Pracownia Psychologiczna Punkt Wyjścia

13/09/2024

„Więc może tych łez się jej bałem, bo przecież żadne rozstanie nie obywa się bez łez. Nie wiem, nie wiem. Nie znałem siebie i pewnie nigdy nie będę znał. Coś się we mnie ciągle miotało, czegoś chciałem, a nie wiedziałem czego, najgłupsza rzecz, a wyprowadzała mnie z równowagi, pragnąłem się do czegoś przywiązać, a wszystko odpychałem. Ogarniała mnie bez powodu wściekłość, a za chwilę próbowałem daremnie zrozumieć, dlaczego. A wszystkie tęsknoty, jakie mnie nachodziły, wydawały mi się tęsknotami nienawidzącymi. I nie świata, ludzi, życia, lecz samego siebie. Czy zresztą jakakolwiek tęsknota nie jest skierowana do siebie, za sobą?”.

Wiesław Myśliwski

("Ostatnie rozdanie")

Na wykładzie w Bielsku-Białej na temat roli autentyczności terapeuty w przekształcaniu potraumatycznych afektów p. Joanna Chmarzyńska-Golińska wspomniała, że samotność może być rozumiana jako tęsknota za samym sobą w sytuacji, kiedy brakuje poczucia tożsamości, wyodrębnionego stabilnego poczucia "ja".

Wiesław Myśliwski w powyższym fragmencie zwraca uwagę na to, że brak znajomości "czucia" siebie prowadzi do stanu bliskiego szaleństwu. To stan w którym człowiek desperacko chce się do czegoś (kogoś) przywiązać, za wszelką cenę jakkolwiek przywrzeć, aby nie doświadczać unicestwiającej pustki. A jednocześnie jest targany namiętnościami, których nie rozumie i nie potrafi się w nich poruszać. Skutkiem (i motorem) jest nienawiść kierowana do siebie i swoich potrzeb jako domniemanego źródła wszystkich trosk i zmartwień...

Zdjęcie: AI

09/08/2023

03/06/2023

Szkodliwe używanie alkoholu jako sposób radzenia sobie z napięciami emocjonalnymi opisał Veikko Tähka podkreślając, że alkoholicy charakteryzują się konfliktowym id, słabym ego i bardzo surowym superego. Dominujące w id są dwie przeciwstawne tendencje: popęd miłości i agresji. I one - wraz z superego, które jednocześnie zabrania manifestowania agresji i niezależności - wywierają ciągły nacisk na ego, które jest stosunkowo niedojrzałe. Ego pozostając pod wpływem sprzecznych tendencji, tylko dzięki mechanizmom obronnym typu wyparcie, fantazjowanie, używanie alkoholu bądź innych środków psychoaktywnych, radzi sobie z nieustającym napięciem wynikającym z owego konfliktu. Mechanizmy te pomagają jedynie pozornie, w rzeczywistości bowiem, wraz z pogłębianiem się alkoholizmu czy innego uzależnienia, prowadzą do coraz większej bierności i zależności.

Uzależnienie od alkoholu . Oblicza problemu
Lidia Cierpiałkowska, Jan Chodkiewicz
fot Yasin Arıbuğa

18/03/2023

Spójrzmy na tradycyjną definicję matczynej miłości. To 24-godzinna obecność, bycie na zawołanie, usługiwanie, zarówno dzieciom, jak i mężczyźnie. Próba zadbania o własne potrzeby jest określana różnie w zależności od kultury, tu, w Polsce, zapewne jako egocentryzm. Przyklejenie łatki egocentryczki to typowy dla katolicyzmu sposób pokazania kobiecie, gdzie jest jej miejsce. Widziałem to milion razy, bo przez 30 lat zajmowałem się terapią i edukacją kobiet. 70 proc. moich klientek było świetnie wykształconych, inteligentnych i silnych. W chwili, kiedy zaczynały traktować siebie trochę bardziej poważnie, zaczynały czuć się winne. I najczęściej były oskarżane o egocentryzm. Namawiałem je, żeby kiedy usłyszą od męża, dzieci, własnej matki, że są egocentryczkami, odpowiadały: „dziękuję, teraz wiem, że jestem na właściwej drodze”.

Jesper Juul

28/01/2023

Uświadomienie sobie faktu, że bliskość emocjonalna i seksualna są czymś, czego się boimy i czego zarazem pragniemy, to często występujący efekt psychoterapii, podobnie jak poczucie, że można naprawić relację, wypowiadając głośno swoje pragnienia i zachęcając do tego samego swojego partnera. Analogicznie, w trakcie terapii klienci uczą się, że rozwiązaniem ich trudności nie jest zmiana partnera, lecz zaakceptowanie go takim jaki jest. Często też przyznają, że zrozumieli, iż złe cechy człowieka są nierozerwalnie związane z tymi dobrymi („Dowiedziałem się, że ludzie są jak gotowe zestawy”, powiedział jeden z moich znajomych), i że zaczynają doceniać tych, którzy z nimi mieszkają, za tolerowanie ich własnych niezbyt dobrych cech.

