22/12/2024
สิ่งที่ต้องถามและบอกคนไข้ที่ต้องกิน Acyclovir !
1.ตื่นกี่โมง?
(เพื่อกำหนดเวลาเริ่มยาเม็ดแรกไปเลย)
2.เข้านอนกี่โมง?
(เพื่อแนะนำให้คนไข้ไม่นอนดึกมากเกินไป)
3.ทายา พร้อมกินยานะ !
(สำคัญคือให้ทายาบ่อยๆ จำง่ายๆ ก็ทาพร้อมกินไปเลย)
*เว้นกรณีที่แผลเป็นหนองแล้ว ก็พิจารณาตามรอยโรคใหม่ได้เลย
😉👍
Acyclovir - อะ ไซ โค เวียร์ คือยาระงับการแบ่งตัวของไวรัส ทำให้ไวรัสหยุดการเจริญเติบโต ตัวยามีข้อบ่งใช้กับโรคไวรัสเริม/งูสวัด/อีสุกอีใส แต่จะแตกต่างกันตามโรค และ ความรุนแรง โดยปัจจุบัน ยามีความแรง 3 ความแรง ได้แก่ 200 mg, 400 mg และ 800 mg
ยกตัวอย่าง ยาความ 800 mg ที่ต้องกิน 5 ครั้งต่อวัน
สมมุติคนไข้แจ้งว่า ตื่น 08:00 น. และ เข้านอน 5 ทุ่ม
เราก็จะแนะนำคนไข้ให้กินยา ทุก 3-4 ชั่วโมง
จะได้ดังนี้ …
เม็ดที่ 1 กินตอน 08:00 น.
เม็ดที่ 2 กินตอน 11:00 น.
เม็ดที่ 3 กินตอน 14:00 น.
เม็ดที่ 4 กินตอน 17:00 น.
เม็ดที่ 5 กินตอน 20:00 น.
*และแนะนำให้คนไข้เข้านอนเร็วๆ ร่างกายจะได้พักผ่อน ฟื้นฟูได้เร็ว เป็นผลดีต่อการรักษา
“ยานี้ต้องกินให้ตรงเวลาเป๊ะๆ”
เพราะ? อะไร?
เพราะด้วยความที่ไวรัสจะแบ่งตัวได้เร็ว เมื่อระดับยาในเลือดลดลง ฉะนั้นเภสัชกรควรแนะนำคนไข้กินยาให้ตรงเวลา และห้ามลืมกินยา ตามระยะเวลา และตามข้อบ่งใช้ยา Acyclovir มีกลไกการออกฤทธิ์แบบหลอกลวง คือตัวยาเป็น “GUANOSINE analog” ในการแปลรหัสพันธุ์กรรมของไวรัส จากกลไกปกติของไวรัส เมื่อกำลังจะขยายเพิ่มจำนวน โดยการแปลรหัสพันธุ์กรรมโดยมีลำดับการจับคู่ดังนี้
T คู่กับ A
ไทมีน (thymine) - เบสอะดีนีน(adenine)
G คู่กับ C
กัวนีน (guanine) - ไซโตซีน (cytosine)
แต่ยา Acyclovir จะเข้าไปแทรกแซงตรงตำแหน่ง G กวานีนทำให้ไวรัสหยุดแบ่งตัว , ตัวยา Acyclovir คือ GUANOSINE analog ตรงบริเวณสีแดงในภาพ ที่เป็นกิ่งโครงสร้างชื่อทางเคมี คือ 2-hydroxyethoxymethyl ยาเข้าไปหยุดการแปลรหัสพันธุกรรมเชิ้อไวรัสได้
ข้อมูลของยา
1. การดูดซึมของยาที่ผ่านทางการกิน จะอยู่ที่ประมาณ 10-30%
คำแนะนำ : ทานยาตัวนี้ ต้องทานน้ำตามมากๆนะครับ เป็นการช่วยละลายได้ดี ... ละลายได้ดีดูดซึมก็จะดีตามด้วยครับ
2. ยาถูกขับออกผ่านทางไต ในรูปแบบน้ำปัสสาวะ ค่อนข้างมาก 60-90%
คำแนะนำ : ก็ต้องทานน้ำให้เยอะๆเหมือนเดิมนะครับ เพื่อให้ไตได้กำจัดยาออกได้ดี
3. ค่าครึ่งชีวิตของยา (T1/2 ) ของยาคือการกำจัดของยา ออกครึ่งหนึ่งเมื่อเวลาผ่านไป 3-4 ชั่วโมง ตัวอย่างเช่น หากยามีความแรง 200 mg เมื่อเวลาผ่านไป 4 ชั่วโมง ระดับยาจะเหลือ 100 mg เป็นเช่นนี้ไปเรื่อยจนระดับยาไม่เหลือในร่างกาย
ช่วงอากาศเปลี่ยนแปลงแบบนี้ คนเป็นเริม, งูสวัด เยอะมากครับ
ฉะนั้น .. รักษาสุขภาพกันด้วยนะครับผม
#หมอยาแมวดำ
#เตรียมสอบใบประกอบเภสัช
#ติวใบประกอบโดยหมอยาแมวดำ
