Psychoterapia Wrocław Oleśnica dr Michał Staroszczyk

02/09/2025

🌲 15 minut w lesie - lek, którego nie kupisz w aptece

Czy wiesz, że wystarczy kwadrans w otoczeniu zieleni, aby poczuć wyraźną poprawę nastroju?
Naukowcy ze Stanford University przebadali prawie 6 tysięcy osób i odkryli coś niezwykłego: już 15 minut w miejskim parku lub lesie zmniejsza objawy lęku i poprawia samopoczucie.

📌 Co najciekawsze - najlepiej działa samo przebywanie w naturze. Siedzenie, obserwowanie i wsłuchiwanie się w szum drzew okazało się skuteczniejsze w łagodzeniu napięcia niż spacer czy bieganie.

🚶‍♂️ Aktywność fizyczna w zieleni też ma swoje plusy – dodaje energii i witalności.

Dlaczego to ważne?

🔹 Większość zaburzeń psychicznych zaczyna się przed 25. rokiem życia.
🔹 W Polsce depresja dotyka około 4 milionów osób, a zaburzenia lękowe co szóstego z nas.
🔹 Miasta rozrastają się coraz szybciej, a dostęp do natury bywa ograniczony.

Dobra wiadomość jest taka, że… nie trzeba od razu udać się do lasu! 🌳
Badacze podkreślają, że nawet małe skrawki zieleni jak drzewo przy ulicy, park kieszonkowy czy widok na korony drzew z okna - mogą mieć realny wpływ na nasze zdrowie psychiczne.

🌍 To też sygnał dla miast i urbanistów: inwestowanie w zieleń to nie tylko estetyka, ale i profilaktyka zdrowotna.

✨ Co możesz zrobić dla siebie już dziś?

👉 Wyjdź na 15 minut do parku albo lasu.
👉Zamiast scrollować telefon usiądź i po prostu patrz na drzewa.
👉Zrób z tego mały rytuał; kwadrans dla siebie i swojego umysłu.

24/08/2025

🌿 Czego naprawdę żałujemy u kresu życia?

Kiedy rozmawia się z ludźmi stojącymi u progu śmierci, pojawia się pewien zaskakujący paradoks. Przez większość życia gromadzimy doświadczenia, rzeczy, pieniądze, staramy się wspinać po szczeblach kariery czy spełniać oczekiwania innych. A jednak w momencie, gdy kurczy się nasz czas, gdy każdy dzień staje się bezcennym darem, to właśnie te aspekty życia - bogactwo, status, pozycja - okazują się niemal całkowicie bez znaczenia.

Wolontariusze hospicyjni i badacze, którzy przez lata towarzyszyli ludziom w ostatnich chwilach, opisują zadziwiającą powtarzalność wyznań. Niezależnie od kultury, wykształcenia czy religii, żale umierających brzmią podobnie.

Najczęściej powtarzają się słowa o:

🔹 marzeniach, których zabrakło odwagi zrealizować,
🔹 godzinach spędzonych w pracy, które mogły być podarowane rodzinie,
🔹 emocjach niewypowiedzianych na czas, zamieniających bliskość w dystans,
🔹 przyjaźniach i więziach, które rozluźniły się przez zaniedbanie,
🔹 życiu podporządkowanemu cudzym oczekiwaniom, a nie własnemu sercu.

📖 Australijska pielęgniarka Bronnie Ware, autorka książki The Top Five Regrets of the Dying, zebrała setki takich świadectw. I wszystkie one prowadzą do jednego wniosku: w obliczu śmierci ludzie nie tęsknią za rzeczami materialnymi. Tęsknią za chwilami autentyczności, za bliskością, za prostym poczuciem szczęścia.

Może właśnie w tym tkwi tajemnica - śmierć obnaża iluzje, które towarzyszą nam przez lata. Pokazuje, że wartość życia mierzy się nie tym, co posiadamy, lecz tym, jak bardzo byliśmy wierni sobie i jak bardzo potrafiliśmy być obecni w życiu innych.

🌌 To mocne przypomnienie dla każdego z nas.

