Terapia mowy i komunikacji alternatywnej AAC Joanna Pachutko

18/08/2025

UWAGA!
3 PLUS 1 GRATIS SZKOLENIE DALEJ OBOWIĄZUJE, ZAPRASZAM

Po długiej przerwie online-owej zapraszam - pod koniec wakacji- sierpniowo jeszcze🙃
I zarzucam Wam promocje - 3 szkolenia plus 1 gratis do 10 sierpnia👏👏👏
Proszę pisać email- które szkolenie gratis wybieracie- na terapiamowyaac@interia.pl

-Program Boardmaker 7 w rozwijaniu komunikacji- https://app.evenea.pl/event/boardmaker7082025/
-Książka komunikacyjna- indywidualne narzędzie do komunikacji-
https://app.evenea.pl/event/ksiazkaaac082025/
-Program Boardmaker 6 w rozwijaniu komunikacji - podstawy podstaw- https://app.evenea.pl/event/boardmaker082025/
-Program Boardmaker 6 w rozwijaniu komunikacji - tablice dynamiczne- https://app.evenea.pl/event/boardmakerdynamiczne082025kopia1/
Zapraszam🙃😉

14/08/2025

Rozporządzenia a AAC…

Jedna z Pań poprosiła o informacje: a to proszę dla Wszystkich SOS W i AAC :P :
Najważniejsze podstawy prawne, na które może powołać się SOSW przy wdrażaniu AAC (z konkretnymi paragrafami i brzmieniem kluczowych punktów).
1) Rozporządzenie MEN z 9 sierpnia 2017 r. (tekst jedn. Dz.U. 2020 poz. 1309) – „warunki organizowania kształcenia…” To jest główny akt wykonawczy dla SOSW.
• SOSW wprost w katalogu placówek objętych rozporządzeniem – §2 ust. 1 pkt 7: „specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze”.
• Obowiązek zapewnienia warunków i sprzętu – §5 pkt 2: placówka zapewnia „warunki do nauki, sprzęt specjalistyczny i środki dydaktyczne, odpowiednie do indywidualnych potrzeb uczniów”. To obejmuje także technologie wspomagające komunikację.
• IPET musi uwzględniać AAC – §6 ust. 1 pkt 2 i 7: zintegrowane działania mają być ukierunkowane m.in. na „komunikowanie się ucznia z otoczeniem z użyciem wspomagających i alternatywnych metod komunikacji (AAC)”; a także (pkt 7) „wykorzystywanie technologii wspomagających to kształcenie”.
• Rewalidacja: wprost wpisane AAC – §6 ust. 2 pkt 2: w programie zajęć rewalidacyjnych należy uwzględnić „naukę języka migowego lub innych sposobów komunikowania się, w szczególności wspomagających i alternatywnych metod komunikacji (AAC) – w przypadku ucznia z zaburzeniami mowy lub jej brakiem”.
2) Rozporządzenie MEN z 9 sierpnia 2017 r. – pomoc psychologiczno-pedagogiczna
Daje ramy do organizacji form wsparcia, w których realnie „wchodzi” AAC (np. zajęcia logopedyczne, terapeutyczne, rozwijające kompetencje społeczne), choć nie używa nazwy „AAC”.
• Katalog form pomocy (zajęcia logopedyczne, terapeutyczne, rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne) – §6–§11. Można w nich planować i finansować działania związane z AAC.
3) Konwencja ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami (KPON)
Ranga międzynarodowa – Polska ratyfikowała (Dz.U. 2012 poz. 1169). Konwencja definiuje „komunikację” z włączeniem form augmentatywnych i alternatywnych i zobowiązuje państwo do ich ułatwiania w edukacji i dostępie do informacji.
• Art. 2 (definicje): „Komunikacja… oraz formy augmentatywne i alternatywne…”.
• Art. 21: obowiązek akceptowania i ułatwiania użycia m.in. języków migowych i form AAC, by zapewnić wolność wypowiedzi i dostęp do informacji.