Nancy McWilliams, Psychoterapia psychodynamiczna

14/01/2023

Katarzyna Schier: Propaguję procedurę, o której słyszymy lecąc samolotem: maska tlenowa najpierw dla dorosłego a potem dla dziecka. Jeśli rodzic zadba o siebie, sam się wzmocni, będzie mu łatwiej opiekować się dzieckiem. Bardzo popieram tworzenie grup samopomocy - są świetne i pozwalają matkom nie czuć się tak samotnie. Jeśli ktoś w rodzinie choruje, koniecznie trzeba szukać wsparcia na zewnątrz rodziny. Opieka nad chronicznie chorą osobą to jest stała mobilizacja - śpi się jednocześnie czuwając. To bardzo rzutuje na całą rodzinę. Wsparcie powinno dotyczyć mamy i taty. Jeśli pojawia się choroba psychosomatyczna u małego dziecka, warto pokusić się o refleksję na swój temat. Zatrzymać się i zadać sobie pytanie - co się dzieje w moim życiu, czy tu jest coś co mnie nadmiernie obciąża? Może jest coś z czym sobie nie radzę? Czy mogę coś odpuścić albo gdzieś poszukać pomocy?
Justyna Dąbrowska: A jeśli samo odciążenie nie wystarcza? Jeśli nasz malec codziennie mówi „nie idę do przedszkola, brzuch mnie boli”?
Katarzyna Schier: Znalazłabym dobrego i życzliwego psychologa dziecięcego, który potrafi oddzielić to, co się dzieje w samym dziecku od tego, co się dzieje w przedszkolu. Nadal w psychologii za mało mówimy o funkcji rodzeństwa i rówieśników. Dziecko może świetnie sobie radzić w domu ale może trafić do grupy gdzie się dzieje za dużo trudnych rzeczy. Zapominamy, że już w przedszkolu nacisk grupowy jest bardzo ważny i bardzo mocno działa. Albo pojawia się wychowawczyni, która nigdy nie powinna pracować z dziećmi. Na zewnątrz w kontakcie z dorosłymi przyjmuje wizerunek osoby bardzo życzliwej, a dla dzieci jest zwyczajną jędzą, taką z bajek. W kontakcie z osobami zależnymi od niej i bezbronnymi, rozgrywa swoje własne frustracje. A dzieci mają przecież wielkie oczy i wielkie uszy, czytają taki przekaz natychmiast. Ostatnio zajmuję się problematyką przemocy ukrytej, utajonej i stałam się na takie zjawiska bardziej uważna. My jesteśmy stadni. Chcemy przynależeć do grupy za wszelką cenę. Jeśli boli brzuch to znaczy, że dziecko nie chce chodzić do przedszkola. Ale dlaczego? Zbyt trudne emocje też mogą być niestrawne.

fragment rozmowy dla miesięcznika Dziecko
fot Paige Cody

10/07/2021

09/06/2021

Męska depresja to często nie płakanie w kącie pokoju, ale ryzykowne zachowania, złość, agresja, zachowania, których wcześniej u tego człowieka nie było - mówi dr n. med. Sławomir Murawiec z Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.

03/06/2021

Paulina Nodzyńska: Jak wyłapać pierwsze objawy depresji u dziecka?
dr Cezary Żechowski, psychiatra dziecięcy: Depresja u dzieci czasami przejawia się bardzo dziwnie, to znaczy w taki sposób, że trudno powiązać obserwowane objawy, emocje i skargi dziecka z tym zaburzeniem. To np. poirytowanie, niegrzeczne zachowanie, czasami nawet agresywne (dotyczy to zwłaszcza chłopców). Zaburzenia zachowania mogą być czasami jedynym objawem depresji.

Paulina Nodzyńska: Czyli to nie zawsze jest zamykanie się w sobie, „leżenie na kanapie".
dr Cezary Żechowski, psychiatra dziecięcy: Nie. Opryskliwość, poirytowanie, złość - to mogą być objawy dziecięcej depresji. Nastrój typowo depresyjny, czyli przygnębienie, bardzo nam się rzuca w oczy u osoby dorosłej, a u dziecka niekoniecznie.
Dziecko, jeśli ma okresy przygnębienia, wydaje nam się, że ono po prostu jest jakieś leniwe, że nic mu się nie chce.
Tymczasem już gdy widzimy, że dziecko się istotnie zmieniło, że kiedyś takie nie było, że zmieniło się jego zachowanie, powinniśmy zacząć się zastanawiać. Jeżeli nie znajdziemy odpowiedzi, to warto udać się do specjalisty i przekonać, o co tak naprawdę chodzi.
Depresja może się też przejawiać bólem fizycznym. Mówię o tzw. maskach bólowych depresji, to np. ból brzucha, stawów, głowy. Dziecko jest diagnozowane na różne sposoby, lekarze nie widzą żadnego problemu, a je nadal coś boli.
Czasami depresja może się też przejawiać dużą sennością, wzmożonym łaknieniem, a czasem bezsennością.
Pamiętam takie rady, jakie słyszeli od dorosłych moi pacjenci, żeby pobiegać trochę wokół domu, zapisać się na jakiś sport, pojechać na wycieczkę. Znam takich rodziców. Zabierali dzieci na wycieczkę zagraniczną i myśleli, że to rozwiąże problem, ale udręka nie ustawała, bo to była depresja.
Nie chciałbym jednak każdego cierpienia zamykać w słowie „depresja", dlatego że jest bardzo wiele cierpień, których nie powinniśmy medykalizować. To cierpienie czasami wynika z jakiejś nieznośnej sytuacji, w której tkwimy, np. w szkole z rówieśnikami albo nieumiejętność poradzenia sobie z natłokiem obowiązków.
fragment rozmowy
fot Dominik Łowicki/AG

22/03/2021

"Choć psychoterapia ma prowadzić do samowiedzy, to jednak jej bardziej podstawowym celem jest samoakceptacja. Im bardziej akceptujemy te aspekty Ja, które postrzegane są jako wstydliwe, tym mniejszą mają one nad nami kontrolę."
Nancy McWilliams, Psychoterapia Psychoanalityczna

18/03/2021

O dzieciach, które są wyraźnie bardziej agresywne od swoich kolegów, można z dużym prawdopodobieństwem powiedzieć, że są ofiarą przemocy fizycznej lub psychicznej - mówi psychoterapeuta Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego dr n. med. Krzysztof Szwajca.