
26/08/2025
Samookaleczenia, choć dla wielu osób niezrozumiałe i budzące silny niepokój, są złożonym zjawiskiem, które rzadko kiedy ma na celu próbę samobójczą. Najczęściej stanowią strategię radzenia sobie z intensywnym cierpieniem emocjonalnym, wewnętrznym chaosem, poczuciem odrętwienia lub nadmiernego napięcia. Jest to forma wołania o pomoc - niewypowiedziana słowami, lecz wyrażona poprzez ciało.
Czym są samookaleczenia?
Samookaleczenia to celowe zadawanie sobie ran (np. cięcia, drapanie, przypalanie, uderzanie się, wyrywanie włosów), które nie mają na celu zakończenia życia, lecz służą jako sposób na:
1. Radzenie sobie z intensywnymi emocjami: Ból fizyczny może stać się "przełącznikiem", który odciąga uwagę od przytłaczającego bólu psychicznego (złości, smutku, lęku, wstydu).
2. Odczucie czegokolwiek: W stanie odrętwienia, depersonalizacji lub dysocjacji, fizyczny ból może przywrócić poczucie bycia żywym i istnienia.
3. Uwolnienie napięcia: Nagromadzone napięcie, które nie znajduje ujścia, może być chwilowo rozładowane poprzez akt samookaleczenia.
4. Ukaranie siebie: Poczucie winy, wstydu czy nienawiści do siebie może prowadzić do aktów autodestrukcji jako formy samokary.
5. Komunikację bólu: Choć często ukrywane, samookaleczenia mogą być sygnałem dla otoczenia, że osoba cierpi i potrzebuje pomocy, nawet jeśli sama nie potrafi o tym powiedzieć.
6. Poczucie kontroli: W sytuacjach, gdy życie wydaje się wymykać spod kontroli, zadawanie sobie ran może dawać iluzoryczne poczucie władzy nad własnym ciałem i bólem.
Kto i dlaczego?
Samookaleczenia najczęściej pojawiają się w okresie dojrzewania, ale mogą dotyczyć osób w każdym wieku. Często są związane z:
1. Doświadczeniem traumy: Fizycznej, emocjonalnej, seksualnej.
2. Zaburzeniami psychicznymi: Takimi jak depresja, zaburzenia lękowe, zaburzenia odżywiania, zaburzenia osobowości (zwłaszcza borderline).
3. Trudnościami w relacjach: Odczuwaniem osamotnienia, brakiem wsparcia, problemami w komunikacji.
4. Niską samooceną i poczuciem beznadziei.
5. Brakującymi umiejętnościami radzenia sobie: Osobom brakuje zdrowych strategii zarządzania stresem i silnymi emocjami.
Jak pomóc osobie, która się samookalecza?
Jeśli Ty lub ktoś, kogo znasz, samookalecza się, pamiętaj, że to sygnał cierpienia i potrzeba profesjonalnej pomocy:
1. Reaguj ze spokojem i empatią: Unikaj oceniania, moralizowania czy straszenia. Okaż zrozumienie dla bólu, który osoba przeżywa.
2. Słuchaj aktywnie: Daj przestrzeń do wyrażenia uczuć, nawet jeśli są trudne. Powstrzymaj się od rad, skup się na byciu obecnym/ą.
3. Nie bagatelizuj problemu: Nawet "drobne" rany są sygnałem poważnego cierpienia.
4. Zachęcaj do szukania pomocy: Zaoferuj wsparcie w znalezieniu psychologa, psychiatry lub ośrodka wsparcia. Pamiętaj, że leczenie często wymaga terapii indywidualnej, a czasem farmakoterapii.
5. Dbaj o siebie: Pomaganie osobie samookaleczającej się może być wyczerpujące. Poszukaj wsparcia dla siebie, jeśli tego potrzebujesz.
🍀https://osrodekpodroz.pl