03/07/2025
Czy warto wykonywać ćwiczenia po operacji zeza?
Zabieg korekcji zeza może mieć dwa główne cele:
- Poprawa symetrii twarzy (aspekt estetyczny), co pozytywnie wpływa na funkcjonowanie psychospołeczne, m.in. podnosi samoocenę i ułatwia nawiązywanie relacji z innymi.
- Przywrócenie prawidłowego widzenia obuocznego, co umożliwia lepszą ocenę odległości, poprawia zdolności motoryczne i pozwala na widzenie trójwymiarowe.
U niektórych dorosłych, którzy zmagają się z zezem od dzieciństwa i u których występuje tłumienie obrazu z jednego oka, zazwyczaj możliwe jest osiągnięcie jedynie pierwszego celu, czyli poprawy wyglądu twarzy. W takich przypadkach ćwiczenia pooperacyjne zwykle nie są zalecane.
W pozostałych przypadkach badania i praktyka kliniczna wskazują, że ćwiczenia mogą znacząco pomóc w utrwaleniu efektów operacji. Problemem może być brak jednolitego standardu ćwiczeń. Badania z grupą kontrolną pokazują, że skuteczna może być tradycyjna gabinetowa terapia widzenia, terapia widzenia połączona z ćwiczeniami motorycznymi, a także specjalnie zaprojektowane gry wideo. Warto jednak zaznaczyć, że trening prowadzony w gabinecie pod okiem specjalisty jest znacznie skuteczniejszy niż ćwiczenia wykonywane samodzielnie w domu. Dlatego kluczowe jest znalezienie wykwalifikowanego specjalisty, który oceni stan widzenia obuocznego i wspólnie z pacjentem opracuje optymalny program ćwiczeń.
Xu, M., Peng, Y., Zheng, F., Yu, H., Zhou, J., Zheng, J., ... & Yu, X. (2023). The effects of orthoptic therapy on the surgical outcome in children with intermittent exotropia: randomised controlled clinical trial. Journal of Clinical Medicine, 12(4), 1283.
Yang, X., Fan, Y., Chu, H., Yan, L., Wiederhold, B. K., Wiederhold, M., & Liao, Y. (2022). Preliminary study of short-term visual perceptual training based on virtual reality and augmented reality in postoperative strabismic patients. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 25(7), 465-470.
Wahid, A. R. A., Taher, S. G., Mohamed, A. M., & Atef, D. (2024). Physical therapy exercises for improving intermittent exotropia control post-strabismus surgery: A randomized controlled study. Hong Kong Physiotherapy Journal, 44(02), 127-135.
