22/10/2025
# # # เสียงในข้อไหล่...แค่ขยับก็ดัง "กึกๆ" อันตรายไหม? หมอเก่งไขคำตอบ
"หมอครับ ไหล่ผมมันมีเสียง" คุณวิทวัส ชายวัยทำงานลูบหัวไหล่ตัวเองเบาๆ สีหน้ากังวล "เวลาหมุนแขน ยกของ มันจะดังกึกๆ กักๆ ตลอดเลยครับ ไม่เจ็บนะ แต่มันน่ารำคาญ แล้วก็กลัวว่า...ปล่อยไว้นานๆ ไหล่จะพังไหมครับหมอ"
นี่เป็นคำถามที่ผมเจออยู่บ่อยๆ ในห้องตรวจครับ หลายคนพอได้ยินเสียงผิดปกติจากร่างกายตัวเอง โดยเฉพาะจากข้อต่อสำคัญอย่าง "ข้อไหล่" ก็มักจะใจคอไม่ดี กังวลไปต่างๆ นานา ว่าข้างในมีอะไรแตกหักหรือเปล่า? เป็นสัญญาณของโรคร้ายแรงไหม? วันนี้หมอจะมาเล่าให้ฟังครับว่าเสียง "กึกๆ" ในข้อไหล่เกิดจากอะไรได้บ้าง แบบไหนไม่อันตราย และเมื่อไหร่ที่เราควรมาพบแพทย์
ก่อนอื่นต้องเข้าใจกันก่อนว่า ข้อไหล่ของเราเป็นข้อต่อที่มหัศจรรย์มากครับ มันเคลื่อนไหวได้เกือบจะ 360 องศา ทำให้เราเอื้อมแขน หยิบของ หรือทำกิจกรรมต่างๆ ได้อย่างอิสระ แต่ความอิสระนี้ก็ต้องแลกมากับความซับซ้อนของโครงสร้างข้างใน ที่มีทั้งกระดูก กล้ามเนื้อ เส้นเอ็น ถุงน้ำ และเยื่อหุ้มข้อทำงานประสานกันอยู่
เสียงที่ดังออกมาจากข้อไหล่จึงเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุครับ
เสียงแบบไหนที่ "ไม่อันตราย" ?
เคยหักข้อนิ้วเล่นไหมครับ? เสียง "เป๊าะ" ที่ดังออกมานั่นแหละครับ คือเสียงที่เกิดจากฟองอากาศเล็กๆ ในน้ำไขข้อแตกตัว หรือที่เรียกว่า "คาวิเทชั่น (Cavitation)" ซึ่งเกิดขึ้นได้กับข้อไหล่เช่นกัน โดยเฉพาะเวลาเราขยับแขนเร็วๆ หรือยืดเส้นยืดสาย เสียงแบบนี้มักจะดังเป็นครั้งคราว ไม่ต่อเนื่อง และที่สำคัญคือ "ไม่มีอาการเจ็บปวด" ร่วมด้วย ถ้าเสียงในไหล่ของคุณเป็นแบบนี้ ก็สบายใจได้ครับ ไม่ใช่อาการของโรคแต่อย่างใด
อีกกรณีคือเสียงที่เกิดจากการเสียดสีกันของเส้นเอ็นกับกระดูก ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นได้ในการเคลื่อนไหวบางท่าทาง ตราบใดที่ไม่มีอาการเจ็บ ก็ยังไม่น่ากังวลครับ
เสียงที่มาพร้อม "สัญญาณเตือน"
แต่ถ้าเสียง "กึกๆ" นั้นมาพร้อมกับอาการเหล่านี้ นี่คือสัญญาณที่เราไม่ควรมองข้ามครับ
- อาการปวด: ไม่ว่าจะปวดเสียว ปวดตื้อๆ หรือปวดแปลบๆ ขณะขยับหรือตอนอยู่นิ่งๆ
- อาการไหล่ติด: รู้สึกขยับแขนได้ไม่สุดช่วง เหมือนมีอะไรมาขัดไว้
- อาการไหล่หลวม: รู้สึกว่าหัวไหล่ไม่มั่นคง เหมือนจะหลุดออกจากเบ้า
