
13/09/2025
Jak chronić siebie i innych przed dezinformacją i manipulacją? Wzniecanie emocji stało się powszechnym sposobem wprowadzania nas w błąd.
1. Zachowaj czujność
Uważaj na nagłówki, które mają budzić emocje kosztem faktów. Analizuj treści, które kryją się za sensacyjnymi nagłówkami. Przedkładaj fakty nad sensację.
2. Naucz się rozszyfrowywać dezinformację
Jednym z najlepszych sposobów sprawdzenia, czy masz do czynienia z dezinformacją, jest to, jakiego języka użyto. Uważaj na wiadomości i artykuły nacechowane emocjonalnie. Mogą być częścią obcej ingerencji, która ma wpłynąć na opinię publiczną. Czytelnika można też zmylić zwodniczym językiem i niejednoznacznymi twierdzeniami. Wybieraj doniesienia, które są jasne, oparte na faktach i pozbawione emocji.
3. Sprawdzaj źródło informacji
Stawiaj na wiadomości z wiarygodnych źródeł, które stosują przejrzyste praktyki, zwłaszcza teraz kiedy grozi nam więcej ingerencji z zewnątrz i kampanii dezinformacyjnych.
4. Weryfikuj fakty
Wykaż inicjatywę i weryfikuj prawdziwość doniesień prasowych, zanim podzielisz się nimi z innymi na platformach społecznościowych. Pomagaj rozpowszechniać artykuły sprawdzone przez lokalne organizacje, które zajmują się weryfikacją informacji.
5. Sprawdzaj informacje
Obecnie stosowane są bardzo wyrafinowane metody dezinformacji, dlatego porównuj wiadomości z kilku uznanych źródeł. W ten sposób unikniesz manipulacji i fałszywej narracji. Miej świadomość, że za dezinformacją stoją skoordynowane działania.
6. Zastanów się, zanim udostępnisz
Zawsze dobrze się zastanów, zanim udostępnisz jakiekolwiek treści, zwłaszcza w mediach społecznościowych. Zaznajom się z treścią artykułu lub doniesienia, przeanalizuj szczegóły i oceń, czy pochodzą z wiarygodnego źródła.
7. Analizuj obrazy i filmy
Dezinformacja może też być rozpowszechniana za pomocą treści multimedialnych. Ostrożnie podchodź do treści wizualnych, które towarzyszą wiadomościom. Manipulacja obrazami i filmikami to powszechna praktyka w kampaniach dezinformacyjnych.
8. Poszerzaj swoją wiedzę
Orientuj się na bieżąco, jakie strategie stosuje się w kampaniach dezinformacyjnych. Wiedza będzie orężem, które pomoże Ci identyfikować taktyki manipulacji.
9. Zachęcaj do krytycznego myślenia
Wspieraj w swoim otoczeniu kulturę krytycznego myślenia i umiejętności korzystania z mediów. W ten sposób uodpornicie się na dezinformację. Promuj sceptycyzm. Zachęcaj, by informacje sprawdzać w niezależnych źródłach. W ten sposób możesz minimalizować wpływ manipulacji.
10. Zgłaszaj podejrzane treści
Zgłaszaj przypadki dezinformacji i mowy nienawiści właściwym organom lub platformom.
Dezinformacja wpływa na nasze zdrowie psychiczne. W sytuacjach kryzysowych nowe wiadomości pojawiają się niezwykle szybko. Aby wybrać te naprawdę istotne, których potrzebujemy do działania, musimy uważać również na siebie i swoje emocje.