14/03/2024
Zadysponowanie służb ratunkowych nie jest udzieleniem pierwszej pomocy. Tylko właściwy model oparty na adekwatnej reakcji na zastaną sytuację daję szansę na życie i zdrowie każdego z nas. Nie bądźmy bierni. Wymagajmy zarówno od siebie jak i innych osób publicznych umiejętności udzielenia pierwszej pomocy. Brak umiejętności rozpoznania NZK i wykonania RKO przez świadków zdarzenia drastycznie zmniejsza szanse na przeżycie.....
Dzisiaj przeniesiemy się pod Częstochowę, gdzie w trakcie lekcji wychowania fizycznego, u uczennicy doszło do zatrzymania krążenia. Nikt z obecnych nie podjął czynności resuscytacyjnych, dopiero lekarka z pobliskiego ośrodka zdrowia z zespołem ratownictwa medycznego podjęli walkę o życie dziecka. Dziewczyna przeżyła, jednak do końca życia będzie zależna od swojej rodziny. Czy tej tragedii można było uniknąć?
Ten post nie jest hejtem. Ma na celu uświadomienie ogromnej odpowiedzialności jaką ponosi nauczyciel za życie i zdrowie ucznia oraz fundamentalnego znaczenia umiejętności rozpoznania nagłego zatrzymania krążenia oraz podjęcia czynności resuscytacyjnych w algorytmie BLS. Przeczytaj do końca.
O pierwszej pomocy mówimy podobnie jak o samolotach; tylko wtedy, gdy dojdzie do tragedii. W rzeczywistości zagadnienie BLS jest dla nas mało interesujące, nawet rozpatrywane w kierunku straty czasu jako bezwartościowy kierunek edukacji.
Ta dramatyczna historia uświadamia każdego z nas, że czas w przypadku zatrzymania krążenia ma znaczenie rokownicze. Opóźnienie podjęcia RKO o każdą minutę, zwiększa ryzyko poważnego deficytu neurologicznego i obniżenia późniejszej jakości życia w przypadku powrotu spontanicznego powrotu krążenia.
"WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sąd Okręgowy w Częstochowie I Wydział Cywilny (...) po rozpoznaniu w dniu (...) roku w Częstochowie na rozprawie sprawy z powództwa (...)
przeciwko pozwanej Gminie (...).
o zapłatę, rentę i ustalenie
1. zasądza od pozwanej Gminy (...) na rzecz powódki (...) kwotę 500.000,00 zł (pięćset tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami (...)
2. zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 4.000,00 zł (cztery tysiące złotych) tytułem renty miesięcznej płatnej do ostatniego dnia miesiąca począwszy od (...)
3. ustala, że pozwana będzie ponosiła odpowiedzialność za skutki zdarzenia z dnia (...), które mogą się ujawnić u powódki w przyszłości;
6. nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa (...) kwotę 30.174,38 zł (trzydzieści tysięcy sto siedemdziesiąt cztery złote trzydzieści osiem groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych
UZASADNIENIE
Powódka (...) w dniu (...), będąc uczennicą Gimnazjum w O., podczas lekcji wychowania fizycznego straciła przytomność. Nauczycielka wychowania fizycznego prowadząca lekcję poleciła wezwać pogotowie ratunkowe, nie udzieliła jej natomiast żadnej pomocy, nie podjęto próby przeprowadzenia jakichkolwiek zabiegów resuscytacyjnych. Pomoc została udzielona powódce dopiero po 10 minutach, po przybyciu lekarzy z Gminnego Ośrodka Zdrowia. Wskutek zatrzymania krążenia doszło u powódki do niedotleniowego uszkodzenia mózgu, które spowodowało czterokończynowy niedowład spastyczny. Od zdarzenia powódka porusza się na wózku inwalidzkim, od początku uczy się podstawowych czynności, takich jak chodzenie, jedzenie i mówienie.
