Terapia logopedyczna dorosłych - Katarzyna Zaraś

27/08/2025

🤔A gdyby tak zachować swój głos na zawsze i korzystać z niego nawet wtedy, gdy choroba lub operacja odbiera możliwość mówienia?

🎙️Bankowanie głosu (voice banking) to proces nagrywania próbek mowy, które następnie są przekształcane przez AI w cyfrowy, realistyczny model głosu.

Taki syntetyczny głos można później wykorzystać w aplikacjach i urządzeniach AAC, gdy z jakiegoś powodu mówienie okaże się niemożliwe.

W Stanach czy Wielkiej Brytanii z bankowania głosu mogą korzystać np. pacjenci z chorobami neurodegeneracyjnymi, takimi jak SLA czy SMA.

👨🏼‍🏫Badania pokazują, że jakość syntetycznego głosu może być bardzo dobra, a korzystanie z takiego rozwiązania - pozytywnie wpływać na poczucie zachowania tożsamości i godności pacjentów👌🏼.

------
Barry I, El-Wahsh S. Banking on My Voice: Life with Motor Neurone Disease. Healthcare (Basel). 2025 Jul 21;13(14):1770.

Regondi S, Donvito G, Frontoni E, Kostovic M, Minazzi F, Bratières S, Filosto M, Pugliese R. Artificial intelligence empowered voice generation for amyotrophic lateral sclerosis patients. Sci Rep. 2025 Jan 8;15(1):1361.

11/07/2025

🧍🏼‍♂️Puberfonia, in. pomutacyjna niestabilność głosu, to zaburzenie dotykające przede wszystkim nastolatków/ młodych mężczyzn. Ich głos, mimo przebytej mutacji, pozostaje nienaturalnie wysoki i - mimo rozrostu krtani typowego dla płci i wieku - nie ulega samoistnie obniżeniu.

Przyczyny tych zaburzeń są złożone - wśród nich wymienia się zarówno czynniki psychiczne, jak i anatomiczne. Puberfonia może wynikać m.in. z nieprawidłowego napięcia mięśni krtani lub braku koordynacji w mechanizmach tworzenia głosu.

Głos osoby z puberfonią może być wysoki, piskliwy, niestabilny, tworzony z wysiłkiem. Trudności te będą prowadzić do obniżenia samooceny, nastroju, wycofania z kontaktów towarzyskich czy myśli rezygnacyjnych (!). Dlatego jeśli głos po okresie mutacji nie osiąga właściwego brzmienia, problemu nie należy lekceważyć.

👌🏼Podstawową metodą leczenia jest rehabilitacja głosu, która obejmuje m.in. terapię manualną krtani, ćwiczenia oddechowe, relaksacyjne i fonacyjne, mające na celu obniżenie i ustabilizowanie częstotliwości głosu do prawidłowego poziomu dorosłego mężczyzny. Skuteczność terapii jest dobra, a w przypadku wczesnej rehabilitacji szanse na szybką poprawę brzmienia zdecydowanie rosną.

📍 Warszawa | ul. Filtrowa 67/42
☎️ 506244430




Tło: Freepik

01/07/2025

Jeśli kiedykolwiek trafisz do mojego gabinetu, to wiedz, że na wstępie usłyszysz krótkie: idź na spacer.

Idź na spacer, bo spacer jest dokładnie tą formą aktywności, której potrzebuje ciało zmęczone ciągłym siedzeniem przy biurku. Jest tym, czego potrzebuje głowa, w której kotłuje się milion myśli na sekundę i zdecydowanie tym, czego potrzebuje twój głos.

Jeśli prowadzisz siedzący tryb życia, spędzasz wiele godzin przed ekranem komputera, żyjesz w ciągłym biegu, nie dosypiasz, masz problemy w pracy lub w życiu prywatnym, to z dużym prawdopodobieństwem twoje ciało przechodzi w tryb "walcz lub uciekaj" - zamraża się, spina, usztywnia.

Tymczasem twój głos powstaje dzięki pracy w wielu mięśni, nie tylko tych w krtani. Ich zakres ruchu, koordynacja, elastyczność czy odżywienie są kluczowe. To, jaką masz postawę ciała, w jaki sposób trzymasz głowę, jak oddychasz; Napięcia, które gromadzisz w ciele i stres, który nie daje się wyspać - też. Potrzebujesz ruchu, by lepiej funkcjonować.