Nie musimy czekać do ostatnich chwil, by uświadomić sobie, co jest naprawdę ważne. Możemy zacząć już dziś: zadzwonić do kogoś bliskiego, powiedzieć słowa, które od dawna powinny paść, podjąć decyzję zgodną z własnym sercem.

Bo może największym sukcesem życia nie jest to, jak wysoko zaszliśmy, ale to, czy potrafimy odejść bez poczucia, że żyliśmy nie swoim życiem.

13/08/2025

🧠 Jak bieda zmienia mózg ?

Wyobraź sobie dwoje dzieci.

Jedno jest pełne spokoju, ma hobby, czyta książki, rozmawia z rodzicami i ma poczucia bezpieczeństwa.

Drugie jest w odwrotnej sytuacji. Odczuwa ciągłe napięcie, zmartwia się, jest niepewne siebie i nie wie co przyniesie jutro.

Dla osób dorosłych to „tylko” różnica w stylu życia.
Dla mózgu dziecka to różnica w jego kształcie i przyszłych możliwościach.

Co odkryli naukowcy?

🔬 Kimberly Noble (Columbia University, 2015)
Ponad 1000 dzieci i nastolatków miało wykonane badanie MRI mózgu. Wynik był jednoznaczny – im niższy dochód rodziny, tym mniejsza objętość kory mózgowej odpowiedzialnej za język, pamięć i kontrolę emocji. Największe różnice występowały u rodzin z dochodem poniżej 25 tys. USD rocznie.

🔬 Washington University (2021)

W badaniu trwającym 17 lat obserwowano rozwój mózgów dzieci od urodzenia do dorosłości. Bieda we wczesnych latach życia wiązała się z mniejszym hipokampem (pamięć) i ciałem migdałowatym (emocje). Co ważne, nawet gdy sytuacja finansowa rodziny poprawiła się później, zmiany w mózgu często pozostawały.

🔬 Harvard, Projekt ABCD (2023)

Dane od 11 tysięcy dzieci w USA pokazały, że wsparcie państwa – w postaci zasiłków, Medicaid i innych programów – potrafi zmniejszyć różnice w rozwoju mózgu między dziećmi z biednych i zamożnych rodzin.

🔬 Hair i in., JAMA Pediatrics (2015)

Dzieci z najbiedniejszych rodzin miały do 6% mniej istoty szarej w obszarach odpowiadających za naukę, koncentrację i samokontrolę. To przekładało się na gorsze wyniki w testach szkolnych.

Dlaczego bieda „wchodzi” do mózgu?

📌 Przewlekły stres. Życie w ciągłym napięciu podnosi poziom kortyzolu, który w nadmiarze uszkadza neurony i zakłóca tworzenie nowych połączeń w mózgu.

📌 Mniej bodźców rozwojowych. Brak książek, zabawek edukacyjnych, zajęć dodatkowych czy czasu na rozmowę ogranicza stymulację mózgu, szczególnie w krytycznych pierwszych latach życia.

📌 Gorsza dieta i opieka zdrowotna. Niedobory żywieniowe i brak leczenia problemów zdrowotnych już w okresie prenatalnym mogą hamować rozwój układu nerwowego.

👉 Czy można to odwrócić?

Tak – i to jest dobra wiadomość. Mózg dziecka jest plastyczny. Wczesne wsparcie finansowe, edukacyjne i medyczne może złagodzić lub nawet odwrócić część skutków biedy.

To oznacza, że walka z ubóstwem powinna być nie tylko politycznym obowiązkiem. To naukowo potwierdzona inwestycja w zdrowie i potencjał kolejnych pokoleń.

08/08/2025

👍 Serdecznie polecam Trening Umiejętności Społecznych opary na teorii CBT (poznawczo-behawioralnej).

👉 Podczas zajęć teoria idzie w parze z praktyką, a profesjonalne podejście, zaangażowanie i serdeczność prowadzących sprawiają, że uczestnicy czują się pewnie i szybko poszerzają swoje kompetencje.

