13/05/2024
Аюурведийн зуны хүнс, амьдралын хэв маяг
🍒Жимс: Алим, Авакода, Зэрлэг жимснүүд, интоор, кокос, усан үзэм, манго, тарвас, лийр, ананас, чавга, анар, хатаасан чавга, улаан чавга, киви гэх мэт.
🥬Хүнсний ногоо: Артишок, Хэрээн нүд, Хүрэн манжин, Цэцэгт байцаа, Брьюссел байцаа, Байцаа, Цагаан цэцэгт байцаа, Селери, Төмс, Өргөст хэмх, Ногоон шош, Кале байцаа, Ногоон навчит ногоонууд, Хулуу, Ногоон хулуу, Амтат төмс, Улаан лооль гэх мэт.
🌾Үр тариа: Арвай болон бүх төрлийн будаа, улаан буудай
🫒Шош: Хар шош, Adzuki шош, ногоон шош, буурцагт шош, вандуй гэх мэт.
🧈Тос: Кокосны тос, оливын тос, наранцэцэгийн тос, гүнждийн үрийн тос, шар тос гэх мэт.
🍃Амтлагч ургамал: Бадранга, задь, кориандар, гоньд, яншуй, гааны навч гэх мэт.
🥩Амьтны гаралтай хүнс: Загас, сам хорхой, хонь болон үхрийн булууны шөл, бүх төрлийн цагаан идээ
🌱Амтлаг: Агч модны сироп, Боловсруулаагүй нишингийн элсэн чихэр гэх мэт.
Аюурведэд 5-7 сарыг зуны улирал гэж үздэг. Гал, хий махбод улирал буюу шар махбодитой улирал гэж үздэг. Ходоодны гал хамгийн муу буюу хоол шингээх чадвар сулардаг улирал. Биеийн хүч хамгийн муу байдаг. Тиймээс биеийн хүчний ажил хэт хийхгүй байх хэрэгтэй.
Хий махбодийн хуурай чанар их байдаг учираас хэт хүнд, хуурай, хүйтэн хоол хэтрүүлэн хэрэглэхгүй байх хэрэгтэй. Энэ нь өөрөө хий махбодийг арвидуулна. Өсвөр насны хүүхдүүд бадгана махбодиос шар махбодируу шилжиж байдаг бөгөөд төрөлхийн шар махбод арвитай хүүхдэд аль болох халуун ногоотой хоол өгөхгүй байхыг хичээгээрэй.
Амтлаг амтыг түлхүү хэрэглэх боловч зөгийн бал хэрэглэхгүй байхыг хичээнэ. Учир нь зөгий бал амтлаг мөртлөө ходоодонд хүйтэн шингэдэг гэж үздэг. Сүү, цагаан идээгээ түлхүү хэрэглэх хэрэгтэй.
Хүйтэн зүйл ихээр хэрэглэх нь ходоодны галыг унтраадаг тул аль болох хүйтэн зүйл гэнэт ихээр залгилж уухгүй байхыг хичээх хэрэгтэй. Үүний оронд сэрүүн чанартай ургамал хийсэн тасалгааны хэмтэй ус уухыг зөвлөдөг. Аль болох халуун байна гэж хөргөгчний хүйтэн зүйл уухгүй байх хэрэгтэй. Эмээ маань хэлдэг байсан юм хүйтэн бүлээн юм уу, хүйтэн зүйл уулаа гээд амны цангаа тайлагддаггүй юм гэж ийм учиртай байсан байна лээ. Уух зүйлээ аль болох шингээж бага багаар балгалж ууна.
Шар махбодийг хүндрүүлдэг хоол бол улаан чинжүү, хаш, улаан лооль, сармис, хатаасан цагаан гаа, хар чинжүү, хатаасан жимс, айраг, халуун ногоотой хоол, хүнд уураг, гичний тос зэрэг юм. Тиймээс эдгээр хүнсийг шар махбод арвитай хүмүүс зуны улиралд хэрэглэхгүй байх нь зүйтэй. .
Шар махбодийн төрлийн арьсны өвчин, нүд улайх, халуу шатах, зүрх дэлсэх, арьсан дээр тууралт гарах зэрэг шинжүүд илүү их ажиглагдана. Тиймээс өдрийн хурц нарнаас аль болох хамгаалж байх хэрэгтэй. Ялангуяа хүүхдэд аль болох цайвар өнгийн даавуун хувцастай өмсгөх, наршихаас сэргийлэх хэрэгтэй. Шар махбодитой болон хий махбодитой хүүхдүүддээ гойд анхаарал хандуулаарай.
Өглөө ходоодны шингээх чадвар сайн байх бөгөөд оройдоо муудах тул орой хамгийн хөнгөн хоолоо сонгохыг энэ улиралд зөвлөдөг. Монголчууд маань эртнээс зуны улиралд гэдсээ цайлгадаг байсан нь улиралаа дагаж ходоодны галын хүчиндээ тохируулан хооллодог байсаныг илтгэж байна.