- อาการอ่อนแรง: ยกแขนไม่ขึ้น หรือไม่มีแรงใช้งานแขนข้างนั้น
- เสียงดังต่อเนื่อง: ไม่ใช่แค่ดังนานๆ ครั้ง แต่ดังแทบทุกครั้งที่ขยับในท่าเดิมๆ
หากมีอาการเหล่านี้ร่วมด้วย เสียงในข้อไหล่ของคุณอาจกำลังบอกถึงความผิดปกติบางอย่างที่ซ่อนอยู่ข้างใน ซึ่งสาเหตุที่พบได้บ่อยมีดังนี้ครับ
1. การอักเสบของเส้นเอ็นและถุงน้ำ (Bursitis and Tendinitis)
ลองจินตนาการว่าในข้อไหล่ของเรามี "หมอนรองกันกระแทก" เล็กๆ ที่เต็มไปด้วยของเหลว เรียกว่า "ถุงน้ำ (Bursa)" คอยลดแรงเสียดสีระหว่างเส้นเอ็นกับกระดูก เมื่อเราใช้งานไหล่หนักเกินไป หรือมีการเคลื่อนไหวซ้ำๆ จนเกิดการเสียดสีบ่อยๆ ถุงน้ำนี้อาจอักเสบและบวมขึ้น ทำให้เวลาขยับแล้วเกิดเสียงและการเจ็บปวดได้ เช่นเดียวกันกับ "เส้นเอ็น (Tendon)" ที่หากอักเสบก็จะทำให้เกิดอาการคล้ายๆ กัน
- สาเหตุ: มักเกิดจากการใช้งานซ้ำๆ เช่น นักกีฬาที่ต้องขว้างลูกบ่อยๆ, ช่างทาสีที่ต้องยกแขนค้างไว้นานๆ หรือแม้แต่การนั่งทำงานหน้าคอมพิวเตอร์ผิดท่าเป็นเวลานาน
- อาการ: ปวดบริเวณด้านหน้าหรือด้านข้างของหัวไหล่ อาจมีเสียง "คลิก" หรือ "กึก" เวลาขยับ และมักจะปวดมากขึ้นเวลากลางคืน
2. เส้นเอ็นหุ้มข้อไหล่ฉีกขาด (Rotator Cuff Tear)
เส้นเอ็นหุ้มข้อไหล่เปรียบเสมือน "เชือก 4 เส้น" ที่ยึดหัวกระดูกต้นแขนไว้กับเบ้า ช่วยให้เราสามารถยกและหมุนแขนได้อย่างมั่นคง เมื่อเส้นเอ็นเหล่านี้มีการฉีกขาด ไม่ว่าจะจากอุบัติเหตุหรือความเสื่อมตามวัย ความมั่นคงของข้อไหล่ก็จะลดลง ทำให้เกิดการขยับที่ผิดปกติและเกิดเสียงดังพร้อมกับอาการปวดได้
- สาเหตุ: อายุที่มากขึ้นทำให้เส้นเอ็นเสื่อมสภาพ, การใช้งานหนัก, หรืออุบัติเหตุ เช่น ล้มแล้วเอามือยันพื้น
- อาการ: ปวดไหล่รุนแรง โดยเฉพาะเวลายกแขนขึ้นเหนือศีรษะหรือเอามือไพล่หลัง, แขนอ่อนแรง, และอาจมีเสียง "ครืดๆ" หรือ "กึก" เวลาขยับ
3. เยื่อหุ้มข้อส่วนขอบเบ้าฉีกขาด (Labral Tear)
รอบๆ ขอบเบ้าของข้อไหล่ จะมี "ยางกันกระแทก" ที่เป็นกระดูกอ่อนเรียกว่า "ลาบรัม (Labrum)" ทำหน้าที่เพิ่มความลึกของเบ้าให้หัวกระดูกเกาะได้มั่นคงขึ้น หากยางกันกระแทกนี้ฉีกขาด ก็จะทำให้เกิดเสียง "คลิก" หรือ "ล็อก" ในข้อได้
- สาเหตุ: มักเกิดจากอุบัติเหตุไหล่หลุด หรือในนักกีฬาที่ต้องใช้การบิดหมุนหัวไหล่มากๆ
- อาการ: รู้สึกปวดลึกๆ ในข้อไหล่, มีความรู้สึกว่าไหล่ไม่มั่นคงเหมือนจะหลุด, และมีอาการ "สะดุด" หรือ "ล็อก" ติดขัดเป็นบางจังหวะของการเคลื่อนไหว