Co to znaczy praktycznie dla SOSW (wprost z przepisów)
1. Możecie i powinniście wpisać AAC do IPET-u (cele, metody, narzędzia, odpowiedzialni). Podstawa: §6 ust.1 pkt 2 i 7.
2. Zajęcia rewalidacyjne mogą obejmować naukę systemu komunikacji (np. symbole, SGD, eye-tracking) – §6 ust.2 pkt 2.
3. Dyrektor ma obowiązek zapewnić sprzęt/AT (tablety/SGD, przyciski, montaże, oprogramowanie, druki symboli) – §5 pkt 2; a w IPET wpisać technologie wspomagające – §6 ust.1 pkt 7.
4. Formy PPP (logopedia, zajęcia terapeutyczne, rozwijające kompetencje społeczne) są właściwą ramą do wdrażania AAC i szkolenia ucznia/rodziny – rozporządzenie o PPP.
5. Zgodność z KPON: placówka realizuje prawo ucznia do komunikacji w wybranej formie (w tym AAC) – art. 2 i 21 KPON.

12/08/2025

Jedna z terapeutek, prosząc o anonimowość, zapytała:
„Dlaczego z osobami w wieku 13–20 lat jest tak ciężko zacząć? Czemu stawiają taki opór? Czemu się złoszczą? Czy oni nie widzą, że to nam i im pomaga się porozumieć?”

Ha, oto jest pytanie.

Odpowiedź jest złożona.
Po pierwsze – to są młodzi ludzie w okresie dojrzewania: niekiedy zbuntowani, drażliwi, wypełnieni hormonami.
Po drugie – nakładają się na to lata wycofywania komunikacyjnego, braku pełnego porozumienia, różnego rodzaju ograniczenia komunikacyjne.
A do tego, bywa, że mieli „miliony terapii” – albo… żadnej terapii (i proszę, nie potępiajcie rodziców – często nie mają możliwości dowieźć takiego „agresywnego” młodego człowieka na zajęcia. Bywa, że sami się go boją).

Jakie jest nasze zadanie?

Zrobić dobry wywiad – szczery i konkretny.

Dokładnie dobrać strategię do sytuacji.

Wprowadzić komunikację „na miarę” – tyle komunikatów, ile jest potrzebne, z założeniem, że nie komunikujemy się w próżni. To nie jest jedna sytuacja, ale kilka, kilkanaście powtarzalnych kontekstów.

Do tego potrzebna jest wiedza z kilku dobrych szkoleń – i nie nabywa się jej w jeden dzień. Tu potrzeba taktyki, mądrego łączenia, dostosowania, indywidualizacji i sukcesywnego włączania.

Najpierw w domu, a potem powoli w najczęstszych sytuacjach społecznych.
Kiedy to się uda – można ruszyć w dalszą drogę. Ale to nie jest miesiąc pracy… to mogą być dobre kilka lat! I na to również należy zwrócić uwagę.

Istotna kwestia – jeśli są zachowania, które w jakiś sposób zagrażają rodzicom czy Wam, warto poszukać pomocy psychologa, psychiatry, a czasem także endokrynologa lub wykonać inne badania wskazane przez lekarzy.

Dojrzewanie to trudny okres i może się zacząć nawet u 10-latków, a w niektórych zespołach genetycznych – dzieci mogą dojrzewać już w wieku 3 lat!

02/08/2025

Integracja? Włączanie? Po co? Jak?
Dziś — po raz milionowy — otarł mi się o uszy tekst:

„Nie będę robiła AAC, bo nie jestem terapeutą od tego.”

Słuchajcie!
To tak, jakby powiedzieć:

„Wszyscy okularnicy — proszę zdjąć okulary, bo ja nie jestem terapeutą wzroku.”

Nie — nie jesteś terapeutą AAC.
Jesteś CZŁOWIEKIEM.

