18/08/2022
Taki casus
Czterdziestoletni mężczyzna zgłosił się do swojej poradni z niewielkim zaczerwienieniem na czubku nosa, które pierwotnie uznano za oparzenie słoneczne. Dość szybko okazało się to błędnym założeniem. Zmiany postępowały szybko - piorunująco wręcz szybko. Do zaczerwienienia dołączyło owrzodzenie, martwica postępowała, do stanu z fotografii od nieznacznego zaczerwienienia pacjent doszedł w ciągu trzech dni, jednocześnie zaś na reszcie twarzy i ciała (także na błonach śluzowych) pacjenta rozwinęły się nasilone grudkowate zmiany skórne typowe dla małpiej ospy - i rzeczywiście badania PCR potwierdziły infekcję wirusem tzw. małpiej ospy (mpox), MPXV.
Jednocześnie dalsza diagnostyka wykryła również niezdiagnozowana wcześniej kiłę (trwającą już od dłuższego czasu) i zaawansowaną infekcję HIV, której pacjent również nie był świadom, ze spadkiem poziomu limfocytów CD4+ do 127/uL, co oznacza już rozpoznanie AIDS. Mężczyzna nigdy wcześniej nie diagnozował się w kierunku chorób przenoszonych drogą płciową.
Wdrożono leczenie antyretrowirusowe oraz tekowirymat (ospa), podano również ceftriakson (kiła). Zmiany typowe dla ospy z czasem zaczęły przysychać i ustępować, stan nosa również uległ istotnej poprawie (niestety nie dysponujemy fotografią).
Większość przypadków małpiej ospy, łagodniejszej kuzynki ospy prawdziwej (bez związku z ospą wietrzną), przebiega raczej lekko, stabilna infekcja HIV, leczona i kontrolowana również nie uchodzi za czynnik ryzyka ciężkiego przebiegu, jednak stan poważnego upośledzenia odporności w przebiegu nieleczonej choroby może, jak widzicie, prowadzić do groźniejszych sytuacji. Wirus rozprzestrzenia się poprzez kontakt ze zmianami chorobowymi i płynami ustrojowymi zakażonych (tak, drogą kropelkową również). Czas inkubacji wynosi od tygodnia do trzech. Rozwój wykwitów skórnych i śluzówkowych często poprzedza gorączka i powiększenie węzłów chłonnych. Zmiany skórne pierwotnie plamiste i grudkowe z czasem ewoluują w stronę pęcherzyków i krost, by ostatecznie zaschnąć i pokryć się strupami. Próby leczenia przeciwwirusowego podejmuje się głównie w ciężkich przypadkach.
Tu więcej o małpiej ospie:
krótko - https://www.cmaj.ca/content/194/24/E844
bardziej wyczerpująco -
https://academic.oup.com/ofid/article/9/7/ofac310/6615388
https://www.cureus.com/articles/100707-monkeypox-a-comprehensive-review-of-transmission-pathogenesis-and-manifestation
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK574519/
źródło: https://link.springer.com/article/10.1007/s15010-022-01901-z
