Optyk Listwan

17/07/2025

Niedowidzenie (amblyopia)

Czym jest niedowidzenie? Niedowidzenie to obniżenie ostrości wzroku, najczęściej po jednej stronie (mierzone w prawidłowo dobranych i wykonanych okularach). W literaturze przyjmowane są różne kryteria, jednak najbardziej użyteczne wydaje się to uznające, że mamy do czynienia z niedowidzeniem, jeśli różnica w ostrości między oczami wynosi co najmniej 2 rzędy na tablicy Snellena (test do badania ostrości wzroku). By uznać, że mamy do czynienia z amblyopią musimy najpierw wykluczyć przyczyny organiczne. Tzn musimy być pewni, że nie mamy do czynienia z patologią gałki oka lub że coś niedobrego nie dzieje się w drogach wzrokowych (mózg). Amblyopia jest niedomogą spowodowaną nie właściwą stymulacją układu wzrokowego we wczesnym okresie życia. Dzieje się tak gdy siatkówka oka nie otrzymuje odpowiednio ostrego obrazu. Może tak się stać, gdy wada refrakcji w jednym oku jest inna niż w drugim. Nie skorygowanie tej różnicy na czas sprawia, że tylko jedno oko może otrzymywać ostry obraz Drogi wzrokowe oka stale uzyskującego gorszy obraz słabiej się rozwijają. Czynności neuronów układu wzrokowego stają się mniej sprawne.

Przyczyną niedowidzenia może być także adaptacja do zeza lub, rzadziej wysoka wada w obu oczach np. duży astygmatyzm.

Do niedowidzenia można nie dopuścić lub go cofnąć albo przynajmniej ograniczyć. Warunkiem jest podjęcie działania na czas: im szybciej zauważy się problem tym większe szanse i tym krótszy czas rehabilitacji.

Czy tylko u dzieci można poprawić ostrość wzroku? Oczywiście u nich najłatwiej uzyskać oczekiwane efekty , ale dorośli też nie są bez szans. Przy zastosowaniu właściwej korekcji i podjęciu aktywnej terapii nawet wśród moich dojrzałych pacjentów udało się uzyskać znaczącą poprawę.

Czy u wszystkich i zawsze można uzyskać poprawę ostrości wzroku? Oczywiście nie i to nie tylko wtedy gdy na interwencję jest zbyt późno. Zdarzają się przypadki, gdy rozwój układu wzrokowego zatrzymał się, gdy na skutek braku stymulacji nie powstały w mózgu odpowiednie struktury – wtedy nic nie da się zrobić.

Warunkiem podniesienia ostrości wzroku jest dopasowanie i używanie odpowiednich okularów i podjęcie indywidualnie dobranej, aktywnej rehabilitacji.

Jeśli potrzebujesz więcej informacji na ten temat umów się na wizytę.

04/07/2025

Okulary przeciwsłoneczne: a może tym razem fotochromy?

Fotochromizm (fotochromatyczność) to właściwość substancji pozwalająca na odwracalną zmianę barwy. Pod wpływem promieniowania elektromagnetycznego (światła) związek chemiczny zmienia swoją formę (fotoizomeryzacja – zmiana energetycznego stanu cząstki chemicznej). Stopień zabarwienia soczewki zależy od natężenia promieniowania: im silniejsze oświetlenie tym soczewka ciemniejsza. To przyciemnianie i zdolność rozjaśnienia są zróżnicowane i zależą od użytego materiału i zastosowanej technologii.

Większość obecnie sprzedawanych soczewek fotochromowych wykonywana jest z materiału organicznego (potocznie zwanego plastikiem ). Jako substancje światłoczułe dodaje się do nich cząsteczki oparte na węglu. By osiągnąć odpowiednie parametry przyciemniania i rozjaśniania oraz koloru, obecne soczewki powstają jako mieszanina wielu barwników fotochromowych.