Twoje zadanie?
Jeśli pracujesz z osobami niemówiącymi — Twoim zadaniem jest wspomaganie ich możliwości komunikacyjnych.

Ale my się rozumiemy bez słów...?
Oooo, zapraszam odważnego na lajwa!
Porozmawiamy. I poczytasz mi w myślach?

Nie. Żaden rodzic nie czyta w myślach.
Za to każdy z nas — nauczyciel, terapeuta, opiekun — nadaje znaczenie komunikatom.
Czy je rozumiemy, czy nie — dziecko i tak się uczy.
Tego, czy jego komunikaty mają sens.

Więc co to jest to włączanie, ta integracja...?
To szacunek.
Szacunek dla pracy dziecka.
Szacunek dla pracy innych terapeutów.
Szacunek dla wysiłku, który ktoś już włożył — i nadal wkłada — w budowanie języka.

Zacznij się porozumiewać.
Nie czekaj na specjalistę.
Nie chowaj się za etykietą.

AAC rulez.
I wszyscy jesteśmy za to odpowiedzialni.

02/08/2025

Uwaga! Podlascy terapeuci zgłaszajcie się

📢Otwieramy dodatkowy nabór na specjalistów ds. AAC📢

📢Poszukujemy 73 specjalistów ds. AAC z poniższych powiatów📢

🟢Województwo opolskie: kluczborski, oleski, głubczycki, kędzierzyńsko-kozielski, strzelecki, prudnicki,
🟢Województwo lubuskie: strzelecko-drezdenecki, gorzowski, Gorzów Wlkp., sulęciński, słubicki, krośnieński, wschowski,
🟢Województwo kujawsko-pomorskie: tucholski, świecki, grudziądzki, Grudziądz, brodnicki, rypiński, chełmiński, wąbrzeski, włocławski, Włocławek, radziejowski, aleksandrowski, inowrocławski, mogileński, żniński,
🟢Województwo pomorskie: pucki, wejherowski, lęborski, słupski + Słupsk, nowodworski, malborski, kościerski,
🟢Województwo zachodniopomorskie: świnoujski, Świnoujście, kamieński, gryficki, białogardzki, świdwiński, łobeski, goleniowski, policki, stargardzki, drawski, wałecki, choszczeński, pyrzycki, gryfiński, myśliborski,
🟢Województwo wielkopolskie: koniński, Konin, kolski, słupecki, czerniakowsko-trzcianecki, międzychodzki,
🟢Województwo warmińsko-mazurskie: braniewski, działdowski, ełcki, giżycki, kętrzyński, lidzbarski, nidzicki, nowomiejski, olecki, ostródzki, piski,
🟢Województwo świętokrzyskie: buski, jędrzejowski, kazimierski, Kielce, kielecki, opatowski, ostrowiecki, pińczowski, sandomierski, starachowicki, staszowski, włoszczowski,
🟢Województwo podlaskie: augustowski, bielski, grajewski, hajnowski, kolneński, Łomża, moniecki, sejneński, sokolski, suwalski, Suwałki, wysokomazowiecki,
🟢Województwo Podkarpackie: bieszczadzki, brzozowski, jasielski, kolbuszowski, Krosno, leżajski, lubaczowski, przemyski, Przemyśl, przeworski, strzyżowski, Tarnobrzeg, tarnobrzeski,
🟢Województwo lubelskie: bialski, Biała podlaska, biłgorajski, Chełm, chełmski, krasnostawski, lubartowski, łukowski, opolski, parczewski, puławski, rycki,
🟢Województwo małopolskie: bocheński, brzeski, gorlicki, miechowski, proszowicki, tarnowski, Tarnów, tatrzański,
🟢Województwo Łódzkie: bełchatowski, brzeziński, łaski, łęczycki, łowicki, łódzki wschodni, opoczyński, pajęczański, Piotrków Trybunalski, poddębicki, radomszczański, rawski, sieradzki, Skierniewice, wieruszowski, zduńskowolski,

Jeśli mieszkasz w jednym z wymienionych powiatów to zgłoś się przez formularz rekrutacyjny.

