26/08/2025
Skaling (usuwanie kamienia nazębnego) - kiedy zrobić?
Skaling to zabieg polegający na usuwaniu kamienia nazębnego. Dlaczego na naszych zębach osadza się kamień, z jakich powodów należy go usuwać i czym różni się skaling naddziąsłowy od poddziąsłowego?
Skaling to inaczej zabieg usuwający kamień nazębny. Zacznijmy jednak od tego, skąd na naszych zębach bierze się osad?
Kamień nazębny - przyczyny powstawania
Kamień nazębny to twardy, odstający od powierzchni zęba osad. Dlaczego na zębach osadza się kamień?
Winowajcą jest płytka nazębna. To miękki nalot, który tworzą na naszych zębach bakterie występujące w ślinie. Jeśli regularnie usuwamy płytkę przy pomocy szczotkowania i nitkowania zębów, jest dla nas niegroźna. Problem pojawia się, gdy ominiemy szczoteczką niektóre powierzchnie zębów i płytka pozostanie na nich dłużej.
Płytka nazębna mineralizuje wtedy, tworząc twardy, przylegający do zębów kamień, a bakterie go zasiedlające stają się coraz „mądrzejsze” i mogą doprowadzić do powstania próchnicy, zapalenia dziąseł lub zapalenia przyzębia, zwanego paradontozą.
Najczęściej omijamy w trakcie mycia zębów powierzchnie pomiędzy zębami. Niestety nawet najlepsza szczoteczka do zębów nie jest w stanie prawidłowo ich oczyścić. Dlatego konieczne jest codzienne nitkowanie zębów. Dzięki temu usuwamy płytkę nazębną z przestrzeni między zębowych. To bardzo wąskie i małe szczeliny, o których często zapominamy. Ale jeśli je zsumujemy, uzyskamy powierzchnię równą powierzchni wewnętrznej części naszej dłoni!
Gdy omijamy te miejsca w trakcie mycia zębów, bardzo szybko powstaje stan zapalny. Jego objawem jest najczęściej tylko delikatne krwawienie dziąseł. Nieleczony stan zapalny dziąseł może prowadzić do zapalenia przyzębia, czyli paradontozy. To choroba wszystkich tkanek utrzymujących zęby w kości i może prowadzić do ich utraty.
Objawia się krwawieniem dziąseł, obnażeniem szyjek zębów, przemieszaniem i ruchomością zębów. Nie zawsze wszystkie objawy występują jednocześnie. Bakterie, które znajdują się pod dziąsłem, przenikają do układu krwionośnego i zwiększają ryzyko zawału serca i udaru mózgu. Są również niebezpieczne dla kobiet w ciąży - mogą prowadzić do przedwczesnego porodu i zmniejszonej masy urodzeniowej dziecka.
Skaling - jak wygląda?
Kamienia nazębnego nie jesteśmy w stanie usunąć szczoteczką. Może zrobić to higienistka lub stomatolog przy pomocy skalera ultradźwiękowego, który dzięki delikatnym, ale bardzo wydajnym drganiom, rozbija kamień na małe cząstki i usuwa z powierzchni zębów.
Skaling naddziąsłowy – To zabieg profilaktyczny. Polega na usunięciu kamienia nazębnego z powierzchni korony zęba. Jest to najpopularniejszy zabieg, który wykonuje się praktycznie u wszystkich pacjentów.
Skaling poddziąsłowy – To zabieg profilaktyczny i leczniczy. Polega na usunięciu kamienia nazębnego oraz bakterii, które odkładają się pod powierzchnią dziąseł i nie są widoczne gołym okiem. Ten rodzaj kamienia i bakterii jest najbardziej szkodliwy dla naszych dziąseł. Zabieg ten dedykowany jest pacjentom, u których wystąpiły już objawy zapalenia przyzębia. Jest on całkowicie bezpieczny. W odczuciu dla pacjenta niewiele różni się od skalingu naddziąsłowego, należy go jednak wykonywać częściej (raz na 3-4 miesiące).
Po wykonaniu skalingu konieczne jest dokładne wypolerowanie powierzchni zębów.
Najważniejszą częścią wizyty jest instruktaż higieny. Higienistka lub stomatolog pokazuje, jak prawidłowo szczotkować i nitkować zęby, by kamień ponownie się nie osadził.
Skaling - zalecenia po zabiegu
Po zabiegu pacjent może odczuwać chwilową nadwrażliwość zębów. Można ją zlikwidować poprzez wykonanie zabiegu fluoryzacji, który jednocześnie zabezpieczy powierzchnie zębów przed powstawaniem próchnicy.
Czy skaling jest bolesny?
Obecnie dysponujemy sprzętem z technologią No Pain, który umożliwia wykonanie tego zabiegu w sposób bezbolesny i komfortowy dla pacjenta. W przypadku zwiększonej wrażliwości zębów, przed zabiegiem wykonywane jest znieczulenie.
Czy skaling jest bezpiecznym zabiegiem?
Zabieg skalingu jest bezpieczny dla naszych zębów i dla naszego ogólnego zdrowia. Obecnie stosowane skalery ultradźwiękowe i odpowiednio dobrana końcówka do skalera nie wywołują niekorzystnego wpływu na tkanki zęba i dziąsła.
Jak często przeprowadzać skaling?
Kontrola u stomatologa powinna odbywać się raz na pół roku. Pamiętajmy, aby w przeciągu tego okresu dbać o higienę jamy ustnej tak, by kamień osadził się w jak najmniejszej ilości. Stomatolog lub higienistka sprawdzi, czy kamień się osadził oraz czy nie powstały nowe ubytki. Jeśli cierpimy na zapalenie przyzębia, kontrole u higienistki lub periodontologa powinny odbywać się raz na 3-4 miesiące.
Skaling - przeciwwskazania do usuwania kamienia nazębnego
Obecnie stosowane rozruszniki serca nie stanowią przeciwwskazania do wykonania skalingu ultradźwiękowego. Należy to potwierdzić w paszporcie rozrusznika serca. Jeśli jest to rozrusznik starego typu, oczyszczanie zębów należy wykonać narzędziem ręcznym. Podobnie w przypadku wszczepionych implantów słuchowych.
Ciąża nie jest przeciwwskazaniem do wykonania skalingu ultradźwiękowego. Według aktualnych zaleceń polskiego i europejskiego towarzystwa periodontologicznego w oparciu o stanowisko panelu ekspertów ginekologów, pierwsza wizyta u stomatologa powinna odbyć się przed 12 tygodniem ciąży. Jej celem jest ocena zdrowia jamy ustnej oraz instruktaż higieny jamy ustnej.
Leczenie oraz skaling ultradźwiękowy, jeśli są wskazane, powinny odbyć się w 2 trymestrze ciąży. Nieleczone stany zapalne dziąseł i paradontoza w trakcie ciąży może wpłynąć niekorzystnie na zdrowie matki i dziecka.
Skaling należy wykonać w osłonie antybiotykowej u pacjentów z przebytym infekcyjnym zapaleniem wsierdzia, z siniczą wadą serca, z wszczepioną zastawką serca, w przypadku nieuregulowanej cukrzycy lub gdy występują poważne zaburzenia układu odpornościowego.
Źródło: www. poradnikzdrowie. pl
