27/10/2024
FITAMIIN-D:
Fitamiin D waa nafaqo jirkeenu u baahanyahay si uu udhiso una ilaaliyo lafa caafimaad qaba. Sababtoo ah jirkeenu waxa keliya oo uu soo nuugi karaa Kaalshiyam ka marki fitamiin D ku filan uu heysto.
Sidoo kale fitamiin D waxa uu nidaamiyaa qaar badan oo ka mid ah shaqooyinka unugyada jirkeena. Waxa uu ka hor tagaa xanuunka iyo sunta, waxa uu difaacaa dareenwadka, waxa uuna caawiyaa difaaca jirka, shaqada murqaha iyo unugyada maskaxda.
Qaar badan oo cuntooyinka aan cunno ka mid ah kuma jiro fitamiin D, balse waxaa lagu soo daraa cuntooyinka qaar lasoo warshadeeyo. Cuntooyinka sida dabiicigaa uleh fitamiin D waxaa ka mid ah kalluunka Salmon iyo sardine, ukunta, beerka, farmaajada iyo toonada (kalluun).
Jirkeenu waxa uu sameeyaa fitamiin D marka ileyska cadceedda ku dhacdo maqaarka maaddo ku jirto ayey u bedeshaa fitamiin D. Xaddiga fitamiin D uu jirkeena sameeyo waxa ay ku xirantahay dhowr arrimood:
1. Waqtiga maalinti aad cadceedda heshay: waqtiga ugu fiican waa aroorti iyo casir gaabki
2. Xilliga sanadka iyo degaanka
3. Midabka maqaarkaaga: dadka midabka leh (madow) maqaarkoodu ma sameeyo fitamiin D ku filan jirkooda.