11/05/2023
Oto dlaczego oceniam funkcjonowanie nerwu błędnego i jak dużą uwagę mu poświęcam w pracy gabinetowej
🧘🧠🧘♂️
Nerw błędny jest istotną częścią układu nerwowego człowieka i dopiero teraz zaczynamy rozumieć, jak duży wpływ ma on na nasze ogólne zdrowie i samopoczucie. Nadszedł czas, aby dowiedzieć się więcej! Czytaj artykuł na blogu Polyvagal Perspectives na stronie Psychology Today - lub polskie tłumaczenie poniżej.
👉https://www.psychologytoday.com/intl/blog/polyvagal-perspectives/202304/an-owners-guide-to-the-vagus-nerve
🇵🇱Polskie tłumaczenie poniżej.
Autorka: Winden Rowe, MS, NCC, LPC
Recenzentka: Hara Estroff Marano
JAK REGULOWAĆ REAKCJE AUTONOMICZNEGO UKŁADU NERWOWEGO?
Najważniejsze punkty:
☑Nerw błędny jest odpowiedzialny za wysyłanie sygnałów od jelit do mózgu za pośrednictwem wszystkich głównych układów w organizmie
☑Rozumiejąc, jak nerw błędny reguluje nasz układ nerwowy, możemy zrozumieć, jak i dlaczego czujemy się w określony sposób w danej sytuacji.
☑Zdrowe napięcie wagalne jest czymś, do czego powinniśmy dążyć. Istnieje wiele sposobów na osiągnięcie bardziej sprężystej reakcji układu nerwowego.
Kilka faktów na temat podstawowych funkcji nerwu błędnego:
💡Głównym zadaniem nerwu błędnego jest "unerwienie", a to znaczy, że “dotyka” on wszystkich głównych układów narządów w naszym ciele. Wysyła sygnały z mózgu do ciała i odwrotnie, przez cały dzień, codziennie. Jest kluczowym elementem czegoś, o czym prawdopodobnie słyszałeś w dziedzinie wellness, czyli osi jelito-mózg.
💡Ten X nerw czaszkowy będący głównym składnikiem autonomicznego układu nerwowego, jest odpowiedzialny za zapewnienie nam bezpieczeństwa. W odpowiedzi na jakiekolwiek oznaki zagrożenia, rzeczywiste lub postrzegane, nerw ten jest odpowiedzialny za upewnienie się, że jesteśmy świadomi potencjalnego niebezpieczeństwa, a następnie sygnalizuje mózgowi i ciału serię poleceń, które mają zapewnić bezpieczeństwo w obliczu zagrożenia.
💡Nerw błędny jest wielofunkcyjny. Jest zaprojektowany, by sygnalizować, czy sytuacja jest bezpieczna, czy nie - czy musimy uciekać, czy też zastygnąć i wyłączyć się. Reakcje te pochodzą z różnych gałęzi nerwu. W zależności od tego, która gałąź nerwu błędnego ma tendencję do największej aktywności, ta gałąź będzie z czasem dominować w ciele jako jego główna funkcja. Na przykład, jeśli dorastasz w bezpiecznym miejscu i czujesz ogólne poczucie więzi z osobami w twoim środowisku, górna część nerwu błędnego, nerw błędny brzuszny, wzmocni się z czasem jak mięsień, czyniąc tę gałąź nerwu błędnego twoim trybem domyślnym. Może się też zdarzyć sytuacja odwrotna. Jeśli dorastasz bezsilny w niebezpiecznym środowisku (pomyśl o dzieciach w ubóstwie lub dzieciach w szkołach z przemocą gdzie dochodzi do użycia broni - oba realne i stale istniejące zagrożenia), wtedy dolna grzbietowa gałąź nerwu błędnego dominuje w ciele i zdobywa przewagę nad poczuciem bezpieczeństwa i spokoju.
