24/01/2022
ABC Neuroróżnorodności
Witajcie! 😀
Wracamy do Was pełni pomysłów i z nowym ważnym tematem kolejnej odsłony Konferencji 3PM! Tegoroczna edycja odbywa się pod hasłem ,,Porozmawiajmy o neuroróżnorodności’’.
Na naszym profilu co pewien czas znajdziecie nowe posty merytoryczne dotyczące tematyki neuroróżnorodności.
W dzisiejszym poście zajmiemy się wyjaśnieniem terminu, porozmawiamy o znaczeniu tego słowa dla osób neuroróżnorodnych i zapoznamy Was z podstawowymi informacjami związanymi z tematem tegorocznej Konferencji.
Pojęcie neuroróżnorodności zostało stworzone w latach 90. przez socjolożkę Judy Singer dla wyrażenia potrzeb osób autystycznych do odrzucenia etykiety niepełnosprawności na rzecz pojmowania autyzmu jako neurologicznej inności. Termin ten pozwala skupić się na różnicach w pracy naszego mózgu, a nie deficytach. Pomaga również zrozumieć, że neuroróżnorodne osoby nie są chore, a ich zdolności poznawcze są po prostu bardziej zróżnicowane niż u osób neurotypowych.
Mimo że początkowo pojęcie neuroróżnorodności odnosiło się wyłącznie do osób na spektrum autyzmu, to obecnie nabrało szerszego znaczenia – obejmuje również osoby z innymi różnicami neurobiologicznymi. Różnice te mogą obejmować: dyspraksję, dysleksję, zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, dyskalkulię, spektrum autyzmu, zespół Tourette'a i inne. Na grafice możecie zobaczyć krótką charakterystykę wybranych zaburzeń, a szczegółowe ich omówienie pojawi się w postach merytorycznych w przyszłych tygodniach.
Jeżeli już teraz chcielibyście pogłębić swoją wiedzę na temat neuroróżnorodności, poniżej znajdziecie kilka materiałów na ten temat. 🤓
🇵🇱W języku polskim:
Wojnarska, A. (2021). Kompetencje komunikacyjne osób z ADHD - przegląd literatury. Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, 42, 13-19.
https://youtu.be/ivJVp72hI1M - Wykład doktora Mateusza Płatosa na temat ,,Neuroróżnorodność na uniwersytecie’’.
Godwin Emmons P., McKendry Anderson L., 2007, Dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej. Zaburzenia rozwojowo-sensoryczne oraz edukacyjne występujące w ramach autyzmu, ADHD, trudności szkolnych oraz zaburzeń dwubiegunowych, Warszawa
🇺🇸W języku angielskim:
Robertson, S. (2010). Neurodiversity, Quality of Life, and Autistic Adults: Shifting Research and Professional Focuses onto Real-Life Challenges. Disability Studies Quarterly, 30(1). https://dsq-sds.org/article/view/1069/1234
Doyle N. (2020). Neurodiversity at work: a biopsychosocial model and the impact on working adults. British medical bulletin, 135(1), 108–125. https://doi.org/10.1093/bmb/ldaa021
Brimo, K., Dinkler, L., Gillberg, C., Lichtenstein, P., Lundström, S., i Åsberg Johnels, J. (2021). The co‐occurrence of neurodevelopmental problems in dyslexia. Dyslexia, 27, 277–293.
Bibliografia:
Doyle N. (2020). Neurodiversity at work: a biopsychosocial model and the impact on working adults. British medical bulletin, 135(1), 108–125. https://doi.org/10.1093/bmb/ldaa021
Kooij, J. J. S., Bijlenga, D., Salerno, L., Jaeschke, R., Bitter, I., Balazs, J., ... i Asherson, P. (2019). Updated European Consensus Statement on diagnosis and treatment of adult ADHD. European psychiatry, 56(1), 14-34.
Przybyla, O. (2016). Zaburzenie rozwoju koordynacji – dyspraksja. Przegląd badań. Logopedia Silesiana, 5, 227-248.
Robertson, S. (2010). Neurodiversity, Quality of Life, and Autistic Adults: Shifting Research and Professional Focuses onto Real-Life Challenges. Disability Studies Quarterly, 30(1). https://dsq-sds.org/article/view/1069/1234
Schwarz, A. (2016). ADHD: the statistics of a “national disaster”. Significance, 13(6), 20-23.
Szewczuk-Bogusławska M, Flisiak-Antonijczuk H. (2013). Will new diagnostic criteria facilitate the diagnostic process of ADHD in adults? Psychiatria Polska, 47(2), 293–302.
[Opis grafiki:
kolorowa grafika w pastelowych barwach, w prawym dolnym roku widać profile postaci ludzkich. Na grafice widnieją opisy czterech pojęć:
1. neuroatypowy - odnosi się do osób, które pod względem konstrukcji umysłowej są w mniejszości
2. neurotypowy - odnosi się do osób, które pod tym samym względem są w większości
3. ADHD - objawy dzielimy na trzy grupy: nadmierna ruchliwość, zaburzenia koncentracji uwagi, nadmierna impulsywność. Częstość ADHD waha się na poziomie od 3 do 10% u dzieci w wieku szkolnym oraz na poziomie 4-5% u dorosłych. U dzieci z ADHD często stosuje się interwencje behawioralne, a także interwencje terapeutyczne, które mogą obejmować terapię lub trening umiejętności społecznych.
4. dyspraksja - obejmuje trudności planowania i wykonywania ruchów, nie dotyczy jednak trudności związanych z upośledzeniem ogólnym rozwoju intelektualnego ani innym specyficznym, wrodzonym lub nabytym zaburzeniem neurologicznym. Do problemów rozwojowych zaburzeń koordynacji należą m.in. problemy z równowagą, słaba wrażliwość na dotyk, słaba koncentracja uwagi. Dotyczy od 5 do 9% wszystkich dzieci.]
