05/04/2024
Drodzy Pacjenci, 💙
dla laików pojęcia „cukrzyca”, „insulinooporność” czy „stan przedcukrzycowy” są często tożsame, jednak, choć faktycznie są w pewien sposób powiązane, różnią się pod kilkoma istotnymi względami. Dlatego dzisiaj, aby nieco rozjaśnić temat nasz specjalista diabetolog, 👨⚕️ dr n. med. Mateusz Klamann postara się przybliżyć Wam to zagadnienie. A czego konkretnie dowiecie się z tekstu? 🤔Między innymi czym jest stan przedcukrzycowy, co odróżnia go od cukrzycy, jakie są czynniki ryzyka i objawy oraz co zrobić, kiedy problem pojawi się u nas lub u kogoś z bliskich nam osób. Zapraszamy do lektury! 😍
Zacznijmy od początku, czyli od krótkiej definicji. Otóż ze stanem przedcukrzycowym mamy do czynienia, kiedy dochodzi do podniesienia poziomu glukozy we krwi powyżej 99 mg/dl, ale nie na tyle, aby mówić o cukrzycy. Warto tu podkreślić, że problem jest naprawdę istotny, ponieważ jedynie w naszym kraju występuje u 3-5 milionów pacjentów, co stanowi aż 10 do 15% dorosłej populacji. 😲 Co gorsza, dolegliwość ta nie daje zwykle żadnych istotnych objawów, a co za tym idzie, często nie jest diagnozowana. Efekt? Progresja do cukrzycy typu 2, patologii uważanej obecnie za chorobę cywilizacyjną i prowadzącą do szeregu poważnych powikłań, w tym do zwiększonego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, chorób nerek czy problemów ze wzrokiem.
Dobra wiadomość jest jednak taka, że jako że stan przedcukrzycowy jest etapem przejściowym, jego odpowiednie wykrycie umożliwia wdrożenie odpowiedniego leczenia, a tym samym zapobieżenie rozwojowi cukrzycy. Dlatego właśnie tak istotne są badania profilaktyczne. Powinny się im poddać wszystkie osoby znajdujące się w grupie ryzyka, czyli pacjenci, którzy przekroczyli 45 rok życia, a także ludzie cierpiący na otyłość, choroby sercowo-naczyniowe, dyslipidemię (zaburzenie poziomu tłuszczów we krwi), zespół policystycznych jajników, a także nadciśnienie tętnicze. Wykonanie badań zaleca się również paniom, 👩🦰 które przeszły cukrzycę ciążową, matkom dzieci o wadze urodzeniowej przekraczającej 4 kg, 👶 osobom cierpiącym na nadwagę oraz prowadzącym siedzący tryb życia. Co więcej, w przypadku wystąpienia objawów takich jak wzmożone pragnienie, napady wilczego głodu, częstsze oddawanie moczu, niezamierzoną utratę masy ciała, przewlekłe zmęczenie i osłabienie oraz częste, nawracające infekcje, należy pilnie wykonać diagnostykę w kierunku hiperglikemii („wysokiego cukru”) oraz udać się do specjalisty. 👩⚕️
Przejdźmy teraz do sedna, czyli do diagnostyki. Podstawowym badaniem wykonywanym przy podejrzeniu stanu przedcukrzycowego jest stężenie glukozy we krwi 🩸 na czczo. Wykrycie nieprawidłowości, czyli zbyt wysokich stężeń glukozy na poziomie od 100 do 125 mg/dl uprawnia do rozpoznania nieprawidłowej glikemii na czczo, a ta jest jednym z elementów stanu przedcukrzycowego. Kolejny krok to doustny test tolerancji glukozy, badanie polegające na spożyciu określonej ilości glukozy, a następnie przeprowadzeniu pomiaru glikemii po upływie 2 godzin. 🕐 Umożliwia to dokładną ocenę tempa metabolizmu glukozy oraz, jeśli wynik wynosi 140-199 mg/dl, rozpoznanie nieprawidłowej tolerancji glukozy. Wreszcie, ostatni element diagnostyki to tak zwana hemoglobina glikowana (HbA1c) – badanie krwi obrazujące średnie stężenie glukozy we krwi w ciągu ostatnich 2-3 miesięcy. Prawidłowy wynik wynosi tu < 5,7 %, natomiast wartości w granicach 5,7-6,4 % oznaczają stan przedcukrzycowy.
A co jeżeli badania wskazują na stan przedcukrzycowy? W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem będzie modyfikacja stylu życia, która, o ile będzie przeprowadzona konsekwentnie, może wyhamować rozwój choroby, a nawet skutecznie jej zapobiec. 🙂 W przypadku osób z nadwagą pierwszym krokiem będzie zrzucenie nadprogramowych kilogramów. Co istotne, już redukcja masy ciała o 7% może przynieść dużą poprawę. Kolejny punkt to oczywiście dieta oparta przede wszystkim na warzywach, 🥦 produktach pełnoziarnistych, tłuszczach roślinnych i chudym mięsie. Unikać należy za to cukrów prostych, produktów bogatych w kwasy nasycone, czyli fast foodów, 🍔 oraz alkoholu. Niezbędną modyfikacją jest też regularna dawka aktywności fizycznej. 🚶♀️ Może to być dowolny sport dostosowany do upodobań i możliwości, a nawet zwykły, półgodzinny spacer z psem. 🦮 Pomoże to obniżyć poziom cukru we krwi oraz poprawi metabolizm. A skoro o ruchu mowa, nie sposób nie wspomnieć, że niemniejsze znaczenie ma wypoczynek. Zdrowy sen 😴 pomaga utrzymać glikemię na odpowiednim poziomie, natomiast spanie mniej niż pięć godzin dziennie zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy. Osoby palące powinny zrezygnować z nałogu, ponieważ zwiększa on ryzyko rozwoju cukrzycy nawet o 30-40 %, a po zachorowaniu znacznie pogarsza wyniki leczenia – tłumaczy dr n. med. Mateusz Klamann. Nie można też zapominać o lekach. W niektórych przypadkach specjalista może zaordynować preparaty wspierające walkę z podwyższonym poziomem cukru we krwi, regulujące poziom cholesterolu czy pomagające zrzucić zbędne kilogramy. 👍
Podsumowując, podkreślmy jeszcze raz, że stan przedcukrzycowy jest zaburzeniem, które można cofnąć, wymaga to jednak dużej samokontroli oraz świadomości zagrożeń związanych z podwyższonym poziomem cukru we krwi. ☝️
Twoja przychodnia rodzinna Balticmed
