Centrum Edukacji i Neurologopedii - Synapsa

22/08/2025

Zbliża się rok szkolny, więc warto już teraz powoli wracać do rytmu: wcześniejsze wstawanie, wspólne śniadanie, przygotowania. Dobrze, żeby dzieci same uczestniczyły w kompletowaniu rzeczy – kapci, ubrań, przyborów. Dzięki temu zmiana nie spadnie na nie nagle.
Można też stworzyć prosty sygnał, który ułatwi wyjście z domu – np. zawsze ta sama piosenka przed założeniem butów i kurtki. To daje jasny komunikat: „zbieramy się”, bez ciągłego powtarzania.

A nawet jeśli dziecko świetnie rozumie mowę, plan obrazkowy czy krótka lista kroków sprawi, że będzie mu łatwiej i spokojniej wejść w szkolną codzienność.

Fot. Własna

13/06/2025

Mój profesor, mój nauczyciel, mój promotor👍 Jeden z najlepszych od zaburzeń niepłynności mowy na Śląsku / Wodzisław Śląski. Polecam👍

13/06/2025

V – nerw trójdzielny (łac. nervus trigeminus)
Jest największym nerwem czaszkowym. Czuciowe i ruchowe części nerwu trójdzielnego wychodzą oddzielnymi korzeniami z bocznej powierzchni pnia mózgu (Marciniak, Ziółkowski 1992). Część czuciowa, przed połączeniem się w zwój troisty Gassera, składa się z trzech gałęzi, które przechodzą przez odrębne otwory w czaszce i odbierają bodźce czuciowe z osobnych pięter twarzy.
Gałąź oczna wychodzi przez szczelinę oczodołową górną i unerwia okolicę czoła. Gałąź szczękowa przechodzi przez otwór okrągły i staje się nerwem podoczodołowym, odbierając wrażenia czuciowe ze środkowego piętra twarzy, w tym również okolicę przedniej części jamy nosowej oraz górnej części jamy ustnej (górny przedsionek, górne dziąsła, podniebienie twarde i miękkie).
Z kolei gałąź żuchwowa wychodzi przez otwór owalny, unerwia czuciowo skórę okolicy żuchwy i części skroni, ale również tylną część jamy nosowej oraz dolną część jamy ustnej (dolny przedsionek, dolne dziąsła, przednią i środkową część języka). Zaburzenia odbioru wrażeń czucia powierzchownego (niedoczulica), przenoszonych gałęzią drugą (V2) i trzecią (V3) nerwu trójdzielnego, mogą utrudniać odpowiednią ocenę położenia poszczególnych części aparatu artykulacyjnego przez mózg, i tym samym skutkować pewnymi zaburzeniami mówienia podobnymi do afazji ciemieniowej wg Szumskiej (1980),
względnie afazji aferentnej ruchowej wg Łurii(1967).
Badanie czucia powierzchownego (w tym jego różnych modalności: dotyk/ucisk, wibracja, temperatura, ból) polega na aplikowaniu, na symetrycznie położone okolice skóry, rozmaitych bodźców (odpowiednio dotyk kłębka waty czy szpatułki, widełek kamertonowych, probówek z zimą lub ciepłą wodą, końcówki sterylnej igły) i porównywaniu jakości odczuwanych przez
pacjenta wrażeń z lewej i prawej strony (zwykle uszkodzenia mają charakter jednostronny) (Prusiński 1998).
Wraz z trzecią gałęzią nerwu trójdzielnego przenoszone są włókna ruchowe do szeregu ważnych mięśni: do mięśni żuciowych (skroniowy, żwacz, skrzydłowy przyśrodkowy) – realizujących
funkcje zamykania/unoszenia żuchwy; do pozostałych mięśni żuciowych (skrzydłowy boczny) i części mięśni dna
języka (żuchwowo-gnykowego, dwubrzuścowego) – powodujących otwieranie ust przez obniżanie położenia żuchwy. Obie grupy mięśni odpowiedzialne są za realizację głównego w procesie
mówienia ruchu zawiasowego w obrębie stawu skroniowo-żuchowego. Ważne, w trakcie np. jedzenia, ruchy boczne i szufladowy w niewielkim stopniu uczestniczą w czynności mówienia. Nie należy zapominać, iż zwyczajowo te same nerwy ruchowe przewodzą w kierunku dośrodkowym wrażenie kinestetyczne (propriocepcja), informujące mózg o napięciu odpowiednich mięśni, ścięgien i torebek stawowych, co, wraz
z wrażeniami związanymi z czuciem powierzchownym, pozwala zapanować nad prawidłowym wysterowaniem mięśni – w tym przypadku artykulacyjnych.
Nerw trójdzielny zaopatruje motorycznie również mięsień napinacz podniebienia twardego, który uczestniczy w procesie artykulacji.
Ponadto motoryczna gałąź nerwu trójdzielnego zaopatruje jeden z mięśni śródusznych (ucho środkowe), tzw. napinacz błony bębenkowej, który ulega aktywowaniu po osiągnięciu przez słuchany dźwięk określonej częstotliwości i amplitudy – usztywniając łańcuch kosteczek słuchowych, pogarszając
tym samym transmisję doślimakową drgań akustycznych i chroniąc receptor słuchu przed uszkodzeniem (analogicznie do odruchu źrenicznego przy oświetleniu oka w przypadku układu wzroku). Badanie sprawności odruchu z mięśnia napinacza błony bębenkowej, a zwłaszcza mięśnia strzemiączkowego (drugiego z mięśni śródusznych, który z kolei unerwiany jest przez nerw
twarzowy) jest podstawą techniki tzw. audiometrii impedancyjnej (Śliwińska-Kowalska 2005).
Fragm.: K. Czarnik, T. Zyss, Badanie wybranych nerwów czaszkowych - ujęcie neurologopedyczne, [w:] "Neurolingwistyka praktyczna", nr 2, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków 2016, s. 40-51.