📣 Zapisy ruszyły! 😲
📍Trening Umiejętności Społecznych

❗️Uwaga uwaga❗️W końcu nadszedł ten moment, gdy możemy oficjalnie ogłosić nabór na Wasze ulubione TUSy we Wrocławiu!! 😍👏

📌 LOKALIZACJA
Zajęcia będą odbywały się, jak narazie, w 2 lokalizacjach:
Ul. Zakładowa 10 i ul. Krzywoustego 320

📌 TERMINY, GRUPY

Ul. Zakładowa
Piątki
Grupy:
🔸 3-4 lata
🔸 5-6 lat
🔸 7-9 lat
🔸 10-12 lat
🔸 13-15
🔸 16-18 lat

✅ ul. Krzywoustego
Poniedziałki lub Czwartki
Grupy:
🔸 3-4 lata
🔸 5-6 lat
🔸 7-9 lat
🔸 10-12 lat
🔸 13-15
🔸 16-18 lat

👉 Nie musisz się obawiać, że dziecko się nie odnajdzie w grupie - już my o to zadbamy! ☺️

✅ Małe grupy ✅ Duże doświadczenie ✅ Indywidualne podejście
✅ Poprzez zabawę i przyjemnie spędzony czas uczymy się komunikacji, współpracy, radzenia sobie z emocjami, działania w grupie, norm, zasad i tym podobne.
✅ Rozwijamy pewność siebie, umiejętności rozmowy, współdziałania, rozwiązywania trudnych sytuacji, panowania nad emocjami, radzenia sobie w grupie rówieśniczej.

Oprócz tego u nas są:
🔶 Małe grupy i Przestrzenne sale
🔸 Świetne lokalizacje i dogodny parking
🔶 Bezpieczna i przyjazna atmosfera
🔸 Stały kontakt z rodzicami
🔶 Wsparcie doświadczonych specjalistów (psychologów, pedagogów)
🔶 brak naklejek/nagród rzeczowych - my uczymy motywacji wewnętrznej 🙂
🔸 Mega ciekawe zajęcia - korzystamy z różnych metod pracy w grupie, także ruchowych, cyfrowych, a nawet robimy eksperymenty!

Zajęcia prowadzę ja oraz Pani Natalia Rafalska 😊

🌟 Obowiązkowo też po każdych zajęciach u nas jest PODSUMOWANIE DLA RODZICÓW 🙂

📍 Liczba miejsc ograniczona!

☎️ Zapisy i szczegóły pod nr 📞+48 783 034 005 lub w wiadomości prywatnej.

Dołącz do nas i wesprzyj rozwój swojego dziecka! 💙

07/08/2025

🧠 Optymizm vs. pesymizm - jakie są neurokognitywne różnice?

W opublikowanych niedawno badaniach naukowcy z Uniwersytetu w Kobe (Japonia), pod kierownictwem dr. Kuniakiego Yanagisawy, wykazali, że optymiści wykazują uderzająco podobne wzorce aktywności mózgowej, podczas gdy u pesymistów zaobserwowano znacznie większą neurokognitywną różnorodność.

🔍 Badanie zostało opublikowane w renomowanym czasopiśmie „Proceedings of the National Academy of Sciences” (PNAS) w 2025 roku. Celem było sprawdzenie, w jaki sposób osoby o różnym nastawieniu do życia przetwarzają informacje dotyczące przyszłości — zarówno tej pozytywnej, jak i negatywnej.

🧬 Główne ustalenia:

Podobieństwo aktywności mózgu u optymistów:
W grupie badanych wykazujących wyraźne tendencje optymistyczne zaobserwowano wysoką zbieżność w sposobie, w jaki ich mózgi reagują na przyszłościowe scenariusze. Mówiąc inaczej — optymiści myślą podobnie. Może to sugerować, że osoby pozytywnie nastawione do świata lepiej rozumieją intencje i emocje innych, co może sprzyjać społecznej spójności i współpracy.

