11/05/2025
Dzienniczek pomiaru ciśnienia tętniczego – jak go prowadzić?
Najnowsze dane statystyczne wskazują, że aż 32% polskiej populacji cierpi na nadciśnienie tętnicze. Do tego jedynie jedna na cztery osoby chorujące ma swoje nadciśnienie tętnicze pod kontrolą. W regularnej kontroli pomoże prowadzenie dzienniczka pomiaru ciśnienia tętniczego.
Książeczka pomiaru ciśnienia – dlaczego pomiar ciśnienia jest tak istotny?
Podwyższone ciśnienie tętnicze może doprowadzić do rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, takich jak zawał serca czy udar. Aby uniknąć tych przykrych konsekwencji ważne jest zastosowanie się do zaleceń lekarza dotyczących leczenia oraz regularna kontrola ciśnienia tętniczego. Pacjenci chorujący na nadciśnienie tętnicze powinni prowadzić dzienniczek pomiaru ciśnienia tętniczego, aby mieć swoją chorobę pod kontrolą. Prawidłowe wartości ciśnienia tętniczego powinny wynosić 120/80 mmHg. Nadciśnienie tętnicze można stwierdzić, gdy dwa pomiary ciśnienia wskażą wynik równy lub powyżej 140/90 mmHg.
Kiedy dokonywać pomiaru ciśnienia i jak to robić?
Przede wszystkim pomiary należy prowadzić regularnie o tych samych godzinach w ciągu dnia. Osoby, które dopiero zaczynają leczenie nadciśnienia tętniczego lub mają wprowadzone nowe leki powinny wykonywać pomiary ciśnienia kilka razy w ciągu dnia lub zgodnie z zaleceniami lekarza.
Zasady prawidłowego pomiaru ciśnienia w domu (HBPM)
1. Pomiary najlepiej wykonywać 1 lub 2 razy dziennie: rano i wieczorem przed zażyciem leków. Pomiary należy wykonywać aparatem z atestem klinicznym potwierdzonym przez Towarzystwa Naukowe. Link z listą tych aparatów.
2. 30 minut przed pomiarem nie należy spożywać posiłków, palić tytoniu lub wykonywać dużych wysiłków fizycznych. Pomiary należy wykonywać w wyciszonym pomieszczeniu w komfortowej temperaturze. W trakcie pomiarów nie należy rozmawiać. Pacjent, na 5 minut przed rozpoczęciem pomiaru ciśnienia, powinien usiąść wygodnie i oprzeć się o krzesło plecami. W trakcie pomiarów ręka swobodnie spoczywa na stole, nogi obok siebie(nie krzyżują się, nie zakładamu nogę na nogę), jak na rysunku poniżej. Należy rejestrować trzy pomiary, w odstępach 1- 2 minut. Dodatkowe pomiary wykonuje się tylko w przypadku jeśli dwa pierwsze odczyty różnią się między sobą o ponad 10 mmHg. Właściwa wartość ciśnienia określana jest jako średnia z ostatnich dwóch wskazań ciśnieniomierza.
3. U pacjentów z migotaniem przedsionków preferowane są manualne metody badania ciśnienia. Dopuszcza się pomiary aparatami automatycznymi z odpowiednim oprogramowaniem (np. AfIB).
4.Dla większości pacjentów zalecane jest używanie standardowego mankietu do pomiaru ciśnienia (o wymiarach: 12- 13cm szerokości i 35cm długości) (M). W przypadku obwodu ramienia powyżej 32cm używamy odpowiednio większego mankietu (rozmiar L), a w przypadku mniejszego obwodu ramienia zalecane jest stosowanie mniejszego mankietu (rozmiar S).
5. Mankiet ciśnieniomierza powinien być umieszczony na ramieniu na poziomie serca. W trakcie pomiaru ciśnienia w pozycji siedzącej, plecy oraz ramię należy oprzeć o twarde podłoże np. krzesło/stół, aby uniknąć skurczu mięśni I izometrycznych ruchów wpływających na wzrost ciśnienia tętniczego.
6. Pomiary ciśnienia powinny być wykonywane na ramieniu z wyższym ciśnieniem tętniczym. W czasie pierwszej wizyty u lekarza/kardiologa każdy pacjent powinien mieć wykonane pomiary na obydwu ramionach, aby wykryć możliwe różnice pomiędzy wartościami ciśnienia. Do późniejszych pomiarów stosuje się ramię, dla którego ciśnienie wskazuje wyższą wartość.
Jak prowadzić dzienniczek pomiaru ciśnienia? Co w nim zapisywać?
W dzienniczku pomiaru ciśnienia tętniczego umieszcza się wyniki pomiaru z ciśnieniomierza, czyli wartości ciśnienia skurczowego, rozkurczowego i tętna. Przy wyniku zapisz datę i godzinę wykonania pomiaru. Przy każdym pomiarze możesz zapisać informacje dodatkowe, takie jak czynniki wpływające na wartość ciśnienia tętniczego, np. aktywność fizyczną, spożywanie kawy, alkoholu czy ogólne samopoczucie pacjenta.
Dlaczego warto mieć dzienniczek pomiaru ciśnienia?
Dzięki dokładnemu i regularnemu prowadzeniu książeczki do pomiaru ciśnienia tętniczego pacjent może zweryfikować swój stan zdrowia i stosowaną terapię. Jest to ważne narzędzie używane w trakcie leczenia nadciśnienia tętniczego. Dzienniczek daje także możliwość monitorowania leczenia lekarzowi, który nie jest obecny przy każdorazowym pomiarze ciśnienia tętniczego. Dzięki danym umieszczonym w dzienniczku lekarz może zdecydować się na wprowadzenie nowych zaleceń odnośnie dalszej terapii, wprowadzenie nowych leków lub pozostawić leczenie bez zmian.
Źródła:
https://gemini.pl/poradnik/artykul/dzienniczek-pomiaru-cisnienia-tetniczego-jak-go-prowadzic/
https://novama.pl/ Mierzenie ciśnienia krwi – jak prawidłowo mierzyć?
https://diagnosis.pl/ Dzienniczek kontroli
https://kardiomedical.pl/2021/09/10/zasady-prawidlowego-pomiaru-cisnienia-w-domu-hbpm/