Jeśli doświadczyłeś/aś tego jak nerw błędny przejmuje kontrolę nad twoją zdolnością do funkcjonowania, oto kilka sposobów na przywrócenie poczucia bezpieczeństwa i spokoju:
RUCH. Nerw błędny stanowi starożytną ścieżkę naszego układu nerwowego, występującą u wszystkich zwierząt. Kiedy zwierzęta mają kłopoty, najprawdopodobniej oddalają się od zagrożenia, aby odzyskać poczucie bezpieczeństwa. To nie jest tylko racjonalna czynność, ale także sposób, w jaki ciało wydatkuje wszelkie hormony, neuroprzekaźniki i inne substancje biochemiczne oraz procesy uruchamiające reakcję strachu. Poruszanie ciała pomaga doprowadzić do przepływu substancji chemicznych, przemieszczania ich, wydalania lub "zużywania" jako sposobu na przywrócenie spokoju. Joga, bieganie, chodzenie, rozciąganie, a nawet wstawanie i "otrząsanie się" - potrząsanie kończynami - to świetny sposób na przeformułowanie reakcji wagalnej.
ODDYCHAJ. Oddychanie jest jednym z najbardziej automatycznych procesów w organizmie, ale także funkcją, na którą możemy wpływać dzięki uważności (mindfulness). Oddychanie odgrywa rolę w reakcjach obu gałęzi autonomicznego układu nerwowego, współczulnej i przywspółczulnej. Współczulne reakcje włączają aktywację. Przywspółczulne odpowiedzi obejmują uspokajanie, hamowanie, odpoczynek i trawienie. Przedłużony wdech sygnalizuje ciału, że chcemy energii, chcemy aktywacji, chcemy nakarmić mózg i ciało tlenem, podstawowym paliwem i motorem napędowym dla układu nerwowego. Kiedy robimy przedłużony wydech, ciało otrzymuje sygnał, aby się uspokoić, zwolnić, zrekalibrować. Co zabawne, kiedy ludzie są przytłoczeni, tradycyjnie mówi się im, żeby "wzięli głęboki oddech!". Ale to, co naprawdę powinniśmy doradzać, to wzięcie wdechu o dowolnej długości, a następnie skupienie się na powolnym wydechu, i powtarzaniu tego. Jeśli kiedykolwiek brałeś/aś udział w zajęciach jogi i zostałeś/aś poproszony/a o oddech trzy razy z rzędu z naciskiem na wydłużony wydech, twój instruktor miał nadzieję zaangażować twój przywspółczulny układ nerwowy. Wpływ na nerw błędny poprzez oddech jest ogromny. Jest to dobry sposób na odzyskanie poczucia spokoju.
ZNAJDŹ OSOBĘ CI PRZYJAZNĄ. Nie każdy ma kogoś, do kogo może się zwrócić w chwili przytłoczenia, ale gdybyśmy wszyscy nauczyli się lepiej wspierać siebie nawzajem i być uważnymi na tych, którzy są w niebezpieczeństwie, świat byłby zupełnie inny. Nerw błędny to sposób naszej biologii na poproszenie nas o praktykowanie samoopieki i bezpiecznego połączenia. Jeżeli uczymy się, że dobrze jest prosić o pomoc i tę pomoc otrzymujemy, to jest to szybka droga do powrotu do poczucia samoregulacji i spokoju.
Istnieje wiele innych sposobów na uzdrowienie układu nerwowego i przywrócenie zdrowego napięcia błędnego. Obejmują one takie elementy jak doradztwo psychologiczne, EMDR, terapie oparte na substancjach psychodelicznych, doświadczania somatyczne i inne. Nie zawsze jest łatwo uzyskać dostęp do opieki i wsparcia wyszkolonych specjalistów, zwłaszcza w momencie przytłoczenia. Naucz się poświęcać czas na praktykowanie tych prostych narzędzi i zacznij zauważać, jak reagujesz na stres. Tak jak reakcje wagalne mogą nasilić się w negatywny sposób, tak samo mogą pojawić się pozytywne i zdrowe reakcje, gdy nauczymy się praktykować te proste, bezpłatne i łatwe sposoby powrotu do równowagi.
Tłumaczenie: Instytut Poliwagalny