1. Ustalenia faktyczne.
Powódka (...) w maju 2007 r. była uczennicą I klasy Gimnazjum w (...), dla którego organem założycielskim i prowadzącym jest Gmina (...). W dniu (...), razem z innymi uczennicami z klasy, powódka uczestniczyła w zajęciach z wychowania fizycznego odbywających się na sali sportowej Gimnazjum. Po kilku minutach lekcji, podczas rozgrzewki polegającej na bieganiu truchtem wokół sali, (...) zasłabła, upadła twarzą na podłogę i straciła przytomność. Nauczycielka prowadząca lekcję - (...) wołała powódkę po imieniu, klepała po policzku, ta jednak nie reagowała. Następnie ułożyła powódkę w pozycji bezpiecznej i położyła na jej czole mokry ręcznik, poleciła również innym uczennicom by zawiadomiły o zdarzeniu dyrekcję szkoły i by wezwano pomoc. W tym czasie powódka nie poruszała się i nie dawała żadnych oznak życia, doszło u niej do zatrzymania krążenia. Zarówno (..), jak i inni nauczyciele, osoby dorosłe (na salę wchodzili m.in. wicedyrektor, sekretarka, konserwator), nie podjęli akcji reanimacyjnej powódki.
(...) i pozostałe osoby obecne na sali gimnastycznej były zdenerwowane i zdezorientowane, nie wiedziały co robić, płakały. Po 10 minutach od zasłabnięcia (...) na miejsce zdarzenia przyjechała lekarka z Ośrodka Zdrowia w (...) i podjęła zabieg jej reanimacji. Powódka była wówczas bez oddechu i bez tętna. Podjęte przez lekarkę czynności resuscytacyjne polegające na masażu serca wymusiły krwiobieg krwi i sprawiły, że dalsze czynności reanimacyjne kontynuowane przez przybyły wkrótce zespół pogotowia ratunkowego, polegające m.in. na zastosowaniu defibrylatora, doprowadziły do przywrócenia u powódki akcji serca i oddechu.
Z opinii biegłego z zakresu chirurgii urazowej wynika, że powódka w wyniku zdarzenia zaistniałego w dniu (...) r. doznała nagłego zatrzymania krążenia w mechanizmie migotania komór, konsekwencją zatrzymania krążenia było niedokrwienie i niedotlenienie mózgu, które spowodowało wystąpienie encefalopatii mózgu i niedowładu spastycznego czterokończynowego. Niedotlenienie i niedokrwienie mózgu, wraz z dalszymi konsekwencjami było wynikiem nieudzielania powódce pierwszej pomocy w postaci masażu serca w ciągu pierwszych 3-4 minut od zatrzymania krążenia, udzielenie pomocy przez lekarza (po 10 minutach od zasłabnięcia) nastąpiło zbyt późno by odwrócić skutki niedotlenienia mózgu. Powódka w związku ze zdarzeniem doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 100%. Jest ona trwale niezdolna do samodzielnej egzystencji z powodu głębokiego otępienia umysłowego i niedowładów kończyn dolnych. Bezpośrednio po wypadku musiała zostać wprowadzona na okres 4 dni w stan śpiączki farmakologicznej, zastosowano wobec niej oddychanie zastępcze przy pomocy respiratora, zaordynowano intensywne leczenie farmakologiczne. Następnie prowadzono wobec powódki żywienie dożołądkowe za pomocą sondy, w dalszej kolejności powódka była poddawana intensywnej rehabilitacji. Po uzyskaniu zdolności samodzielnego siedzenia powódka przy poruszaniu się korzysta z wózka inwalidzkiego. Długotrwała rehabilitacja w ośrodkach dla dzieci w J. i W. była dla powódki uciążliwa, z poczuciem bezradności, łączny czas hospitalizacji po wypadku wynosił 18 miesięcy. Do tej pory leczenie powódki nie zostało zakończone. Dolegliwości bólowe u powódki mogły występować po prowadzonych zabiegach rehabilitacyjnych mających na celu redresje przykurczonych stawów, dolegliwości te mogły mieć lekkie natężenie. Powódka