25/01/2019
=== PM2.5…. กับผิวหนัง ===
Topic ยอดฮิต ของคน กทม และปริมณฑลช่วงนี้ คงหนีไม่พ้นเรื่องของ มลพิษ อนุภาคขนาดเล็ก บางช่วงที่ปัญหานี้เป็นหนักๆ หลายคนมีอาการเคืองตา ไอเรื้อรัง คนที่เป็นโรคภูมิแพ้ อาการกำเริบหนักขึ้น หรือคนที่อาการหายไปนาน ก็กลับมาเป็นใหม่ คนที่เป็นโรคทางเดินหายใจเรื้อรังอยูก่อนบางคนต้องนอนโรงพยาบาลเลยทีเดียว PM2.5 หมายถึงอนุภาค (particulate matter) ที่มีขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน เล็กมากๆจริงๆ ครับ อนุภาคที่ล่องลอยในอากาศนี้มาได้จากหลายส่วน ทั้งจากฝุ่นที่ฟุ้งจากผืนดิน โดยเฉพาะผืนดินที่ไม่มีต้นไม่ปกคลุมผิวดิน จากสิ่งปลูกสร้าง การก่อสร้าง แต่ที่ร้ายที่สุด คืออนุภาคหรือเขม่า ที่เกิดจากการเผาไหม้ ที่ไม่สมบูรณ์ จากเชื้อเพลิงเหลว น้ำมัน ทั้งดีเซลและเบนซิน เชื้อเพลิงแข็ง เช่น ถ่านหินที่ส่วนมากใช้ในโรงงานผลิตไฟฟ้าหรืออุตสาหกรรม ถ่านไม้ ที่ใช้ในการประกอบอาหารและอื่นๆ ฯลฯ ..... อนุภาคหรือเขม่าเหล่านี้ไม่ว่าจะ PM2.5 PM10 หรือสารอื่นๆที่ออกมาพร้อมกับการเกิดอนุภาคเหล่านี้ สามารถทำอันตรายกับร่างกายเราได้ในรูปแบบต่างๆกันไป ทั้งกับบรรดาเยื่อบุต่างๆเช่น ตา ทางเดินหายใจ สามารถเข้าสู่กระแสเลือดได้ผ่านปอด หรือ แม้กระทั่งกับโรคหัวใจ หรือ โรคทางสมอง ก็ยังมีผล ซึ่งสำหรับคนทั่วไปที่สุขภาพร่างกายแข็งแรง อาจจะไม่เห็นความผิดปกติอะไรเกิดขึ้นมากกับร่างกาย ณ ตอนนี้ นอกจาก อาการเล็กๆน้อยๆ เช่น คัดจมูก แสบจมูก แสบคอ เคืองตา แต่จริงๆแล้ว อนุภาคขนาดจิ๋วเหล่านี้ ล้สนก่อให้เกิดผลกระทบต่อร่างกายในรูปแบบ ระยะยาว ทั้งสิ้น
สำหรับในแง่กับ ผิวหนัง ตามหัวข้อ นอกจากการระคายเคืองผิวหนังโดยตรง อันจะทำให้คนที่มีปัญหา ผื่นแพ้หรือมีโรคผิวหนังบางชนิดอยู่ก่อน แต่เดิม มีอาการกำเริบมากขึ้น หรือหากมีปัญหาสิว อาจจะทำให้สิว เห่อเป็นมากขึ้นได้ นอกจากนี้ มีหลายงานวิจัยที่พบว่า PM2.5 มีผลต่อ #ความแก่ เสื่อมสภาพ ของผิวหนังด้วย โดยผ่านการกระตุ้น ขบวนการ ทำลายเซลผิว (apoptosis ) ซึ่งเป็นผลมาจาก ภาวะ oxidative stress อันจะตามมาด้วยการสูญเสีย เซลที่เป็นส่วนประกอบของผิวหนัง จะเห็นได้จาก การที่มี #รอยเหี่ยวย่นบริเวณต่างๆ เช่น หน้าผาก หรือรอบดวงตา มากขึ้น ไวขึ้น กว่าที่ควรจะเป็น นอกจากนั้น ยังพบว่ามีความสัมพันธ์กับการเกิดกระ แบบชนิดที่พบในผู้สูงอายุ และความผิดปกติของเม็ดสีบริเวณใบหน้า จุดด่างดำต่างๆ อื่นๆ การศึกษาหลายชิ้น ทั้งที่ทำในเอเชีย