03/06/2025
Ciekawostki, od naszej Pani Dietetyk Dietalinea Małgorzata Piszewska-Gadkowska
😒Bardzo bolesne i często obfite miesiączki 🩸, problemy z zajściem w ciążę 🤰, silne i cykliczne bóle brzucha, zaparcia i biegunki….To jedne z wielu objawów choroby, jaką jest ENDOMETRIOZA.
Choroba kobiet, której diagnoza trwa niejednokrotnie latami, tzw. „choroba tysiąca hipotez”.
➡W skrócie, to choroba, gdy endometrium (błona śluzowa wyścielająca macicę) „wędruje” poza obszar macicy i tam też się zasiedla tworząc tzw. ogniska endometrialne, które reagują na zmiany hormonalne cyklu miesiączkowego. Jest to choroba autoimmunologiczna, podłożem jest przewlekły stan zapalny.
👩⚕W swojej pracy z kobietami ze zdiagnozowaną endometriozą obserwuję znaczącą poprawę jakości ich życia, obniżenie odczuwania bólu i wyciszenie objawów ze strony układu pokarmowego. Niejednokrotnie zatrzymujemy postęp choroby.
Szczególnie istotna u kobiet z endometriozą jest normalizacja masy ciała! Tkanka tłuszczowa trzewna jest aktywnym organem, który produkuje prozapalne cytokiny! Wysoka zawartość tkanki tłuszczowej u kobiet związana jest też z wysokim poziomem estrogenów, które mają wpływ na rozrost endometrium.
✅Podstawą doboru diety w endometriozie jest indywidualne podejście. Bo odpowiednia dieta dla danej osoby, to taka która jest skrojona na jej możliwości, ponadto zakłada długoterminowość działania i uwzględnia rozwiązania żywieniowe łagodzące objawy endometriozy (w zależności od umiejscowienie ognisk endometrialnych) oraz różne sytuacje w życiu (wakacje, imprezy itd.).
✅Coś, co powinno łączyć wszystkie założenia takiej diety to jej przeciwzapalne działanie, wspomagające regulację poziomu estrogenów oraz odpowiednia wartość odżywcza (wysokoodżywcza).
🧪👩🔬Co mówią nam w tym temacie badania naukowe?
➡Ryzyko endomeriozy jest mniejsze u kobiet spożywających zielone warzywa 🥒 oraz spożywających świeże 🍊 .
➡Badania dowodzą, że u kobiet, które spożywały ≥1 porcję dziennie owoców cytrusowych, ryzyko endometriozy było mniejsze o 22% w odniesieniu do kobiet, które spożywały mniej niż jedną porcję tygodniowo.
➡Dieta bogata w warzywa i owoce, będące źródłem witaminy C, karotenoidów, kwasu foliowego, antocyjanów i likopenu zmniejsza rozrost ognisk endomentrialnych.
W przypadku spożycia warzyw krzyżowych w ilości 1 porcji / dziennie (brokuły, kalafior, brukselka) u kobiet, ryzyko endometriozy wzrastało o 13%.
➡Spożywanie mięsa w ilości większej niż 2 porcje/dzień wiąże się z 56% wzrostem ryzyka zachorowania na endometriozę!, ma to związek ze zwiększoną produkcją prostaglandyn, które nasilają stan zapalny. ➡Bardzo ważne jest ograniczenie spożycia czerwonego mięsa (wołowiny, wieprzowiny). ➡Warto zadbać o proporcje spożycia białka roślinnego: zwierzęcego, wprowadzając w przewadze białka roślinne.
➡Naturalny nabiał, szczególnie ukwaszony (kefir, jogurt) o obniżonej ilości tłuszczu wpływa korzystnie na stan zdrowia. ➡Kobiety, które spożywały więcej niż 4 porcje dziennie produktów mlecznych w okresie dojrzewania, miały 32% mniejsze ryzyko endometriozy.
➡Alkohol powoduje wzrost ryzyka wystąpienia endometriozy o 24% ze względu na zwiększenie wydzielania estrogenów. Wiąże się to z produkcją hormonów przysadki mózgowej, powodując większe uwalnianie estradiolu w jajnikach.
➡Spożycie tłuszczu ogółem nie ma większego wpływu na rozwój, czy przebieg endometriozy. Znaczenie ma jednak rodzaj tłuszczu. Kobiety, w których diecie występowało dużo produktów dostarczających kwasów omega – 3 (źródło: tłuste ryby morskie i oleje np.: oliwa z oliwek), miały aż o 22% mniejsze ryzyko wystąpienia endometriozy.
➡Kobiety spożywające kwasy tłuszczowe trans (chipsy, , słodycze, pieczywo cukierniczne itp.) miały o 48% wyższe ryzyko endometriozy
➡ Ważne jest ograniczenia spożycia węglowodanów wysokoprzetworzonych, gdyż znaczące wyrzuty insuliny po ich spożyciu mogą stymulować rozrost endometrium.
➡Dieta powinna opierać się na produktach o niskim indeksie glikemicznym.
➡Ponadto warto wykorzystać moc ziół:
🌿Szałwia – ma działa przeciwzapalnie.
🌿Niepokalanek pospolity – wpływa na gospodarkę hormonalną, łagodzi dolegliwości zespołu napięcia przedmiesiączkowego.
🌿Pluskwica groniasta - poprawia gospodarkę hormonalną, zmniejsza dolegliwości bólowe. Rozluźnia mięśnie macicy.
🌿Wiesiołek dwuletni - Bogaty w kwas linolenowy i gamma-linolenowy. Mają one działanie silnie przeciwzapalne.