13/06/2025

🔊 Cicho! Głośniej! Za głośno! Jeszcze raz?
Czyli o nadwrażliwości i podwrażliwości słuchowej u dzieci w spektrum autyzmu

Nie każde dziecko reaguje na dźwięki tak samo.
Dla jednych szum suszarki to jak wiertarka w uchu.
Dla innych – nie zauważają, że ktoś do nich mówi.

Nie ma jednej prawidłowej reakcji.
Bo układ nerwowy dzieci w spektrum działa inaczej – nie gorzej.

🧠 Dziecko z NADwrażliwością słuchową może:
🔹 zatykać uszy nawet przy zwykłych dźwiękach (np. odkurzacz, krzyk, woda z kranu),
🔹 unikać miejsc głośnych (sklep, urodziny, przerwa w szkole),
🔹 reagować agresją lub płaczem na hałas,
🔹 bać się urządzeń wydających dźwięk, np. suszarki, blendera, dzwonka.
➡️ Słyszy wszystko. Za dużo. Za mocno. Za bardzo.

🧠 Dziecko z PODwrażliwością słuchową może:
🔹 sprawiać wrażenie, że „nie słyszy, co się do niego mówi”,
🔹 nie reagować na imię lub polecenia,
🔹 szukać mocnych dźwięków (np. głośnej muzyki, stukanie, włączanie i wyłączanie sprzętów),
🔹 mówić bardzo głośno, krzyczeć, nie wyczuwając tonu głosu.
➡️ Słyszy wybiórczo. Z opóźnieniem. Albo szuka stymulacji.

❗ Ważne
➡️ Te dwie reakcje mogą występować naprzemiennie – w zależności od stanu emocjonalnego, miejsca, zmęczenia czy poziomu napięcia dziecka.

➡️ To NIE jest „złe wychowanie”, „nieposłuszeństwo” ani „robienie na złość”.
To układ nerwowy, który nie filtruje dźwięków tak, jak Twój.