Indywidualizm pesymistów:

W przypadku osób pesymistycznych odnotowano znacznie bardziej zróżnicowaną aktywność neuronalną, wskazującą na unikalne, jednostkowe strategie poznawcze. Ich sposób przetwarzania informacji cechuje się większym zróżnicowaniem, co może świadczyć o bardziej zindywidualizowanym podejściu do analizy ryzyka, niepewności i zagrożeń.

Różnice w ocenie przyszłości:

Optymiści lepiej odróżniają scenariusze pozytywne od negatywnych, a ich mózgi wykazują większą aktywność w obszarach związanych z abstrakcyjnym myśleniem i kontrolą emocji. Umożliwia im to zachowanie dystansu wobec potencjalnych zagrożeń i koncentrację na potencjalnych korzyściach.

🧠 Znaczenie społeczno-poznawcze:

Wyniki sugerują, że optymizm może pełnić ważną funkcję społeczną — promując ułatwione rozumienie i przewidywanie zachowań innych ludzi, co z kolei może wzmacniać efektywność zespołów, empatię i wspólnotowość.

Z drugiej strony, pesymizm jako strategia poznawcza może sprzyjać autonomii myślenia, a także zwiększać ostrożność i analityczne podejście do problemów, co w określonych warunkach może być równie cenne.

09/07/2025

🧠 Ile czasu potrzeba, by wykształcić nawyk? Przegląd badań i mechanizmów neuropsychologicznych.

W powszechnej opinii funkcjonuje przekonanie, że nawyk można ukształtować w 21 dni lub szybciej. Wystarczy tylko chcieć. To uproszczenie, choć atrakcyjne, jest naukowo nieuzasadnione. Empiryczne badania nad tworzeniem zachowań nawykowych wskazują, że proces automatyzacji zachowania jest znacznie bardziej złożony; zarówno czasowo, jak i funkcjonalnie. Poniżej przedstawiam przegląd badań naukowych w tym zakresie.

🔬 1. Badanie Lally et al. (2009): ile potrzeba czasu na nowy nawyk?

Lally, van Jaarsveld, Potts i Wardle (2009) przeprowadzili jedno z pierwszych systematycznych badań nad tworzeniem nawyków w codziennych życiu. W trwającym 12 tygodni eksperymencie 96 uczestników próbowało wdrożyć jedno proste prozdrowotne zachowanie (np. wypicie szklanki wody po śniadaniu, codzienny spacer).

👉 Średni czas osiągnięcia maksymalnego poziomu automatyzacji i utworzenia nowego nawyku: 66 dni

👉Pełny zakres czasowy tworzenia nawyków : od 18 do 254 dni, zależnie od rodzaju czynności.

❗Im bardziej skomplikowany nawyk tym dłużej trwa jego kształtowanie. Co więcej, funkcja wzrostu automatyzacji zachowania i tworzenia nowego nawyku wykazywała charakter asymptotyczny: z czasem przyrost automatyzacji spowalniał, stabilizując się u większości uczestników.

❓Jak to rozumieć?

W pierwszej fazie tworzenia nawyku efekty mogą pojawić się bardzo szybko, ale za to opanowanie czynności do perfekcji trwa znacznie dłużej i z każdym dniem jest coraz mniej widoczne. Jest to najczęstszy powód porzucenia danej aktywności i nie wprowadzania nowych nawyków do codziennej rutyny.

❓A jak wygląda sytuacja w przypadku uzależnień?

Jest to ten sam mechanizm neurobiologiczny, ale zupełnie inne konsekwencje. Z perspektywy neurokognitywnej, nałogi i nawyki wykorzystują ten sam system nagrody dopaminergicznej. Różnica leży w rodzaju nagrody: w nałogu często jest to nagroda natychmiastowa i intensywna (np. ulga, euforia), natomiast w konstruktywnych nawykach – nagroda jest bardziej subtelna i opóźniona (np. zdrowie, spokój). Stąd wniosek, że budowanie zdrowych nawyków wymaga nie tylko powtórzeń, ale także celowego projektowania systemu nagród, który będzie wystarczająco atrakcyjny dla mózgu. Jeśli mówimy o uzależnieniach to nagroda alternatywna dla substancji powinna być równie atrakcyjna.

