Antonella Loriga, Elena Marotti, Massimiliano Paparella, Silvana Perich, Caterina Santaniello, Michela Sivieri, Francesco Stoppa, Flavia Tagliafierro.
Informacje dla zainteresowanych uczestnictwem znajdują się u organizatorów IV KONWENCJI EUROPEJSKIEJ: if.epfcl.venezia@gmail.com, www.forumlacan.it

28/06/2025

Szanowni Państwo,
Dziś prezentujemy Państwu tekst nt. „Symptom i jego wypowiedzenie [z fr. dire]” autorstwa Paoli Malquori, psychoanalityczki AME z EPFCL z Włoch, jako kolejne przygotowanie do weneckich DNI IF-EPFCL IV KONWENCJI EUROPEJSKIEJ.

Symptom i jego wypowiedzenie…
Na początku analizy jest przeniesienie, ale jeszcze zanim ono się pojawi, gdy przyjmujemy kogoś, kto przychodzi by powiedzieć, co mu doskwiera, jest coś, co daje się we znaki i wytwarza prośbę, jaką kieruje się do kogoś. Można więc powiedzieć, że na początku jest symptom, który woła o pomoc i domaga się poznania prawdy.
W splocie, który tworzy się między jawiącym się symptomem a prośbą skierowaną do Innego, zawsze pojawia się jakieś słowo przywołujące wspomnienie czy sen albo ujawniające się jako przejęzyczenie. Słowo to ustanawia gramatykę symptomu, jego artykulację, a tym samym możliwość jego odszyfrowania.
Wielokropek to znak interpunkcyjny oznaczający pauzę w wypowiedzi, wątpliwość, niedokończone zdanie. Dla Lacana, na etapie jego Seminarium XXII „R.S.I.” [Realne, Symboliczne, Wyobrażeniowe], jest to jedna z tych form, w jakich można zdefiniować symptom: jako coś, co zawsze odsyła do pytań o brak stosunku [płciowego, w rozumieniu Lacana – przyp. tłum.].
Pozostawić symptom… - z trzema kropkami, które zaznaczają i jednocześnie tworzą puste miejsce, tzn. pozostawiają zagadkę braku stosunku płciowego, ale również tajemnicę tworzenia ex-nihilo [z niczego], odkrycia, które zawsze odsyła do Czegoś Innego. Dlaczego? Dlatego, że zawsze znajdujemy to, czego szukamy na ścieżkach znaczącego w czasie, gdy przychodzi nam to wypowiedzieć [z fr. dire], tj. w tym czwartym czasie, który w trakcie analizy powołuje do istnienia trzy pozostałe: zobaczyć, zrozumieć, zakończyć.
„O czym nie można mówić, o tym należy milczeć” – pisze Wittgenstein na końcu swego „Traktatu logiczno-filozoficznego”. Ale ten koniec nie zamyka sprawy, ponieważ pozostawia otwartym impas symptomu, który jest jedynym realnym, prawdziwym i żywym, jako to, co się powtarza, czyli nie przestaje się domagać.
Matem, w którym pojawia się przekreślony podmiot [z fr. S] w relacji do popędu [z fr. D] – oznacza, że popęd zaczyna się tam, gdzie milknie [początkowa] prośba [analizującego się]. Jeśli prawda nie daje się wypowiedzieć, bo nie mieści się w kategoriach arystotelesowskiej logiki Prawdy i Fałszu, wtedy to, co niewyrażalne, zostaje odwrócone w grze językowej, tak jak w odkryciu „Dociekań filozoficznych” [Wittgensteina], gdzie z prawdą rezonuje to, co stanowi jej odwrotną stronę.
Poznać prawdę symptomu - ta prośba analizującego się znajduje się pomiędzy „wiedzieć, jak się z tym obchodzić” a „wiedzieć, jak w tym być” (Dasein [Heideggera]), jak pokazują formacje nieświadomego.
Ta prawda objawia się nagle, nie przez dedukcję logiczną, ale raczej w czynności pomyłkowej, w podwójnej negacji, która pozostawia nieporozumienie otwartym, przez co prześwituje „cud niezrozumienia” u innego. Zawsze istnieje prawda, której brakuje w wiedzy – i odwrotnie – prawda, która nie jest wiedziana czy też wiedza, która nie jest prawdziwa, w sensie arystotelesowskim.
Analizujący się, arystotelesowski według Lacana, marzy o tym, by przejść od jednostkowego do uniwersalnego, bo poprzez mówienie o swoim symptomie, przez język, chciałby odsłonić prawdę swojej wyjątkowości.
Czyż nie jest rolą analityka, by go z tego snu obudzić?

[Tłum. Anna Wojakowska-Skiba]

Komisja Naukowa Europejskich Dni IF-EPFCL:
Zehra Eryörük, Rosa Escapa, Francisco José Santos Garrido, Isabella Grande, Orsa Kamperou, Paola Malquori, Colette Soler, Natacha Vellut.

Komisja Organizacyjna:
Moreno Blascovich, Francesca Baggio, Annalisa Bucciol, Kety Ceolin, Elisa Flora Cestari, Mario Colucci, Domenico Ferrara, Patrizia Gilli, Paola Grifo, Manuela Landini, Antonella Loriga, Elena Marotti, Massimiliano Paparella, Silvana Perich, Caterina Santaniello, Michela Sivieri, Francesco Stoppa, Flavia Tagliafierro.

Informacje dla zainteresowanych uczestnictwem znajdują się u organizatorów IV KONWENCJI EUROPEJSKIEJ: if.epfcl.venezia@gmail.com, www.forumlacan.it

10/06/2025