Wiele dzieci (i dorosłych) w spektrum nie ma jednej stałej „etykiety”: „nadwrażliwość” albo „podwrażliwość”. Zamiast tego:

- mogą być nadwrażliwe na niektóre dźwięki, a podwrażliwe na inne,

- mogą reagować inaczej w różnych kontekstach – np. w domu tolerować hałas, a w szkole być przebodźcowane już od dźwięku krzeseł,

- mogą w różnych dniach reagować inaczej – w zależności od zmęczenia, napięcia, poziomu stresu, ilości bodźców sensorycznych z innych kanałów (np. światła, dotyku, ruchu).

🔄 Przykład:
Dziecko może:

- rano w domu zatykać uszy przy dźwięku czajnika (nadwrażliwość),

- a po południu włączać bardzo głośną muzykę i krzyczeć (podwrażliwość/samostymulacja).

To nie oznacza, że "kłamie", "manipuluje" albo "robi sceny". To oznacza, że jego układ nerwowy próbuje się dostosować do przeciążenia – raz go unika, innym razem kompensuje.

📌 W skrócie:
✔ To nie jest zero-jedynkowe: nadwrażliwość i podwrażliwość mogą współistnieć,
✔ Reakcje dziecka mogą być zmienne,
✔ Warto obserwować, nie oceniać i dostosowywać środowisko do aktualnych potrzeb dziecka.

🛠 Jak możesz pomóc?
✔️ Wprowadź słuchawki wygłuszające lub stopery – ale tylko jeśli dziecko ich chce,
✔️ Uprzedzaj o głośnych dźwiękach (np. „Za chwilę włączę blender – chcesz się oddalić?”),
✔️ Zadbaj o ciche miejsce do odpoczynku,
✔️ Nie zmuszaj do hałaśliwych sytuacji, jeśli nie są konieczne,
✔️ Jeśli dziecko „nie słyszy”, sprawdź, czy to nie przeciążenie – czasem potrzebuje ciszy, nie powtarzania piąty raz.

💬 Czy Twoje dziecko reaguje wyjątkowo na dźwięki?
A może sama/sam pamiętasz dźwięki z dzieciństwa, które były nie do zniesienia?
Podziel się swoją historią – jesteś z nią ważnym głosem!

📚 Potrzebujesz więcej wsparcia?
Na stronie znajdziesz e-booki pełne wiedzy, przykładów i konkretnych strategii.
👉 autyzmpogodzinach.pl/sklep-e-booki
🎁 Do 8 czerwca obowiązuje rabat -20% na wszystkie publikacje z kodem: dziecko

📍 Koszalin | 📱 533 305 404 | ✉ anna.m.pius@wp.pl | 🌐 www.autyzmpogodzinach.pl

13/06/2025

👃 „Czujesz to?”
O nadwrażliwości i podwrażliwości węchowej u dzieci w spektrum autyzmu

Jedno dziecko nie chce wejść do kuchni, bo „coś śmierdzi”.
Drugie nie zauważa, że samo pachnie intensywnie potem, jedzeniem albo perfumami.
Jeszcze inne wącha wszystko, co ma pod ręką – plastelinę, książki, ziemię, ubrania, ludzi...

Znasz to? To nie „dziwactwa”.
To różnice sensoryczne – a konkretnie: reakcje układu nerwowego na zapachy.

🧠 Dziecko z NADwrażliwością węchową może:
🔹 narzekać na zapachy, których inni nie czują,
🔹 unikać osób z intensywnym zapachem (perfumy, jedzenie, dym),
🔹 mieć odruch wymiotny lub mdłości od niektórych woni,
🔹 nie chcieć jeść potraw o silnym zapachu (np. gotowane warzywa, jajka, ryby),
🔹 odmawiać wejścia do pomieszczenia z zapachem (stołówka, łazienka, kuchnia).
➡️ Zapachy są zbyt intensywne – przytłaczające, nie do zniesienia.

🧠 Dziecko z PODwrażliwością węchową może:
🔹 nie zauważać nieprzyjemnych zapachów (np. brudnych ubrań, jedzenia),
🔹 zbyt mocno używać perfum lub dezodorantu,
🔹 wąchać przedmioty, ludzi, swoje ręce, włosy, skarpetki,
🔹 wsadzać nos bardzo blisko rzeczy, by coś poczuć,
🔹 czerpać przyjemność z silnych zapachów (np. benzyna, farba, klej).
➡️ Zapachy są zbyt słabe – albo stają się formą stymulacji.

