
26/03/2025
Metody psychoterapii psychodynamicznej opierają się na teorii psychologicznej nazywanej teorią relacji z obiektem. ''Obiektem'' wg tej teorii, nazywany jest drugi człowiek, z którym pozostaje się w bliskiej relacji interpersonalnej.
Jednym z podstawowych założeń tej teorii jest teza, że wczesnodziecięce wzorce relacyjne są uwewnętrzniane i włączane w tworzące się struktury psychiczne i osobowość dziecka. Początkowy ''obiekt zewnętrzny'' - którym jest z reguły ojciec lub matka - stanowiący wzorzec tego jak to jest być w bliskiej relacji z drugim człowiekiem, staje się dla małego dziecka ''obiektem wewnętrznym'' - modelem relacji interpersonalnych. Tworzenie takich ''obiektów wewnętrznych'' porządkuje doświadczenia relacyjne dziecka, pozwalając mu przewidywać zachowania opiekunów, a poprzez to regulować własne emocje i dawać poczucie kontroli.
Jeżeli małe dziecko doświadczało w relacji z matką wsparcia emocjonalnego, troski, autentycznej bliskości, zrozumienia i akceptacji, to w jego psychice będzie funkcjonować skojarzenie emocjonalno-poznawcze: ''być blisko z drugim człowiekiem, to znaczy przeżywać pozytywne emocje, zostać zaopiekowanym, czuć się ważnym i kochanym''. Odwrotnym przykładem jest sytuacja, w której opiekunem dziecka jest matka wycofana emocjonalnie lub stosująca przemoc, niewspierająca, stawiająca dziecku wymagania przekraczające jego możliwości rozwojowe lub nieakceptująca dziecka. W takiej sytuacji w psychice dziecka powstaje skojarzenie: ''być w bliskiej relacji z drugim człowiekiem to znaczy doświadczać cierpienia emocjonalnego: być smutnym, bać się, czuć się niekochanym i niepotrzebnym''.
Wzorce takiego myślenia wraz ze skojarzonymi z nimi przeżyciami emocjonalnymi tworzą struktury psychiczne, które funkcjonują w psychice człowieka często do końca życia. Struktury te są sztywne, mało podatne na zmiany, a na ich podstawie utrwalają się określone wzorce zachowań (np. unikanie bliskości, manipulacja, kontrolowanie innych) oraz reakcji emocjonalnych np. podejrzliwość, nieufność, lęk przed bliskością.
W terapii psychodynamicznej relacja terapeutyczna przyczynia się do zmiany tych negatywnych utrwalonych wzorców. Terapeuta staje się bezpiecznym ''obiektem'', dzięki pomocy którego pacjent może wprowadzać zmianę w swojej osobowości, stosowanych mechanizmach obronnych, konfliktowych dążeniach oraz relacjach z innymi ludźmi.
Psychoterapia psychodynamiczna - Pracownia psychoterapii i pomocy psychologicznej ''Intuicja'' - Poznań i online