Przy zakupie soczewek fotochromowych, powinniśmy wziąć pod uwagę przynajmniej kilka z poniższych parametrów:

-Stopień zaciemnienia na zewnątrz

-Szybkość procesów rozjaśniania i zaciemniania oraz jaki stopień przejrzystość w pomieszczeniach osiągają dane soczewki

- Niepożądaną cechą fotochromów jest zależność przyciemnienia od temperatury: zabarwienie zmniejsza się wraz ze wzrostem temperatury. Efektem tego jest mocniejsze barwienie się soczewek zimą niż latem. Przy niskich temperaturach soczewki fotochromowe zaciemniają się mocniej i potrzebują dłuższego czasu na rozjaśnienie

- Trzeba też pamiętać, że soczewki fotochromowe się starzeją. Barwniki fotochromowe ulegają powolnej fotodegradacji wskutek ekspozycji na UV oraz ze względu na wielokrotne przechodzenie cykli rozjaśniania-zaciemniania. Soczewki w zależności od użytych barwników tracą zdolność do rozjaśniania się lub przyciemniania. Z uwagi na zjawisko starzenia się soczewek fotochromowych, w przypadku uszkodzenia jednej z soczewek w okularach, należy wymienić obie, by nie dopuścić do różnic między stopniem barwienia i tempem rozjaśniania.

- Istotne jest też by soczewki cechowały się trwałym i jednolitym zabarwieniem w stanie rozjaśnienia i zaciemnienia.
- Pacjent może wybierać nie tylko tak podstawowe kolory barwienia jak: brąz, szary, zielony czy szafirowy. Obecnie dostępne są także soczewki fotochromowe w innych kolorach, np żółtym czy pomarańczowym.

Przy wyborze kolorów należy jednak pamiętać by nie kierować się tylko modą czy kolorem oprawki. Kolor ma wpływ na działanie układu wzrokowego, a jego percepcja jest sprawą osobniczą. Nasi specjaliści są w stanie udzielić odpowiedniej pomocy przy wyborze barwy i materiału.

12/06/2025

Czy AMD to samo co starzenie się oka?

Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD - Age-related Macular Degeneration) to degeneracyjna choroba dotycząca tej części siatkówki, która umożliwia precyzyjne widzenie: np. czytanie. Obejmuje tzw dołek i obszar przydołkowy o średnicy około 5mm, pozostawiając nietknięte części peryferyjne siatkówki. Jest to o tyle istotne, że obarczone tą patologią osoby, choć mogą utracić możliwość czytania to nie grozi im zanik widzenia peryferyjnego, które pozwala na samodzielne funkcjonowanie.

Czy przyczyną AMD jest starzenie się oka? Wraz z wiekiem we wszystkich tkankach, które nie odnawiają się w czasie życia, zachodzą zmiany degeneracyjne. Do takich tkanek należą tkanki nerwowe i nabłonek barwnikowy siatkówki. Zmniejsza się ilość komórek poszczególnych warstw siatkówki i następują zmiany w procesach chemicznych związanych z ich funkcjonowaniem. Wraz z wiekiem w okolicach okołodołkowych zmniejsza się ilość naczyń (choriokapilar), odpowiedzialnych za procesy metaboliczne. Przyjmuje się, że w części centralnej siatkówki liczba czopków w istotny sposób się nie zmienia, natomiast zmniejsza się ilość pręcików i czopków na jej obwodzie. Co oznacza, że do końca życia ostrość wzroku może nie ulec zmianie, zmienia się jednak wrażliwość na kontrast i potrzebujemy coraz lepszego oświetlenia. Pręciki i czopki to komórki receptorowe, w których światło jest przekształcane w sygnał nerwowy.

Jednak wspomniane wyżej zmiany to nie AMD. O procesie patologicznym mówimy, gdy na skutek działania wolnych rodników dochodzi do zaburzeń w składzie chemicznym zewnętrznych segmentów fotoreceptorów skutkiem czego dochodzi do gromadzenia się w nabłonku barwnikowym zmienionych barwników wzrokowych (rodopsyny i lipofuscyny). Z czasem doprowadza to do dezintegracji nabłonka barwnikowego a z tym do obumierania neuronalnych warstw siatkówki.

W Polsce na AMD choruje około 1,5 miliona osób. 90% przypadków to postać sucha, której objawem jest tworzenie się druzów gromadzących nieprawidłowo przetworzone barwniki. Wśród osób obarczonych suchym AMD około 90% ma szansę dożyć swojego kresu zachowując widzenie użyteczne. U 10% rozwinie się zaawansowana postać skutkująca utratą widzenia centralnego.