❗ Warto wiedzieć
➡️ Tak jak w przypadku słuchu czy dotyku – reakcje te mogą się zmieniać w zależności od stresu, zmęczenia czy kontekstu.
➡️ Dziecko może mieć jednocześnie nadwrażliwość na jedne zapachy (np. czosnek), a podwrażliwość na inne (np. zapachy syntetyczne).

🛠 Co możesz zrobić?
✔️ Pozwól dziecku wybierać zapachy kosmetyków, pasty do zębów, ubrań – zgodnie z jego tolerancją,
✔️ Unikaj mocnych zapachów w domu – wietrz regularnie, używaj neutralnych środków czystości,
✔️ Jeśli dziecko szuka zapachów – pozwól mu na „legalne” wąchanie (np. olejki eteryczne w bezpiecznej formie),
✔️ Szanuj jego granice – nawet jeśli dla Ciebie coś „ładnie pachnie”.

💬 A jak to wygląda u Was?
Czy Twoje dziecko też reaguje intensywnie na zapachy – albo przeciwnie, nie zauważa ich wcale?
Daj znać w komentarzu – Twoja historia może komuś bardzo pomóc. 💙

📚 Szukasz więcej wsparcia i konkretnych strategii sensorycznych?
Zajrzyj do moich e-booków

➡️ autyzmpogodzinach.pl/sklep-e-booki

🎁 Tylko do 8 czerwca – rabat na wszystkie publikacje - 20% z kodem: dziecko

📍 Koszalin | 📱 533 305 404 | ✉ anna.m.pius@wp.pl | 🌐 www.autyzmpogodzinach.pl

13/06/2025

🔬 Czy autyzm można „zobaczyć” już przy urodzeniu? Nowe badania z Japonii dają nadzieję! 👶🧬

Naukowcy z Uniwersytetu Fukui dokonali przełomowego odkrycia:
w krwi pępowinowej noworodków znaleziono substancje, które mogą mieć związek z późniejszym rozwojem cech autystycznych.
To pierwszy raz, kiedy udało się potwierdzić takie zależności na ludzkim materiale biologicznym, a nie tylko na modelach zwierzęcych.

🧪 Co odkryto?
Chodzi o grupę związków tłuszczowych zwanych diHETrEs – to produkty przemian kwasu arachidonowego, które powstają jeszcze w czasie ciąży.
Ich poziom może wpływać na rozwój mózgu dziecka.

📈 Wysokie poziomy jednego z nich (11,12-diHETrE) wiązały się z trudnościami w kontaktach społecznych.
📉 Z kolei niskie poziomy innego (8,9-diHETrE) były powiązane z nasileniem zachowań powtarzalnych.

💡 Co to oznacza?
To pierwszy krok ku temu, by w przyszłości wcześniej wykrywać ryzyko spektrum autyzmu – nawet u noworodków. Dzięki temu możliwe będzie szybsze wdrożenie wsparcia, zanim pojawią się pierwsze wyraźne objawy.

⚠️ Ale uwaga: badania są na wczesnym etapie i nie oznaczają jeszcze, że możliwe będzie "diagnozowanie autyzmu z krwi".
To raczej obiecujący kierunek dalszych poszukiwań, który może pomóc w lepszym zrozumieniu, jak rozwija się autyzm – i co możemy zrobić, by wcześniej wspierać dzieci, które tego potrzebują.

---

📚 Jeśli chcesz być na bieżąco z rzetelną wiedzą o autyzmie – obserwuj moją stronę „Autyzm po godzinach”.

📞 Potrzebujesz konsultacji, szkolenia kadry, badania ADOS-2 lub wsparcia terapeutycznego?