🚶🏼‍♀️Spacer jest tani, nie wymaga nadzwyczajnych okoliczności przyrody ani specjalistycznego sprzętu i - uwaga - można zacząć od 30 minut. Niby nie dużo, a jednak!

Dlatego idź na spacer. Tak po prostu.

19/06/2025

60-95% pacjentów po leczeniu nowotworów głowy i szyi (rak krtani, gardła, języka, żuchwy, podniebienia) dotyka problem zaburzeń percepcji smaku (dysgeuzja). U większości chorych problem mija z czasem, u ok. 10% - może utrzymywać się na stałe, w znaczący sposób obniżając jakość życia.

Powodem zaburzeń czucia smaku może być zarówno zakres przeprowadzonej operacji (język/ gardło), jak i radioterapia czy chemioterapia. Szczególnie dotkliwe są skutki promieniowania, które nie tylko niszczy kubki smakowe, ale też trwale zaburza proces wydzielania śliny i bezposrednio powoduje stan zapalny tkanek.

Dla pacjentów po leczeniu onkologicznym smak może być niewyczuwalny, słabo wyczuwalny lub wyczuwalny w inny niż dotychczas sposób - jako gorzki, słony czy metaliczny. Z tego powodu chorzy mogą unikać lub zmniejszać porcje jedzenia, co w niekorzystny sposób będzie wpływać na proces gojenia tkanek i zdrowienia, a także prowadzić do niedoborów, niedożywienia lub odwodnienia.

Czucie smaku można wspomagać stosowaniem wyrazistych przypraw, jedzeniem produktów o niższej temperaturze, wilgotnych, stosowaniem własciwej higieny jamy ustnej i właściwą podażą płynów. Strategie radzenia sobie z dysteuzją zawsze dobiera się indywidualnie do stanu pacjenta.

13/06/2025

🦞W przypadku pacjentów z rakiem krtani pierwsza wizyta u logopedy powinna odbyć się jeszcze przed (!) operacją. W szpitalach zatrudniających logopedę taka konsultacja odbywa się zwykle po przyjęciu do oddziału i spełnia kilka funkcji.

👉🏼Przed laryngektomią rolą logopedy jest przede wszystkim omówienie z pacjentem konsekwencji usunięcia krtani dla funkcji oddychania, czucia smaku, węchu, połykania i mowy, a także możliwości dalszej rehabilitacji.
👉🏼Jest to czas, w którym pacjent i jego rodzina mogą zadawać pytania, często mają też okazję zobaczyć i usłyszeć (na żywo lub na nagraniach) inne osoby po laryngektomii. Pozwala to obniżyć poziom lęku pacjenta i buduje w nim poczucie, że po operacji można wrócić do aktywnego życia.
👉🏼Na pierwszym spotkaniu pacjent może się też dowiedzieć, jak będą wyglądały pierwsze doby po operacji i na co musi zwrócić szczególną uwagę (sonda nosowo - żołądkowa, obrzęki, rodzaje akcesoriów i in.). Im więcej pacjent wie i rozumie, tym sprawniej przebiega później proces jego rekonwalescencji.

Kolejne wizyty powinny odbyć się już po zabiegu, a właściwą część terapii mowy zaczyna się zwykle w niedługim czasie po wypisie.

O ile nie ma powikłań (przede wszystkim w postaci przetoki), terapię logopedyczną zaczynamy tak szybko, jak stan pacjenta na to pozwala.
🚨Czekanie z jej początkiem do czasu zakończenia leczenia uzupełniającego (radioterapia) nie ma uzasadnienia.

10/06/2025

05/06/2025

🗣️Porażenie fałdu głosowego (które może być powikłaniem chociażby operacji usunięcia tarczycy) miewa charakter trwały. Dzieje się tak przede wszystkim w przypadku przecięcia nerwu krtaniowego.

Zdarza się też, że nerw zostaje poruszony i/lub naciągnięty, pojawia się stan zapalny okolicznych tkanek, obrzęk czy krwiak, a samo porażenie jest przejściowe.

Czasami głos faktycznie wraca do formy po kilku dniach/ tygodniach. Czasami niestety nie.

Standardem postępowania powinna być rehabilitacja głosu, farmakoterapia oraz fizjo- i fizykoterapia, a w niektórych przypadkach także wsparcie psychologiczne pacjenta.

