
12/05/2024
TALO DHAKHTAR
Xumada iyo Caruurta
Xumadu waa xaalad la soo darista caruurta inta badan. Wana calamad sheegaysa in jidhku ku jiro difaac. Xalado badan oo kala duwan ayaa keena xumada caruurta waxana kamid ah:
- Durayga
- Qanjo xanuunka
- Infakshan dhiga ah
- Infakshan kaadida ah
- Bakteriya calooled ku keenta shuban
Mararka qaar xalado aan xanuun ahayn ayaa keeni kara Sida in ilamaha dhar badan loo xidho gaar ahan caruurta aadka u yar yar.
Hadii aad ilmahaga ka darento xumad waxa muhim ah in aad cabirto oo aad kala saarto in uu jidhku iska kulul yahay iyo in ay xumad dhab ahi jirto.
Xumad waxa la odhan karaa marka cabirka xumadu ka bato, 37 c.
Hadii aad ragto ilamahaga oo xumad leh:
- dharka ka khafiifi
- Qolku mid qabaw oo dagan ha noqdo
- Sii biyo iyo sharaab si aanu u fuuq biqin
- Hadii aad haysto dawoyinka xumad jabiyaha sida barasitamol iyo ibu barofiin( paracetamol and ibuprofin) sii ilmaha adiga oo egaya xadiga uu jidhkisu u bahan yahay.
Goorma ayad dhakhtarka gaynaysaa ilmahaga.
- hadii uu xamad leeyahay, anu waxba afka ka qadanayn
- Hadii uu taahayo ama qaylinayo
- Hadii uu shuban leeyahay
- Hadii aad dareento in qoortu adag tahay. (Neck stiffness). Waxa mid kamid ah calamadaha lagu garto xanunka qoorgooyaha( Meningitis).
- Hadii dhaguhu dilaacsan yihin oo qoyaan ka socdo dhagaha.
Ugu dambayn ha dhayalsan ilmahagu hadii uu yeesho xumad.