Zadzwoń: 533 305 404
📧 Napisz: anna.m.pius@wp.pl
🌐 Odwiedź: www.autyzmpogodzinach.pl

📚 Źródło:
Arachidonic acid–derived dihydroxy fatty acids in neonatal cord blood relate symptoms of autism spectrum disorders and social adaptive functioning in a birth cohort.
Psychiatry and Clinical Neurosciences, University of Fukui, Japonia, opublikowane 23 lipca 2024.
DOI: 10.1111/pcn.13734

03/06/2025

🧠 Jelita i mózg – połączenie, o którym mówi dziś nauka
Czy to, co trafia do brzucha dziecka, może wpływać na jego sen, koncentrację i zachowanie?
Rodzice dzieci w spektrum często zauważają to, zanim jeszcze usłyszą o mikrobiocie.

Bo jelita i mózg są połączone – nie tylko symbolicznie.

Zaburzona flora bakteryjna jelitowa może wiązać się m.in. z:

trudnościami z regulacją emocji i wyciszeniem,

zaburzeniami snu,

wybiórczością pokarmową,

problemami z koncentracją,

a nawet zwiększonym poziomem lęku i drażliwości.

Nie chodzi o „leczenie autyzmu dietą”.
Ale o to, by zrozumieć ciało dziecka jako całość – i wesprzeć mózg przez brzuch.

🍽 Co możesz zrobić już teraz?
Zwróć uwagę na to, co nasila napięcie – i co je łagodzi.

Wprowadź drobne zmiany – bez presji, bez fanatyzmu.

Nie eksperymentuj w ciemno – skonsultuj dietę ze specjalistą.

Jeśli ten temat Cię porusza i chcesz wiedzieć więcej:
📘 Stworzyłam e-booka „Jak jelita wpływają na mózg dziecka w spektrum” – napisanego spokojnie, mądrze i na podstawie badań naukowych.
Znajdziesz tam nie tylko wiedzę, ale i konkretne narzędzia: dzienniczek, pytania do lekarza, podpowiedzi, od czego zacząć.

📍Dostępny tu:
https://autyzmpogodzinach.pl/produkt/e-book-jak-jelita-wplywaja-na-mozg-dziecka-w-spektrum-autyzmu/

Nazywam się Anna Maria Pius – jestem diagnostą ADOS-2, terapeutką i edukatorką.
Od lat wspieram rodziców dzieci w spektrum autyzmu oraz prowadzę stronę „Autyzm po godzinach”, gdzie dzielę się wiedzą, narzędziami i doświadczeniem z codziennej pracy.
Tworzę też materiały, które mają pomagać, nie przytłaczać.

💬 A Ty? Zauważyłaś_eś u swojego dziecka zależność między jedzeniem a samopoczuciem lub zachowaniem?
Podziel się – Twoje doświadczenie może komuś pomóc.

03/06/2025

🧠 Nie inny. Nie lepszy. Po prostu autystyczny mózg.

Czy mózg osoby w spektrum działa inaczej?
Tak. Ale nie – nie chodzi o „genialność” ani „supermoce”.
Chodzi o to, że przetwarza świat w inny sposób.

Zamiast mitów – poznajmy, co mówi nauka.

🧩 Co wiemy o autystycznym mózgu?

🔹 Inne przetwarzanie bodźców
Osoby w spektrum mogą słyszeć bardziej intensywnie, odczuwać ubranie jako bolesne, widzieć światło jako zbyt rażące.
Nie to samo co „wrażliwość” – to fizjologia.
Oznacza, że nadwrażliwość sensoryczna u osób w spektrum autyzmu nie wynika z emocjonalnego przewrażliwienia, histerii czy „wyolbrzymiania”, jak bywa to stereotypowo odbierane.

🔬 To, co czują osoby autystyczne, ma swoje biologiczne i neurologiczne podstawy – ich układ nerwowy naprawdę inaczej przetwarza bodźce zmysłowe.

Przykład: Dla neurotypowej osoby dźwięk odkurzacza to tylko lekki hałas.

Dla osoby w spektrum – z nadwrażliwością słuchową, ten sam dźwięk może być fizycznie bolesny, porównywalny z wrzaskiem tuż przy uchu.

👉 To nie jest „zła reakcja” na zwykłe doświadczenie – to ich rzeczywistość sensoryczna.
Dlatego mówimy, że to nie kwestia emocji czy przesady, tylko fizjologii i struktury mózgu.