10/05/2025

Jesteś osobą w procesie tranzycji? Transpłciową? Niebinarną? Zalezy ci na feminizacji lub maskulinizacji głosu? Doświadczasz dysforii głosu? Chciał_byś poeksperymentować i poszukać brzmienia zgodnego z Twoją tożsamością płciową? A może po prostu chcesz brzmieć naturalnie, zdrowo i swobodnie w relacjach z innymi?

Serdecznie zapraszam na indywidualne sesje w bezpiecznej przestrzeni w gabinecie przy ulicy Filtrowej w Warszawie i/lub spotkania on - line.

Zapisy drogą telefoniczną, przez wiadomość prywatną lub system rezerwacji online.
----
Filtrowa 67/42 | Warszawa
506244430

13/04/2025

Wczoraj miałam okazję być częścią tej wspaniałej grupy. Wspaniała prowadząca, solidna dawka wiedzy i dużo dobrej energii ❤️

13/04/2025

🌸🌼A więc wiosna!

Z tej okazji zapraszam na warszawskie Filtry, gdzie przez 4 soboty będziemy spotykać się, by pracować z głosem i o głosie rozmawiać.

W czasie warsztatów:

🌸poszukamy napięć w ciele
🌸poznamy techniki automasażu i relaksacji
🌸nauczymy się oddychać swobodnie i niespiesznie
🌸porozmawiamy o przekonaniach, stereotypach i nawykach
🌸sprawdzimy, czy faktycznie "więcej" znaczy "lepiej"

W czasie spotkań będziemy korzystać m.in. z elementów metody akcentów, śpiewomowy, metody rezonansowej oraz Lax Vox.

----
Warsztaty obejmują 4 spotkania:
24.05 (10:00-11:30)
31.05 (10:00-11:30)
7.06 (9:00-10:30)
14.06 (10:00-11:30)

🌼Koszt: 450 zł
🌼Miejsce: Filtrowa 67/ 42, Warszawa
🌼Zapisy drogą telefoniczną, mailową lub przez wiadomość prywatną
🌼Liczba miejsc ograniczona (kameralna grupa)!

☎️506244430
📨 neurologopeda.dorosli@gmail.com

31/03/2025

... mimo że bywa to bardzo trudne? 😉

😰 Szybkie tempo wypowiedzi może zmęczyć słuchacza. Jeśli chcesz być wysłuchan_ , musisz pamiętać, że nie mówisz w próżni. Po drugiej stronie jest człowiek, który zaledwie po kilku minutach gorączkowego nadążania za tobą zacznie się irytować, męczyć, a potem... zajmować zupełnie czymś innym 🤷🏼‍♀️.

🙈 Mówiąc bardzo szybko, nie dajesz sobie szansy na dobre brzmienie. Potrzebujesz czasu, by oddychać swobodnie, łagodnie rozpoczynać fonację, dobrze artykułować słowa, bez zjadania końcówek i połykania zbitek spółgłoskowych. Nie da się tego robić, jeżeli stale tak pędzisz.

🫵🏼 Dokładasz sobie napięć w ciele. Ponieważ cały czas się spieszysz, oddychasz płytko, szczytowo, łapiesz powietrze jak ryba. Prawdopodobnie nie otwierasz wystarczająco ust i zaciskasz zęby, twój głos wchodzi w wysokie, niewygodne rejestry, a potem wieczorami boli cię głowa i źle sypiasz.

🫣 mówisz na jednym tonie, monotonnie, bo nie znajdujesz już czasu na akcenty i intonację. Sprawiasz wrażenie osoby, która jak najszybciej chce skończyć, a przecież miał_ś brzmieć przekonująco i elokwentnie.

🔥Zwolnienie tempa mówienia nie oznacza nudy – oznacza świadome panowanie nad tym, co robimy. Wolniejsze tempo to przestrzeń dla oddechu, zdrowo i swobodnie brzmiącego głosu, wyraźnej artykulacji, bogatszej prozodii.

Samo powiedzenie sobie: od dzisiaj będę mówił_ wolniej, nie rozwiązuje problemu. Zwłaszcza u osób, których osobowość, charakter, styl bycia czy wzorce rodzinne są zgodne z tym, jak szybko mówią 😉, potrzebne są czas i sporo pracy.
Mimo wszystko można i warto pracować, by dać słuchaczowi okazję do zobaczenia w nas mówcy pewnego siebie, opanowanego, potrafiącego zaciekawić.

19/03/2025

Garść przemyśleń z dzisiejszego, gabinetowego, przedpołudnia.