Praktyczne wnioski:

⏳ Formowanie nawyku to proces trwający średnio 2–3 miesiące, ale może zająć nawet ponad 200 dni przy bardziej złożonych czynnościach.

🔁 Kluczowe są: powtarzalność, kontekst, nagroda i stabilność środowiska.

👋Nie licz dni, licz powtórzenia w tym samym kontekście. Im więcej powtórzeń tym szybciej utrwalisz nawyk.

👋Projektuj zachowanie wokół mikro-nagród. Jeśli naukę podzielisz na mniejsze części, za które będziesz otrzymywać nagrody, istnieje większe prawdopodobieństwo, że uda Ci się osiągnąć wyznaczony cel.

👋Zaakceptuj zmienność. Pominięcie dnia nie niszczy postępu tylko go spowalnia. Dopiero zaniechanie nauki przynosi porażkę w tworzeniu nowego nawyku.

05/07/2025

❗Czy pacjent może zostać skazany za objawy swojej choroby?

👉 Okazuje się, że tak – wystarczy, że trafi na nieodpowiedniego psychoterapeutę. Zapraszam do lektury historii, która przyprawiła mnie o gęsią skórkę. Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie otworzył zupełnie nowy rozdział w stosowaniu psychoterapii w Polsce, rozdział, w którym osoby z zaburzeniami psychicznymi mogą zostać skazane za objawy swojej choroby. Co więcej, mogą zostać skrzywdzone przez specjalistę… i to bez żadnych konsekwencji.

👉 Najbardziej absurdalne w tej sprawie jest to, że psychoterapeuci, którzy skrzywdzili pacjentkę, zostali ukarani i zawieszeni przez stowarzyszenia, do których należeli za nieetyczne zachowanie. A mimo to sąd całkowicie pominął te fakty i skazał pacjentkę wbrew opiniom biegłych oraz środowiska terapeutycznego. Czy ktoś to potrafi zrozumieć? Koledzy po fachu wyraźnie wskazują na poważne błędy w prowadzeniu terapii, a mimo to sąd je ignoruje. Mam nadzieję, że to tylko precedens, i że takim pozostanie. Oby podobny wyrok nigdy więcej nie zapadł.

Dziesięć lat temu dwóch psychoterapeutów reprezentujących instytucje dumne ze swoich wartości etycznych i duchowych – Instytut Analizy Grupowej Rasztów i Stowarzyszenie Psychologów Chrześcijańskich…

05/07/2025

🤝Czym jest psychoterapia i jak wybrać odpowiedniego terapeutę?

Psychoterapia to szeroko rozumiany proces leczenia problemów w sferze psychicznej, prowadzony głównie za pomocą rozmowy z psychoterapeutą. W zależności od wybranego nurtu mogą pojawić się m.in. zadania aktywizujące podczas sesji, prace domowe, kwestionariusze, a nawet aplikacje na telefon. Wszystko zależy od celu wyznaczonego wspólnie przez pacjenta i terapeutę.
Każda terapia ma jasno określony cel. Jeżeli terapeuta go nie ustala, należy jak najszybciej opuścić gabinet. Pacjent ma prawo wiedzieć, dokąd zmierza, i powinien móc regularnie weryfikować postępy.

👉 Czy psychoterapia jest dla każdego?

W procesie terapeutycznym może wziąć udział każdy, kto czuje, że w jego życiu pojawiły się problemy, z którymi sobie nie radzi. To nie kwestia „słabości charakteru”, lecz dojrzała decyzja o skorzystaniu z profesjonalnej pomocy. Psychoterapia – podobnie jak leki w medycynie – ma swoje ograniczenia. Nie istnieje panaceum na wszystkie trudności; jeśli ktoś obiecuje wyzdrowienie „od ręki” w dwie sesje przy użyciu tajemnej metody, po prostu kłamie. Mówimy tu o tym samym naciągactwie, z którym spotykamy się w innych dziedzinach życia.

