16/08/2024
O tym, kiedy i w jaki sposób mózg nastolatka wiedzę przyswaja...
🧠✨
Mózg nastolatka to fascynujące i wyjątkowe „narzędzie", które działa nieco inaczej aniżeli mózg osoby dorosłej. Zrozumienie tego, w jaki sposób młodzi ludzie uczą się i przyswajają wiedzę, może pomóc zarówno im samym, jak i ich rodzicom oraz nauczycielom wspierać ten proces.
Oto kilka kluczowych aspektów, z którymi warto się zapoznać:
1. Okres wielkich zmian
W mózgu nastolatka zachodzą intensywne zmiany. W tym czasie wiele obszarów mózgu, a zwłaszcza kora przedczołowa (odpowiedzialna za myślenie, planowanie i kontrolę impulsów), rozwija się w przyspieszonym tempie. W tym okresie nastolatki są szczególnie wrażliwe na nowe informacje - co z jednej strony sprzyja nauce, a z drugiej strony sprawia, że są bardziej podatne na rozproszenia.
I właśnie w tym miejscu ktoś mógłby zapytać: „Podatni na rozproszenia? ale dlaczego?”
Nastolatki łatwiej się rozpraszają, ponieważ ich mózgi, a szczególnie wspomniana już powyżej kora przedczołowa, która odpowiada za kontrolę impulsów, planowanie i podejmowanie decyzji, są wciąż w fazie intensywnego rozwoju. Kora przedczołowa dojrzewa później niż inne obszary mózgu, co sprawia, że nastolatki mogą mieć trudności z koncentracją
i kontrolą nad swoimi reakcjami.
W praktyce oznacza to, że ich mózgi są bardziej podatne na wpływ bodźców z otoczenia, które mogą łatwo odciągać uwagę od aktualnych zadań. Na przykład, jeśli nastolatek uczy
się w pokoju, w którym gra muzyka, powiadomienia z telefonu wciąż się pojawiają, a ktoś w domu rozmawia – każda z tych rzeczy może rozpraszać jego uwagę i utrudniać skupienie
się na nauce.
Ponadto, młode mózgi są zaprogramowane na poszukiwanie nowych doświadczeń i silnych emocji, co dodatkowo zwiększa podatność na rozproszenie. W skrócie, łatwość rozpraszania się nastolatków wynika z kombinacji niedojrzałości kory przedczołowej oraz naturalnej ciekawości i poszukiwania nowości, które są charakterystyczne dla tego etapu życia.
2. Nauka przez emocje
Nastolatki przyswajają wiedzę nie tylko intelektualnie, ale także emocjonalnie. W tym wieku emocje odgrywają kluczową rolę
w zapamiętywaniu informacji. Silne uczucia, które towarzyszą różnym doświadczeniom, sprawiają, że pewne informacje zapadają w pamięć na dłużej. Dlatego tak ważne jest, aby nauka była nie tylko obowiązkiem, ale również czymś, co budzi zainteresowanie i pasję – a więc wywołuje w młodych ludziach pozytywne odczucia. To właśnie emocje sprawiają, że młodzi ludzie lepiej zapamiętują to, co jest dla nich ważne
i interesujące.
3. Znaczenie snu w nauce
Sen to magiczny czas dla mózgu nastolatka. Podczas snu mózg przetwarza informacje z całego dnia, wzmacniając nowe połączenia nerwowe i utrwalając wiedzę. Nastolatki potrzebują więcej snu niż dorośli – około 8-10 godzin dziennie – aby ich mózgi mogły efektywnie przyswajać i utrwalać nową wiedzę. Regularny i odpowiednio długi sen jest więc kluczem do skutecznej nauki.
4. Nauka przez działanie
Najlepszym sposobem na naukę dla nastolatków (lepszym aniżeli bierne przyswajanie informacji z podręczników), jest praktyka i doświadczenie. Uczą się oni najskuteczniej, kiedy mogą bezpośrednio angażować się w różne zadania, eksperymenty i projekty. Takie aktywne podejście pozwala im lepiej zrozumieć i zapamiętać nowe informacje, ponieważ angażuje
ich w praktyczne działanie.
5. Motywacja napędza naukę
Mózg nastolatka jest szczególnie wrażliwy na nagrody i pozytywne wzmocnienia. Kiedy młodzi ludzie widzą, że ich wysiłki przynoszą rezultaty, stają się bardziej zaangażowani i chętni do dalszej nauki. Ważne jest, aby doceniać ich osiągnięcia i pokazywać, że nauka ma realny sens i prowadzi do konkretnych, pożądanych przez nich efektów.
6. Aktywność fizyczna
Regularna aktywność fizyczna nie tylko poprawia kondycję fizyczną, ale także ma korzystny wpływ na mózg. Ćwiczenia zwiększają przepływ krwi do mózgu, wspierając funkcje poznawcze, pamięć i koncentrację uwagi.
7. Różnorodność, atrakcyjność i ciekawość
Nastolatki uczą się najlepiej, gdy są zaangażowane w różnego rodzaju, interesujące ich tematy --> kiedy mają możliwość odkrywania nowych pasji, uczestnictwa w różnorodnych aktywnościach i eksplorowania świata, ich mózg jest bardziej stymulowany, co sprzyja lepszemu przyswajaniu wiedzy. Zachęcanie ich do eksplorowania nowych obszarów zainteresowań oraz angażowania się w aktywności, które naprawdę ich pasjonują, wspiera rozwój poznawczy i motywację do nauki.
6. Przeciążenie informacyjne
W dobie technologii i łatwego dostępu do informacji mózg nastolatka może być narażony na różnego rodzaju przeciążenia. Zbyt wiele bodźców i informacji może sprawić, że młody człowiek będzie miał trudności z koncentracją i efektywnym przyswajaniem wiedzy. Dlatego warto pomagać nastolatkom
w organizowaniu nauki i zachęcać do robienia przerw, które pozwolą mózgowi na regenerację.
Podsumowanie
Mózg nastolatka przyswaja wiedzę w sposób intensywny, emocjonalny i praktyczny. Rozumienie tych mechanizmów pozwala lepiej wspierać młodych ludzi w ich edukacji
i rozwoju. Pamiętajmy, że w tym okresie życia kluczowe jest łączenie nauki z doświadczaniem, a także zapewnienie odpowiednich warunków do efektywnego przyswajania wiedzy – od snu poprzez aktywność fizyczną i pozytywne wzmocnienia.
Dbajmy o to, aby proces zdobywania wiedzy był dla nastolatków nie tylko skuteczny, ale i satysfakcjonujący! 💜
*Grafika autorstwa jcomp na freepik.com
