Songserm pharmacy

ประวัติและความเป็นมา

"ผมจบเภสัชศาสตร์ จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อปี 2525 และทำงานเกี่ยวกับตลาดยามาตลอด จนคิดว่าประสบการณ์ที่สั่งสมมากพอ หลังจากมีครอบครัวจึงเปิดร้านยาเป็นของตนเอง ปัจจุบันเปิดร้านมา 13 ปีแล้ว ส่วนตัวเป็นคนที่รักงานการบนิการชุมชนและต้องขอบคุณสำหรับร้านขายยาที่เป็นแหลางฝึกงานให้แก่ผม คือ ร้านพี่สมเฮง ร้านพี่แก้วเภสัช และร้าน ภก.ทวีเกียรติ จากความตั้งใจอีกอย่าง คือ ต้องการให้นักศึกษาเภสัช ได้มีมุมมองของวิชาชีพ เภสัชกรชุมชน ที่ร้านยาจึงเป็นแหล่งฝึกงานให้แก่นิสิตได้มีโอกาสเรียนรู้การปฏิบัติงานในร้านยามาโดยตลอด"
ปรัชญาและหลักการบริหารร้าน

เน้นจริยธรรมและคุณธรรมของวิชาชีพเป็นหลัก โดยทั้ง 2 หลักการนี้เป็นแนวทางในการประกอบธุรกิจร้านยา ส่วนการดำเนินงานเน้นบริการประชาชนที่อยู่ในบริเวณรอบๆ ให้มีความรู้เรื่องการใช้ยาที่ถูกต้องปลอดภัย และมีคุณภาพชีวิตหรือสุขภาพที่ดี

สำหรับลักษณะงานถือเป็นจุดหลักที่ให้ความสำคัญในการบริหารร้าน โดยไม่มุ่งเน้นเรื่องของธุรกิจ พยายามแสดงบทบาทที่ชัดเจนในการดูแลรักษาโรคพื้นฐานของผู้รับบริการ ให้ความรูในการดูแลโรคพื้นฐานของผู้รับบริการ ให้ความรู้ป้องกันและดูแลโรคต่างๆและใช้ยาในกรณีที่จำเป็นจริงๆ นี่คือบทบาทที่เราพยายามปฏิบัติไม่ว่าจะเป็นตัวผมเอง หรือเภสัชกรที่อยู่ในร้านทุกคน

งานบริบาลเภสัชกรรมผู้รับบริการทำมากขึ้น คือ ผู้รับบริการกลุ่มโรคเรื้อรัง เป็นกลุ่มที่ต้องใช้ยาตลอด ปัจจุบันผู้รับบริการกลุ่มนี้เข้ามารัยบริการในร้านขายยามากขึ้น แม้กระทั่งคนที่ต้องพบแพทย์อย่างต่อเนื่อง หรือพบบ้างไม่พบบ้าง เราพยายามให้ความสำคัญกับผู้รับบริการทั้งในด้านประสิทธิผลของยา ปัญหาจากการใช้ยา อาการไม่พึงประสงค์ของยา และปฏิกิริยาระหว่างยา นอกจากนี้ เราพยายามติดตามผลการรักษาและให้ความรูในการดูแลปฏิบัติตนเพื่อให้ผู้รับบริการมีคุณภาพชีวิตที่ดี โดยการเก็บประวัติของผู้รับบริการ แยกเป็นชาย-หญิง และมีการติดตามผลจากการใช้ยาจากผู้รับบริการกลุ่มนี้ สิ่งต่างๆเหล่านี้คือ บทบาทที่ร้านกำลังทำอยู่ เป็นการสร้างความพึงพอใจให้แก่ผู้มารับบริการ และยังมีการต่อยอดด้วยการเยี่ยมบ้านผู้มารับบริการโรคเรื้อรัง เริ่มทำมา 2-3 เดือนแล้ว เพราะสังเกตว่าคนที่ซื้อยาจะไม่ใช่คนที่เป็นโรคเนื่องจากผู้รับบริการที่เป็นโรคเรื้อรังจะเป็นกลุ่มที่มีอายุมาก จึงไม่สามารถที่จะซื้อยาได้ด้วยตนเองได้ที่ผ่านมาถือว่าได้รับผลตอบแทนที่ดี ทำให้เราสามารถประเมินและการใช้ยาและการดูแลอาการของผู้รับบริการว่าสามารถควบคุมอาการของโรคเป็นอย่างไร ถือเป็นบทบาทที่สร้างความพึงพอใจให้แก่บุคลากรในร้านและตัวผู้รับบริการเป็นอย่างมาก