To zdanie ma więc za zadanie walczyć z oceną typu „przesadza”, „wydziwia”, „robi scenę” – i pokazać, że to, co dla jednej osoby neutralne, dla kogoś w spektrum może być nie do zniesienia – nie dlatego, że „chce”, ale dlatego, że jego mózg tak działa.

📚 Robertson & Baron-Cohen, 2017

🔹 Inna praca sieci domyślnej mózgu.
To obszar odpowiedzialny za myślenie o innych ludziach, przewidywanie ich intencji.
W autyzmie – ta sieć działa słabiej lub inaczej.

📚 Kennedy & Courchesne, 2008

🔹 Silniejsze połączenia lokalne.
Autystyczny mózg szybciej przetwarza szczegóły, ale może mieć trudność ze spojrzeniem całościowym.
To dlatego niektórzy tak świetnie widzą błędy, szczegóły, schematy.

📚 Just et al., 2004

🔹 Hiperfokus – nie hobby, ale potrzeba.
Zainteresowania mogą być intensywne i całkowicie pochłaniające.
Nie dlatego, że to pasja.
Bo tak właśnie działa mózg.

📚 South et al., 2005

🔹 Inna budowa móżdżku i ciała modzelowatego.
Co wpływa na koordynację, planowanie ruchu, regulację emocji.
Tak – to może być powód, dlaczego „nie potrafi się uspokoić”.

📚 Fatemi et al., 2012

💬 Co z tego wynika?
Osoba w spektrum:
– może potrzebować ciszy nie z „focha”, ale bo mózg ją chroni przed przebodźcowaniem,
– może nie reagować na żarty, bo jej sieć społeczna przetwarza je inaczej,
– może godzinami mówić o dinozaurach – bo to jedyne, co ją reguluje.

Nie potrzebuje ocen.
Potrzebuje zrozumienia.

📣 Zamiast: „niegrzeczne dziecko”, „dziwny dorosły”, „czemu on tak patrzy”...
Spróbujmy:
„Widzę, że inaczej odbierasz świat. Czego Ci teraz potrzeba?”

👩‍⚕️ Nazywam się Anna Pius
Jestem terapeutką, diagnostką ADOS-2, twórczynią marki Autyzm po godzinach.
Dzielę się wiedzą, by rodzice i osoby w spektrum nie musiały błądzić po omacku.

📘 Chcesz zrozumieć lepiej?
W moich e-bookach znajdziesz konkrety, przykłady i praktyczne wsparcie.

🎁 Z okazji Dnia Dziecka – prezent nie tylko dla najmłodszych!
📘 Do 8 czerwca wszystkie e-booki w sklepie -20%
📌 Wystarczy użyć kodu: dziecko
🛒 https://autyzmpogodzinach.pl/sklep-e-booki/

Niech wiedza będzie dostępna dla każdego 💙

Potrzebujesz diagnozy, konsultacji lub szkolenia w Twojej placówce? Napisz.

📧 anna.m.pius@wp.pl | 📍 Koszalin | 📞 533 305 404

📚 Źródła:

1. Robertson C.E., Baron-Cohen S. (2017). Sensory perception in autism. Neuroscience & Biobehavioral Reviews.

2. Kennedy D.P., Courchesne E. (2008). Intrinsic functional organization altered in autism. Neuron.

3. Just M.A. et al. (2004). Cortical activation and synchronization in autism. Brain.

4. South M. et al. (2005). Repetitive behavior in Asperger syndrome and autism. JADD.

5. Fatemi S.H. et al. (2012). Consensus report on neurobiology of autism. The Anatomical Record.

22/05/2025

Ważne 👍

Rozchylone usta, opuszczona żuchwa i język przy dolnej wardze - taki obraz powinien zwrócić uwagę każdego rodzica! Jeśli Twoje dziecko właśnie w ten sposób sypia, to zainteresuj się tym jak najszybciej! Wprawdzie u dzieci, częściej niż u dorosłych, obserwuje się otwartą buzię w czasie spoczynku od mówienia. I nie zawsze jest to objaw patologiczny. U starszych dzieci bywa to efektem zachwytu, zdziwienia lub zaciekawienia towarzyszącemu np. oglądaniu telewizji. Albo kiedy bardzo się skupiają podczas rysowania czy uczenia się. Niemowlęta zaś w pewnym okresie wszystko biorą do buzi, gdyż tak badają i poznają przedmioty. Na etapie ząbkowania natomiast obficie się ślinią, co też powoduje często otwartą buzię. Nawet zwykła siła grawitacji powoduje, że maluszek może mieć tendencję do opuszczania żuchwy podczas pionizowania się, kiedy nie opanował jeszcze dobrze sztuki siedzenia lub zmaga się by utrzymać głowę w leżeniu na brzuchu i podparciu na przedramionach. Kiedy więc zjawisko to zaczyna być niepokojące? Gdy staje się regułą, a otwarta buzia idzie w parze z oddychaniem przez usta. Można to łatwo sprawdzić przykładając kawałek bibułki pod nosek i upewniając się, że strumień powietrza przepływa właśnie tym torem. Można też delikatnie domyknąć śpiącemu dziecku usta, poprzez najpierw nieznaczne pociągnięcie brody jeszcze bardziej w dół (prowokuje to cofnięcie języka), a potem, dociskając palcem w zagłębienie za kością żuchwy, do góry do zamknięcia. Potem pilnujemy aby pozostawały w tej pozycji przez dłuższą chwilę. Jeśli dziecko się nie obudzi, będzie to oznaczać, że oddychało poprawnie - nosem albo, że automatycznie przeszło na nosowy tor oddychania, co też jest dobrym objawem. Jeśli zaś okaże się, że powietrze pobierane i wypuszczane jest ustami, oznacza to niestety, że mamy doczynienia z nieprawidłowym - ustnym torem oddechowym. Taki zaś niesie za sobą szereg konsekwencji - nieprawidłowe połykanie, podatność na infekcje, niedotlenienie, wady zgryzu, zaburzenia funkcji pokarmowych, wady wymowy bądź opóźniania rozwoju mowy, obniżenie aktywności fizycznej a nawet bezdech senny! Więcej na ten temat w artykule: "Oddychać też trzeba umieć" http://mamaneurologopeda.pl/oddychac-tez-trzeba-umiec/

22/05/2025

Kamizelki obciążeniowe – działanie
i skuteczność.

Kamizelki obciążeniowe są wykorzystywane w terapii integracji sensorycznej (SI), szczególnie w pracy z dziećmi z autyzmem, ADHD czy zaburzeniami lękowymi. Ich działanie opiera się na tzw. głębokim nacisku, który wpływa na układ proprioceptywny, przynosząc efekt wyciszenia i poprawy koncentracji.

Badania pokazują, że równomiernie rozłożony nacisk może pomóc w regulacji emocji i zachowania. Na przykład badanie Zbigniewa Przyrowskiego przeprowadzone na grupie dzieci z zaburzeniami SI wykazało poprawę koncentracji i komunikacji u większości uczestników (Przyrowski, 2020).

Temple Grandin, autorka i badaczka, znana ze swojej pracy nad autyzmem, wielokrotnie opisywała uspokajające działanie głębokiego nacisku na osoby z nadwrażliwością sensoryczną (Grandin, 1992). Kamizelki obciążeniowe są fizycznym odpowiednikiem jej tzw. "maszyny uściskowej".

🛏️ Kołderki obciążeniowe – zastosowanie i badania
Kołderki obciążeniowe są coraz częściej stosowane w terapii dzieci i dorosłych w celu poprawy jakości snu, redukcji lęku i zmniejszenia nadpobudliwości. Ich działanie, podobnie jak kamizelek, opiera się na głębokim nacisku stymulującym układ nerwowy.

Badanie przeprowadzone w 2014 roku w Kanadzie wykazało, że dzieci z ADHD, które spały pod kołdrą obciążeniową, zasypiały szybciej i rzadziej się wybudzały w nocy (Gee et al., 2014). Inne badanie (Gringras et al., 2014) potwierdziło poprawę jakości snu i samopoczucia dzieci ze spektrum autyzmu.