Inaczej się ma rzecz w wypadku postaci wysiękowej AMD, która rokuje znacznie gorzej. W wysiękowa AMD charakteryzuje się występowaniem płynu pod siatkówką i tworzeniem się nieprawidłowych przeciekających naczyń.

Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia AMD? Wiek powyżej 65 roku życia, palenie papierosów, nadciśnienie, otyłość, wystąpienie AMD u bliskiego krewnego.

23/05/2025

Zbliżają się letnie miesiące. Dochodzi do nas coraz więcej światła słonecznego. Zaczynamy się rozglądać za odpowiednimi okularami chroniącymi nasze oczy.
Jedną z możliwych opcji są okulary z soczewkami polaryzacyjnymi. Co to znaczy, że światło jest „spolaryzowane”? Musimy zacząć od definicji światła. Wg. Maxwella światło jest elektromagnetyczną falą poprzeczną w stosunku do kierunku swego rozchodzenia. Drgania fali polegają na ciągłej zmianie pól elektrycznych i magnetycznych. Kierunek tych drgań zachodzących wokół osi rozchodzenia się fali jest całkowicie przypadkowy. Zjawisko to można przedstawić za pomocą odpowiednich stale zmieniających swój kierunek wektorów. Gdybyśmy mogli, stojąc przed linią rozchodzenia się fali, zobaczyć wektory drgań składowej elektrycznej, to ujrzelibyśmy mieszaninę stale zmieniających się kierunków pulsujących wektorów. Czyli że naturalnie rozchodzące się światło jest zazwyczaj światłem niespolaryzowanym lub przypadkowo spolaryzowanym.

Światło spolaryzowane – czyli takie z uprzywilejowanym kierunkiem drgań, można uzyskać różnymi sposobami: przez odbicie, załamanie, rozproszenie, selektywną absorbcję.

W połowie XIX wieku zauważono, że niektóre kryształy pochłaniają całkowicie część fali świetlnej drgającej w jednym kierunku, pozwalając na przejście pozostałej części fali. Na podobnej zasadzie działają przeciwsłoneczne okulary polaryzacyjne, których filtry absorbujące są tak skonstruowane by przepuszczać tylko tę część fali, która drga pionowo, by nie dopuszczać do oka światła spolaryzowanego w innych kierunkach. Zwłaszcza światła spolaryzowanego przez odbicie od powierzchni płaskich: drogi, masek samochodów, powierzchni wody. Światło to jest w większości spolaryzowane w kierunku poziomym, zatem pionowo ustawiony polaryzator blokuje poziomą składową światła odbitego.

Światło spolaryzowane przez odbicie może oślepiać, ale należy też pamiętać, że filtry takie ograniczają ilość energii docierającej do receptorów i ich używanie nie zawsze jest korzystne, np. w pomieszczeniach i w niektórych przypadkach słabowidzenia.

01/05/2025

Akomodacja

Dlaczego nawet w prawidłowej korekcji można widzieć nieostro?

Dlaczego nie mając wady lub używając prawidłowej korekcji widzę czasem nieostro?

Akomodacja to zdolność układu optycznego oka do zmiany mocy, tak by można było widzieć ostro obiekty położone w różnej odległości. Na skutek działania mięśni rzęskowych soczewka znajdująca się wewnątrz oka zmienia swój kształt, a za tym swoją moc. By na fotoreceptorach oka powstał ostry obraz proces ten musi być bardzo precyzyjnie regulowany. Jeśli nie, obraz na siatkówce będzie niewyraźny. Nieprawidłowa akomodacja może okazać się: nadmierną, niedostateczną, niestabilną lub niesprawną. Często stanowi przyczynę bólów głowy, trudności w czytaniu i nauce szkolnej. Jest podstawą problemów z koncentracją, uzyskaniem wyraźnego obrazu przy przerzucaniu wzroku na różne odległości (np. przy przepisywaniu z tablicy), niestabilnego obrazu i dwojenia.

Nieprawidłowa akomodacja może być przyczyną niewłaściwego ustawienia gałek ocznych (egzoforii lub egzotropii). Akomodacja wraz konwergencją i reakcją źrenic stanowi sprzężoną z sobą neurologiczną triadę, będącą współruchem: mięśni rzęskowych odpowiedzialnych za akomodację, mięśni kierujących gałką oczną i zwieracza źrenic.