Хоол хүнсээ зөв тохируулж хэрэглэх нь чухал боловч амьдралын өдөр тутмын хэв маяг мөн адил маш чухал нөлөөтэй юм.
Аюурведын анагаах ухаанд зөвлөж буйгаар зуны улиралд хүнд төрлийн, хөлс их гаргасан дасгалаас аль болох зайлсхийж усан спортыг санал болгож байна . Гэсэн хэдий ч гол, нуурын усанд орохдоо болгоомжтой байж усны хор гарсан үед орох хэрэгтэй.
Харин уламжлалт анагаах ухаанд доороосоо даарахгүй байхыг чандлан захидаг нь хий махбод маш амархан хямрах нэг шалтгаан болдог төдийгүй бөөр өвчлөх эрсдэлтэй болохыг багшаасаа дуулсан билээ. Яах ч аргагүй хүүхдүүд усанд сэлж эсвэл хүйтэн усанд хөлөө дүрж доороосоо даарсан үед оройдоо бүлээн усанд цагаан гаа хийн хөлийг дүрж эмнэж байх хэрэгтэй.
Нарны хор ихтэй байдаг өдрийн цагаар аль болох хурц наранд гарахгүй байж харин өглөө болон үдээс хойш наранд сайн алхаж элсэн дээр гишгэж, хэвтэж, хүүхдүүдээ тоглуулж байхыг зөвлөж байна.
Цагаан, ногоон, оюу, цэнхэр гэх мэт өнгийн хувцас сонгох нь нарны хурц тусгалаас арьсыг хамгаална.
Шар махбодитой хүн хэт халуунаас болоод уур уцаар ихсэх, тавгүй болох, бие халуу шатах, арьс эмзэгших зэрэг шинж тэмдэг илэрсэн тохиолдолд сарны гэрэлд сууж бие махбодио сэрүүцүүлэн тайвширч болохыг зөвлөдөг.
Гал махбод өөрөө зүрх, нарийн гэдэстэй холбоотой байдаг тул зуны улиралд илүү сайн анхаарах хэрэгтэй. Маш амархан хямрах магадлалтай. Мөн хий махбод хямрахад зүрхний хэм алдагдах, артерийн даралт ихсэх гэх мэт шинжүүд илэрч болно.
Ялангуяа төрөлхийн хий махбод арвитай хүмүүс анхаарах хэрэгтэй мөн настай хүмүүсийн хий махбод амархан хямардаг тул ялангуяа зуны улиралд гэнэт гомдоох, гэнэт баярлуулах зэрэгт хянуур байх хэрэгтэй. Учир нь баярлах, гомдох сэтгэл зүрх болон нарийн гэдэстэй холбоотой байдаг төдийгүй энэхүү сэтгэлийн хөдөлгөөний улмаас зүрх, нарийн гэдэс гэмтэх магадлалтай. Тиймээс иймэрхүү сэтгэл хөдлөл ихтэй хүмүүст сэтгэл санааг нь тогтвортой байлгаж, бүлээн чанартай хоол хүнсээр засал хийдэг.
Аль болох эрт босохыг зөвлөдөг бөгөөд уурлаж бухимдахыг тэвчиж, ойр орчиндоо урам, хайр түгээхийг хичээвэл зуны улиралд бие балансаа алдах нь хамаагүй бага байх болно. Ингэж балансжуулахгүй бол таны зүрхэнд гарсан өөрчлөлт өвөл өвчин болон илрэх аюултай.
Зуны улиралыг ашиглан 5 мэдрэхүйгээ аль болох байгалийн аргаар, байгаль дунд амраахыг хичээгээрэй. Орчин цагт бид амтлах, үнэрлэх, сонсох, хүрэлцэх, харах мэдэрхүйгээ хэтрүүлэн ашигладаг, эсвэл зарим мэдрэхүйгээ огт ашиглахгүй явсаар туйлдсан байгааг нь анзаардаггүй юм билээ.
Тиймээс түр ч атугай зурагт, электрон тоглоом, хэт чанга дуу хөгжим, хэт их ярих, хэтэрхий нэг амтанд дурлах эсвэл олон төрлийн амт амталж таниулахгүй байх зэрэг өдөр тутамдаа анзаарахгүй хийдэг зүйлсээ байгалийн чимээ, өнгө, үнэр дунд амрааж засах богинохон боломж олдож байдагийг битгий алдаарай.
Товчхон бичлээ.
Дашрамд хэлэхэд Шведэд амьдрын суугаа ээж нартаа зориулаад долоо хоног бүрийн ням гаригт эрүүл мэндийн мэдээлэл, сургалт онлайнаар өгөх бодолтой байгаа.
Удахгүй мэдээлэл хүргэнээ.