นอกจากนี้ พยายามผลิตสื่อให้ความรู้แก่ประชาชน เช่น แผ่นพับ โปสเตอร์ให้ความรู้รายเดือน การเก็บประวัติผู้เข้ามารับบริการ หรือการทำบัตรประจำตัวผู้มารับบริการเพราะสิ่งต่างๆเหล่านี้เป็นการส่งเสริมการบริการในร้านยา และหวังว่า การส่งเสริมการบริการที่ดีจะมีผลต่อความเชื่อมั่นของผู้มารับบริการที่จะบอกต่อ ทำให้มีผู้มารับบริการในร้านเพิ่มมากขึ้น

หลักเกณฑ์การเลือกยาเข้าร้านและการกำหนกดราคายา

ใช้หลักเกณฑ์ร้านยาคุณภาพที่มีกำหนดไว้ คือ พยายามเลือกยาที่ได้มาตรฐาน GMP ทั้งแง่ของรูปลักษณ์ คุณภาพยา และเลือกรับยาที่ได้รับการผลิตเป็นงวดใหม่ๆเพื่อให้ช่วงอายุการหมดอายุยาค่อนข้างนานก่อนส่งมอบให้แกผู้รับบริการ และที่ร้านมีมาตรการในการตรวจสอบยาหมดอายุค่อนข้างได้มาตรฐานจึงเป็นการสร้างความมั่นใจให้แก่ผู้เข้ามารับบริการในร้าน

การกำหนดราคายาดูจากมาตรฐานของราคายาในตลาดเป็นหลักว่า มาตรฐานยาในท้องตลาดจำหน่ายในราคาเท่าไร และดูราคายาจากร้านยาในชุมชนรอบบริเวณร้านด้วยว่าจำหน่ายในราคาเท่าไหร่ โดยพื้นฐานแล้วยาตัวนั้นๆต้องมีราคาไม่แพงจนเกินไปสมารถยืดหยุ่นราคาได้บางโอกาส

ปัญหาการตัดราคายาถือเป็นปัญหาสูตรสำเร็จของร้านยาที่ต้องการให้ร้านสามารถขายยา และอยู่รอดโดยใช้นโยบายของราคายาเป็นหลัก สำหรับที่ร้านกับปัญหาตัดราคายาก็พอมีบ้าง แต่เราไม่ไปกังวลมากเพียงแค่ยอมรับและรับฟังปัญหาที่เกิดขึ้น ราคายาตัวไหนในท้องตลาดที่เราสามารถยืดหยุ่นได้ เราก็จะพยายามยืดหยุ่นให้แก่ลูกค้า แต่ถ้าราคาถูกมากเกินไป เช่น ต่ำกว่าต้นทุน หรือแทบจะไม่มีกำไร เราก็ไม่สามารถขายได้เช่นกัน และไม่เห็นด้วยกับการใช้นโยบายการตัดราคายาแต่เห็นด้วยกับการที่ร้านยาต้องมีการแข่งขันเพราะประเทศไทยไม่มี มาตรการควบคุมการเปิดร้านขายยาอย่างจริงจัง จึงเป็นเรื่องปกติที่มีร้านขายยาเป็นจำนวนมาก แต่ผมอยากเน้นว่า ยาไม่ใช่เป็นสินค้าที่ซื้อมาแล้วขายไป แต่เป็นสินค้าที่ต้องให้ความรู้ และประชาชนต้องและปลอดภัย ดังนั้นเราน่าที่จะแข่งขันเรื่องการบริการมากกว่าแข่งขันด้านราคาและทำอย่างไรเพื่อให้พัฒนางานบริการในร้านยาให้ดีขึ้น เพื่อประชาชนจะได้รับการคุ้มครองมากขึ้น เป็นการแข่งขันเชิงบวกและสร้างสรรค์ และอีกสาเหตุหนึ่งของการแก้ปัญหาการตัดราคายาคือ บริษัทยาพยายามขายยาให้เกิดช่องว่างของราคา ระหว่างร้านขายยาปลีกกับร้านขายยาส่งมากกินไป เพราะจะทำให้ร้านขายยาเล็กๆอยู่ไม่ได้ หากสามารถทำได้ตามที่กล่าวมาข้างต้น ก็จะทำให้ลดปัญหาการตัดราคายาลงบ้าง แม้จะไม่ได้ทั้งหมด

การสั่งเกตยาแต่ละครั้งมีจำนวนไม่มาก เนื่องจากที่ร้านเป็นร้านขายยาปลีก จึงไม่ได้สต็อกยาไว้มากนัก และมีการจัดหมวดหมู่ของยาในสต็อกค่อนข้างเป็นหมวดหมู่ จึงสามารถทำให้ตรวจสอบยาได้ง่ายเพื่อไม่ให้ขาดสต็อก และไม่ต้องกังวลเรื่องยาเก่า ปัจจุบันการสั่งยาค่อนข้างที่จะรวดเร็วใช้เวลาเพียงแค่ 2-3 วัน จึงทำให้ไม่มีปัญหาของการขาดยาในสต็อก