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScOfI-Lj3cz5MjiEfr0_qixr4JIVzSeMOnFplxUZBBtMGzqzA/viewform?usp=sharing&ouid=106397309634280606492

UWAGA‼️Osoby będące obecnie na liście rezerwowej pozostają na niej, ponieważ zgodnie z regulaminem rekrutacji, nabór prowadzony jest w pierwszej kolejności na jednego specjalistę w danym powiecie.‼️

Więcej informacji znajdziecie na naszej stronie:
🌐 https://psoni.org.pl/centrum-komunikacji-2/szkolenia/


_________________________________________
Centrum Komunikacji dla Osób z Niepełnosprawnościami” (nr FERS.03.05-IP.06-0001/24) to projekt, którego celem jest zapewnienie osobom z niepełnosprawnościami kompleksowego wsparcia w zakresie komunikacji. Projekt realizowany jest przez Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób z Niepełnosprawnościami w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej (lider projektu), we współpracy z dwoma partnerami: Polskim Związkiem Głuchych (PZG) oraz Polskim Stowarzyszeniem na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną (PSONI). Usługi Centrum będą dostępne od początku 2026 roku. Działanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021–2027 (FERS), Działanie 3.5, Priorytet FERS.03. Wysokość dofinansowania: 181 535 621,74 zł.

31/07/2025

Nowa szkoła w Suwałkach, bardzo się cieszę, że moje miasto tak się rozwija i tworzy specjalne warunki dla dzieci ze specjalnymi potrzebami, szkoła bezpłatna😏

29/07/2025

Po długiej przerwie online-owej zapraszam - pod koniec wakacji- sierpniowo jeszcze🙃
I zarzucam Wam promocje - 3 szkolenia plus 1 gratis do 10 sierpnia👏👏👏
Proszę pisać email- które szkolenie gratis wybieracie- na terapiamowyaac@interia.pl

-Program Boardmaker 7 w rozwijaniu komunikacji- https://app.evenea.pl/event/boardmaker7082025/
-Książka komunikacyjna- indywidualne narzędzie do komunikacji-
https://app.evenea.pl/event/ksiazkaaac082025/
-Program Boardmaker 6 w rozwijaniu komunikacji - podstawy podstaw- https://app.evenea.pl/event/boardmaker082025/
-Program Boardmaker 6 w rozwijaniu komunikacji - tablice dynamiczne- https://app.evenea.pl/event/boardmakerdynamiczne082025kopia1/
Zapraszam🙃😉

28/07/2025

Dokładnie, zgadzam się....

Kto pierwszy zauważa niepełnosprawność?
W przypadkach, gdy jest widoczna „na pierwszy rzut oka”, najczęściej są to lekarze albo inni specjaliści medyczni.
Ale są też niepełnosprawności, które nie dają objawów od razu. Które przez długi czas mogą być niezauważalne – nie dlatego, że ich nie ma, ale dlatego, że nie wpisują się w schematy oczywistości.
I wtedy często to nie specjaliści, ale rodzina – najbliżsi – nie zauważają przez dłuższy czas nawet bardzo wyraźnych sygnałów.
Dlaczego?
Bo życie nie jest czarno-białe.
Bo to było pierwsze dziecko i „myśleli, że po prostu tak jest”.
Bo byli zmęczeni, zmartwieni, przeżywali coś innego.
Bo mieli prawo nie wiedzieć.
Bo mieli prawo ufać, że wszystko jest w porządku.
Bo jest milion powodów, dla których nie zauważyli.
I żaden z nich nie czyni ich winnymi.
Co my – jako specjaliści – możemy wtedy zrobić?
Po pierwsze: zdjąć z rodziców ciężar winy.
Nie musieli wiedzieć. Nie musieli się domyślić.
To ogromny ciężar: ten moment, gdy ktoś zaczyna myśleć „mogłem wcześniej”, „to przeze mnie”, „co zrobiłam źle w ciąży, po porodzie, w pierwszych latach...”.
Ten ciężar to drugi kamień, który rodzice noszą – i często jest cięższy niż sama diagnoza.
Zamiast go dokładać, uczmy się go zdejmować. Z empatią. Z czułością.
Bo zauważenie objawów to nasza rola – nie ich porażka.

