29/08/2025
Dziś zapraszamy Was do przeczytania ostatniej części cyklu o prawidłowym pobieraniu materiału do badań cytologicznych. 🔬 Miłej lektury!
Preparaty odciskowe:
✅ Należy wykonać przed oczyszczeniem zmiany, następnie przemyć ją solą fizjologiczną i wykonać kolejne odciski lub zeskrobinę
✅ W przypadku tkanek z zabiegu/sekcji należy:
➡ Uzyskać świeżą powierzchnię przekroju
➡ Osuszyć ją z nadmiaru krwi i płynu jałową gazą
➡ Delikatnie przyłożyć biopsje do szkiełka
✅ Nie należy rozcierać materiału
✅ Warto przygotować kilka preparatów
Po wykonaniu rozmazów tkankę należy zabezpieczyć w formalinie do ewentualnego badania histopatologicznego - należy pamiętać, że pary formaliny działają niszcząco na preparaty cytologiczne, dlatego próbki w formalinie powinny być trzymane osobno i w szczelnych pojemnikach❗
Zeskrobina:
✅ Ostrze skalpela ustawia się prostopadle do powierzchni zmiany.
✅ Następnie przeciąga się je kilkukrotnie w swoją stronę, zbierając materiał
✅ Przy suchych zmianach należy skrobać na tyle głęboko, aby pojawił się wysięk surowiczy lub krwisty – zawiera białka i fibrynę, które:
➡ pomagają komórkom i włosom przylegać do szkiełka
➡ zapobiegają ich spłukaniu podczas barwienia
✅ Materiał z ostrza przenosi się na środek szkiełka mikroskopowego.
✅ Rozprowadza się delikatnie ostrzem skalpela lub rozprowadza się materiał drugim szkiełkiem
Wymaz:
✅ Z użyciem wymazówki - przy suchych zmianach zaleca się nawilżenie wymazówki solą fizjologiczną w celu ograniczenia uszkodzenia komórek
✅ Z użyciem szczoteczki cytologicznej - należy docisnąć szczoteczkę do badanej powierzchni oraz delikatnie obrócić wokół osi
✅ Materiał przenosi się na czyste szkiełko mikroskopowe poprzez toczenie szczoteczki/patyczka po szkiełku
Dokładność diagnostyczna cytologii zależy od precyzyjnego doboru techniki pobierania materiału i odpowiedniego przygotowania próbki. Właściwie dobrana metoda pozwala uzyskać wysokiej jakości materiał, co umożliwia trafną diagnozę i skuteczne leczenie. ✔ Pamiętajmy o komunikacji z laboratorium w celu doprecyzowania wszelkich szczegółów, co zwiększa szansę na sukces diagnostyczny! 👨🔬👨⚕️
𝐑𝐲𝐬.𝟏. Biopsja przez pobranie zeskrobiny tkanki. Jeśli tkanka nie złuszcza się wystarczająco, do pobrania materiału używa się ostrza skalpela. Następnie materiał przenosi się na szkiełko mikroskopowe. Alternatywną opcją jest pobranie części materiału z krawędzi ostrza na szkiełko i wykonanie preparatu rozmazowego.
(Źródło: Meyer DJ. The management of cytology specimens. Compend Contin Educ Pract Vet. 1987;9:10-17.)
Ź𝑟ó𝑑ł𝑜: 𝑅𝑎𝑠𝑘𝑖𝑛, 𝑅. 𝐸., 𝑀𝑒𝑦𝑒𝑟, 𝐷., & 𝐵𝑜𝑒𝑠, 𝐾. 𝑀. (2022). 𝐶𝑎𝑛𝑖𝑛𝑒 𝑎𝑛𝑑 𝑓𝑒𝑙𝑖𝑛𝑒 𝑐𝑦𝑡𝑜𝑝𝑎𝑡ℎ𝑜𝑙𝑜𝑔𝑦: 𝐴 𝑐𝑜𝑙𝑜𝑟 𝑎𝑡𝑙𝑎𝑠 𝑎𝑛𝑑 𝑖𝑛𝑡𝑒𝑟𝑝𝑟𝑒𝑡𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑔𝑢𝑖𝑑𝑒 (4𝑡ℎ 𝑒𝑑.). 𝐸𝑙𝑠𝑒𝑣𝑖𝑒𝑟.
𝐑𝐲𝐬.𝟐-𝟑. Materiał pobrany metodą wymazu.
2. Preparat wymazowy wykonuje się poprzez przetoczenie końcówki wymazówki po szkiełku, tworząc dwie linie materiału cytologicznego.
3. Barwiony rozmaz pochwowy wykonany z użyciem techniki wymazowej.
Ź𝑟ó𝑑ł𝑜: 𝑅𝑎𝑠𝑘𝑖𝑛, 𝑅. 𝐸., 𝑀𝑒𝑦𝑒𝑟, 𝐷., & 𝐵𝑜𝑒𝑠, 𝐾. 𝑀. (2022). 𝐶𝑎𝑛𝑖𝑛𝑒 𝑎𝑛𝑑 𝑓𝑒𝑙𝑖𝑛𝑒 𝑐𝑦𝑡𝑜𝑝𝑎𝑡ℎ𝑜𝑙𝑜𝑔𝑦: 𝐴 𝑐𝑜𝑙𝑜𝑟 𝑎𝑡𝑙𝑎𝑠 𝑎𝑛𝑑 𝑖𝑛𝑡𝑒𝑟𝑝𝑟𝑒𝑡𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑔𝑢𝑖𝑑𝑒 (4𝑡ℎ 𝑒𝑑.). 𝐸𝑙𝑠𝑒𝑣𝑖𝑒𝑟.
***
Ź𝑟ó𝑑ł𝑎:
𝑅𝑎𝑠𝑘𝑖𝑛, 𝑅. 𝐸., & 𝑀𝑒𝑦𝑒𝑟, 𝐷. 𝐽. (2016). 𝐶𝑎𝑛𝑖𝑛𝑒 𝑎𝑛𝑑 𝑓𝑒𝑙𝑖𝑛𝑒 𝑐𝑦𝑡𝑜𝑙𝑜𝑔𝑦: 𝐴 𝑐𝑜𝑙𝑜𝑟 𝑎𝑡𝑙𝑎𝑠 𝑎𝑛𝑑 𝑖𝑛𝑡𝑒𝑟𝑝𝑟𝑒𝑡𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑔𝑢𝑖𝑑𝑒 (3𝑟𝑑 𝑒𝑑.). 𝑆𝑎𝑢𝑛𝑑𝑒𝑟𝑠.
𝑉𝑎𝑙𝑒𝑛𝑐𝑖𝑎𝑛𝑜, 𝐴. 𝐶., & 𝐶𝑜𝑤𝑒𝑙𝑙, 𝑅. 𝐿. (2019). 𝐶𝑜𝑤𝑒𝑙𝑙 𝑎𝑛𝑑 𝑇𝑦𝑙𝑒𝑟'𝑠 𝑑𝑖𝑎𝑔𝑛𝑜𝑠𝑡𝑖𝑐 𝑐𝑦𝑡𝑜𝑙𝑜𝑔𝑦 𝑎𝑛𝑑 ℎ𝑒𝑚𝑎𝑡𝑜𝑙𝑜𝑔𝑦 𝑜𝑓 𝑡ℎ𝑒 𝑑𝑜𝑔 𝑎𝑛𝑑 𝑐𝑎𝑡 (5𝑡ℎ 𝑒𝑑.). 𝐸𝑙𝑠𝑒𝑣𝑖𝑒𝑟.