Żaneta Kieszkowska - Fizjoterapia

17/06/2025

Powięź podeszwowa (PF) składa się z białej, podłużnie zorganizowanej tkanki łącznej włóknistej, która rozpoczyna się na okostnej przyśrodkowego guzka kości piętowej. W tym miejscu jest cieńsza, ale przechodzi w grubszą część centralną. Grubsza część środkowa następnie dzieli się na pięć pasm otaczających ścięgna zginaczy, gdy przechodzi przez głowy wszystkich pięciu kości śródstopia.

PF łączy się z pochewką ścięgna Achillesa, wewnętrznymi mięśniami stopy, a nawet skórą i tkanką podskórną. Gruba, lepkosprężysta wielopłatowa poduszka tłuszczowa odpowiada za pochłanianie obciążeń sięgających do 110% masy ciała podczas chodzenia oraz do 250% podczas biegania. Największe odkształcenia występują podczas chodzenia boso w porównaniu do chodzenia w butach.

Dokładne przyjrzenie się powierzchni podeszwowej stopy ujawnia unikalną architekturę jej powięzi. Stopa zawiera cztery główne warstwy tkanek – od strony grzbietowej do kości stępu. Usunięcie skóry odsłania wielokierunkową orientację głębokiej powięzi. Ilustracje w tym poście doskonale pokazują: włókna poziome, podłużne i skośne.

Wszystkie te włókna przecinają się i łączą, poprawiając wytrzymałość na rozciąganie oraz zdolność adaptacji tkanek. W obrębie tych warstw znajdują się naczynia krwionośne oraz gałęzie nerwów stopy. W samej macierzy powięziowej znajduje się rozległa sieć receptorów (mechanoreceptory, Ruffiniego, Paciniego, termoreceptory). Stopa ma największe zagęszczenie receptorów w całym ciele, co zapewnia ciągłą informację zwrotną o pozycji ciała w przestrzeni. To sprawia, że stopę można określić jako „drugi mózg”.

Podczas obciążania, kość piszczelowa przenosi siły na „kratownicę” stopy i wywołuje napięcie w PF (mechanizm wiatraka). Napięcie tworzone w PF zapewnia kluczową stabilność obciążonej stopie przy minimalnej aktywności mięśniowej. Dowodem na istotną stabilizującą funkcję PF są przypadki pooperacyjne, kiedy po przecięciu PF dochodzi do artrozy stępu lub uszkodzenia wtórnych stabilizatorów łuku (np. więzadła sprężystego), jak również innych patologii.

09/06/2025

Śródstopie jako system napięć i równowagi – czyli tensegracja w praktyce.

Stopa to niesamowicie złożona konstrukcja. Zbyt skomplikowana, by dało się ją opisać tylko jako „dźwignię” czy „kolumnę”.
W pracy klinicznej widzę, że kiedy patrzymy na nią wyłącznie przez pryzmat klasycznej biomechaniki – umyka nam to, co najważniejsze: dynamiczna adaptacja do podłoża, kierunku ruchu i siły.

Dlatego lubię odnosić się do koncepcji tensegracji – czyli równowagi pomiędzy napięciem a kompresją, która pozwala stopie być jednocześnie mobilną i stabilną.

Jeden z modeli mówi o tym, że w jednej stopie mamy… dwie:
– Stopa skokowa (zielona) – kolumna przyśrodkowa: składa się z kości piszczelowej, skokowej, łódkowatej, klinowatych i I–III śródstopia
– Stopa piętowa (czerwona) – kolumna boczna: kość piętowa, sześcienna i IV–V śródstopia

To stopa piętowa daje stabilność – coś, wokół czego stopa skokowa może „pracować” ruchem.
Bez stabilnego punktu oparcia nie ma sensownej pronacji i supinacji. A bez pronacji i supinacji – nie ma adaptacji.

Kluczowa rola w tym układzie?
Peroneus longus i tibialis posterior – dwa mięśnie, które w idealnym balansie tworzą tzw. efekt „lassa” – napinają i ściskają śródstopie, pozwalając mu blokować się w odpowiednich momentach chodu.

Jeśli jeden z nich nie działa:
– po kontuzji,
– przy tendinopatii,
– albo po prostu z opóźnioną aktywacją…
…cały system się sypie. I wtedy kompensacje ruszają wyżej – do kolana, biodra, tułowia.

12/05/2025

17/04/2025

W marcu 2024 roku w czasopiśmie Clinical Biomechanics opublikowano bardzo aktualną pracę badawczą autorstwa Jean-Louis Peters-Dickie, Jesse’ego C. DeMill i Adama P. Biega, pt. „The effects of foot core exercises and minimalist footwear on foot muscle sizes, foot strength, and biomechanics: A systematic review and meta-analysis.”

Autorzy przeprowadzili systematyczny przegląd literatury i metaanalizę, obejmującą 28 badań z udziałem 1399 uczestników, których celem było zbadanie, w jaki sposób ćwiczenia mięśni głębokich stopy (tzw. „foot core”) oraz stosowanie obuwia minimalistycznego (Minimalist Running Shoes – MRS) wpływają na:
• siłę mięśniową stopy (szczególnie palców 2–5),
• rozmiar mięśni wewnętrznych stopy,
• biomechanikę chodu i biegu, w tym zachowanie przyśrodkowego łuku podłużnego stopy.

