13/01/2024
Co zrobić żeby uniknąć wypalenia zawodowego i życiowego?
Wypalenie zawodowe– występujący pod wpływem długotrwałego i źle zarządzanego stresu- stan, w którym pracownik czuje się chronicznie przemęczony i niezadowolony z pracy, staje się zdystansowany i coraz mniej angażuje się w pracę.
Występuje najczęściej w zawodach wymagających intensywnych kontaktów z ludźmi, a kontakty te są warunkiem sukcesu i rozwoju zawodowego, np. nauczycieli, policjantów, lekarzy, pielęgniarek, pracowników społecznych i innych.
W klasyfikacji chorób ICD-11 wypalenie zawodowe nie jest uznawane przez WHO za chorobę, ale za syndrom będący odpowiedzią na przewlekły stres zawodowy.
Wypalić się łatwo. Prowadzi do tego zarówno praca monotonna, wykonywana poniżej swoich możliwości, słabo wynagradzana jak i super zajęcia angażujące w 100 % energię, siłę i dające maksimum satysfakcji. Duże znaczenie mają także trudne sytuacje pozazawodowe, dodatkowo zwiększające poziom stresu oraz niekorzystny tryb życia.
Te czynniki stanowią obciążenie dla układu nerwowego i całego organizmu i jeżeli trwają dłuższy czas, to prowadzą do postępującego wyczerpania, które przejawia się jako nadpobudliwość nerwowa, drażliwość, trudność z odprężeniem się i w efekcie przygnębienie , utratę odczuwania przyjemności (anhedonia), niedocenianie własnych dokonań, poczucie bezduszności, bezosobowości, cyniczne patrzenie na innych ludzi.
Jak temu zapobiec?
Zgodnie z koncepcją Work-life balance (WLB) – ważne jest zarządzanie czasem, takie aby odnaleźć równowagę pomiędzy "pracą" (kariera i ambicja) a życiem prywatnym (zdrowie, rozrywka, rodzina, duchowość) oraz życie w „zgodzie ze sobą”- zawodowe i prywatne.
Większość z nas to już wie. Ale jak wprowadzić to w życie, tak realnie?
Poniżej małe-nie małe kroki, które w tym pomogą:
Życie w zgodzie ze sobą:
Poczucie bezsensu wykonywanych zadań wypala w tempie zawrotnym. Poddaj weryfikacji swoje cele i priorytety- Na czym Ci właściwie zależy? Do czego dążysz? czy to jest ważne dla Ciebie, czy raczej spełniasz oczekiwania innych? Jeżeli sam nie będziesz planować swojego życia, to inni zrobią to za Ciebie- czy Ci to pasuje?
Oceń czy to co robisz na co dzień, wymagania, które sobie stawiasz korespondują z Twoimi celami.
Przeanalizuj swoje możliwości w zakresie sprostania tym wymaganiom. Czy nie porywasz się z motyką na słońce? A może nie wierzysz w siebie? Nie doceniasz? Jakie masz zasoby- mocne słabe strony, popatrz na siebie realnie.
Jeżeli odczuwasz nadmiar obowiązków, dokonaj ich redukcji, wycofaj się z zadań, które tak naprawdę nie są dla ciebie ważne. Twój plan dnia i tak nie zmieści wszystkiego, ustal priorytety.
Monotonia:
Monotonia wypala. Szukaj odmiany. Nowych wyzwań. Ucz się i rób nowe rzeczy- w pracy i w aktywnościach pozazawodowych.
Toksyczni ludzie:
Jeżeli w twoim otoczeniu są ludzie, kontakty z którymi kosztują Cię zbyt wiele energii, potem czujesz się zmęczony, zmieszany, poniżony, zwiększ do nich dystans. Rzadziej się kontaktuj, poświęcaj mniej czasu, przyjmij postawę „dyplomatyczną”, zdystansowaną. Chroń siebie, stawiaj granice- masz prawo bronić się przed nadmierną eksploatacją emocjonalną.
Toksyczne sytuacje:
Zastanów się jakie obszary twego życia generują stres, czy nie tkwisz w toksycznych sytuacjach? Jeżeli to tylko możliwe postaraj je je przerwać, rozwiązać.
Nie borykaj się sam z trudnymi sytuacjami, masz prawo sobie czasami nie poradzić. Skorzystaj z pomocy rodziny/ przyjaciół/ psychologa/psychiatry.
Zdrowy styl życia:
Czy dostarczasz sobie odpowiednią ilość snu i wypoczynku?
Czy twoja dieta jest właściwa, zrównoważona, dostarcza ci niezbędnych składników?
Pamiętaj o aktywności fizycznej, szukaj w niej zabawy, odmiany, wytchnienia dla przepracowanego umysłu.
Czy nie nadużywasz kawy, alkoholu, słodyczy?
Poszukaj odpowiedniego dla siebie hobby- to doskonale regeneruje umysł;
Przyznaj sobie prawo do wypoczynku, relaksu, przyjemności