Kto pierwszy zauważa niepełnosprawność?
W przypadkach, gdy jest widoczna „na pierwszy rzut oka”, najczęściej są to lekarze albo inni specjaliści medyczni.
Ale są też niepełnosprawności, które nie dają objawów od razu. Które przez długi czas mogą być niezauważalne – nie dlatego, że ich nie ma, ale dlatego, że nie wpisują się w schematy oczywistości.

I wtedy często to nie specjaliści, ale rodzina – najbliżsi – nie zauważają przez dłuższy czas nawet bardzo wyraźnych sygnałów.
Dlaczego?

Bo życie nie jest czarno-białe.
Bo to było pierwsze dziecko i „myśleli, że po prostu tak jest”.
Bo byli zmęczeni, zmartwieni, przeżywali coś innego.
Bo mieli prawo nie wiedzieć.
Bo mieli prawo ufać, że wszystko jest w porządku.

Bo jest milion powodów, dla których nie zauważyli.
I żaden z nich nie czyni ich winnymi.

Co my – jako specjaliści – możemy wtedy zrobić?
Po pierwsze: zdjąć z rodziców ciężar winy.
Nie musieli wiedzieć. Nie musieli się domyślić.
To ogromny ciężar: ten moment, gdy ktoś zaczyna myśleć „mogłem wcześniej”, „to przeze mnie”, „co zrobiłam źle w ciąży, po porodzie, w pierwszych latach...”.

Ten ciężar to drugi kamień, który rodzice noszą – i często jest cięższy niż sama diagnoza.

Zamiast go dokładać, uczmy się go zdejmować. Z empatią. Z czułością.
Bo zauważenie objawów to nasza rola – nie ich porażka.

22/07/2025

Zapraszamy😊🙃😉

21/07/2025

Uwaga, dodatkowy termin turnusu wakacyjnego, szczegóły oraz nowe terminy na kolejny rok szkolny tutaj- https://terapiamowyaac.asysto.pl/strona/32522-turnus-komunikacyjny
Zapraszam😄😊🙃

Uwaga, dodatkowy termin turnusu wakacyjnego, szczegóły oraz nowe terminy na kolejny rok szkolny tutaj- https://terapiamowyaac.asysto.pl/strona/32522-turnus-komunikacyjny
Zapraszamy😄😊🙃

17/07/2025

AAC START - w INM.

Incydent naczyniowo-mózgowy – zwykle dotyczy osób dorosłych. To moment, który wywraca życie do góry nogami. Człowiek budzi się w szpitalu – rozumie lub nie, mówi albo już nie mówi, pisze i czyta… lub stracił te umiejętności. Możliwości i objawów jest wiele, każda historia jest inna.
W ciągu pierwszych 72 godzin zwykle pojawia się neurologopeda – diagnozuje, ocenia, planuje pierwsze kroki. A potem? Potem człowiek wraca do domu. I marzy tylko o jednym – żeby nie stać się ciężarem.

Świat telefonów i aplikacji już oswoiliśmy. Teraz czas oswoić pomoc w komunikacji dorosłym, którzy utracili mowę. Tak, żeby mogli dalej realizować swoje prawa, potrzeby i relacje.

AAC dla dorosłych to nie tylko symbole.
To tekst. To znaki. To zdjęcia.
To także techniki wspomagające – jak np. osobiste dzienniki, notatniki, strategie partnera komunikacyjnego.

Włączacie AAC? Wiecie jak?