16/06/2019
O ZWIĄZKU TERAPEUTYCZNYM
Marzena Miszczuk – psycholog, psychoterapeuta
Wrocław, lipiec 2018 r.
W psychoterapii bardzo ważne znaczenie ma relacja między terapeutą, a klientem/pacjentem. Powszechnie uważana jest ona za jeden z ważniejszych czynników leczących w psychoterapii. Ten szczególny rodzaj relacji między terapeutą, a klientem/pacjentem nazywa się relacją terapeutyczną albo związkiem terapeutycznym. Innymi słowy jest to specyficzny rodzaj więzi, jaki powstaje między terapeutą, a klientem/pacjentem, który często już sam w sobie ma uzdrawiającą moc.
Ta relacja, ten związek, ta specyficzna więź zaczyna tworzyć się od pierwszego spotkania terapeuty z klientem/pacjentem. Oczywiście tak jak w każdej innej poważnej relacji ta więź rozwija się w procesie, w czasie następujących po sobie sesjach terapeutycznych, czyli w czasie kolejnych spotkań, rozmów, podejmowanych wspólnie działań, zadań, czy prób dochodzenia do wspólnie ustalonych wcześniej celów ważnych dla klienta/pacjenta.
Ta relacja między terapeutą, a klientem/pacjentem często nazywana jest także przymierzem terapeutycznym. Przymierze definiowane jest na przykład jako oparta na wzajemnym zaufaniu, zaangażowana współpraca klienta/pacjenta i terapeuty w celu osiągnięcia wspólnie wyznaczonych celów.
Związek terapeutyczny opiera się także na szacunku, uczciwości i życzliwości. Oznacza m.in. towarzyszenie klientowi/pacjentowi w przyglądaniu się jego trudnej sytuacji, w poszukiwaniu głębszego zrozumienia o co tak naprawdę chodzi, w głębszym poznawaniu i odkrywaniu siebie samego, w lepszym zrozumieniu siebie oraz innych. Związek terapeutyczny zakłada też wspólne poszukiwanie dobrego rozwiązania dla klienta/pacjenta i innych ważnych dla niego osób oraz wspieranie klienta/pacjenta w dokonywaniu konstruktywnych zmian w swoim życiu.
Warto pamiętać, że związek terapeutyczny jest to związek niesymetryczny. Oznacza to, że terapeuta nie wnosi swoich spraw i problemów na sesjach, czyni to jedynie klient/pacjent – to są spotkania dla niego i o nim.
Istotne w związku terapeutycznym jest także to, że nie wykracza on poza ramy gabinetu, gdzie odbywają się sesje terapeutyczne. Wyjątek stanowić może na przykład sytuacja udzielania przez terapeutę wsparcia telefonicznego klientowi/pacjentowi w sytuacji kryzysu.
Obecnie podkreśla się za bardzo istotne udział klienta/pacjenta w tworzenie się związku terapeutycznego, jego własny ważny wkład w budowanie relacji terapeutycznej. Co to może oznaczać dla klienta/pacjenta? Między innymi oznacza to pozytywny stosunek emocjonalny klienta/pacjenta wobec terapeuty, gotowość i zdolność klienta/pacjenta do współpracy z terapeutą, aktywny i zaangażowany udział klienta/pacjenta w realizację ustalonych założeń i zadań, otwartość – granicząca nieraz z podjęciem ryzyka - podążania za propozycją terapeuty, ale też poczucie odpowiedzialności klienta/pacjenta za przebieg psychoterapii i za własne zmiany w swoim życiu.
Ważne jest więc pamiętać, że to także od samego klienta/pacjenta w dużym stopniu zależy, czy związek z terapeutą będzie terapeutyczny, czyli czy będzie miał uzdrawiającą moc.
Bibliografia:
1. Artykuł napisany na podstawie własnych doświadczeń autorki w prowadzeniu psychoterapii oraz na podstawie licznych rozmów superwizyjnych z innymi psychoterapeutami.
2. red. Katarzyna Stęplewska-Żakowicz, Diagnoza psychologiczna, GWP, Sopot 2013
3. Jan Czesław Czabała, Czynniki leczące w psychoterapii, PWN, Warszawa 2013