และ ยุโรป (งานวิจัยในเอเชียจะมีเยอะกว่าหน่อย เพราะ ปัญหา PM นี้ มักจะเจอในประเทศที่กำลังพัฒนามากกว่า) ที่เปรียบเทียบประชากรในเมือง กับประชากรในชนบท ซึ่งมีระดับมลพิษต่างๆกันพบว่าคนในเมืองมีกระ เกิดได้มากกว่า .... แต่ไม่ใช่แค่การระมัดระวังเรื่องฝุ่น ภายนอกสถานที่แต่เพียงอย่างเดียวนะครับ การประกอบอาหารที่ใช้เชื้อเพลิงแข็ง เช่น ถ่าน ย่าง ปิ้ง ถ้าทำในบ้านหรือพื้นที่ปิดที่การระบายเขม่าหรือฝุ่นไม่ดี ก็มีโอกาสที่จะทำให้เกิดกระ มากกว่าเมื่อปรุงอาหารในที่โล่งหรือมีการระบายอากาศที่ดีได้ด้วยครับ
วิธีการป้องกันและดูแลตัวเอง นอกจากการติดตามข่าวสาร ถึง ระดับความรุนแรงของปัญหา ในแต่ละพื้นที่ ที่เราจะต้อง เข้าไป หรือ เกี่ยวข้องด้วย รวมถึง การสวมหน้ากากอนามัย N95 แล้ว ก็ควรหลีกเลี่ยงการเดินทางออกไปข้างนอกอาคารโดยไม่จำเป็น งดออกกำลังกายกลางแจ้ง และ ควรสวมเสื้อแขนยาวและกางเกงขายาว หรือแต่งกายให้ปกปิดมิดชิด ตามสมควร และ ล้างมือ ล้างหน้า ชำระล้างร่างกาย ด้วยคลีนเซอร์อ่อนๆ ตามความเหมาะสม ครับ
สำหรับ คนที่ได้รับการรักษาด้วย เลเซอร์ หรือ โบทูลินุมท็อกซิน หรือ แม้กระทั่ง ฉีดสารเติมเต็ม ควรปฏิบัติตามคำแนะนำ ของแพทย์เป็นพิเศษ เป็นกรณีๆ ไป แล้วแต่บุคคลครับ
____________________________________
Particulate matter 2.5 damages skin cells by inducing oxidative stress, subcellular organelle dysfunction, and apoptosis.
Piao MJ, Ahn MJ, Kang KA, Ryu YS, Hyun YJ, Shilnikova K
Arch Toxicol. 2018 Jun;92(6):2077-2091.
Autophagy in exposure to environmental chemicals.
Pesonen M, Vähäkangas K
Toxicol Lett. 2019 Jan 18. pii: S0378-4274(19)30009-8.
PM2.5 Exposure Elicits Oxidative Stress Responses and Mitochondrial Apoptosis Pathway Activation in HaCaT Keratinocytes.
Hu R, Xie XY, Xu SK, Wang YN, Jiang M, Wen LR, Lai W, Guan L.
Chin Med J (Engl). 2017 Sep 20;130(18):2205-2214.
Effects of Ambient Fine Particles PM2.5 on Human HaCaT Cells
Qiao Li,, Zhihua Kang,, Shuo Jiang,, Jinzhuo Zhao, Shuxian Yan, Feng Xu,,* and Jinhua Xu,*
Int J Environ Res Public Health. 2017 Jan; 14(1): 72.
Cytotoxicity and genotoxicity of copper oxide nanoparticles in human skin keratinocytes cells.
Alarifi S, Ali D, Verma A, Alakhtani S, Ali BA.
Int J Toxicol. 2013 Jul;32(4):296-307