4. ภาวะข้อไหล่เสื่อม (Shoulder Osteoarthritis)
เมื่ออายุมากขึ้น ผิวของกระดูกอ่อนที่เคลือบผิวข้อจะค่อยๆ สึกกร่อนไป ทำให้กระดูกเสียดสีกันโดยตรง เหมือนเอากระดาษทรายมาขัดกัน เสียงที่เกิดขึ้นจึงมักจะเป็นเสียง "ครืดคราด" หรือ "กรอบแกรบ"
- สาเหตุ: ความเสื่อมตามวัยเป็นหลัก หรืออาจเกิดตามหลังอุบัติเหตุรุนแรงในอดีต
- อาการ: ปวดตื้อๆ ในข้อไหล่, ข้อติดขัดในตอนเช้า, ขยับได้น้อยลง และมีเสียงดังกรอบแกรบเวลาเคลื่อนไหว
การตรวจวินิจฉัยทำอย่างไร?
เมื่อคุณมาพบแพทย์ด้วยอาการเสียงดังในข้อไหล่ สิ่งที่คุณหมอจะทำคือ:
- ซักประวัติอย่างละเอียด: หมอจะถามถึงลักษณะของเสียง, อาการปวด, กิจกรรมที่ทำแล้วมีอาการ, ประวัติอุบัติเหตุ เพื่อหาสาเหตุที่เป็นไปได้
- ตรวจร่างกาย: หมอจะให้คุณลองขยับแขนในท่าทางต่างๆ เพื่อดูองศาการเคลื่อนไหว, ทดสอบกำลังกล้ามเนื้อ, และคลำหาจุดที่เจ็บ เพื่อจำกัดวงของสาเหตุให้แคบลง
- การตรวจพิเศษเพิ่มเติม (ถ้าจำเป็น):
- เอกซเรย์ (X-ray): ช่วยให้เห็นภาพโครงสร้างกระดูก, การแคบลงของข้อ หรือหินปูนที่เกาะตามเส้นเอ็น ซึ่งอาจบ่งชี้ถึงภาวะข้อเสื่อมได้
- อัลตราซาวนด์ (Ultrasound): เป็นเครื่องมือที่ดีมากในการดู "เนื้อเยื่ออ่อน" เช่น เส้นเอ็น, ถุงน้ำ, และกล้ามเนื้อ สามารถเห็นการอักเสบหรือการฉีกขาดของเส้นเอ็นได้แบบเรียลไทม์ขณะขยับข้อไหล่เลยครับ ทำให้การวินิจฉัยแม่นยำขึ้นมาก
- เอ็มอาร์ไอ (MRI): เป็นการตรวจที่ให้ภาพคมชัดที่สุด สามารถเห็นความผิดปกติได้ทั้งหมด ทั้งกระดูกอ่อน, เยื่อหุ้มข้อ, เส้นเอ็น เหมาะสำหรับกรณีที่ต้องการการวินิจฉัยที่ชัดเจนเพื่อวางแผนการรักษาที่ซับซ้อนขึ้น เช่น การผ่าตัด
แนวทางการรักษา
เป้าหมายหลักของการรักษาคือ "ลดปวด ลดการอักเสบ และฟื้นฟูการทำงานของข้อไหล่" ให้กลับมาเป็นปกติที่สุด ซึ่งส่วนใหญ่มักจะเริ่มจากการรักษาแบบไม่ผ่าตัดก่อนครับ
1. การปรับพฤติกรรมและพักการใช้งาน: หลีกเลี่ยงท่าทางหรือกิจกรรมที่ทำให้เกิดอาการปวดและเสียงดัง เพื่อให้บริเวณที่อักเสบได้พักและฟื้นตัว
2. การใช้ยา: ยาลดการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) ทั้งแบบรับประทานและแบบทา สามารถช่วยลดอาการปวดและบวมได้ดีในระยะแรก