หลังจากเป็นร้านยาคุณภาพเป็นอย่างไรบ้าง

ยอดขายมีแนวโน้มดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ โดยประเมินดูในกลุ่มลูกค้าที่เข้ามารับคำปรึกษาบอกอาการเจ็บป่วย กลุ่มผู้รับบริการโรคเรื้อรังที่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจนโดยยังไม่รวมกลุ่มลูกค้าที่เข้ามาซื้อยาเรียกหาทั่วไป เมื่อเข้าสู่ระบบทำให้แนวโน้มร้านยาดีขึ้น



อนาคตร้านยาจะมีทิศทางเป็นอย่างไร

อีกไม่กี่ปีข้างหน้า ตามที่กฎหมายกำหนดให้ยาต้องถูกส่งมอบโดยเภสัชกรจะเป็นจริง ดูจากลักษณะของสังคมเริ่มเปลี่ยนแปลงไป ประชาชนเริ่มรับรู้เรื่องการใช้ยามากขึ้นขณะเดียวกันหน่วยงานของรัฐ เช่น กระทรวงสาธารณสุขได้เห็นความสำคัญว่า ยาไม่ใช่สินค้าที่ใครๆก็สามารถขายได้ สำหรับร้านยาร้านไหนที่ไม่มีเภสัชกรประจำก็ต้องมีการปรับเปลี่ยนหน้าร้านให้มีคุณภาพดีขึ้น เช่นกัน โครงการร้านยาคุณภาพถือว่าเป็นสิ่งที่ทุกคนควรทำ ถือเป็นโครงการที่ให้แง่บวกกับวิชาชีพเภสัชกรชุมชน และบทบาทในวิชาชีพมีความชัดเจนในสังคมมากขึ้น และมีระบบให้เห็นรูปลักษณ์ของร้านยา ว่ามีความแตกต่างจากร้านขายยาทั่วๆ ไป อาทิ ระบบการบริการเภสัชกรรมที่เป็นแบบแผนบริการให้แก่ประชาชนอย่างแท้จริง ซึ่งถือเป็นโอกาสที่ดี ที่จะพัฒนาร้านทุกร้านให้เข้าสู่ระบบเดียวกัน

กุญแจสู่ความสำเร็จในการประกอบธุรกิจยา

คิดว่าเรายังไม่ประสบความสำเร็จในธุรกิจการขาย แต่ก็ดีขึ้นในระดับหนึ่ง แต่ผมมีความพึงพอใจในงานบริการของร้านที่ได้สร้างความชัดเจนของวิชาชีพของเภสัชกรชุมชน ผมคิดว่าสิ่งนี้เป็นความสำเร็จในด้านหนึ่งของวิชาชีพ ซึ่งต้องอาศัยการใฝ่รู้ ผมโชคดีที่มีเภสัชกร part time และนักศึกษาฝึกงานมาช่วยสร้างศักยภาพในการบริการเภสัชกรรมและแลกเปลี่ยนความรู้ สิ่งหนึ่งที่มีส่วนสร้างความสำเร็จ คือเภสัชกรควรมีอัธยาศัยดี จริงใจ ซื่อสัตย์ต่อวิชาชีพ มีคุณธรรม ซึ่งสิ่งนี้ผู้รับบริการจะสัมผัสได้ สุดท้ายที่สำคัญ คือ ความเข้าใจและการสนับสนุนของครอบครัว ผมโชคดีที่ได้คุณ กุสาวดีช่วยเป็นที่ปรึกษา ดูแลกิจกรรมในครอบครัว ทำให้เรามีเวลาทุ่มเทกับงานได้เต็มที่

สิ่งที่อยากฝากให้แก่เพื่อนสมาชิกร้านยา

อยากให้ร้านยาทุกร้านพยายามเข้าสู่ระบบร้านยาคุณภาพ ยอมรับว่าระบบนี้เป็นระบบที่ดีให้ผลบวกทั้ง 2 ด้าน คือ ทำให้ร้านยาของเรามีการพัฒนา และเป็นการพัฒนาวิชาชีพที่ได้เรียนมา สำหรับปัญหาหรือผลลบที่เกิดขึ้นเป็นเพียงสิ่งเล็กน้อยเท่านั้น ดังนั้น จึงอยากเชิญชวนให้ทุกร้านเข้าสู่ระบบร้านยาคุณภาพมากขึ้น