23/02/2023
23 lutego - Międzynarodowy Dzień Walki z Depresją
DEPRESJA - ogromne cierpienie, często niezauważane, bagatelizowane i nierozumiane
Depresja to choroba, na którą cierpi 1,5 miliona Polaków. Częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. Jest w czołówce najczęściej występujących chorób na świecie. 23 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Walki z Depresją.
To podstępna choroba, która często pojawia się niepostrzeżenie. Uznawana za jedną z najgroźniejszych chorób, niszcząca duszę i ciało człowieka. Nieleczona i lekceważona może mieć bardzo poważne konsekwencje.
Zaawansowana depresja to stan trudny do wyobrażenia dla osoby, która nigdy nie doświadczyła tej choroby. Trudno zrozumieć, gdy chory nie wstaje z łóżka, niczym nie wykazuje zainteresowania, nic go nie cieszy, smutek i płaczliwość są jego permanentnym stanem, zaniedbuje wygląd i higienę osobistą, a wykonanie jakiejkolwiek czynności urasta do rangi wyczynu.
Depresja to olbrzymie cierpienie.
Najgorsze co może usłyszeć chory to: „weź się w garść”, „będzie dobrze”, „myśl pozytywnie”, „inni mają gorzej”, „rusz się”, „wyjdź do ludzi”, „zajmij się czymś”, „przestań użalać się nad sobą”, „każdy ma lepsze i gorsze momenty”, „uśmiechnij się”, itp. Jest to sygnał, że jego choroba i związane z nią trudności są bagatelizowane, traktowane jako wymysł, fanaberia czy lenistwo. Jest to umniejszanie i negowanie jego stanu.
Należy unikać oceniania, krytykowania, porównywania, bagatelizowania choroby, ale również uszczęśliwiania na siłę, robienia niespodzianek, łatwego pocieszania i afirmujących komentarzy. Dobre rady czy pozornie wspierające komunikaty nie pomagają, a często działają odwrotnie. Mogą pogorszyć samopoczucie, wywołać o chorego poczucie winy, poczucie niezrozumienia i osamotnienia.
Depresja nie jest fanaberią, lenistwem czy ucieczką od odpowiedzialności. Nie można poradzić sobie z nią za pomocą siły woli. Potrzebna jest pomoc lekarska i psychoterapeutyczna. Ze strony bliskich osoba z depresją potrzebuje wsparcia, zrozumienia, poczucia, że cokolwiek się z nią dzieje, jest ktoś obok. Warto zachęcać chorego do małych aktywności, jednak bez przymusu, krzyku i wywierania presji. Towarzyszenie choremu nie jest łatwe i stanowi wyzwanie dla jego bliskich.
Objawy zaawansowanej depresji są bardzo poważne. Charakteryzują się silnym zaburzeniem samooceny, widzeniem przyszłości w czarnych barwach oraz tworzeniem katastroficznych wizji przyszłości, wysokim poziomem lęku, nieustannie odczuwanym niepokojem i napięciem, brakiem satysfakcji z realizowanych czynności, poczuciem beznadziei i utraty sensu życia, myślami rezygnacyjnymi, brakiem wiary w siebie, utratą zainteresowań, brakiem radości czy zadowolenia, silnie przeżywanym smutkiem, niechęcią do podejmowania wszelkich działań, zaburzeniem snu - bezsennością lub nadmierną sennością, brakiem energii, chronicznym zmęczeniem, zaburzeniami odżywiania i w konsekwencji utratą masy ciała lub przybieraniem na wadze, zaburzeniem libido, obniżeniem zdolności intelektualnych, problemami z koncentracją i zapamiętywaniem, brakiem zdolności do podejmowania decyzji, wycofaniem z aktywności i relacji społecznych, zaniedbywaniem obowiązków, zamykaniem się przed światem, nadmiernym lub nieadekwatnym poczuciem winy, a także myślami samobójczymi i próbami targnięcia się na własne życie.
Nie wolno bagatelizować niepojących objawów, ignorować pierwszych pojawiających się symptomów choroby. Jak najszybciej należy udać się do lekarza psychiatry i rozpocząć psychoterapię. Nie można pozwolić, aby choroba się pogłębiała. Najbardziej efektywne leczenie depresji polega na połączeniu farmakoterapii z psychoterapią i psychoedukacją. W stanach bardzo ciężkich, w przypadku niepowodzenia prawidłowo prowadzonej farmakoterapii lub przy realnym zagrożeniu życia, wykonuje się zabieg elektrowstrząsów stymulujący wydzielanie neuroprzekaźników - serotoniny i noradrenaliny.
Przyczyn depresji należy szukać w wielu czynnikach. Mogą to być uwarunkowania genetyczne (dziedziczna skłonność do depresji, zaburzone funkcjonowanie neuroprzekaźników w mózgu), stresujące czy traumatyczne wydarzenia, trudności w relacjach, sytuacja rodzinna/ szkolna/ zawodowa/ finansowa, poczucie osamotnienia, żałoba po stracie ważnych osób, zaburzenia nerwicowe czy problemy z adaptacją do istotnych zmian życiowych.
Ponieważ nie da się wyeliminować z życia trudnych i stresujących zdarzeń, praca psychoterapeutyczna z osobą doświadczającą depresji powinna m.in. koncentrować się na nauczeniu pacjenta nowych sposobów radzenia sobie z ewentualnymi niepowodzeniami i przykrymi wydarzeniami w przyszłości.
Na koniec ważne telefony:
(22) 594 91 00 - antydepresyjny telefon Forum Przeciwko Depresji
(22) 484 88 01 - antydepresyjny telefon zaufania ITAKA
800 108 108 - telefon wsparcia dla osób po stracie bliskich
800 70 2222 - centrum wsparcia dla osób w stanie kryzysu psychicznego ITAKA
116 123 - kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych w kryzysie emocjonalnym
116 111 - telefon zaufania dla dzieci i młodzieży