3. กายภาพบำบัด: สำคัญมากครับ! นักกายภาพบำบัดจะช่วยออกแบบโปรแกรมการออกกำลังกายที่เหมาะสม เพื่อยืดกล้ามเนื้อที่ตึงและเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบๆ ข้อไหล่ให้กลับมาสมดุล ซึ่งจะช่วยลดการเสียดสีและทำให้ข้อไหล่มั่นคงขึ้น
4. การฉีดยา: ในกรณีที่มีการอักเสบมาก การฉีดยาสเตียรอยด์เข้าไปในบริเวณที่มีปัญหา เช่น ถุงน้ำ หรือรอบๆ เส้นเอ็น จะช่วยลดการอักเสบได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งในปัจจุบัน การฉีดยาโดยใช้อัลตราซาวนด์นำวิถี จะช่วยให้แพทย์สามารถฉีดยาเข้าไปในตำแหน่งที่ต้องการได้อย่างแม่นยำ เพิ่มประสิทธิภาพการรักษาและลดผลข้างเคียงได้เป็นอย่างดี
5. การผ่าตัด: จะพิจารณาเป็นทางเลือกสุดท้าย ในกรณีที่รักษาด้วยวิธีอื่นแล้วไม่ดีขึ้น หรือมีการฉีกขาดของเส้นเอ็นหรือเยื่อหุ้มข้อที่รุนแรงจนไม่สามารถหายเองได้ เช่น การผ่าตัดส่องกล้องเพื่อซ่อมแซมเส้นเอ็นที่ขาด
พยากรณ์โรค และการป้องกัน
เสียงในข้อไหล่ที่ไม่มีอาการเจ็บปวดมักไม่ต้องการการรักษาและไม่ส่งผลเสียในระยะยาว แต่หากเป็นเสียงที่เกิดจากโรคต่างๆ การพยากรณ์โรคจะขึ้นอยู่กับความรุนแรงและสาเหตุ หากตรวจพบและรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ ส่วนใหญ่แล้วผู้ป่วยจะสามารถกลับไปใช้ชีวิตและทำกิจกรรมต่างๆ ได้ตามปกติครับ
สิ่งสำคัญที่สุดคือการป้องกัน ไม่ว่าคุณจะเคยมีอาการหรือไม่ก็ตาม การดูแลข้อไหล่ให้แข็งแรงอยู่เสมอเป็นเรื่องที่ควรทำครับ
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: เน้นการเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบสะบักและหัวไหล่
- ยืดเหยียดกล้ามเนื้อ: ก่อนและหลังการออกกำลังกายหรือทำงานที่ต้องใช้แขนหนักๆ
- ปรับท่าทาง: ระวังท่านั่งทำงานหรือการยกของให้ถูกต้อง อย่าให้ไหล่ห่อหรือก้มคอนานเกินไป
สุดท้ายนี้ หากเสียง "กึกๆ" ในไหล่ของคุณสร้างความกังวลใจ หรือมีอาการปวดร่วมด้วย อย่าลังเลที่จะมาปรึกษาแพทย์นะครับ การตรวจวินิจฉัยที่ถูกต้องตั้งแต่แรก คือกุญแจสำคัญที่จะนำไปสู่การรักษาที่เหมาะสมและช่วยให้คุณกลับมาเคลื่อนไหวได้อย่างมั่นใจอีกครั้งครับ
---
ผศ.นพ.ธนินนิตย์ ลีรพันธ์ (หมอเก่ง) ผู้เชี่ยวชาญโรคกระดูกและข้อ
สอบถามปัญหาโรคกระดูกและข้อ ปวดหลัง ปวดคอ ปวดเข่า ปวดไหล่ กระดูกพรุน ได้ครับ 📱 Line ID: โทร 081-5303666
#เสียงในข้อไหล่ #ไหล่ดังกึกๆ #ปวดไหล่ #ข้อไหล่ติด #เส้นเอ็นไหล่อักเสบ #หมอเก่งให้ความรู้ #กระดูกและข้อ