po wypadku, w trakcie leczenia w szpitalach oraz w czasie przebywania w domu wymagała stałej opieki osób trzecich przez cały dzień przy wszystkich czynnościach życia codziennego : toaleta, kąpiel, ubieranie się, przygotowanie posiłków, karmienie, wymiana pampersów, zmiana pozycji ciała. Obecnie pomoc ta jest potrzebna w wymiarze 16 godzin dziennie i nie należy się spodziewać aby zmniejszyła się w zakresie ilościowym i jakościowym. Powódka wymaga cały czas leczenia rehabilitacyjnego w celu utrzymania efektów uzyskanych do tej pory, średnio 3-4 razy w roku powódka powinna być poddawana kompleksowej rehabilitacji w ośrodkach rehabilitacyjnych wyspecjalizowanych w prowadzeniu pacjentów z uszkodzeniami CUN, aż do czasu uzyskania poprawy i samodzielnego poruszania się. Nadto powódka powinna mieć możliwość prowadzenia codziennie ćwiczeń w domu przy wykorzystaniu sprzętu rehabilitacyjnego. Musi nadal zażywać leki poprawiające odżywienie i przewodnictwo tkanki mózgowej, rozluźniające mięśnie, suplementy diety, uspokajające i przeciwdrgawkowe, nasenne, miesięczny koszt takich leków to ok. 200-250 zł. Rokowania co do powódki na przyszłość są niepewne, uszkodzenia CUN maja charakter trwały i nieodwracalny, pomimo leczenia nie ma możliwości całkowitego wyleczenia powódki. Powódka wymaga dalszego leczenia, szczególnie w formie rehabilitacji narządu ruchu, logopedii, stosowania farmakoterapii. Wymaga ona stałej opieki osób trzecich. Nie da się wykluczyć, że obecny stan zdrowia powódki może wywołać dalsze powikłania zdrowotne w przyszłości w postaci odleżyn. Brak ruchu może powodować zaburzenia perystaltyki jelit, zaparcia, infekcje dróg oddechowych i dróg moczowych, kamicę moczowodową.
(dowód : opinia biegłego z zakresu chirurgii urazowej D. K. k. 428-437, 553-555, 579-584)
Ustalenia opinii biegłych z zakresu neurochirurgii i z zakresu neurologii są zbieżne z opinią biegłego z zakresu chirurgii D. K., potwierdzają one w całości wnioski tej opinii co do zakresu uszkodzeń ciała powódki, przyczyn ich powstania, przebiegu leczenia, stopnia trwałego uszczerbku na zdrowiu powódki, dalszego procesu leczenia i następstw dla jej życia, a także rokowań na przyszłość. Odnośnie ustalenia związku pomiędzy uszkodzeniami ciała powódki będącymi następstwem niedotlenienia mózgu, a faktem zaniechania bezzwłocznego (do czasu przybycia lekarza) udzielenia pierwszej pomocy powódce, biegli stwierdzili, że nie są w tym zakresie kompetentni, nie mogą się wypowiedzieć jednoznacznie, a właściwym w tym zakresie byłby biegły specjalista medycyny ratunkowej.
(dowód : opinia biegłego z zakresu neurochirurgii R. H. k. 456-464, opinia biegłego z zakresu neurologii P. W. k. 480-492)
W związku z tym, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego lekarza z zakresu medycyny ratunkowej celem podjęcia ustaleń częściowo jak w wypadku biegłych wskazanych specjalności, w tym przede wszystkim związku pomiędzy obrażeniami doznanymi przez powódkę, a nieudzielaniem jej bezzwłocznie pierwszej pomocy, a nadto wskazania możliwych do podjęcia działań i procedur w ramach udzielenia pierwszej pomocy w stosunku do powódki przez uczestników zdarzenia (nauczycieli) z uwagi na rodzaj doznanych przez nią obrażeń ciała i występujących dolegliwości, ustalenia, czy postępowanie uczestników zdarzenia (nauczycieli) w dniu 22 maja 2007 roku było przeprowadzone zgodnie z zasadami procedury udzielania pierwszej pomocy, jeśli nie, to jakie nieprawidłowości zaistniały ze strony uczestników zdarzenia oraz czy na skutek tych nieprawidłowości doszło do narażenia powódki na niebezpieczeństwo utraty życia lub pogorszenia stanu jej zdrowia;