Główne wyniki metaanalizy:
• Zastosowanie obuwia minimalistycznego było związane z istotnym statystycznie zwiększeniem siły zgięcia palców 2–5 w porównaniu do grup kontrolnych (SMD = 0,39; 95% CI: 0,02–0,76).
• Ćwiczenia mięśni głębokich stopy prowadziły do zmniejszenia ruchomości łuku przyśrodkowego w trakcie biegu, co może sugerować poprawę jego stabilizacji (SMD = 0,45; 95% CI: 0,08–0,82).
• Co ciekawe, efekty w zakresie zmian rozmiaru mięśni były niespójne pomiędzy badaniami.
• Wpływ interwencji na parametry biomechaniczne chodu i biegu był widoczny, ale miał mniejsze znaczenie kliniczne.
• Jakość dowodów w ocenie GRADE określono jako niską do bardzo niskiej, co wynikało m.in. z różnorodności metodologicznej i ograniczonej liczby badań wysokiej jakości.

Wnioski praktyczne dla fizjoterapeutów:
1. Ćwiczenia PIFM (plantar intrinsic foot muscles) to bezpieczna i wartościowa forma wzmacniania stopy – mogą być włączane w protokoły dla pacjentów z problemami funkcjonalnymi stopy, płaskostopiem dynamicznym, przeciążeniami.
2. Obuwie minimalistyczne może przynieść korzyści, ale wymaga ostrożnego wprowadzenia i długiego okresu adaptacji, najlepiej wspomaganego ćwiczeniami wzmacniającymi.
3. Zmiana wzorca chodu/biegu (np. z kontaktu piętowego na przodostopie) jest możliwa przy dłuższym stosowaniu MRS, co może być istotne w profilaktyce kontuzji biegaczy.

13/04/2025

😍

💥 Pracowity weekend, w świetnym towarzystwie‼️ 🥰

💥 Globalne spojrzenie na pracę z różnymi wadami stóp u dzieci, m.inn. :
👣 płasko-koślawa
👣 przywiedzenie przodostopia
👣 CVT
👣 OT

A także:
👣 chód na palcach
👣 ocena torsji piszczeli

I wiele, wiele innych 🤯

⚘️ Dziękuję Piotr Kostrzębski MSc PT- Fizjoterapia oparta na faktach klinicznych i Żaneta Kieszkowska - Fizjoterapia za ogromną dawkę wiedzy i świetny sposób jej przekazania 💚

💯 To było baaardzo wartościowe spotkanie, na pewno nie ostatnie 😉

🥳 Bogatsza w wiedzę i nowe narzędzia diagnostyki oraz terapii, wracam do swoich małych pacjentów 😀

Ściskam! M 💚

08/04/2025

Czy diagnoza w fizjoterapii naprawdę ma znaczenie?
W tym poście dzielę się swoim spojrzeniem na temat, który wciąż budzi kontrowersje.
Bo choć pracujemy z człowiekiem, nie „etykietką”, to bez zrozumienia problemu trudno o skuteczne leczenie.

Opowiadam:
• kiedy diagnoza robi różnicę,
• jak wpływa na terapię i bezpieczeństwo pacjenta,
• dlaczego nawet nieidealna – wciąż jest lepsza niż żadna.

To nie sucha teoria – to codzienność w pracy z pacjentami.
Zajrzyj do posta i daj znać:
Jakie Ty masz doświadczenia z diagnozą – jako terapeuta albo pacjent?

Zgadzamy się? Dyskutujemy?
Czekam na twój sygnał.

03/04/2025

Ból u pacjenta od boczno-grzbietowej części stawu skokowego ?

Spotkaliście się z Gruberi Bursitis?

Czym jest Gruberi Bursitis?
To zapalenie kaletki Grubera – małej przestrzeni w okolicy zatoki stępu, która może ulec podrażnieniu lub przeciążeniu.

Gdzie boli?
• Ból lokalizuje się między ścięgnami EDL a kością skokową, tuż pod więzadłem ATFL.
• Kaletka może łączyć się ze stawem skokowym, łódkowatym, piszczelowo-skokowym i pochewkami ścięgnistymi.
• Pacjent może zgłaszać ból przy nacisku, obrzęk, uczucie napięcia – szczególnie po skręceniu kostki lub przy noszeniu ciasnego obuwia.

Z czym można pomylić?
• zapalenie ścięgna EDL (tenosynovitis)
• konflikt przedni stawu skokowego
• złamania zmęczeniowe
• dnę moczanową / zapalenie stawów
• zmiany chrzęstne (OCD)

Diagnostyka?
Najdokładniejsza będzie rezonans magnetyczny z kontrastem, który pozwoli uwidocznić obrzęk kaletki i różnicować go z innymi strukturami.

Leczenie?
• zmiana obuwia, luźniejsze sznurowanie
• odpoczynek
• terapia manualna i ćwiczenia funkcjonalne
• w niektórych przypadkach – iniekcja sterydowa z anestetykiem (również diagnostycznie)

Źródło:
Yasser Ragab et al., Radiology Case Reports, Volume 17, Issue 8, August 2022

⸻

01/05/2024

Czym jest ból?

Jakie mamy możliwości wpływu na jego odczuwanie oprócz farmakologii?

Czy ból jest czymś złym?

Te oraz wiele innych zagadnień zostało poruszone na wiosennej konferencji bólu.

Ogólnoświatowa definicja bólu brzmi następująco:
„Nieprzyjemne doznanie zmysłowe i emocjonalne związane z rzeczywistym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanki lub przypominające takie”

Kluczowy zwrot na który zwracam uwagę swoim pacjentom jest „przypominające takie”.
Nie każdy ból jest negatywnym doznaniem i to właśnie dzięki jemu, jesteśmy w stanie podjąć odpowiednie kroki wdrożeniu odpowiedniego leczenia.