
07/02/2024
2aad:Moowduuceenii cudurka dhiig-karka.
waa maxay dhiigkar, luuqada qalaadne lagu yiraahdo(Hypertension)?
Dhiigkarku waa marka cadaadiska sare ee dhiiga uu yahay 140mmhg,ama ka badan yahay.Halka Cadaadiska hoosane uu yahay 90mmhg,ama ka badan.
-karka waxa loo qeybiyaa labo qeybood, oo kala ah :
1: Primary hypertension:Dhiigkarkaan waa nuuca ugu badan dhiig-karka, lamana yaqaano wax si toos-ah usababa,balse waxa la aamisan yahay in uu dhaxal(genetic) ku lugleeyahay iyo arimo kale oo is biirsaday sida cayilka.
2:Secondary hypertension:Dhiigkarkaan waa mid si toos-ah wax usababaan,tusaale ahaan shaqo la'aanta kalyaha(kidney failure).
kamid ah Dhibaatooyinka uu keeno cudurka dhiig-karka:
1:Dhibaatooyin xaga araga ah
2:Wadnaha oo hawl gaba
3: Dhibaatooyin ku yimaada halbowlaha waraabiya wadnaha(coronary artery)
4:Maskaxda oo dhiig ku furmo(stroke)
5: Dhibaatooyin uu ugeysto kalyaha.
caawinaya in uu qofka cudurkaan ku dhaco waxa kamid ah:
1:Cayilka faraha badan
2:Da'da weyn
3:Qaadashada cusbada badan
4:Jimicsi la'aanta
5:Cabida sigaarka
loo baahan yahay kahor inta aan laga cabirin qofka Cadaadiska dhiiga(blood pressure)
1:Waa in uu qofka nasto hadduu socod ku yimid muddo 10 ilaa 15 daqiiqo ah.
2:Waxa wanaagsan in qofka laga cabiro gacanta wadnaha xigta ee bidix(left arm).
3:Waa in uusan qofka soo cabin qaxwe ama sigaar kahor inta aan dhiiga laga cabirin.
loo adeegsado cabirka Cadaadiska dhiiga.
Sida sawirada hoose ka arkeyno, labo qalab ayaa ugu caansan, kuwaasoo kala ah:
1:Digital blood pressure monitor, waa midka ugu badan ee la adeegsado.
2:Mercury Sphygmomanometers, waa midka labam-benayo.
baa loola tacaayalaa cudurka:
1:Miisaanka oo ladhimo
2:Jimicsi joogto ah
3:Wal-walka oo qofku iska yareeyo
4:Cunto caafimaad leh oo lacuno
5:Sigaarka oo la iska joojiyo
6:Daawo qaadasho (antihypertensive drugs) tusaale propranolol.
ayaan kusoo koobeynaa Moowduuceenii kusaab-sanaa cudurka dhiig-karka(hypertension).
asxaabtaada.
.