(dowód : postanowienie Sądu z dnia 16 października 2015 r. – k. 501-502)
Z opinii biegłego z zakresu medycyny ratunkowej wynika, że stwierdzone u powódki encefalopatia niedokrwienna i niedowład spastyczny czterokończynowy, są następstwem niedotlenienia układu nerwowego spowodowanego zatrzymaniem krążenia. Stan ten jest bezpośrednim następstwem opóźnienia wdrożenia podstawowych czynności ratujących życie powódki w dniu zdarzenia 22 maja 2007 r. Celem podstawowych czynności ratujących życie jest udrożnienie górnych dróg oddechowych i ocena oddechu, a wobec braku oddechu rozpoczęcie uciskania klatki piersiowej. Celem tej czynności nie jest przywrócenie pracy serca, lecz utrzymanie przepływu mózgowego, a co za tym idzie niedopuszczenie do niedotlenienia ośrodkowego układu nerwowego. Potocznie mówi się, że zabiegi ratujące życie wykonywane przez świadków nie przywracają krążenia ale „kupują czas”. Osoba u której doszło do zatrzymania krążenia powinna mieć udzieloną pomoc w postaci co najmniej masażu serca do 4 minuty od zatrzymania krążenia. Zwłoka powoduje, że dochodzi do pogłębiającego się niedotlenienia mózgu, a w konsekwencji do trwałych deficytów neurologicznych. Badania tętna w celu ustalenia krążenia jest obarczone dużym ryzykiem, ocenie powinny podlegać inne obserwowalne parametry jak poruszenia się pacjenta, otwieranie oczu czy reakcja na dotyk. Stan powódki w dniu zdarzenia, wyrażający się brakiem jakichkolwiek reakcji będący wynikiem zatrzymania krążenia, stawił zagrożenie dla jej życia. Stan ten nie został rozpoznany przez żadną z osób. Niepodjęcie akcji resuscytacyjnej poprzez uciskanie klatki piersiowej przez osoby dorosłe na terenie sali gimnastycznej było zachowaniem nieprawidłowym."
W kwestii zatrzymania krążenia musimy zaakcentować bardzo głośno: do zatrzymania krążenia może dojść u każdego w każdym wieku, w każdym czasie i w każdym miejscu. Kryteriami rozpoznania zatrzymania krążenia nie jest wiek czy płeć osoby poszkodowanej, lecz ocena oddechu, która powinna się odbywać po udrożnieniu górnych dróg oddechowych.
Jeżeli widzisz osobę nieprzytomną;
1️⃣ Zadbaj o własne bezpieczeństwo
2️⃣ Udrożnij drogi oddechowe i oceń oddech
3️⃣ Wezwij pomoc (tel. 999)
4️⃣ (jeżeli nie oddycha) Podejmij pośredni masaż serca
5️⃣ (jeżeli oddycha) ułuż w pozycji bocznej bezpiecznej i stale MONITORUJ ODDECH.
💪🏼 Resuscytacja Krążeniowo-Oddechowa:
▪️Odsłoń klatkę piersiową
▪️W linii pośrodkowej mostkowo-sutkowej ułóż splecione ręce jedna na drugą
▪️Mając ręce proste w łokciach, rozpocznij uciskanie klatki piersiowej
▪️Uciskaj w tempie 100-120/min
▪️Głębokość ucisku powinna być nie mniejsza niż 5cm
▪️Po każdym uciśnięciu daj odkształcić się klatce piersiowej
▪️Podczas ucisków ręce powinny znajdować się w jednym miejscu. Nie odrywaj rąk od klatki piersiowej.
🌬 Nie masz obowiązku wykonywania oddechów ratunkowych. Najważniejsza jest kompresja klatki piersiowej!
⚡️ Jeżeli jest w pobliżu defibrylator AED; wyślij po niego inną osobę. Po dostarczeniu sprzętu na miejsce, włącz go i postępuj według wskazówek defibrylatora. Jeżeli jesteś sam(a), nie przerywaj RKO - zrezygnuj z dostarczenia AED. Najważniejsza jest kompresja klatki piersiowej!
📸 Autorem zdjęcia ilustracyjnego jest: Mariusz Wielgórski- dziękujemy!🤝