Terapia nie jest potrzebna osobom, które przechodzą przejściowe trudności i radzą sobie z nimi samodzielnie. Nie każdy problem wymaga konsultacji z psychoterapeutą!

👉 Czy psychoterapia to tylko zwykła rozmowa?

Nie. Psychoterapia to nie „mądrość życiowa” ani koleżeńskie pogawędki. To rozmowa ukierunkowana, oparta na sprawdzonych technikach komunikacyjnych wynikających z konceptualizacji pacjenta. Psychoterapeuta dysponuje wiedzą o funkcjonowaniu psychiki, czerpaną z badań naukowych. Wie też, jak nasze emocje i decyzje wpływają na sposób postrzegania świata – przykładem jest terapia poznawczo-behawioralna (CBT).

W nurcie, w którym pracuję, pokazuję pacjentowi, jak jego myśli, emocje i zachowania tworzą spójną całość. Uczę również, jak zniekształcenia poznawcze potrafią generować problemy. Pacjenci poznają refleksyjne podejście do trudności, oparte na uważności, regulacji emocji, otwartości, elastyczności i budowaniu sieci relacji społecznych – to fundament terapii dialektyczno-behawioralnej (DBT). Cały ten arsenał technik ma solidne podstawy naukowe i służy zdrowieniu lub rozwiązywaniu codziennych kłopotów. Psychoterapia to dobrze zaplanowany proces, a nie „zwykła rozmowa”.

👉 Co działa w psychoterapii?

Psychoterapia leczy zarówno choroby psychiczne, jak i zaburzenia funkcjonowania psychicznego, dlatego warto wybierać nurty gruntownie przebadane. Wyróżniamy cztery główne podejścia:

1. poznawczo-behawioralne (CBT),
2. psychodynamiczne,
3. humanistyczne,
4. systemowe.

Najlepiej przebadanym nurtem jest CBT – ma jasną strukturę, cele i sprawdzone metody.

Nie można jednak zapominać o relacji terapeutycznej, która moderuje efekty leczenia. Nawet najwybitniejszy ekspert nie osiągnie satysfakcjonujących rezultatów bez dobrej więzi z pacjentem, lub co grosza, nawiązując relację, która nie jest terapeutyczna. To jak w medycynie: lekarz, który podchodzi do pacjenta sztywno i rutynowo, łatwo przeoczy istotne aspekty diagnostyki i terapii.

👉 Jak wybrać psychoterapeutę?

Pomocne wskaźniki:

• Proces certyfikacji. Terapeuta powinien być w trakcie szkolenia w akredytowanym ośrodku lub już mieć certyfikat. Początkujących terapeutów nie należy się bać, ale warto zachować czujność.

• Superwizja. Terapeuta musi korzystać z regularnej superwizji. Nie ma od tego odstępstwa.

• Jawność wykształcenia. Specjalista ma obowiązek wskazać, gdzie się szkolił i skąd czerpie wiedzę.

• Jasność podejścia. Terapeuta powinien umieć wyjaśnić pacjentowi, w jakim nurcie pracuje.

• Kontrakt terapeutyczny. Rzetelne wyjaśnienie wątpliwości, omówienie celów, kontraktu, możliwych skutków ubocznych i stosowanych metod. Interpretacje terapeuty są hipotezami – mogą zostać potwierdzone lub odrzucone.

• Realizm obietnic. Terapeuta nie obiecuje cudów. Nawet CBT rzadko kończy się na kilku spotkaniach. Kształtowanie i utrwalanie nowych nawyków w mózgu wymaga czasu. Przykładowo, terapia zaburzenia osobowości borderline w ramach DBT trwa zwykle co najmniej dwa lata.

• Ostrożność wobec „cudownych” metod. Hipnoterapeuci, energoterapeuci itp. mogą sprawdzić się w błahych sprawach, lecz przy poważnych problemach często szkodzą.

👉 Czy powinienem skorzystać z psychoterapii?