W Norwegii przeprowadzono z kolei badania wśród dzieci z ADHD, gdzie po sześciu tygodniach stosowania kołdry obciążeniowej zaobserwowano wyraźne zmniejszenie nadpobudliwości i poprawę codziennego funkcjonowania (Hvolby, 2018).

⚠️ Uwagi i przeciwwskazania
Stosowanie kamizelek i kołder obciążeniowych powinno być zawsze konsultowane z terapeutą SI lub specjalistą, ponieważ nieodpowiednio dobrane obciążenie może przynieść więcej szkody niż pożytku (Nowak, 2022). Dla bezpieczeństwa rekomenduje się, by całkowita waga nie przekraczała 10% masy ciała dziecka.

📚 Bibliografia
Gee, B., Peterson, T., & Buckley, P. (2014). Weighted blankets and sleep in children with autism and ADHD: A randomized, controlled trial. Journal of Sleep Research.

Grandin, T. (1992). Calming effects of deep touch pressure in patients with autistic disorder, college students, and animals. Journal of Child and Adolescent Psychopharmacology, 2(1), 63–72.

Gringras, P., Green, D., Wright, B., Rush, C., Sparrowhawk, M., Pratt, K., ... & Wiggs, L. (2014). Weighted blankets and sleep in autistic children – a randomized controlled trial. Pediatrics, 134(2), 298-306.

Hvolby, A. (2018). The effectiveness of weighted blankets on sleep in children with attention deficit hyperactivity disorder. Nordic Journal of Psychiatry, 72(7), 527–535.

Nowak, M. (2022). Kołdra obciążeniowa – hit czy kit?. HelloZdrowie.pl. Retrieved from: https://www.hellozdrowie.pl/koldra-obciazeniowa-hit-czy-kit

Przyrowski, Z. (2020). Rola kamizelek obciążeniowych w terapii dzieci z zaburzeniami SI. Psychologiadziecka.org. Retrieved from: https://psychologiadziecka.org

22/05/2025

W***y Wonka znany ze 🧨🧨szczękołamaczy🧨🧨 można rzec jest swego rodzaju promotorem twardych pokarmów.

🏅Szczękołamacze. Łamiszczęki.

🏆W oryginale: Jawbreakers.

🏆Fakt to były twarde cukierki, ale dlaczego warto jeść twarde pokarmy?

🥇Dlaczego są warte uwagi i dlaczego każdy logopeda tak bardzo czepia się w trakcie wywiadu z rodzicem i w trakcie terapii tych twardych pokarmów??

🚦🚦🚦🚦Czy wiesz, że... gryzienie marchewki może pomóc w mówieniu?
Nie żartujemy!

🥜🥜Żucie twardych pokarmów – jak surowe warzywa, orzechy czy skórki chleba – to nie tylko zdrowie dla zębów i brzuszka. To też trening dla aparatu mowy!

🍖🍖Dlaczego to takie ważne?

• Wzmacnia mięśnie twarzy i języka – dokładnie te, które są potrzebne do wyraźnej mowy.
• Wspiera rozwój szczęki i zgryzu – a nieprawidłowy zgryz może utrudniać wymawianie np. „s”, „sz” czy „r”.
• Poprawia koordynację ruchów ust i języka – dzięki czemu mowa staje się płynniejsza.
• Pobudza rozwój sensoryczny i neurologiczny – co wpływa na lepsze rozpoznawanie dźwięków.

🌶🫑🥥🥕🥕Dlatego zamiast ciągle miksować – czasem warto dać coś do chrupania!



Źródła / bibliografia:
G. Machoś, „Wpływ pokarmów twardych na rozwój artykulatorów”, Logopedia, 2014.

J. Kania, „Terapia miofunkcjonalna w praktyce logopedycznej”, Impuls, 2018.

I. Stawarska, „Wczesna interwencja logopedyczna”, Wyd. UJ, 2012.

American Speech-Language-Hearing Association (ASHA): asha.org – sekcja oral motor skills.

WHO: Feeding and nutrition of infants and young children, 2000.