By zapobiec dyskomfortowi związanemu z nieprawidłową akomodacją należy wdrożyć odpowiednią optometryczną terapię widzenia. Jest to najlepsze wyjście u dzieci, młodzieży i młodych dorosłych. Jeśli podjęcie terapii jest niemożliwe wtedy stosuje się okulary do czytania, okulary relaksacyjne, dwuogniskowe lub progresywne.

19/04/2025

09/04/2025

Konferencja Optometria 2025 za nami. Najbardziej dla nas interesującym blokiem tematów okazał się ten dotyczący zaburzeń w nauce czytania i rola optometrysty w diagnostyce i terapii tych problemów. Wśród wykładowców znaleźli się m.in. profesorowie Hannu Laukanen, Jason Jedlicka, Marc Taub, Scot C Cooper, Carl Hiller, Curtis Baxtrom.

03/04/2025

Czym jest śnieg wzrokowy?

Objawem śniegu wzrokowego (Visual Snow VS) są stale migające punkty w polu widzenia, porównywane czasem (nie do końca adekwatnie) ze śnieżącym obrazem w starym telewizorze analogowym. Uciążliwość tego neurologicznego zaburzenia widzenia może rozciągać się od postaci łagodnej do ciężkiej. VS często współistnieje z takimi zjawiskami jak migreny, szumy uszne, zaburzenia widzenia nocnego, palinopsje, zjawiska entoptyczne depresje i lęki. Pacjenci z VS zgłaszają często problemy z prowadzeniem samochodu, zwłaszcza nocą, czytaniem i pracą z ekranami cyfrowymi.

U wielu pacjentów obserwuje się dysfunkcje okulomotoryczne, ograniczoną sprawność akomodacji i widzenia obuocznego.

Wciąż nie jest jasna patofizjologia VS, ale uważa się, że zmiany rozciągają się poza sam układ wzrokowy obejmując różne części mózgu związane przetwarzaniem wzrokowym. Jednak ich natura do końca nie jest znana. Niektórzy badacze łączą wystąpienie VS z urazami mózgu.

Wciąż nieliczne badania dotyczące leczenia VS wykazują ograniczoną odpowiedź na leki, wskazując na niefarmakologiczne metody leczenia takie jak stosowanie filtrów barwnych, terapię poznawcza opartą na uważności i neurooptometryczną terapię widzenia (NORT).

Badania wykazały znaczną poprawę jakości życia po zastosowaniu terapii NORT. Terapia ta przeprowadzana jest przez neurooptometrystów. Składa się na nią 12 sesji indywidualnych w gabinecie oraz ćwiczenia zadawane do domu. Są to ćwiczenia które mają na celu poprawę funkcji okulomotorycznych, akomodacji, widzenia obuocznego i przetwarzania wzrokowego.

Skuteczność NORT bada się przy pomocy odpowiedniego kwestionariusza.

25/03/2025

Porównując jazdę nocną z prowadzeniem samochodu w dzień, okaże się że prawie dla każdego kierowcy bardziej uciążliwe jest kierowanie autem nocą. Są też kierowcy dla których prowadzenie auta po ciemku i o zmierzchu jest ponadprzeciętnym obciążeniem. Przyczyny takiego stanu rzeczy mogą być różne. Wymieńmy tylko niektóre:

- obniżenie wrażliwości na kontrast

- nieskorygowana wada wzroku

- dysfunkcje widzenia obuocznego (zaburzenia oceny odległości)

- ślepota zmierzchowa będąca skutkiem degeneracji pręcików w siatkówce

- nocna krótkowzroczność: krótkowzroczność pojawiająca się tylko w warunkach nocnych, wymagająca niewielkiej korekcji ujemnej stosowanej tylko do jazdy nocą.

Dla każdego kierowcy pomocą w prowadzeniu samochodu nocą mogą być specjalne filtry redukujące uciążliwe krótkofalowe światło niebieskie ze źródeł LED (reflektory samochodowe), podnoszące komfort jazdy nocą.
Filtry te mogą być stosowane jako dodatkowe uszlachetnienia korekcyjnych soczewek okularowych. Ekonomicznym rozwiązaniem są nakładki wkładane na standardowe okulary korekcyjne, dzięki czemu użytkownik nie jest zmuszony do kupowania osobnych okularów specjalnie do jazdy nocą.