Jeśli w Twoim życiu dzieje się coś, z czym sobie nie radzisz, a pewne bolesne historie się powtarzają – rozważ profesjonalną pomoc. Decyzja o leczeniu nie jest łatwa, a sam proces bywa długi i momentami trudny. Jednak efekt końcowy może znacząco poprawić jakość życia.

17/06/2025

👍 Serdecznie polecam Trening Umiejętności Społecznych w kameralnych grupach prowadzony przez Panią Angelikę.

👉 To zajęcia, w których praktyka idzie w parze z rzetelną wiedzą, a profesjonalizm, zaangażowanie i życzliwość prowadzącej sprawiają, że uczestnicy czują się swobodnie i mogą szybko rozwijać swoje kompetencje.

16/06/2025

🖋️ Długopis czy klawiatura? To nie tylko kwestia stylu. To pytanie o to, jak działa Twój mózg.

W świecie, w którym wszystko robimy szybko, automatycznie, z pomocą technologii — jedno proste działanie może mieć zaskakująco duży wpływ na nasze myślenie, pamięć i… zdrowie psychiczne.
Mowa o pisaniu ręcznym.

📌 Badania mówią jasno:
Norwescy naukowcy przeprowadzili badanie, które pokazuje, że forma pisania – długopisem vs. klawiaturą – ma realny wpływ na to, jak uczymy się, zapamiętujemy i przetwarzamy informacje.

🔬 Jak to zbadano?
Uczestnicy nosili na głowach specjalne czepki EEG z 256 elektrodami. Mieli za zadanie pisać te same słowa – raz odręcznie (cyfrowym piórem), a raz na klawiaturze. Wszystko po to, by zobaczyć, jak reaguje mózg w obu sytuacjach.

📈 Wyniki? Zaskakujące tylko pozornie:
✔️ Podczas pisania ręcznego aktywuje się znacznie więcej połączeń nerwowych – obszary odpowiedzialne za wzrok, ruch, dotyk i pamięć pracują wspólnie, tworząc silną, zsynchronizowaną sieć.
✔️ EEG wykazało wzmożoną aktywność w pasmach theta i alfa – te rytmy są kluczowe dla uwagi, pamięci roboczej i uczenia się.
✔️ Wpisywanie słowa na klawiaturze uruchamiało głównie tylko jeden obszar w mózgu – odpowiedzialny za mechaniczny ruch palca.

🔍 Co się dzieje, gdy piszesz odręcznie?
• Twój mózg bardziej się koncentruje
• Lepiej zapamiętujesz to, co notujesz
• Wzmacnia się koordynacja ręka–oko
• Rozwijasz kreatywność i refleksję
• Łatwiej porządkujesz myśli i emocje
Nie bez powodu mówi się, że „pisanie to forma myślenia”. A ręczne pisanie to myślenie wolniejsze, głębsze, bardziej świadome.

🧠 Z kolei notowanie na komputerze – choć szybsze – często sprowadza się do bezrefleksyjnego kopiowania informacji. Twoje palce pracują, ale mózg… działa na autopilocie.

🎓 U dzieci pisanie ręczne pomaga w nauce czytania, ortografii i rozwoju poznawczym. U dorosłych – poprawia zapamiętywanie i nawet może łagodzić stres.

📝 Chcesz się lepiej uczyć? Tworzyć? Myśleć jaśniej?
Zamiast od razu odpalać Worda – wyciągnij kartkę. Serio. Twój mózg Ci za to podziękuje.

11/06/2025

🌟 Chcesz wychować dziecko, które bez kompleksów składa aplikację na jakikolwiek wymarzony uniwersytet?
Oto sprawdzone nawyki rodziców, którzy – zamiast "popychać" swoje pociechy – uczą je "latać" na własnych skrzydłach. 💪🦅

1️⃣ Nie wyręczają, tylko towarzyszą
„Mamo, pękła mi rakieta do badmintona!”
— „Świetnie, to okazja, żebyś odkrył, jak ją naprawić albo zarobić na nową.”

Rodzic-mentor nie usuwa kłód spod nóg, lecz uczy, jak je przenosić. Każdy drobny kłopot to darmowa lekcja: planowania, odwagi do proszenia o pomoc, a nawet… przedsiębiorczości.

2️⃣ Karmią ciekawość zamiast ją oceniać
Interesuje dziecko średniowieczne kowalstwo, druk 3D albo hodowla mrówek? Rodzice nie pytają: „A co z tego będzie?”. Zamiast tego mówią: „Opowiedz mi więcej!”.
👉 Skutek uboczny: dziecko trenuje prezentowanie swoich pasji – dokładnie tych umiejętności, które są pożądane w rekrutacji na studia.

3️⃣ Dają luksus nudy
🧩 Niewypełniony grafik to poligon kreatywności. Gdy młody człowiek sam decyduje, czy ulepić rakietę ze śniegu, czy zorganizować sąsiedzką wymianę Pokémon-ów, uczy się samodzielnego zarządzania czasem – a to klucz do motywacji wewnętrznej.

4️⃣ Świecą przykładem zamiast moralizować
Rodzic, który po pracy bierze się za kurs hiszpańskiego lub biega w deszczu, wkłada więcej w wychowanie niż tysiąc kazań o wytrwałości.

✨ Jak to wygląda w praktyce?
Mały Tomek chce sprzedać własne origami? — Rodzice zamieniają kuchnię w „FabLab” i pozwalają, by pierwszy raz… zabrakło mu papieru.

Lena marzy o konkursie robotycznym, ale projekt się sypie? — Mama nie pisze programu za nią; podsuwa playlistę podcastów o Arduino i czeka, aż Lena sama znajdzie rozwiązanie.

Efekt? Dzieci stają się autorami swoich osiągnięć, a w aplikacjach na uczelnie mogą szczerze napisać: „Zbudowałam, przetestowałem, sprzedałam, naprawiłem”.

🔔 Zainspirowało Cię?

Udostępnij znajomym rodzicom – niech dobra praktyka idzie w świat! 🌍

06/06/2025

🧠 Efekt Dunninga-Krugera – kiedy niewiedza karmi pewność siebie

👉 Czy zdarzyło Ci się spotkać kogoś, kto jest bardzo pewny siebie, ale w rzeczywistości nie ma dużej wiedzy na dany temat? A może sam kiedyś poczułeś się pewny w czymś, dopóki nie zacząłeś poznawać tego głębiej? To właśnie efekt Dunninga-Krugera – zjawisko psychologiczne, które pokazuje, jak ludzie z niskim poziomem wiedzy mają tendencję do przeceniania własnych umiejętności, podczas gdy eksperci często podważają swoje kompetencje.

👉 Na czym to polega?
Im mniej wiemy o danej dziedzinie, tym trudniej nam ocenić, jak bardzo jesteśmy w niej naprawdę dobrzy. Brak wiedzy powoduje, że przeceniamy swoje możliwości, bo… po prostu nie zdajemy sobie sprawy z tego, ile jeszcze nie wiemy. Z kolei osoby bardziej doświadczone są świadome złożoności tematu, więc częściej mają wątpliwości co do własnej wiedzy i umiejętności.

👉 Dlaczego to ważne?
Efekt Dunninga-Krugera ma wpływ na podejmowanie decyzji, naukę i rozwój osobisty. Może prowadzić do nieświadomego błędnego oceniania sytuacji, a nawet do podejmowania ryzykownych działań bez odpowiedniej wiedzy.
Jak się ustrzec przed tym efektem?

➡️ Bądź świadomy własnych ograniczeń i chętnie ucz się nowych rzeczy.
➡️ Szukaj feedbacku od osób bardziej doświadczonych.
➡️ Zachowuj pokorę wobec własnej wiedzy – im więcej się uczysz, tym bardziej dostrzegasz, ile jeszcze pozostaje do poznania.
➡️ Nie bój się przyznać, że czegoś nie wiesz.

👉 Rozwijanie samoświadomości w tym zakresie to klucz do prawdziwego rozwoju i mądrych decyzji. Pamiętaj, że prawdziwa siła tkwi w zdolności do uczenia się i otwartości na zmiany. 💡