W gabinecie optometrycznym pacjenci zapoznają się z unikalnymi na tym terenie metodami diagnostycznymi po to by zapewnić maksymalny komfort dobrego widzenia w dobranych i wykonanych u nas okularach.

20/03/2025

W gabinecie optometrycznym pacjenci zapoznają się z unikalnymi na tym terenie metodami diagnostycznymi po to by zapewnić maksymalny komfort dobrego widzenia w dobranych i wykonanych u nas okularach.

12/03/2025

Czy zdrowe oczy mogą być przyczyną bólu głowy?
Oczy zdrowe, czyli nie dotknięte patologicznymi zmianami (np. stanami zapalnymi gałki ocznej, ostrym atakiem jaskry) mogą powodować objawowy ból głowy. Ocznopochodne bóle głowy często występują w okolicy czołowej i mogą być związane z bólem oka, niewyraźnym widzeniem lub podwójnym widzeniem, wrażeniem ucisku za okiem, podrażnieniem powierzchni oka i stanami zapalnymi brzegów powiek.
Przyczynami ocznopochodnych bólów głowy mogą być:
- Wady refrakcji (nieskorygowane lub nieprawidłowo skorygowane wady wzroku)
- Skurcz akomodacji
- Zaburzenia widzenia obuocznego, które powodują, że uzyskanie pojedynczego, ostrego obrazu otoczenia wymaga dodatkowego wysiłku mózgu.
Ból głowy związany ze skurczem akomodacyjnym łączy się z epizodami niewyraźnego lub podwójnego widzenia (np. przy przerzucaniu spojrzenia na różne odległości). Tego rodzaju ból głowy wyzwalany jest przez długotrwałą pracę z bliska i narasta w ciągu dnia. Wskazane są tu odpowiednio dobrane okulary (np. z soczewkami relaksacyjnymi), podjęcie terapii widzenia i pamiętanie o higienie wzroku.
Przy postępowaniu z bólem głowy, którego przyczyną jest niewłaściwe ustawienie oczu (niedostateczna lub częściej nadmierna konwergencja) pierwszym wyborem jest terapia widzenia, na którą składają się indywidualnie dobrane ćwiczenia.
Jeśli potrzebujesz więcej informacji zarezerwuj wizytę:
https://rejestracja.medfile.pl/register/catalog/?uuid=f196c06b-372b-edb4-f53c-8d102d16b936

W gabinecie optometrycznym pacjenci zapoznają się z unikalnymi na tym terenie metodami diagnostycznymi po to by zapewnić maksymalny komfort dobrego widzenia w dobranych i wykonanych u nas okularach.

03/03/2025

Czym zajmuje się terapia widzenia?

Terapia widzenia zajmuje się usprawnianiem funkcji wzrokowych oraz integracją układu wzrokowego z układem przedsionkowym a także z danymi słuchowymi, prorioceptywnymi i dotykowymi. Jej celem jest umożliwienie komfortowego widzenia, podniesienie jakości życia, usprawnienie konwergencji, akomodacji i ruchów oczu.
Dzięki niej możliwe jest pozbycie poczucia zmęczonych oczu, dwojenia, trudności z koncentracją, koordynacją ręka – oko, lokalizacją i orientacją przestrzenną. Optometryści zajmują się problemami z percepcją i przetwarzaniem wzrokowym. Terapia widzenia jest też właściwą odpowiedzią na te trudności w uczeniu się, które zostały spowodowane stanem układu wzrokowego. Wielu z naszych pacjentów wymaga zbudowania świadomości głębi, podniesienia ostrości wzroku (leniwe oko) i terapii związanej z ustawieniem oczu.
Terapia widzenia jest metodą stosowaną na świecie od dawna i opiera się na fakcie, że to nasz mózg steruje funkcjami wzrokowymi i właśnie w centralnym układzie zlokalizowane są procesy pozwalające na integrację danych wzrokowych z danymi pochodzącymi z innych zmysłów, co pozwala by nasz wzrok był użyteczny a świat zrozumiały. Właśnie to różni tą metodę od znanej w Polsce alternatywnej metody ortoptycznej.
Trening widzenia ma na celu poprawę sterowania neurologicznymi procesami związanymi z widzeniem, a nie poprawę siły mięśni okoruchowych.